Άντζελα Λάνσμπερι
.jpg)
Η Ντέιμ Άντζελα Λάνσμπερι (αγγλικά: Angela Lansbury, γενν. 16 Οκτωβρίου 1925, Ρίτζεντς Παρκ- πέθ. 11 Οκτωβρίου 2022) ήταν Αγγλίδα ηθοποιός του κινηματογράφου, του θεάτρου και της τηλεόρασης. Υπήρξε υποψήφια για Όσκαρ Β΄ Γυναικείου Ρόλου τρεις φορές για τις ταινίες Εφιάλτης (1944), Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέι (1945) και Ο άνθρωπος της Μαντζουρίας (1962), ενώ τον Νοέμβριο του 2013 έλαβε Τιμητικό Όσκαρ για την προσφορά της στην 7η τέχνη. Ξεχωριστή θέση στη φιλμογραφία της κατέχουν επίσης οι ταινίες: Ο αλήτης και η αμαζόνα (National Velvet, 1944), Σαμψών και Δαλιδά (Samson and Delilah, 1949), Ο γελωτοποιός του βασιλέως (The Court Jester, 1956), Πόθοι στην κάψα του καλοκαιριού (The Long, Hot Summer, 1958), Γύρω μου γκρεμίστηκαν όλα! (All Fall Down, 1962), Η ωραιότερη ιστορία του κόσμου (The Greatest Story Ever Told, 1965), Έγκλημα στον Νείλο (Death on the Nile, 1978) και Η πεντάμορφη και το τέρας (Beauty and the Beast, 1991). Οι ερμηνείες της στο θέατρο της χάρισαν πέντε Βραβεία Τόνι, ενώ έχει λάβει επίσης έξι Χρυσές Σφαίρες.
Η Λάνσμπερι γεννήθηκε το 1925 στο Λονδίνο και ήταν γόνος μεσοαστικής οικογένειας. Ήταν κόρη της Μόινα Μακγκίλ και του Άγγλου πολιτικού Έντγκαρ Λάνσμπερι[15]. Το 1940 προκειμένου να αποφύγει τον πόλεμο μεταφέρθηκε στις ΗΠΑ, όπου σπούδασε υποκριτική στη Νέα Υόρκη. Το 1942 υπέγραψε συμβόλαιο με τη Metro-Goldwyn-Mayer και ανέλαβε τον πρώτο της ρόλο στην ταινία του Τζορτζ Κιούκορ Εφιάλτης (Gaslight, 1944). Η ερμηνεία της στην ταινία, όπου υποδυόταν την αδίστακτη υπηρέτρια της Ίνγκριντ Μπέργκμαν επαινέθηκε από τους κριτικούς και της χάρισε την πρώτη της υποψηφιότητα για Όσκαρ Β' Γυναικείου Ρόλου[16]. Συνέχισε να εμφανίζεται σε ταινίες της M-G-M, αλλά σε δευτερεύοντες ρόλους και το συμβόλαιό της έληξε το 1952. Από 'κει και έπειτα, η καριέρα της άνθισε τόσο στον κινηματογράφο όσο και στο θέατρο. Η ερμηνεία της στην ταινία Ο άνθρωπος της Μαντζουρίας (The Manchurian Candidate, 1962) χαρακτηρίστηκε ως μια από τις καλύτερες στην καριέρα της, ενώ η ενασχόλησή της με το είδος μιούζικαλ την καθιέρωσε κατά τα μέσα της δεκαετίας του 1960[17]. Το 1966 η ερμηνεία της στο μιούζικαλ των Τζερόμ Λόρενς, Ρόμπερτ Έντγουν Λι και Τζέρι Χέρμαν Mame της χάρισε πολλά βραβεία και την έκανε Gay icon[18].
