Εβραϊκό αλφάβητο
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
| Εβραϊκό αλφάβητο | |
|---|---|
 | |
| Είδος | Συμφωνογραφικό αλφάβητο |
| Γλώσσες | Εβραϊκή, Γίντις, Λαντίνο και Ιουδαιο-Αραβική (δείτε Ιουδαϊκές γλώσσες) |
| Χρονική περίοδος | 3ος αιώνας π.Κ.Χ. έως σήμερα |
| Προέλευση | Αιγυπτιακό |
| Παρεμφερή συστήματα | Ναβαταϊκό Συριακό Παλμυρικό Μανδαϊκό Βραχμανικό Παχλαβί Σογδιανό |
| ISO 15924 | Hebr, 125 |
| Κατεύθυνση | Δεξιά προς αριστερά |
| Ψευδώνυμο Unicode | Hebrew |
| Εύρος τιμών Unicode | U+0590 ως U+05FF, U+FB1D ως U+FB4F |
Το εβραϊκό αλφάβητο (εβραϊκά: אָלֶף־בֵּית עִבְרִי, alefbet ʿIvri) είναι το αλφάβητο της εβραϊκής γλώσσας. Χρησιμοποιείται επίσης και από άλλες εβραϊκές γλώσσες, οι πιο γνωστές εκ των οποίων είναι η Γίντις (γερμανοεβραϊκή γλώσσα) και οι Ιουδαιο-αραβικές γλώσσες. Υπάρχουν δύο μορφές του αλφαβήτου, η παλαιο-εβραϊκή (η οποία έχει διατηρηθεί σε μεγάλο βαθμό, αν και διαφοροποιημένη, στη σαμαρειτική γραφή) και η σύγχρονη «τετραγωνισμένη μορφή». Η τελευταία είναι στυλιζαρισμένη μορφή της αραμαϊκής γραφής. Εκτός των παραπάνω, υπάρχει και επισεσυρμένη μορφή η οποία επίσης διαφοροποιείται κατά τόπους και εποχές.
Το εβραϊκό αλφάβητο έχει 22 γράμματα, από τα οποία τα 5 διαφοροποιούνται όταν βρίσκονται στο τέλος της λέξης (τελικά). Πρόκειται για αριστερόστροφο σύστημα γραφής, αρχικά αποτελούμενο μόνο από σύμφωνα. Όπως και άλλα συμφωνογραφικά αλφάβητα, π.χ. το αραβικό, το εβραϊκό αλφάβητο ανέπτυξε αργότερα σημεία ένδειξης των φωνηέντων, τα νικούντ (niqqud). Στα ραββινικά εβραϊκά, τα γράμματα א ה ו י χρησιμεύουν επίσης για την αναπαράσταση φωνηέντων. Το εβραϊκό αλφάβητο, όταν χρησιμοποιείται για την καταγραφή της γλώσσας Γίντις, είναι πλήρες αλφάβητο (με την εξαίρεση των δάνειων εβραϊκών λέξεων). Στη σύγχρονη εποχή είναι γενική η τάση αποτύπωσης όλων φωνηέντων, όπως στα Γίντις, έτσι ώστε οι αντίστοιχοι χαρακτήρες να λειτουργούν ως πλήρη φωνήεντα.
Πριν την υιοθέτηση της σημερινής γραφής του εβραϊκού αλφαβήτου, τα Εβραϊκά γράφονταν από τους αρχαίους Ισραηλίτες, δηλαδή τους Εβραίους και Σαμαρείτες, με το παλαιο-εβραϊκό αλφάβητο. Κατά τον 3ο αι. π.Χ., οι Εβραίοι άρχισαν να χρησιμοποιούν μια στυλιζαρισμένη μορφή του αραμαϊκού αλφαβήτου,[1] ενώ οι Σαμαρείτες συνέχισαν να χρησιμοποιούν μια παραλλαγή του παλαιο-εβραϊκού, τη λεγόμενη σαμαριτική γραφή. Η σημερινή «τετραγωνισμένη γραφή» του εβραϊκού αλφαβήτου προέρχεται από τη στυλιζαρισμένη αραμαϊκή η οποία χρησιμοποιούνταν στην Περσική Αυτοκρατορία (η οποία με τη σειρά της την είχε προσλάβει από τους Αραμαίους). Μετά την πτώση της Περσικής Αυτοκρατορίας, οι Εβραίοι χρησιμοποίησαν και τους δύο τύπους γραφής, πριν καταλήξουν οριστικά στην αραμαϊκή μορφή.
