Γρανάδα

Γρανάδα
Σημαία Έμβλημα
Γρανάδα 37°10′41″N 3°36′3″W
Χώρα	Ισπανία
Διοικητική υπαγωγή	Γρανάδα
Προστάτης	Caecilius of Elvira και d:Q60968240
Διοίκηση
• mayor of Granada	Francisco Cuenca (2016–2019), Luis Miguel Salvador García (2019–2021), Francisco Cuenca (2021–2023) και Marifrán Carazo (από 2023)
• Μέλος του/της	Δίκτυο Δημιουργικών Πόλεων Οργανισμός Πόλεων Παγκόσμιας Κληρονομιάς
Έκταση	88,02 km²
Υψόμετρο	693 μέτρα
Πληθυσμός	230.595 (2023)
Ταχ. κωδ.	18001–18015, 18182 και 18190
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 UTC+02:00
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
Σχετικά πολυμέσα

Η Γρανάδα (ισπανικά: Granada) είναι πόλη και περιοχή (νομός) στην αυτόνομη περιφέρεια της Ανδαλουσίας, στην Ισπανία. Είναι μία από τις ωραιότερες και ιστορικότερες πόλεις της Ισπανίας. Είναι κτισμένη επί τριών λόφων, (τρίλοφος), στο πόδι της οροσειράς της Νεβάδας (Sierra Nevada), στη συμβολή δύο ποταμών, του Χενίλ (Genil) και του παραποτάμου του, Ντάρρο (Darro), σε υψόμετρο 738 μέτρων πάνω από τη στάθμη της θάλασσας. Η πόλη απαρτίζεται από τρία τμήματα που ιδρύθηκαν σε διάφορες εποχές: την Αντεκερουέλα, το Αλμπαϊθίν και την κυρίως Γρανάδα. Ο γνωστός ποιητής Φεντερίκο Γκαρσία Λόρκα (1898-1936) κατάγεται από το χωριό Φουέντε Βακέρος της Γρανάδας .

Η Αντεκερουέλα (Antequeruela) ή αλλιώς Ρεαλέχο (Realejo) ιδρύθηκε κυρίως από πρόσφυγες από την πόλη Αντεκέρα. Το τμήμα αυτό περιλαμβάνει την τοξοειδή περιοχή που δημιουργεί και διαχωρίζει ο ποταμός Ντάρρο καθώς διέρχεται τοξοειδώς την πόλη. Προς ανατολάς της Αντεκερουέλα εκτείνονται οι θαυμαστοί κήποι της Αλάμπρας που περιβάλλουν το περίφημο ομώνυμο ανάκτορο της Αλάμπρας. Η αραβική συνοικία του Αλμπαϊθίν (Albaicín), το λεγόμενο από τους Άραβες Ραμπάτ αλ Μπαγιαζίν (=περιοχή των γερακιών), υπήρξε το επίκεντρο της τελευταίας αντίστασης των Αράβων υποτελών της Ισπανίας, των μορίσκος (moriscos).

Όνομα

Η Γρανάδα ήταν γνωστή στα ελληνικά με τις ονομασίες Ἰλλιβερίς (Κλαύδιος Πτολεμαίος) και Ἐλιβύργη (Στέφανος Βυζάντιος), στα λατινικά ως Illiberis (Ptol. ΙΙ. 4. § 11) ή Illiberi Liberini (Πλίνιος ΙΙΙ. 1. s. 3), ενώ στα αραβικά γράφεται غرناطة.

Το σύγχρονο όνομά της η πόλη το οφείλει πιο πιθανά στις πολλές ροδιές που καλλιεργούνται στη περιοχή των οποίων η ισπανική ονομασία είναι "γρανάδα" (granada). Άλλωστε τα ρόδια είναι τα πλέον συνήθη εμβλήματα της πόλης και των κατοίκων της. Υπάρχουν όμως και άλλες εκδοχές για την προέλευση του ονόματος όπως από το αραβικό όνομα Καρνάταχ (= λόφος των ξένων) ή Καρνάταχ αλ Γιαχούντ.