Η δεκαετία του 1970 τη βρήκε να δουλεύει ως επί το πλείστον στον χώρο του θεάτρου, ερμηνεύοντας κυρίως πρωταγωνιστικού ρόλους σε μιούζικαλ, όπως τα: Ο βασιλιάς κι εγώ και Sweeney Todd, ο φονικός κουρέας της οδού Φλιτ που της χάρισαν καλές κριτικές. Κατά τη δεκαετία του 1980 μεταπήδησε στον χώρο της τηλεόρασης, αναλαμβάνοντας τον πρωταγωνιστικό ρόλο στη σειρά Η συγγραφέας ντετέκτιβ (Murder She Wrote, 1984) που προβαλλόταν για 12 χρόνια και τις χάρισε 18 υποψηφιότητες για Βραβείο Έμμυ.[19] Το 1991 χάρισε τη φωνή της στην ταινία κινουμένων σχεδίων της Ντίσνεϊ Η πεντάμορφη και το τέρας και έκτοτε έκανε σποραδικές κινηματογραφικές εμφανίσεις. Υπήρξε παντρεμένη 2 φορές την πρώτη με τον ηθοποιό Ρίτσαρντ Κρόμγουελ και ο γάμος τους διήρκεσε ένα χρόνο, ενώ τη δεύτερη με τον παραγωγό Πίτερ Σο, με τον οποίο έμεινε παντρεμένη μέχρι και τον θάνατό του το 2003. Έχει αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας στο Χόλυγουντ για την τηλεοπτική της προσφορά.
Φιλμογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Έτος | Πρωτότυπος τίτλος | Ελληνικός τίτλος | Ρόλος |
|---|---|---|---|
| 1944 | Gaslight | Εφιάλτης | Νάνσι |
| National Velvet | Ο αλήτης και η αμαζόνα | Εντουίνα Μπράουν | |
| 1945 | The Picture of Dorian Gray | Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι | Σίμπιλ Βέιν |
| 1946 | The Harvey Girls | Εμ | |
| The Hoodlum Saint | Ντάστι Μίλαρντ | ||
| Till the Clouds Roll By | Όταν περάσουν τα σύννεφα | ερμηνεύτρια | |
| 1947 | The Private Affairs of Bel Ami | Κλοτίλντ ντε Μαρέλ | |
| If Winter Comes | Σαν έρθει ο χειμώνας | Μέιμπελ Σαμπρ | |
| 1948 | Tenth Avenue Angel | Σούζαν Μπράτεν | |
| State of the Union | Μετανοώ | Κέι Θόρνταϊκ | |
| The Three Musketeers | Οι τρεις σωματοφύλακες | βασίλισσα Άννα | |
| 1949 | The Red Danube | Ο κόκκινος Δούναβης | Όντρεϊ Κουέιλ |
| Samson and Delilah | Σαμψών και Δαλιδά | Σέμανταρ | |
| 1951 | Kind Lady | κυρία Έντουαρντς | |
| 1952 | Mutiny | Οι αντάρτες του Ατλαντικού | Λέσλι |
| 1953 | Remains to Be Seen | Βαλέσκα Σόβελ | |
| 1955 | A Life at Stake | Η γυναίκα που ήξερε να σκοτώνει | Ντόρις Χίλμαν |
| The Purple Mask | Ο ιππότης με την πορφυρή μάσκα | μαντάμ Βαλεντάιν | |
| A Lawless Street | Παράνομος δρόμος | Τάλι Ντίκενσον | |
| The Court Jester | Ο γελωτοποιός του βασιλέως | πριγκίπισσα Γουέντολιν | |
| 1956 | Please Murder Me! | Σε μια ώρα με σκοτώνουν | Μάιρα Λιντς |
| 1958 | The Long, Hot Summer | Μακρύ, καυτό καλοκαίρι | Μίνι Λίτλτζον |
| The Reluctant Debutante | Στον χορό των ανακτόρων | Μέιμπελ Κλερμόντ | |
| 1959 | Summer of the Seventeenth Doll | Ο πόθος δεν τελειώνει ποτέ | Περλ |
| 1960 | A Breath of Scandal | Πριγκίπισσα Ολυμπία | κόμισσα Λίνα |
| The Dark at the Top of the Stairs | Σκοτάδι στο τελευταίο σκαλοπάτι | Μέιβις Προυτ | |
| 1961 | Blue Hawaii | Γαλάζια Χαβάη | Σάρα Λι Γκέιτς |
