Μετάβαση στο περιεχόμενο

Καρδάμωμον το γνήσιον

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αυτό το λήμμα αφορά το φυτό Πράσινο κάρδαμο. Για το μπαχαρικό Πράσινο κάρδαμο, δείτε: Κάρδαμο. Για το σαλατικό, δείτε: Κάρδαμο (χόρτο).
Καρδάμωμον το γνήσιον,
Ελεττάρια το καρδάμωμον,
Πράσινο κάρδαμο,
(Elettaria cardamomum)
Εικονογράφηση του 1896.[1]
Εικονογράφηση του 1896.[1]
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Φυτά (Plantae)
Συνομοταξία: Αγγειόσπερμα (Angiosperms)
Ομοταξία: Μονοκότυλα (Monocots)
Υφομοταξία: Κομμελινίδες (Commelinids)
Τάξη: Ζιγγιβερώδη (Zingiberales)
Οικογένεια: Ζιγγιβερίδες (Zingiberaceae)
Γένος: Ελεττάρια (Elettaria)
Διώνυμο
Ελεττάρια το καρδάμωμον (Elettaria cardamomum)
Carolus Linnaeus (L.) Maton
Συνώνυμα[2]
  • Amomum cardamomum L.
  • Amomum repens Sonn., παράνομη περιττή ονομασία
  • Amomum racemosum Lam., παράνομη περιττή ονομασία
  • Alpinia cardamomum (L.) Roxb.
  • Cardamomum officinale Salisb.
  • Zingiber cardamomum (L.) Stokes
  • Matonia cardamomum (L.) Stephenson & J.M.Churchill
  • Cardamomum verum Oken, παράνομη περιττή ονομασία (Καρδάμωμον το γνήσιον)
  • Elettaria repens Baill., παράνομη περιττή ονομασία
  • Elettaria cardamomum ποικ. minorWatt, μη έγκυρα δημοσιευμένο
  • Cardamomum elletari Garsault, απορριπτέα ονομασία
  • Zingiber minus Gaertn.
  • Amomum ensal Raeusch.
  • Amomum uncinatum Stokes
  • Cardamomum malabaricum Pritz.
  • Cardamomum minus (Gaertn.) Kuntze
  • Elettaria cardamomum ποικ. minuscula Burkill, άνευ περιγραφής

Το Καρδάμωμον το γνήσιον ή άλλως Ελεττάρια το καρδάμωμον (Elettaria cardamomum), κοινώς γνωστό και ως πράσινο κάρδαμο, είναι ένα αυτοφυές ποώδες πολυετές φυτό της οικογένειας Ζιγγιβερίδων (Zingiberaceae), το οποίο προέρχεται από τη νότια Ινδία. Είναι το πιο κοινό από τα είδη των οποίων οι σπόροι χρησιμοποιούνται ως το καρύκευμα που ονομάζεται κάρδαμο. Καλλιεργείται ευρέως στις τροπικές περιοχές και σύμφωνα με πληροφορίες, έχει εγκλιματιστεί στη Ρεϋνιόν, Ινδοκίνα και την Κόστα Ρίκα.[2][3][4][5]

Ανάπτυξη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Καρδάμωμον το γνήσιον.

Το Καρδάμωμον το γνήσιον, είναι ένα πικάντικο, αρωματικό, ποώδες, πολυετές φυτό το οποίο αναπτύσσεται σε ύψος 2-4 μ. Τα φύλλα του εναλλάσσονται σε δύο σειρές, γραμμικά-λογχοειδή, μήκους 40-60 εκατοστών, με μια μακρυά αιχμηρή κορυφή. Τα άνθη είναι λευκά έως λιλά ή απαλό βιολετί, που παράγονται σε μια χαλαρή ακίδα μήκους 30-60 εκατοστών. Ο καρπός είναι ένας κίτρινο-πράσινος λοβός, τριών όψεων μήκους 1-2 εκατοστών, που περιέχει αρκετούς μαύρους και καφέ σπόρους.

Χρήσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι πράσινοι λοβοί του σπόρου του φυτού ξηραίνονται και οι σπόροι μέσα στο λοβό χρησιμοποιούνται στην Ινδική και τις άλλες Ασιατικές κουζίνες, είτε ολόκληροι είτε αλεσμένοι. Είναι το πιο ευρέως καλλιεργούμενο είδος κάρδαμου· για τους άλλους τύπους και τις χρήσεις, δείτε κάρδαμο, μαύρο κάρδαμο.

Λοβοί από κάρδαμο που χρησιμοποιούνται ως μπαχαρικό.

Το τριμμένο κάρδαμο είναι ένα συστατικό σε πολλά Ινδικά κάρυ και αποτελεί την πρωταρχική συμβολή στη γεύση του masala chai. Στο Ιράν, το κάρδαμο χρησιμοποιείται για να αρωματίσει τον καφέ και το τσάι. Στην Τουρκία, χρησιμοποιείται για να αρωματίσει το μαύρο τούρκικο τσάι, το kakakule στα τουρκικά.

Εκτός από τη φυσική του περιοχή, καλλιεργείται επίσης στο Νεπάλ, το Βιετνάμ, την Ταϊλάνδη και την Κεντρική Αμερική. Στην Ινδία, οι Πολιτείες και τα Ενωτικά εδάφη της Ινδίας Σικκίμ και Κεράλα, είναι οι κύριοι παραγωγοί κάρδαμου· Κατατάσσονται δε στις χώρες με τις περισσότερες καλλιεργούμενες εκτάσεις και την υψηλότερη παραγωγή.