Ιστορία

Αρχαίοι τάφοι, επιγραφές και άλλα αρχαιολογικά ευρήματα της ρωμαϊκής εποχής οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι η Γρανάδα βρίσκεται στη θέση της αρχαίας πόλης των Ιλυβερρών ή Ιλλιβερών. Η μεταγενέστερη ιστορία της πόλης και του δημιουργηθέντος στη συνέχεια Βασιλείου αρχίζει από τον 8ο αιώνα όταν καταλήφθηκε η περιοχή από τους Άραβες Μαυριτανούς το 711. Αρχικά την κυβέρνησαν οι Χαλίφες της Κορδούης όπου και γνώρισε μεγάλη ακμή και στη συνέχεια οι Αλμορραβίδες και οι Αλμοχάδες όπου και εξελίχθηκε σε μεγάλο εμπορικό αλλά και πνευματικό κέντρο. Η ιστορική σημασία της Γρανάδας έγινε ακόμη μεγαλύτερη όταν τα τότε χριστιανικά κράτη (Βασίλεια) της Ευρώπης άρχισαν σιγά σιγά να καταλύουν τα αραβικά βασίλεια της Ισπανίας με συνέπεια πολλοί Άραβες να καταφύγουν στη Γρανάδα που αποτελούσε το τελευταίο προπύργιο τους. Το κράτος που ιδρύθηκε κυβέρνησαν διαδοχικά δύο δυναστείες: των Ζιρί (1048-1163) και των Ναζαρί (1238-1492) μέχρι που οι λεγόμενοι "Καθολικοί Βασιλείς", Φερδινάνδος της Αραγωνίας και Ισαβέλλα της Καστίλλης, το 1492 κατέλαβαν την πόλη και εκδίωξαν αμέσως τον πολυπληθή αριθμό των Εβραίων και των Αράβων Μορίσκος το 1610.

Κατά τη διάρκεια του Ισπανικού εμφυλίου πολέμου (1936-1939) η πόλη περιήλθε στις εθνικιστικές δυνάμεις του Φράνκο, αλλά όμως το μεγαλύτερο μέρος της ευρύτερης περιοχής του νομού παρέμεινε μέχρι το τέλος του πολέμου εκείνου στις κυβερνητικές δυνάμεις.

Η πόλη

Γενική άποψη του ανακτόρου της Αλάμπρα

• 
  Ο Καθεδρικός Ναός της Γρανάδας είναι πεντάκλιτη βασιλική
• 
  Η πλατεία Plaza Nueva άρχισε να διαμορφώνεται από τον 16ο αιώνα
• 
  Το παλάτι του αυτοκράτορα Καρόλου Ε΄ του Αυστριακού φιλοξενεί σήμερα τα Μουσεία Ισλαμικής Τέχνης και Καλών Τεχνών
• 
  Εσωτερική μερική άποψη του Καθολικού της Μονής Καρτούχα

Στην απογραφή του 2017, ο πληθυσμός της Γρανάδας ήταν 232.770, ενώ ο πληθυσμός της μητροπολιτικής της περιοχής ξεπερνούσε τις 500.000.

Η πόλη διατηρεί πολλά περίφημα, για την καλλιτεχνική τους αξία, κτίρια της αραβοκρατίας (κυρίως μεταξύ του 11ου και του 15ου αιώνα), μεταξύ των οποίων εξέχουσα θέση καταλαμβάνουν: τα μαυριτανικά ανάκτορα της Αλάμπρα (Alhambra) και του Χενεραλίφε (Generalife), που αποτελούν τα διασημότερα μνημεία της μουσουλμανικής κληρονομιάς της Ισπανίας· το σύνολο της συνοικίας Albaizín των Μαυριτανών υπηκόων της Ισπανίας (moriscos)· το παλατάκι Dar al horra, κατοικία του πρώτου σουλτάνου της δυναστίας των Nazarí· το Cuarto Real de Santo Domingo, πύργο του ανακτόρου και μέρος των δυτικών τειχών της πόλης· το Alcazar de Genil, απομεινάρι του ανακτόρου όπου διέμεναν κατά διαστήματα οι σουλτάνες της Γρανάδας· η Madraza, που στέγαζε το αραβικό πανεπιστήμιο και το πρώτο δημαρχείο της πόλης· το χαμάμ El Bañuelo, το χάνι Corral del Carbón και οι δύο σειρές τειχών που έκτισαν οι δυναστίες των Zití και Nazarí κ.ά.

