Λαϊκό τραγούδι

Λαϊκό τραγούδι (λαϊκό/παραδοσιακό τραγούδι) ονομάζεται εκείνο το τραγούδι των Ελλήνων, δοσμένο σε ελληνική γλώσσα, που είναι εναρμονισμένο στο ύφος της ελληνικής αστικής λαϊκής μουσικής, τόσο από την αρχαιότητα, όσο και μεταγενέστερα, ιδιαίτερα μετά το τέλος της δεκαετίας του 1950, όταν μια νέα γενιά μουσικών αναπτύχθηκε από το ρεμπέτικο τραγούδι, στη λαϊκή μουσική της εποχής.

Στη σημερινή εποχή το λαϊκό τραγούδι εξελίχθηκε από το δημοτικό με όλες του τις λαϊκές παραδόσεις και το ρεμπέτικο, και ενισχύθηκε με καινοτομίες όπως η χρήση των ενισχυτών ή κι άλλων οργάνων (τύμπανο και των τεσσάρων οργάνων σε συγχορδία μπουζούκι, ηλεκτρική κιθάρα και αργότερα αρμόνιο).

Στη Σμύρνη, την Πόλη και τα άλλα μεγάλα λιμάνια της αυτοκρατορίας ο Ελληνισμός ζει και δημιουργεί, αντλώντας κάθε παράδοσή του από την καλλιέργεια του πνεύματος του παγκόσμιου πολιτισμού. Σε αυτό το ισχυρό και πανάρχαιο ιστορικό δέντρο θα έρθει να ανθίσει περί τον 17ο αι. το σύγχρονο λαϊκό τραγούδι των πόλεων. Στην Ελλάδα της δεκαετίας του 1960, μια σειρά από διαφορετικά σχολεία προέκυψαν. Ένα μουσικό ρεύμα μεσογειακής καταγωγής (ή επιρροής) επηρέασε σημαντικά το λαϊκό τραγούδι, με έντονη χορευτική μουσική, των οποίων κύριοι εκτελεστές ήταν ο Δημήτρης Μητροπάνος, ο Στράτος Διονυσίου, ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης, ο Στέλιος Καζαντζίδης, ο Μανώλης Χιώτης (συνθέτης), Πανος Γαβαλάς, Μανώλης Αγγελόπουλος, ο Τόλης Βοσκόπουλος, ο Σπύρος Ζαγοραίος, η Βίκυ Μοσχολιού, η Ρίτα Σακελλαρίου, η Ρένα Ντάλμα, η Βούλα Πάλλα ο Γιάννης Κότσιρας κ.ά. Σε αυτό βοήθησε και η άνθιση των ελληνικών ταινιών, η περίφημη χρυσή κινηματογραφική εποχή των δεκαετιών του 1960 και του 1970. Έχουμε λοιπόν, από τη μια το κοινό, ομογενοποιημένο ελληνικό λαϊκό τραγούδι, με όλα τα ιδιώματα της ελληνικής παραδοσιακής κουλτούρας κι από την άλλη το ιδιόμορφο μουσικό ρεύμα του αστικού ρεμπέτικου (τραγουδιού των πόλεων), δημιουργημένο από την ελληνική παράδοση, κυρίως των Ελλήνων προσφύγων.

Βιβλιογραφία

• Λιάβας Λάμπρος, Το Ελληνικό τραγούδι από το 1821 έως τη δεκαετία του 1950, εκδ. Εμπορική Τράπεζα της Ελλάδος, Αθήνα 2009.
• Λιάβας Λάμπρος, Η «κάθαρση» του ρεμπέτικου. Από τον τεκέ στην ταβέρνα και απ’ το κουτούκι στο «κέντρο», περιοδ. «ΔΙΦΩΝΟ», τχ. 10, Ιούλιος 1996, σελ.78-83.
• Οικονόμου Λευτέρης, Συγγένεια και έρωτας στο λαϊκό τραγούδι. Από τον Καζαντζίδη στον Βοσκόπουλο, περιοδ. «ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ», τχ. 41,Δεκέμβριος 1991, σελ.60-64.
• Παπαστεφάνου Γιώργος, Εκατό χρόνια ελληνικού τραγουδιού, περιοδ. «ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ», τχ. 14, Φεβρουάριος 1985, σελ. 55 – 58.
• Μερακλής Μ., 1992, Λαϊκή Τέχνη Ελληνική Λαογραφία, Γ΄ τομ. Αθήνα: Οδυσσέας.
• Κοντογιώργης Γ., 1979, Η ελλαδική λαϊκή ιδεολογία. Πολιτικοκοινωνική μελέτη του δημοτικού τραγουδιού, Αθήνα: Ν. Σύνορα.