Τα φύλλα του που φύονται κοντά στη βάση του, έχουν δυνατή πικάντικη γεύση και χρησιμοποιούνται σε σαλάτες και διάφορα γαρνιρίσματα.

Οι λοβοί του πράσινου κάρδαμου, μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν ως συστατικό του μπαχαράτ.

Στην Ευρώπη, εισήχθη για πρώτη φορά γύρω στο 1300 π.Χ.

Οικολογία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Καρδάμωμον το γνήσιον, χρησιμοποιείται ως τροφή των φυτών από τις προνύμφες του σκόρου Endoclita hosei.

Ποικιλίες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Φυτό καρδάμου.

Οι τρεις φυσικές ποικιλίες των φυτών του πράσινου καρδάμου είναι:

  • Malabar (ιθαγενές του Ναντάν (Nadan)), όπως υποδηλώνει το όνομα, είναι η γηγενής ποικιλία της Κεράλα. Αυτά τα φυτά έχουν ανθήλες, οι οποίες αναπτύσσονται οριζόντια κατά μήκος του εδάφους.
  • Mysore, όπως υποδηλώνει το όνομα, είναι μια γηγενής ποικιλία της Καρνάτακα. Αυτά τα φυτά έχουν ανθήλες, οι οποίες αναπτύσσονται κάθετα προς τα επάνω. Η ποικιλία Mysore, ωστόσο, έχει μειωθεί τις τελευταίες δεκαετίες, λόγω της εμφάνισης της ανθεκτικότερης και παραγωγικότερης ποικιλίας «Πράσινος χρυσός» και η οποία είναι η πιο κοινή μορφή καρδάμου που συγκομιδείται στην Κεράλα.
  • Vazhuka είναι ένα φυσικό υβρίδιο που απαντάται μεταξύ των ποικιλιών Malabar και Mysore, όπου οι ανθήλες του δεν αναπτύσσονται ούτε οριζοντίως-κατά μήκος του εδάφους, ούτε όμως και καθέτως-προς τα επάνω, αλλά ανάμεσα τους.

Πρόσφατα, μερικοί καλλιεργητές απομόνωσαν φυτά υψηλής απόδοσης και άρχισαν τον πολλαπλασιασμό τους σε μεγάλη κλίμακα. Η πιο δημοφιλής ποικιλία υψηλής απόδοσης είναι η «Njallani». Η «Njallani», είναι επίσης γνωστή και ως rup-ree-t (σ.σ. τοπικό γλωσσικό λογοπαίγνιο, σχετικό με το νόμισμα της περιοχής τη ρουπία), είναι μια μοναδική υψηλής απόδοσης ποικιλία κάρδαμου, η οποία αναπτύχθηκε από τον Ινδό αγρότη Sebastian Joseph από την Kattappana, στο Νότιο-δυτικό Ινδικό κρατίδιο Κεράλα.[6][7][8][9] Ο K. J. Baby από την Περιοχή Idukki στην Κεράλα, έχει αναπτύξει μια αμιγώς λευκό-ανθη ποικιλία πράσινου κάρδαμου, προερχομένη από την ποικιλία Vazhuka, με ακόμη υψηλότερη απόδοση από ό,τι η «Njallani». Η ποικιλία έχει υψηλή προσαρμοστικότητα σε διαφορετικές συνθήκες σκίασης και μπορεί επίσης να καλλιεργηθεί σε νεροκρατούμενες περιοχές.[10]

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Elettaria cardamomum - Köhler–s Medizinal-Pflanzen - Franz Eugen Köhler, Köhler's Medizinal-Pflanzen
  2. ↑ 2,0 2,1 Kew World Checklist of Selected Plant Families[νεκρός σύνδεσμος]
  3. ↑ Larsen, K. (1996). A prelimanary checklist of the Zingiberaceae of Thailand. Thai Forest Bulletin (Botany) 24: 35-49.
  4. ↑ Dy Phon, P. (2000). Dictionnaire des plantes utilisées au Cambodge: 1-915. Chez l'auteur, Phnom Penh, Cambodia.
  5. ↑ Nelson Sutherland, C.H. (2008). Catálogo de las plantes vasculares de Honduras. Espermatofitas: 1-1576. SERNA/Guaymuras, Tegucigalpa, Honduras.
  6. ↑ Unsung Hero: Tale of an ingenious farmer, Rediff.com, 30 May 2007.
  7. ↑ New cardamom variety – Njallani, Idukki, Kerala, India: Department of Science and Technology, http://www.nif.org.in/new_cardamom, ανακτήθηκε στις 2015-05-04 
  8. ↑ «Poor rainfall may hit cardamom crop». The Hindu Business Line. 6 July 2007. http://www.thehindubusinessline.com/2002/07/06/stories/2002070600191100.htm. 
  9. ↑ «Cardamom: Scientists, Njallani developers fight». CommodityOnline. 8 January 2008. http://www.commodityonline.com/commodities/spices/newsdetails.php?id=4634. 
  10. ↑ White Flowered Cardamom Variety, India: National Innovation Foundation, Department of Science and Technology, http://nif.org.in/awards/pdf_file/kj_baby.pdf, ανακτήθηκε στις 2015-05-04 

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Καρδάμωμον_το_γνήσιον&oldid=10641730"