Εκτός από την αραβική συνοικία, η πόλη διαθέτει οικιστικά σύνολα μετέπειτα περιόδων, όπου εξέχουν λαμπρά δείγματα Αναγέννησης και Μπαρόκ, όπως ο εντυπωσιακός καθεδρικός ναός, οικοδόμημα με πρόσοψη μήκους 116 μ. και βάθος 70 μ., η ανέγερση του οποίου ξεκίνησε το 1529 και περατώθηκε 200 σχεδόν χρόνια αργότερα· η Μονή του Αγίου Ιερώνυμου (Monasterio de San Jerónimo) που άρχισε να χτίζεται το 1504 και όπου ετάφη ο μεγάλος ισπανός στρατηγός Gonzalo Fernández de Cordoba (1453-1515).

Από τα καλύτερα δείγματα ανδαλουσιανού Μπαρόκ είναι το Αρχιεπισκοπικό Μέγαρο του 17ου αιώνα, η Μονή Καρτούχα (Monasterio de la Cartuja) που κτίσθηκε το 1516, ο ναός της Τεθλιμένης Παναγίας (Virgen de las Angustias), πολιούχου της πόλης, που ανεγέρθηκε το 1705 και του τοπικού αγίου San Juan de Dios (μέσα του 18ου αι.). Παραπλεύρως του Καθεδρικού Ναού χτίστηκε το, υστερογοτθικού ρυθμού, Βασιλικό Παρεκκλήσιο (Capilla Real), όπου βρίσκονται οι τάφοι των πρώτων βασιλέων της ενωμένης Ισπανίας, Φερδινάνδου και Ισαβέλλας με μια εντυπωσιακή συλλογή από εικόνες φλαμανδικής τέχνης και προσωπικά αντικείμενα της βασίλισσας.

Σήμερα, η Γρανάδα χαρακτηρίζεται από έναν κοσμοπολίτικο χαρακτήρα που της προσδίδουν οι πολυάριθμοι φοιτητές και επισκέπτες. Φημίζεται επίσης για την έντονη νυχτερινή της ζωή, που αντιπροσωπεύεται από περίπου 3.000 καφετέριες, μπαρ, εστιατόρια και ταβέρνες, αλλά και από πολλά κέντρα διασκέδασης, όπου η μουσική και οι χοροί του φλαμένκο κατέχουν εξέχουσα θέση.

Το Πανεπιστήμιο

Το Πανεπιστήμιο της Γρανάδας, ένα από τα αρχαιότερα της χώρας, ιδρύθηκε το 1531 από τον αυτοκράτορα Κάρολο Ε΄ τον Αυστριακό. Πρόκειται για ένα από τα πανεπιστήμια με μεγαλύτερο κύρος στην Ισπανία και με μεγάλη διεθνή αναγνώριση. Προσφέρει 102 τίτλους προπτυχιακών σπουδών και 187 μεταπτυχιακά προγράμμα (μάστερ) στις κατευθύνσεις: Ανθρωπιστικές Επιστήμες και Καλές Τέχνες, Θετικές Επιστήμες, Επιστήμες της Υγείας, Κοινωνικές και Νομικές Επιστήμες, Αρχιτεκτονικής και Μηχανικών. Εκτός από τους περίπου 80.000 προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς του φοιτητές, δέχεται ετησίως τον μεγαλύτερο αριθμό ξένων φοιτητών του προγράμματος Erasmus στην Ευρώπη.

• 
  Το επιβλητικό κτήριο του Hospital Real στεγάζει σήμερα την Πρυτανεία του Πανεπιστημίου της Γρανάδας
• 
  Το αναγεννησιακό Patio de la Capilla είναι ένα από τα τέσσερα αίθρια της Πρυτανείας του Πανεπιστημίου
• 
  Μερική άποψη της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου

Δείτε επίσης

• Γρανάδα (νομός)
• Εμιράτο της Γρανάδας

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Λεξιλογικός ορισμός του Γρανάδα στο Βικιλεξικό
• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Granada στο Wikimedia Commons