| 1962 | The Four Horsemen of the Apocalypse | Οι 4 ιππότες της Αποκαλύψεως | Μαργκερίτ Λοριέ |
| All Fall Down | Γύρω μου γκρεμίστηκαν όλα! | Άναμπελ Γουίλαρτ | |
| The Manchurian Candidate | Ο άνθρωπος της Μαντζουρίας | Έλινορ Σο Άισλιν | |
| 1963 | In the Cool of the Day | Διακοπές στην Αθήνα | Σίμπιλ Λόγκαν |
| 1964 | The World of Henry Orient | Δύο 18χρονες κι εγώ | Ίζαμπελ Μπόιντ |
| Dear Heart | Πικρή μου αγάπη | Φίλις | |
| 1965 | The Greatest Story Ever Told | Η ωραιότερη ιστορία του κόσμου | Κλαούντια |
| The Amorous Adventures of Moll Flanders | Καθωσπρέπει κυρία | λαίδη Μπλάιστοουν | |
| Harlow | Τζιν Χάρλοου | μάμα Τζιν Μπέλο | |
| 1966 | Mister Buddwing | Ο άγνωστος της 44ης λεωφόρου | Γκλόρια |
| 1970 | Something for Everyone | Μαύρα τριαντάφυλλα για τη νύφη | κοντέσα φον Όρνσταϊν |
| 1971 | Bedknobs and Broomsticks | Μάγισσες και σκουπόξυλα | δεσποινίς Πράις |
| 1978 | Death on the Nile | Έγκλημα στον Νείλο | κυρία Σαλώμη Ότερμπουρν |
| 1979 | The Lady Vanishes | Δολοφονία στο τρένο των 12:15 | δεσποινίς Φρόι |
| 1980 | The Mirror Crack'd | Στον καθρέφτη είδα τον δολοφόνο | μις Τζέιν Μαρπλ |
| 1982 | The Last Unicorn | Μόμι Φορτούνα (φωνή) | |
| Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street | Σουίνι Τοντ: Ο φονικός κουρέας της οδού Φλιτ | Νέλι Λόβετ | |
| 1983 | The Pirates of Penzance | Πειρατές | Ρουθ |
| 1984 | The Company of Wolves | Η παρέα των λύκων | γιαγιά |
| 1991 | Beauty and the Beast | Η πεντάμορφη και το τέρας | κυρία Ποτς (φωνή) |
| 1992 | Mrs. 'Arris Goes to Paris | Η κυρία Άρις στο Παρίσι | Άντα Χάρις |
| 1996 | Mrs. Santa Claus | Κυρία στα κόκκινα | κυρία Άι Βασίλη |
| 1997 | Beauty and the Beast: The Enchanted Christmas | Η πεντάμορφη και το τέρας 2: Τα μαγεμένα Χριστούγεννα | κυρία Ποτς (φωνή) |
| Anastasia | Αναστασία | αυτοκράτειρα Μαρί (φωνή) | |
| 1999 | The Unexpected Mrs. Pollifax | Πράκτωρ κατά... λάθος | Έμιλι Πόλιφαξ |
| 2002 | About Schmidt | Σχετικά με τον Σμιντ | Άντζελα Λάνσμπερι (φωνή) |
| 2003 | Murder, She Wrote: The Celtic Riddle | Το μυστήριο του μεσονυκτίου | Τζέσικα Φλέτσερ |
| 2005 | Nanny McPhee | Νάνι Μακ Φι: Η μαγική νταντά | θεία Αδελαΐδα |
| 2011 | Mr. Popper's Penguins | Ο κύριος Πόπερ και οι πιγκουίνοι του | κυρία βαν Γκάντι |
| 2018 | The Grinch | Ο Γκριντς | δήμαρχος Μαγκέρκλ (φωνή) |
| Mary Poppins Returns | Η Μαίρη Πόπινς επιστρέφει | κυρία με μπαλόνια | |
| Buttons | Ρόουζ |
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 (Αγγλικά) SNAC. w6mw33q5. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 2,0 2,1 (Αγγλικά) Internet Broadway Database. 48943. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 (Αγγλικά) Internet Broadway Database. 84030. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. xx0072714. Ανακτήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2024.
