Ανακρέων Σταματιάδης
| Δόκτωρ Ανακρέων Σταματιάδης | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1 Σεπτεμβρίου 1868 Φλωρεντία |
| Θάνατος | 24 Ιουλίου 1964 |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ελληνική |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Εσπεράντο νέα ελληνική γλώσσα[1] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | εσπεραντιστής ιατρός παθολόγος[1] |
| Γνωστός για | Κορυφαίος Έλληνας Εσπεραντιστής |
Ο Ανακρέων Σταματιάδης (1868-1964) ήταν γόνος διακεκριμένης οικογένειας της Σάμου, ιατρός καθώς και ο κορυφαίος Έλληνας Εσπεραντιστής[2].
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γεννήθηκε στη Φλωρεντία, όπου ο πατέρας του ( γιατρός Αλέξανδρος Σταματιάδης ) ασκούσε το επάγγελμά του στην αρχή της καριέρας του. Μητέρα του ήταν η Ιταλίδα Έλενα Πόντε Κόρμπολι. Ήταν ανεψιός του Επαμεινώνδα Σταματιάδη, του σπουδαίου ιστορικού της Σάμου, συγγραφέα του μεγάλου Ιστορικού-Λαογραφικού έργου «Σαμιακά»[3]. Έζησε τα παιδικά και εφηβικά χρόνια του στη Σάμο και στη Σμύρνη[4].
Σπούδασε την Ιατρική στη Γαλλία, όπου και εργάσθηκε για μικρό χρονικό διάστημα, πριν επιστρέψει στη Σάμο, τότε αυτόνομη τουρκική ηγεμονία. Εκεί ανέλαβε καθήκοντα ιατρού-χειρουργού του νοσοκομείου της Σάμου και υπεύθυνου γιατρού των φυλακών και της Σαμιακής Χωροφυλακής.
Μετά από επιτυχείς ειδικές εξετάσεις στην Κωνσταντινούπολη, απέκτησε το δικαίωμα άσκησης του ιατρικού λειτουργήματος σε όλη την οθωμανική επικράτεια. Κατόπιν αυτού, το 1897, ανέλαβε υπηρεσία στο Λοιμοκαθαρτήριο της νήσου Καμαράν στην Ερυθρά Θάλασσα, όπου, ασκώντας τα καθήκοντά του είχε την ευκαιρία να μελετήσει τα ήθη, έθιμα, γλώσσες και διαλέκτους των λαών της Υεμένης και των γειτονικών περιοχών. Μετά δύο χρόνια επανήλθε στη Σάμο, όπου το Ανώτατο Διεθνές Υγειονομικό Συμβούλιο της Τουρκίας τον διόρισε Ιατρό-Διευθυντή των Υγειονομιών της Ηγεμονίας, ενώ ταυτοχρόνως άσκησε ελεύθερα το επάγγελμά του, ενώ χρημάτισε ιδιαίτερος γιατρός των ηγεμόνων και των οικογενειών τους.
Η Εσπεράντο στη Σάμο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Έχοντας ιδιαίτερη κλίση και ενδιαφέρον για τις γλώσσες και τα ήθη των λαών, ήταν ήδη πολύγλωσσος, γνώστης 8-10 γλωσσών. Έτσι, ήταν από τους πρώτους οπαδούς του εσπεραντισμού και λάτρης της διεθνούς γλώσσας Εσπεράντο, που στα χρόνια εκείνα διαδιδόταν ευρύτατα, κυρίως στους κύκλους της επιστήμης και της διανόησης, κυρίως της Ευρώπης.