Γράμματα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα γράμματα του εβραϊκού αλφαβήτου είναι τα εξής:
Σημείωση: Το διάγραμμα διαβάζεται από πάνω προς τα κάτω και από τα δεξιά προς τα αριστερά.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Προφορά των γραμμάτων
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| γράμμα | Ονομασία | Καθιερωμένη προφορά στα Αγγλικά[2] |
πρότυπη ισραηλινή προφορά |
συνήθης ισραηλινή προφορά (αν διαφέρει) |
Προφορά στα Γίντις / Ασκενάζι | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| MW[2] | Unicode[3][4] | Εβραϊκά[5] | |||||
| א | Aleph | Alef | אָלֶף | [/ˈɑːlɛf/], [/ˈɑːlɨf/] | /ˈalef/ | /ˈalɛf/ | |
| בּ | Beth | Bet | בֵּית | [bɛθ], [beɪt] | /bet/ | /bɛɪs/ | |
| ב | בֵית | /vet/ | /vɛɪs/ | ||||
| ג | Gimel | Gimel | גִּימל | [/ˈɡɪməl/] | /ˈɡimel/ | /ˈɡimːɛl/ | |
| ד | Daleth | Dalet | דָּלֶת | [/ˈdɑːlɨθ/], [/ˈdɑːlɛt/] | /ˈdalet/ | /ˈdaled/ | /ˈdalɛs/ |
| ה | He | He | הֵא, הה, הי | [/heɪ/] | /he/ | /hej/ | /hɛɪ/ |
| ו | Waw | Vav | וָו, ואו, ויו | [/vɑːv/], [/wɑːw/] | /vav/ | /vɔv/ | |
| ז | Zayin | Zayin | זַיִן | [/ˈzaɪ.ɨn/] | /ˈzajin/ | /ˈza.in/ | /ˈzajin/ |
| ח | Heth | Het | חֵית | [/hɛθ/], [/xeɪt/] | /ħet/ | /χet/ | /χɛs/ |
| ט | Teth | Tet | טֵית | [/tɛθ/], [/teɪt/] | /tet/ | /tɛs/ | |
| י | Yod | Yod | יוֹד | [/jɔːd/] | /jod/ | /jud/ | /jud/ |
| כּ | Kaph | Kaf | כַּף | [/kɑːf/] | /kaf/ | /kɔf/ | |
| כ | כַף | [/xɑːf/], [/kɑːf/] | /χaf/ | /χɔf/ | |||
| ךּ | Final Kaf | כַּף סוֹפִית | [/ka:f/] | /kaf sofit/ | /laŋɡɛ kɔf/ | ||
| ך | כַף סוֹפִית | [/xɑːf/], [/kɑːf/] | /χaf sofit/ | /laŋɡɛ χɔf/ | |||
| ל | Lamed | Lamed | לָמֶד | [/ˈlɑːmɛd/] | /ˈlamed/ | /ˈlamɛd/ | |
| מ | Mem | Mem | מֵם | [/mɛm/] | /mem/ | /mɛm/ | |
| ם | Final Mem | מֵם סוֹפִית | /mem sofit/ | /ʃlɔs mɛm/ | |||
| נ | Nun | Nun | נוּן | [nuːn] | /nun/ | /nun/ | |
| ן | Final Nun | נוּן סוֹפִית | /nun sofit/ | /laŋɡɛ nun/ | |||
| ס | Samekh | Samekh | ְסָמֶך | [/ˈsɑːmɛk/], [/ˈsɑːmɛx/] | /ˈsameχ/ | /ˈsamɛχ/ | |
| ע | Ayin | Ayin | עַיִן | [ˈaɪ.ɨn] | /ˈʕajin/ | /ˈʔa.in/ | /ˈajin/ |
| פּ | Pe | Pe | פֵּא, פה | [/peɪ/] | /pe/ | /pej/ | /pɛɪ/ |
| פ | פֵא, פה | [/feɪ/] | /fe/ | /fej/ | /fɛɪ/ | ||
| ף | Final Pe | פֵּא סוֹפִית, פה סופית | [/peɪ/], [/feɪ/] | /pe sofit/ | /pej sofit/ | /laŋɡɛ fɛɪ/ | |
| צ | Sadhe | Tsadi | צַדִי, צדיק | [/ˈsɑːdə/], [/ˈsɑːdi/] | /ˈtsadi/ | /ˈtsɔdi/, /ˈtsɔdik/, /ˈtsadɛk/ | |
| ץ | Final Tsadi | צַדִי סוֹפִית, צדיק סופית | /ˈtsadi sofit/ | /laŋɡɛ ˈtsadɛk/ | |||
| ק | Qoph | Qof | קוֹף | [/kɔːf/] | /kof/ | /kuf/ | /kuf/ |
| ר | Resh | Resh | רֵישׂ | [/rɛʃ/], [/reɪʃ/] | /ʁeʃ/ | /ʁejʃ/ | /rɛɪʃ/ |
| שׁ | Shin | Shin | שִׁין | [/ʃiːn/], [/ʃɪn/] | /ʃin/ | /ʃin/ | |
| שׂ | שִׂין | [/siːn/], [/sɪn/] | /sin/ | /sin/ | |||
| תּ | Taw | Tav | תָּיו, תו | [/tɑːf/], [/tɔːv/] | /tav/ | /taf/ | /tɔv/, /tɔf/ |
| ת | תָיו, תָו | /sɔv/, /sɔf/ | |||||
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ A History of the Hebrew Language. Cambridge, England: Cambridge University Press. 1993. ISBN 0-521-55634-1.
- ↑ 2,0 2,1 «Merriam Webster's Collegiate Dictionary». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουλίου 2014.
- ↑ Chart of Hebrew glyphs at unicode.org
- ↑ Unicode names of Hebrew characters at fileformat.info.
- ↑ Kaplan, Aryeh. Sefer Yetzirah: The Book of Creation. pp. 8, 22.
 |
Αυτό το λήμμα σχετικά με τη γλωσσολογία χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |