Γιούζεφ Χάλερ

Γιούζεφ Χάλερ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Józef Haller von Hallenburg (Πολωνικά)
Γέννηση	13  Αυγούστου 1873 Γιουρτσίτσε
Θάνατος	4  Ιουνίου 1960 Λονδίνο
Τόπος ταφής	κοιμητήριο Γκάνερσμπερι
Χώρα πολιτογράφησης	Δεύτερη Πολωνική Δημοκρατία Κισλεϊθανία Πολωνία Ηνωμένο Βασίλειο
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Πολωνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	αξιωματικός πολιτικός
Περίοδος ακμής	1895
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/Κίνημα	Εργατικό Κόμμα και Μέτωπο Μορζ
Οικογένεια
Γονείς	Henryk Haller
Οικογένεια	Hallers
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατός	General of the branch και στρατηγός/Αυστροουγγρικός Στρατός και Πολωνικές Ένοπλες Δυνάμεις (Δεύτερη Πολωνική Δημοκρατία)
Πόλεμοι/μάχες	Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, Πολωνο-Ουκρανικός Πόλεμος και Πολωνό-Σοβιετικός Πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	member of the Sejm of the Second Polish Republic
Βραβεύσεις	Μέγας Αξιωματικός της Λεγεώνας της Τιμής Τάγμα του Λευκού Αετού (Πολωνία) μεγάλος ταξιάρχης του Τάγματος του Στέμματος της Ιταλίας Διοικητής του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας Αργυρός Σταυρός του Τάγματος Στρατιωτικής Αξίας της Πολωνίας Συμμαχικό μετάλλιο της νίκης
Υπογραφή
Σχετικά πολυμέσα

Ο Γιούζεφ Χάλερ φον Χάλενμπουργκ (Józef Haller von Hallenburg) (13 Αυγούστου 1873 – 4 Ιουνίου 1960) ήταν αντιστράτηγος του Πολωνικού Στρατού, λεγεωνάριος στις Πολωνικές Λεγεώνες, harcmistrz (ο υψηλότερος βαθμός εκπαιδευτή προσκοπισμού στην Πολωνία), πρόεδρος της Πολωνικής Προσκοπικής Ένωσης και πολιτικός και κοινωνικός ακτιβιστής. Ήταν ξάδερφος του Στανίσουαφ Χάλερ.

Ο Χάλερ γεννήθηκε στο Γιουρτσίτσε. Σπούδασε στην Τεχνική Στρατιωτική Ακαδημία της Βιέννης και στη συνέχεια (1895–1906) υπηρέτησε στον Αυστριακό Στρατό, όπου παραιτήθηκε αφού έφτασε στο βαθμό του λοχαγού. Υποστήριξε την παραστρατιωτική πολωνική οργάνωση Σόκουου υπέρ της ανεξαρτησίας. Το 1916, κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, έγινε διοικητής της Δεύτερης Ταξιαρχίας της Πολωνικής Λεγεώνας, ιδιαίτερα των μονάδων που πολέμησαν εναντίον της Ρωσίας στο Ανατολικό Μέτωπο.

Το 1918, στον απόηχο της Μάχης της Ραράντσα, ως διοικητής του 2ου Πολωνικού Βοηθητικού Σώματος με τον Αυστριακό Στρατό, ο Χάλερ έσπασε την αυστρορωσική γραμμή μετώπου στην Ουκρανία, όπου ένωσε τα στρατεύματά του με πολωνικά αποσπάσματα που είχαν φύγει από τον τσαρικό στρατό. Διαμαρτυρήθηκε για τη Συνθήκη του Μπρεστ - Λιτόφσκ και συνέχισε να πολεμά τους Ρώσους με την 2η Ταξιαρχία των Πολωνικών Λεγεώνων (αργότερα, την 4η και την 5η Μεραρχία Τυφεκιοφόρων του 2ου Πολωνικού Σώματος). Υπό την πίεση των Γερμανών, οι οποίοι μετά την Συνθήκη του Μπρεστ - Λιτόφσκ θεώρησαν παράνομη την παρουσία πολωνικών στρατευμάτων στην Ουκρανία, και μια σκληρή μάχη μεταξύ Πολωνών και Γερμανών στο Κάνιουφ (10 Μαΐου 1918, 2.500 απώλειες), το σώμα του κρατήθηκε, ενώ ο ίδιος ο ταξίαρχος κατάφερε να διαφύγει στη Μόσχα. Στη συνέχεια, μέσω του Μούρμανσκ, έφτασε στη Γαλλία τον Ιούλιο του 1918, όπου για λογαριασμό της Πολωνικής Εθνικής Επιτροπής δημιούργησε αυτό που ήταν γνωστό ως Μπλε Στρατός (από το χρώμα των γαλλικών στολών του, γνωστό και ως Στρατός του Χάλερ). Για τους επόμενους μήνες ο στρατός του, σύμμαχος της Αντάντ, θα πολεμούσε εναντίον της Γερμανίας. Το 1919, επικεφαλής του νέου στρατού, έφτασε στην Πολωνία και στάλθηκε στο ουκρανικό μέτωπο. Το 1920, ο Χάλερ κατέλαβε την Πομερανία και μπήκε στο Ντάντσιχ (Γκντανσκ) στο όνομα της Πολωνίας και κατά τη διάρκεια του Πολωνο-Σοβιετικού Πολέμου διοικούσε έναν στρατό εθελοντών. Διετέλεσε επίσης Γενικός Επιθεωρητής Στρατού και μέλος του Πολεμικού Συμβουλίου.

