Ο Ενιαίος Σειριακός Δίαυλος, γνωστός και ως Universal Serial Bus ή απλά USB, είναι ένα σύστημα διαύλου, το οποίο χρησιμοποιείται για την επικοινωνία ενός υπολογιστή και όχι μόνο με περιφερειακά συστήματα. Η σύνδεση Ενιαίου Σειριακού Διαύλου (ΕΣΔ), απαιτεί λιγότερο χώρο και μπορεί επίσης να παρέχει ενέργεια σε απλές συσκευές όπως το ποντίκι, το πληκτρολόγιο ή την ιστοκάμερα. Με τη χρήση του ΕΣΔ οι περιφερειακές συσκευές και τα χαρακτηριστικά τους μπορούν να αναγνωρίζονται αυτόματα. Οι σύγχρονοι υπολογιστές διαθέτουν συνήθως 4 έως 10 θύρες ΕΣΔ.

USB (ΕΣΔ)
Universal Serial Bus (Ενιαίος Σειριακός Δίαυλος)

Το λογότυπο του USB 2.0
Έτος εφεύρεσης: Ιανουάριος 1996
Εφευρέθηκε από: Intel, Microsoft, HP, LSI, NEC, NXP

Αριθμός συσκευών: 128
Επιδόσεις έως 480Μbit (USB 2.0), 5Gbit (USB 3.0), έως 40Gbit (USB 4.0)
Είδος: Σειριακή
Συνδέσιμος εν λειτουργία; Ναι
Εξωτερικός; Ναι

Αναλυτική περιγραφή

Επεξεργασία

Ο Ενιαίος Σειριακός Δίαυλος είναι τμηματικό πρότυπο δίαυλου για τη διασύνδεση συσκευών. Ο USB είχε ως σκοπό να επιτρέψει στις περιφερειακές μονάδες να συνδέονται με τον υπολογιστή χρησιμοποιώντας μια ενιαία τυποποιημένη υποδοχή διεπαφών και να βελτιώσει τις έτοιμες προς χρήση ικανότητες των συσκευών για σύνδεση ή αποσύνδεσή τους με το σύστημα χωρίς να χρειάζεται επανεκκίνηση. Άλλα χαρακτηριστικά γνωρίσματα περιλαμβάνουν την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος στις συσκευές χαμηλής κατανάλωσης χωρίς την ανάγκη εξωτερικής παροχής ηλεκτρικού ρεύματος και την δυνατότητα πολλών συσκευών USB να χρησιμοποιηθούν χωρίς την απαίτηση ρυθμίσεων ή μεμονωμένων προγραμμάτων οδήγησης (drivers) από τους κατασκευαστές για να εγκατασταθούν.

Ο USB προορίζεται να βοηθήσει να αποσυρθούν όλες οι διαφορετικού τύπου θύρες, σειριακές ή παράλληλες. Ο USB μπορεί να συνδέσει τις περιφερειακές μονάδες υπολογιστών όπως το ποντίκι, το πληκτρολόγιο, τα PDA, τα χειριστήρια παιχνιδιών, οι σαρωτές, οι ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές, οι εκτυπωτές, οι συσκευές MP3 και οι φορητές μονάδες δίσκων ή μνημών (στο εξής οι τελευταίες θα αναφέρονται με τον αγγλικό όρο USB flash drive ή απλά flash drive). Για πολλές από τις προαναφερόμενες συσκευές η μέθοδος σύνδεσης USB έχει γίνει η τυποποιημένη μέθοδος σύνδεσης. Το USB χρησιμοποιείται επίσης εκτενώς για να συνδέσει τους μη-δικτυακούς εκτυπωτές με θύρα USB και απλοποιεί τη σύνδεση πολλών εκτυπωτών με έναν υπολογιστή. Ο μεγάλος όγκος των USB flash drives και η ευκολία χρησιμοποίησής τους έχει δημιουργήσει ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων, που όμως αγνοείται συχνά. Μέσω λογισμικού μπορούν να κλειδωθούν οι συσκευές USB (ακόμα και οι φορητές μνήμες flash), ώστε να μην λειτουργούν με τον Η/Υ και να επιτρέπεται σε άλλες περιφερειακές μονάδες USB να λειτουργούν, όπως οι εκτυπωτές. Ο δίαυλος USB σχεδιάστηκε αρχικά για τους προσωπικούς υπολογιστές, αλλά έχει γίνει κοινό και σε άλλες συσκευές, όπως τα PDA και οι παιχνιδομηχανές. Το 2004 υπήρχαν περίπου 1 δισεκατομμύριο συσκευές USB στον κόσμο.

