Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ποτό

Επεξεργασία συνδέσμων
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αυτή είναι μια παλιά έκδοση της σελίδας, όπως διαμορφώθηκε από τον InternetArchiveBot (συζήτηση | συνεισφορές) στις 16:58, 13 Μαΐου 2024. Μπορεί να διαφέρει σημαντικά από την τρέχουσα έκδοση.
Το τσάι το δεύτερο πιο ευρέως καταναλώσιμο ποτό

Ποτό ονομάζεται οποιοδήποτε υγρό προορίζεται για ανθρώπινη κατανάλωση. Πέρα από την κάλυψη βασικών αναγκών, τα ποτά αποτελούν τμήμα της ανθρώπινης κοινωνίας. Αν και όλα τα ποτά και αναψυκτικά, συμπεριλαμβανομένων των χυμών και των ανθρακούχων ποτών, αποτελούνται από νερό, το νερό δεν θεωρείται το ίδιο αναψυκτικό. Τα αλκοολούχα ποτά περιέχουν και αιθανόλη (αλκοόλ ή οινόπνευμα).

Βιολογία

Όταν το ανθρώπινο σώμα αφυδατώνεται επάγεται το αίσθημα της δίψας. Αυτή η έντονη αναζήτηση για υγρά έχει ως αποτέλεσμα μια ενστικτώδη ανάγκη για πόση. Η δίψα ρυθμίζεται από τον υποθάλαμο ως ανταπόκριση σε αλλαγές στα επίπεδα ηλεκτρολυτών του σώματος και του όγκου του κυκλοφορούντος αίματος. Η παντελής απαλοιφή των ποτών, όπως το νερό, από το σώμα θα οδηγήσει στο θάνατο πιο γρήγορα από την αφαίρεση οποιαδήποτε άλλης ουσίας.[1] Όμως, αν και το νερό είναι απαραίτητο για τη ζωή, είναι φορέας πολλών νόσων[2].

Ιστορία

Το νερό και το γάλα είναι τα βασικά ποτά κατά τη διάρκεια της ιστορίας.[1] Καθώς η ανθρωπότητα εξελισσόταν, ανακαλύφθηκαν νέες τεχνικές για την παραγωγή ποτών από τα φυτά ιθαγενή στη περιοχή τους. Τα παλαιότερα αρχαιολογικά στοιχεία παραγωγής κρασιού έχουν βρεθεί στη Γεωργία (π. 6000 π.Χ.)[3][4][5] και στο Ιράν (π. 5000 π.Χ.)[6]. Η μπύρα είναι γνωστό ότι παραγόταν στην νεολιθική Ευρώπη από το 3000 π.Χ..[7] Το τσάι πιθανόν αναπτύχθηκε στο Γιουνάν, Κίνα, κατά τη διάρκεια της δυναστείας Σανκ (16ος-11ος αιώνα π.Χ.), ως φάρμακο.[8]

Η κατανάλωση ποτών αποτελεί επίσης σημαντικό τμήμα της κοινωνικοποίησης κατά τη διάρκεια των αιώνων. Στην Αρχαία Ελλάδα, η κοινωνική συνεύρεση με σκοπό την κατανάλωση ποτών ήταν γνωστή ως συμπόσιο, όπου καταναλωνόταν οίνος κεκραμμένος (δηλαδή νερωμένος). Στην Αρχαία Ρώμη μια παρόμοια εκδήλωση ονομαζόταν convivium. Πολλές από τις πρώτες κοινωνίες θεωρούσαν το αλκοόλ δώρο των θεών,[9] με αποτέλεσμα τη δημιουργία θεών όπως ο Διόνυσος. Αντίθετα, άλλες θρησκείες, όπως ο μουσουλμανισμός, είτε απαγορεύουν είτε αποθαρρύνουν την κατανάλωση αλκοολούχων ποτών για διάφορους λόγους.

Στην ανατολική Αφρική και την Υεμένη, ο καφές χρησιμοποιήθηκε σε πολλές τοπικές θρησκευτικές τελετές. Καθώς αυτές οι τελετές ήταν αντίθετες με τη χριστιανική θρησκεία, η εκκλησία της Αιθιοπίας απαγόρευσε τον καφέ μέχρι την βασιλεία του Μενελίκ Β΄.[10] Ο καφές απαγορεύτηκε και στην Οθωμανική Αυτοκρατορία τον 17ο αιώνα για πολιτικούς λόγους[11]. Αλκοολούχα ποτά, όπως το αψέντι, απαγορεύτηκαν τις αρχές του 20ού αιώνα επειδή συνδέθηκαν με παραβατική συμπεριφορά.