Το 1920-1927, ο Χάλερ ήταν βουλευτής στο Σέιμ. Μετά την εκλογή του Γκάμπριελ Ναρουτόβιτς ως Προέδρου της Δημοκρατίας τον Δεκέμβριο του 1922, ο Χάλερ έπεσε σε δυσμένεια. Μετά το Πραξικόπημα του Μαΐου του 1926, διατάχθηκε να αποσυρθεί. Συνδιοργάνωσε ένα κόμμα της αντιπολίτευσης, το «Μέτωπο Μορζ». Την εποχή της γερμανικής εισβολής στην Πολωνία (1939), ο Χάλερ ζούσε στο εξωτερικό. Από το 1940 έως το 1943 υπηρέτησε ως υπουργός Παιδείας στην κυβέρνηση του Βουαντίσουαφ Σικόρσκι. Μετά το 1945 εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο ως εξόριστος και δεν συμμετείχε ενεργά σε καμία μεταναστευτική πολωνική πολιτική δραστηριότητα.

Βιογραφία

Μνημείο του Γιούζεφ Χάλερ στο Βουαντισουαβόβο, Πολωνία

Τιμές και βραβεία

• Ιππότης του Τάγματος του Λευκού Αετού
• Ασημένιος Σταυρός του Τάγματος Στρατιωτικής Αξίας της Πολωνίας
• Σταυρός του Διοικητή του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας
• Σταυρός της Ανδρείας, τέσσερις φορές
• Λεγεώνα της Τιμής, 2η Τάξη (Γαλλία)
• Πολεμικός Σταυρός 1914-1918 (Γαλλία)
• Σταυρός των Προσκόπων
• Κυρίαρχο Στρατιωτικό Τάγμα της Μάλτας
• Τάγμα του Αγίου Στανίσλαου
• Αυτοκρατορικό Τάγμα του Λεοπόλδου
• Τάγμα του Βάσα
• Μετάλλιο Στρατιωτικής Αξίας (Αυστροουγγαρία)
• Μέγας Αξιωματικός του Τάγματος του Στέμματος της Ιταλίας
• Σταυρός της Ελευθερίας, 2η Τάξη (Εσθονία)

Βιβλιογραφία

• Β. Λιπίνσκι, Walka zbrojna o niepodległość Polski w latach 1905 - 1918, Βαρσοβία, 1990 (πολωνικά)
• Γ. Χάλερ, Pamiętniki. Z wyborem dokumentów i zdjęć, Λονδίνο, 1964 (πολωνικά)
• H. Przybyłowski, Chrześcijańska Demokracja i Narodowa Partia Robotnicza w latach 1926-1937, Βαρσοβία, 1980 (πολωνικά)
• O. Τερλέτσκι, Generał Sikorski, t. 1, Κρακοβία, 1986 (πολωνικά)
• Władze RP na obczyźnie podczas II wojny światowej, pod red. Z. Błażyńskiego, Λονδίνο, 1994 (πολωνικά)
• T. Kryska-Karski, S. Żurakowski, Generałowie Polski Niepodległej, Βαρσοβία, 1991 (πολωνικά)
• S. Czerep, II Brygada Legionów Polskich, Βαρσοβία, 1991 (πολωνικά)
• Ι. Μοντέλσκι, Dlaczego podczas II wojny światowej nie powstała Armia Polska w Ameryce?, (w:) "Komunikaty Towarzystwa im. Romana Dmowskiego", t. II, cz. 1, Λονδίνο, 1979/1980 (πολωνικά)
• Paul Valasek, Ο Πολωνικός Στρατός του Χάλερ στη Γαλλία, Σικάγο, 2006 (αγγλικά)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• The story of the Haller Army and the volunteers from America
• The "blue" uniform in Canada