Τι είναι ο δίαυλος USB

Επεξεργασία

Ο δίαυλος USB είναι μια σύνδεση Η/Υ με περιφερειακές συσκευές. Το 1995 η θύρα USB άρχισε να εμφανίζεται στους πρόσφατα κατασκευασμένους υπολογιστές. Από το 1997 τα Windows 98 ήταν η πρώτη έκδοση του λειτουργικού συστήματος Windows που υποστήριξε την τεχνολογία USB. Δεν πέρασε πολύς καιρός πριν αυξηθεί η δημοτικότητα της θύρας USB σε σημείο που όλα τα προηγούμενα πρότυπα σύνδεσης Η/Υ να αντικατασταθούν με περιφερειακά αυτής της θύρας σύνδεσης. Οι σημερινοί υπολογιστές παρέχουν τουλάχιστον τρεις θύρες σύνδεσης USB.

Η σύνδεση USB υποστηρίζει την έτοιμη προς χρήση εγκατάσταση, δηλαδή δεν χρειάζονται κάποιοι ξεχωριστά προγράμματα οδήγησης (drivers) για να λειτουργήσει η θύρα USB, αλλά το λειτουργικό σύστημα περιλαμβάνει οδηγούς για αρκετές κλάσεις (classes) συσκευών USB.[1][2] Η διασύνδεση USB απολαμβάνει επίσης της ευρείας αναγνώριση των χρηστών και φήμη για την υψηλή απόδοσή της.

Ταχύτητες

Επεξεργασία

Ο δίαυλος USB λειτουργεί με τις ακόλουθες ταχύτητες:

  • 1.5 Mbit/s (χαμηλή-low ταχύτητα),
  • 12 Mbit/s (πλήρης-full ταχύτητα, USB 1.1),
  • 480 Mbit/s (υψηλή-high ταχύτητα, USB 2),
  • 5 Gbit/s (υπερυψηλή-Super Speed ή SSUSB/USB 3).
  • 10 Gbit/s (υπερυψηλή-superspeed USB 3.1)
  • 20 Gbit/s (υπερυψηλή-superspeed USB 3.2)


Η πιο πρόσφατη εκδοχή του USB που λειτουργεί με την υπερυψηλή ταχύτητα ονομάζεται USB 3.2, το οποίο επιτρέπει ταχύτητες 20 Gbit/s, αν και σπάνια επιτυγχάνονται τέτοιες ταχύτητες.[3]

Η προδιαγραφή USB 1.0 παρουσιάστηκε τον Νοέμβριο του 1995. Ο USB προωθήθηκε από την Intel (UHCI and open software stack), τη Microsoft (Windows software stack), την Philips (Hub, uSB-ήχος) και την US Robotics. Αρχικά ο USB προοριζόταν να αντικαταστήσει το πλήθος θυρών στο πίσω μέρος των Η/Υ, καθώς επίσης και να απλοποιήσει τη διαμόρφωση του λογισμικού των συσκευών επικοινωνίας. Η USB ήταν, επίσης, η κύρια θύρα στον Apple iMac που παρουσιάστηκε στις 6 Μαΐου του 1998, συμπεριλαμβανομένης τη θύρας για το νέο πληκτρολόγιο και το ποντίκι. Το πρότυπο USB 1.1 παρουσιάστηκε τον Σεπτέμβριο του 1998 για να αποκαταστήσει τα προβλήματα που εμφανίστηκαν με τις προηγούμενες εκδόσεις του. Από το 2008 η προδιαγραφή USB βρίσκεται στην έκδοση 2.0 (με τις αναθεωρήσεις).