Το 1906 ίδρυσε στη Σάμο τον πρώτο εσπεραντικό σύλλογο της Ανατολής, με την επωνυμία “Σαμιακός Εσπεραντικός Σύλλογος” (Samosa Esperantista Societo) και εξέδωσε, ως επίσημο όργανο του συλλόγου, το περιοδικό “Ελληνόφωνος Εσπεραντιστής” (Greklingva Esperantisto), το οποίο μάλιστα εκτυπωνόταν δωρεάν στο ηγεμονικό τυπογραφείο και έτσι, ως επίσημο φύλλο της ηγεμονίας, έφερε στην πρώτη σελίδα το ηγεμονικό στέμμα. Είχε συνδεθεί με στενή φιλία με τον ηγεμόνα Ανδρέα Κοπάση και τη σύζυγό του Ελένη, και έχοντας την εύνοια και αποδοχή του, δίδαξε τη διεθνή γλώσσα Εσπεράντο σε όλους τους δημοδιδασκάλους του νησιού και στην συνέχεια επέτυχε την (κατόπιν ειδικού νόμου αρ.2342 της 8/10/1910) υποχρεωτική διδασκαλία της γλώσσας αυτής σε όλα τα σχολεία της δημοτικής και μέσης εκπαίδευσης της ηγεμονίας, ενώ ο ίδιος ανέλαβε τη διδασκαλία της στις 4 ανώτερες τάξεις του Πυθαγορείου Γυμνασίου[5].
Η επιτυχία αυτή, δηλαδή η εισαγωγή της διεθνούς γλώσσας, ως υποχρεωτικού μαθήματος στα σχολεία, ήταν μοναδική στον κόσμο (ακολούθησε η πολιτεία Μέριλαντ των Η.Π.Α.) και έκανε τόσο μεγάλη εντύπωση, ώστε η μέχρι τότε άγνωστη Σάμος, έγινε πασίγνωστη στους εσπεραντικούς κύκλους όλου του κόσμου [6]. Είναι αξιοσημείωτο ότι το γεγονός αυτό αναφέρεται με έμφαση στην ειδική έκδοση της Κοινωνίας των Εθνών “L’ Esperanto comme Langue Auxiliaire Internationale”. Ο ηγεμόνας Ανδρέας Κοπάσης έγινε Επίτιμος Πρόεδρος του Σαμιακού Εσπεραντικού Συλλόγου, ενώ η σύζυγός του Ελένη έμαθε την Εσπεράντο, απέκτησε το πρώτο δίπλωμα “Atesto pri Studado” και μάλιστα ίδρυσε και διηύθυνε το Γυναικείο Εσπεραντικό Σύλλογο της Σάμου. Ήταν τόση η επιτυχία της εσπεραντικής κίνησης στη Σάμο ώστε συστήθηκε ακόμα και Εσπεραντική Ορχήστρα από 25 όργανα, που διευθυνόταν από τον μουσικό Διονύσιο Πόγγη.
Στην Κωνσταντινούπολη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μετά τη δολοφονία (1912) του ηγεμόνα Ανδρέα Κοπάση, ο Ανακρέων Σταματιάδης εκλήθη από την Ανώτατη Διεθνή Υγειονομική Υπηρεσία της Οθωμανικής αυτοκρατορίας στην Κωνσταντινούπολη, όπου επί σειρά ετών του ανατέθηκαν όλο και πιο υψηλά καθήκοντα, γιατρού, διευθυντή νοσοκομείων, υπεύθυνου υγειονομικών υπηρεσιών, μέλους του Ανώτατου Διεθνούς Υγειονομικού Συμβουλίου, επιθεωρητή-εκπροσώπου της τουρκικής κυβέρνησης στην Ανώτατη Υγειονομική Υπηρεσία του Κράτους. Στη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου υπηρέτησε ως στρατιωτικός γιατρός με το βαθμό του λοχαγού. Κατά την παραμονή του στην Κωνσταντινούπολη συνέχισε την εσπεραντική δραστηριότητα, ίδρυσε σύλλογο, εξέδωσε περιοδικό, δίδαξε τη διεθνή γλώσσα, συμμετέχοντας πάντα ενεργά στη διεθνή εσπεραντική κίνηση[7]..
Στην Αθήνα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μετά τη συνταξιοδότησή του (1919) επέστρεψε στη Σάμο, όπου επανασύστησε το Σαμιακό Εσπεραντικό Σύλλογο και επανεξέδωσε το περιοδικό με τίτλο “Σάμιος Εσπεραντιστής” (Samosa Esperantisto).