Τύποι ποτών

Μη αλκοολούχα

Τα μη αλκοολούχα ποτά είναι αυτά που περιέχουν καθόλου ή ελάχιστο αλκοόλ (αιθανόλη). Το νερό είναι το πιο ευρέως καταναλισκόμενο ποτό[12], αν και το 97% του νερού της Γης δεν είναι πόσιμο για τον άνθρωπο, καθώς περιέχει μεγάλες ποσότητες αλάτων (π.χ. θαλασσινό νερό)..[13] Άλλα ποτά περιλαμβάνουν:

  • Γάλα, το οποίο είναι η κύρια πηγή θρεπτικών συστατικών για τα μωρά, ενώ σε πολλές κοινωνίες, η κατανάλωσή του συνεχίζεται και πέρα από τη νηπιακή ηλικία.
  • Τσάι είναι το δεύτερο δημοφιλέστερο ποτό, μετά το νερό. Προέρχονται από τα αποξηραμένα φύλλα του δένδρου τσάι (Καμέλια η σινική - Camellia sinensis ή Καμέλια η θεά - Camellia thea) τα οποία εμβαπτίζονται σε καυτό νερό.[14] Ως τσάι αναφέρεται και το πότο που παράγεται με παρόμοια διαδικασία από άλλα φυτά, όπως το τσάι του βουνού.
  • Ο καφές είναι ένα ακόμη πολύ διαδεδομένο ποτό. Παρασκευάζεται από τα καβουρδισμένα και αλεσμένα σπέρματα της καφέας ή καφεόδεντρου. Μπορεί να έχει διεγερτική επίδραση στον άνθρωπο, καθώς περιέχει καφεΐνη.
  • Χυμός, φυτικό προϊόν που παράγεται από τα φρούτα.
  • Ανθρακούχα ποτά, τα οποία περιέχουν διαλυμένο διοξείδιο του άνθρακα, όπως π.χ., το ανθρακούχο νερό. Οι μεγαλύτερες εταιρίες παραγωγής είναι η Coca-Cola, PepsiCo και ο όμιλος Dr Pepper Snapple.[15]

Αλκοολούχα

Κύριο λήμμα: Αλκοολούχο ποτό

Αντίθετα, τα αλκοολούχα ποτά περιέχουν αλκοόλ. Συνήθως ο όρος ποτό χρησιμοποιείται για περιγράψει αυτά τα ποτά. Ποτά όπως το κρασί, η μπύρα και ο μηλίτης, παράγονται από τη ζύμωση των σταφυλιών, του αμύλου και των μήλων αντίστοιχα. Ποτά με ακόμη μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε αιθανόλη παράγονται με τη διαδικασία της απόσταξης. Δημοφιλή αποσταγμένα ποτά περιλαμβάνουν το τσίπουρο, το ουίσκι, το ρούμι, τη βότκα και το κορεατικό σότζου. Μια εταιρία παραγωγής σότζου ήταν η εταιρία η οποία πούλησε τις περισσότερες φιάλες αποσταγμένων ποτών παγκοσμίως το 2007.[16]

Παραπομπές

  1. ↑ 1,0 1,1 Cheney, Ralph (July 1947). «The Biology and Economics of the Beverage Industry». Economic Botany 1 (3): 243–275. doi:10.1007/bf02858570. 
  2. ↑ Burnett, John (2012). Liquid Pleasures: A Social History of Drinks in Modern Britain. Routledge. σελίδες 1–20. ISBN 9781134788798. 
  3. ↑ Keys, David (2003-12-28). «Now that's what you call a real vintage: professor unearths 8,000-year-old wine». The Independent. http://www.independent.co.uk/news/science/now-thats-what-you-call-a-real-vintage-professor-unearths-8000yearold-wine-84179.html. Ανακτήθηκε στις 2011-03-20. 
  4. ↑ Berkowitz, Mark (1996). «World's Earliest Wine». Archaeology (Archaeological Institute of America) 49 (5). http://www.archaeology.org/9609/newsbriefs/wine.html. Ανακτήθηκε στις 25 June 2008. 
  5. ↑ Spilling, Michael· Wong, Winnie (2008). Cultures of The World Georgia. σελ. 128. ISBN 978-0-7614-3033-9. 
  6. ↑ Ellsworth, Amy (18 July 2012). «7,000 Year-old Wine Jar». The Penn Musium. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-08-26. https://web.archive.org/web/20120826123906/http://www.penn.museum/blog/collection/125th-anniversary-object-of-the-day/7000-year-old-wine-jar-object-of-the-day-24/. Ανακτήθηκε στις 2016-02-21. 
  7. ↑ Prehistoric brewing: the true story, 22 October 2001, Archaeo News. Retrieved 13 September 2008
  8. ↑ Mary Lou Heiss· Robert J. Heiss (2007). The Story of Tea: A Cultural History and Drinking Guide. 
  9. ↑ Katsigris, Costas· Thomas, Chris (2006). The Bar and Beverage Book. John Wiley and Sons. σελίδες 5–10. ISBN 9780470073445. 
  10. ↑ Pankhurst, Richard (1968). Economic History of Ethiopia. Αντίς Αμπέμπα: AddiHaile Selassie I University. σελ. 198. 
  11. ↑ Hopkins, Kate (24 Μαρτίου 2006). «Food Stories: The Sultan's Coffee Prohibition». Accidental Hedonist. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Νοεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2010. 
  12. ↑ Griffiths, John (2007). Tea: The Drink That Changed the World. Andre Deutsch. ISBN 9780233002125. 
  13. ↑ «Earth's water distribution». United States Geological Survey. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2009. 
  14. ↑ Martin, Laura C. (2007). Tea: The Drink that Changed the World. Tuttle Publishing. σελίδες 7–8. ISBN 0804837244. 
  15. ↑ «Soft Drink Industry: Market Research Reports, Statistics and Analysis». Report Linker. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2013. 
  16. ↑ Eric Arnold (23 Δεκεμβρίου 2008). «In Depth: What The World Drinks - South Korea». Forbes. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2016. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ποτό&oldid=10566913"