Η Hewlett Packard, η Intel, η Lucent (τώρα Alcatel-Lucent), η Microsoft, η NEC, και η Philips συνεργάστηκαν από κοινού στην πρωτοβουλία να αναπτυχθεί ένα πρότυπο με υψηλότερο ποσοστό μεταφοράς δεδομένων από την προδιαγραφή 1.1. Η προδιαγραφή USB 2.0 παρουσιάστηκε τον Απρίλιο του 2000 και τυποποιήθηκε από την USB-ΙF στα τέλη του 2001. Ο εξοπλισμός προσαρμόζεται σε οποιαδήποτε έκδοση των προτύπων (1.0, 1.1, 2.0) και λειτουργεί, επίσης, με τις συσκευές που σχεδιάστηκαν σε οποιαδήποτε προηγούμενη προδιαγραφή (1.0, 1.1, 2.0) (γνωστή και ως οπίσθια συμβατότητα).

Τα μικρότερα βύσματα και υποδοχές USB για τη χρήση στις φορητές και κινητές συσκευές, αποκαλούμενες mini-B, προστέθηκαν στην προδιαγραφή USB με τη πρώτη ειδοποίηση για την αλλαγή του σχήματος των αρχικών βυσμάτων και υποδοχών. Μια νέα παραλλαγή των μικρότερων βυσμάτων USB και των υποδοχών, αποκαλούμενη micro-USB, αναγγέλθηκε από το φόρουμ των εταιρειών που υλοποιούν το USB στις 4 Ιανουαρίου του 2007.

Γενική Επισκόπηση

Επεξεργασία

Ένα σύστημα USB έχει ασύμμετρο σχεδιασμό, που αποτελείται από μια υποδοχή (host), ένα πλήθος θυρών USB από κάτω και πολλαπλάσιων περιφερειακών συσκευών, που συνδέονται σε μια συσκευή. Πρόσθετοι κατανεμητές USB μπορούν να περιληφθούν σε σειρές, επιτρέποντας τη διακλάδωση σε μια σειρά από υποδοχές, υπό τον όρο ότι δεν ξεπερνά το όριο πέντε συνδέσεων. Η υποδοχή USB μπορεί να έχει πολλαπλάσιους ελεγκτές και κάθε ένας από αυτούς μπορεί να παρέχει μία ή περισσότερες θύρα/θύρες USB. Μέχρι 127 συσκευές, συμπεριλαμβανομένων των συσκευών ελέγχου, μπορούν να συνδεθούν με έναν ενιαίο ελεγκτή θυρών.

Οι συσκευές USB συνδέονται μαζικά μέσω των θυρών. Πάντα υπάρχει ένας κατανεμητής (hub) γνωστός ως αρχικός κατανεμητής, ο οποίος είναι ενσωματωμένος στον ελεγκτή εισόδων. Υπάρχει και ο «διαμοιραστής » επιτρέποντας στους πολλαπλάσιους υπολογιστές να έχουν πρόσβαση στην ίδια περιφερειακή συσκευή, είτε μεταξύ των PC αυτόματα είτε χειροκίνητα. Ο διαμοιραστής χρησιμοποιείτε περισσότερο σε μικρά γραφεία και εταιρίες.

 
Τα άκρα του USB βρίσκονται στην συσκευή που συνδέεται: τα κανάλια προς την υποδοχή ονομάζονται σωληνώσεις (pipes).