Όμως η παραμονή του στη Σάμο υπήρξε σύντομη, αφού τελικά εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα, όπου αφοσιώθηκε στο εσπεραντικό έργο του, ιδρύοντας συλλόγους σε όλη την Ελλάδα, εκδίδοντας περιοδικά, οργανώνοντας συνέδρια, διδάσκοντας τη γλώσσα σε πανεπιστημιακές, παιδαγωγικές σχολές και γυμνάσια της Αθήνας και συγγράφοντας, κυρίως αξιόλογα διδακτικά βιβλία. Με την όλη αυτή δραστηριότητά του και το πλούσιο συγγραφικό έργο του, διακρίθηκε διεθνώς και τιμήθηκε αναλόγως, ως μία εξέχουσα φυσιογνωμία του παγκόσμιου εσπεραντικού κινήματος[8].
Εργογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το συγγραφικό του έργο είναι πλούσιο. Ενδεικτικά[9]:
- «Camaran» (στη Γαλλική) < Ήθη και έθιμα των Αράβων της Υεμένης. Φρασεολογία εις 10 διαλέκτους της Άπω Ασίας μετά Γαλλο-Αραβικού Λεξικού->,
- «Σκέψεις, ήτοι: Οποία τις πρέπει να ήναι η Διεθνής Βοηθητική Γλώσσα και ποίος ο σκοπός της»
- «Φύσις και μέλλον μιας γλώσσης διεθνούς»
- «Στοιχεία της Διεθνούς γλώσσης Εσπεράντο μετά Λεξιλογίου Εσπεραντο-Ελληνικού»
- «Ο Μικρός Διερμηνεύς (κλεις της Εσπεράντο)», Στοιχεία της Διεθνούς γλώσσης μετά θεμάτων ελληνιστί και εσπεραντιστί, Φρασεολογία-Λεξιλόγιον ελληνο-εσπεραντικόν και εσπεραντο-ελληνικόν
- «Nova Gramatika Libro», σελ. 180
- Γραμματική-Ασκήσεις-Ιστορία της διεθνούς γλώσσης Εσπεράντο, μετά Λεξιλογίου εσπεραντο-ελληνικού και ελληνο-εσπεραντικού [σε δύο τεύχη], σελ. 172 + 78· τελευταία έκδοση Αθήνα 1964
- Λεξικόν Ελληνο-Εσπεραντικόν μετά ριζολογίου Εσπεραντο-Ελληνικού, σελ. 450
- Εσπεράντο και Eσπεραντισμός, σελ. 180
- «Οι Δελφινόσημοι, Γενεαλογικο-Ιστορικόν έργον μεθ' 184 εικόνων από τους έτους 1620 μέχρι σήμερον»,
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. mzk20241243961. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2024.
- ↑ Κώστας Κυριάκος (2013). «Σελίδα 77». Στα βήματα του Δρ. Εσπεράντο. Αθήνα: (Επιμέλεια Σπύρος Σαραφιάν), Κώστας Κυριάκος. σελ. 211. ISBN 978-960-93-5794-4.
- ↑ Επαμεινώνδας Σταματιάδης. «Σαμιακά».[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Κώστας Κυριάκος (1995). «Σελίδα 355, Η εσπεράντο στην Ελλάδα». Esperanto, Η γλώσσα της Ελπίδας. Αθήνα: Δωδώνη. σελ. 786. ISBN 960-248-696-1.
- ↑ Κώστας Κυριάκος (1995). «Σελίδα 359, Η εσπεράντο στην Ελλάδα». Esperanto, Η γλώσσα της Ελπίδας. Αθήνα: Δωδώνη. σελ. 786. ISBN 960-248-696-1.
- ↑ Ελληνικός Εσπεραντικός Σύλλογος. «Ιστορία- Πρώτες ελληνικές εκδόσεις (1907, 1908)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Κώστας Κυριάκος (1995). «Σελίδα 362, Η εσπεράντο στην Ελλάδα». Esperanto, Η γλώσσα της Ελπίδας. Αθήνα: Δωδώνη. σελ. 786. ISBN 960-248-696-1.
- ↑ Ελληνικός Εσπεραντικός Σύλλογος. «Ιστορία». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Κώστας Κυριάκος (2012). «Σελίδα 111, Η Εσπεράντο στην Ελλάδα». Διεθνής Γλώσσα Esperanto. Αθήνα: (Επιμέλεια Σπύρος Σαραφιάν), Κώστας Κυριάκος. σελ. 404. ISBN 978-960-93-4363-3.