- ↑ «Angela Lansbury, Star of Film and Stage and TV’s Favorite Sleuth, Dies at 96». (Αγγλικά)
- ↑ 6,0 6,1 Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ www
.nytimes .com /2022 /10 /11 /obituaries /angela-lansbury-dead .html. - ↑ CONOR.SI. 12893539.
- ↑ (Αγγλικά) Internet Movie Database. tt0066817. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2020.
- ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. xx0072714. Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ d23
.com /walt-disney-legend /angela-lansbury /. - ↑ Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2021.
- ↑ commencement
.miami .edu /about-us /archives /honorary-degree-recipients /index .html. - ↑ Bonanno 1987, σελ. 4· Edelman & Kupferberg 1996, σελ. 3.
- ↑ Bonanno 1987, σελ. 13· Edelman & Kupferberg 1996, σελ. 42· Gottfried 1999, σελ. 62.
- ↑ Edelman & Kupferberg 1996, σελ. 120· Gottfried 1999, σελ. 130.
- ↑ Lydia Richardson (January 25, 2014). «'I'm Proud To Be A Gay Icon!': Angela Lansbury Opens Up in New Interview». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις July 4, 2014. https://web.archive.org/web/20150704125109/http://archive.entertainmentwise.com/news/139022/Im-Proud-To-Be-A-Gay-Icon-Angela-Lansbury-Opens-Up-In-New-Interview. Ανακτήθηκε στις January 3, 2016.
- ↑ Bonanno 1987, σελ. 161· Edelman & Kupferberg 1996, σελ. 217· Gottfried 1999, σελ. 258.
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Bonanno, Margaret Wander (1987). Angela Lansbury: A Biography. New York: St. Martin's Press. ISBN 978-0-312-00561-0.
- Cariou, Len (April 2012). «Angela Lansbury». Vanity Fair 54 (4): 200.
- Crampton, Caroline (April 2014). «Angela Lansbury's Life on the Stage». New Statesman 143 (5205): 16.
- Degen, John (2010). «The Oxford Companion to Theatre and Performance». The Oxford Companion to Theatre and Performance. Dennis Kennedy (editor). Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-172791-7.
- Edelman, Rob· Kupferberg, Audrey E. (1996). Angela Lansbury: A Life on Stage and Screen. Secaucus, New Jersey: Carol Publishing Corporation. ISBN 978-1-55972-327-5.
- Gilvey, John Anthony (2005). Before the Parade Passes By Gower Champion and the Glorious American Musical. New York City: Macmillan. ISBN 0-312-33776-0.
- Gottfried, Martin (1999). Balancing Act: The Authorised Biography of Angela Lansbury. New York: Little, Brown & Company. ISBN 0-316-32225-3.
Περαιτέρω αναγνωση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Alistair, Rupert (2018). «Angela Lansbury». The Name Below the Title: 65 Classic Movie Character Actors from Hollywood's Golden Age (softcover) (First έκδοση). Great Britain: Independently published. σελίδες 151–156. ISBN 978-1-7200-3837-5.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Άντζελα Λάνσμπερι στην IMDb
- Άντζελα Λάνσμπερι, σελίδα στον ιστότοπο της Internet Broadway Database
- Βραβευμένοι με Χρυσή Σφαίρα
- Νικητές βραβείου Tony
- Τιμητικό Όσκαρ (παραλήπτες)
- Αμερικανίδες ηθοποιοί θεάτρου
- Αμερικανίδες ηθοποιοί κινηματογράφου
- Αμερικανίδες ηθοποιοί τηλεόρασης
- Αμερικανίδες ηθοποιοί φωνής
- Αγγλίδες ηθοποιοί φωνής
- Αγγλίδες ηθοποιοί κινηματογράφου
- Αγγλίδες ηθοποιοί τηλεόρασης
- Αγγλίδες ηθοποιοί μουσικού θεάτρου