Μια ενιαία φυσική συσκευή USB μπορεί να αποτελείται από διάφορες υποσυσκευές που αναφέρονται ως οι βασικές συσκευές λειτουργίας, επειδή κάθε μεμονωμένη συσκευή μπορεί να παρέχει διάφορες λειτουργίες, όπως σε μία ιστοκάμερα (τηλεοπτική λειτουργία συσκευών) ή σε ένα ενσωματωμένο μικρόφωνο (ακουστική λειτουργία συσκευών).

Η επικοινωνία των συσκευών USB είναι βασισμένη πάνω σε κανάλια. Τα κανάλια είναι συνδέσεις από την υποδοχή που καταλήγουν στη συσκευή και ονομάζεται άκρο (endpoint). Επίσης, το άκρο χρησιμοποιείται περιστασιακά για να αναφερθεί στο «κανάλι». Μια συσκευή USB μπορεί να έχει μέχρι 32 συνολικά ενεργά κανάλια, 16 στην υποδοχή και 16 από στον ελεγκτή. Κάθε άκρο μπορεί να μεταφέρει δεδομένα σε μια κατεύθυνση μόνο, είτε μέσα είτε έξω από τη συσκευή, και έτσι κάθε κανάλι είναι ομοιοκατευθυνόμενο. Τα άκρα αυτά ομαδοποιούνται στις διεπαφές και κάθε διεπαφή συνδέεται με μια ενιαία λειτουργία συσκευών. Μια εξαίρεση σε αυτό είναι το άκρο μηδέν, το οποίο χρησιμοποιείται για τη διαμόρφωση των συσκευών και δεν συνδέεται με καμία διεπαφή.

Όταν μια νέα συσκευή USB συνδέεται με μια υποδοχή, αρχίζει η διαδικασία απαρίθμησης USB. Η απαρίθμηση υφίσταται αρχικά επεξεργασία και μετά στέλνει ένα σήμα αναστοιχειοθέτησης στη συσκευή USB. Η ταχύτητα της συσκευής USB καθορίζεται κατά τη διάρκεια της σηματοδότησης. Μετά από την αναστοιχειοθέτηση, οι πληροφορίες της κάθε USB διαβάζονται από τη συσκευή μέσω της υποδοχής της και αποδίδεται μία συγκεκριμένη διεύθυνση εύρους επτά bit στον ελεγκτή. Εάν η συσκευή υποστηρίζεται σωστά από την υποδοχή της, τότε οι πληροφορίες, φορτώνονται και η συσκευή τίθεται σε κατάσταση διαμόρφωσης. Εάν η υποδοχή USB επανεκκινήσει, η διαδικασία απαρίθμησης επαναλαμβάνεται για όλες τις συνδεδεμένες συσκευές.

Ο ελεγκτής υποδοχών καθορίζει το δίαυλο για την επικοινωνία και συνήθως έχει κυκλική μορφή. Έτσι, καμία συσκευή USB δεν μπορεί να μεταφέρει οποιαδήποτε δεδομένα, όσον αφορά στο δίαυλο, χωρίς ένα ρητό αίτημα από την υποδοχή της

Ελεγκτές «οικοδεσποτών» (host controllers)

Επεξεργασία

Το υλικό των υπολογιστών που περιέχει τον ελεγκτή υποδοχών και τον γενικό ελεγκτή συνδέει μια συσκευή προς τον προγραμματιστή που καλείται να καθορίσει το υλικό αυτό.

Στις εκδόσεις 1.x, υπήρξαν δύο ανταγωνιστικές εφαρμογές, η ανοικτή διεπαφή ελεγκτών οικοδεσποτών και η καθολική διεπαφή ελεγκτών οικοδεσποτών. Το ΑΣΕΟ αναπτύχθηκε από την Compaq, τη Microsoft και τον National Semiconductor ενώ το ΚΣΕΟ από την Intel. Η VIA TECHNOLOGIES πήρε την άδεια χορήγησης προτύπου ΚΣΕΟ από την INTEL όλα τα άλλα chipset χρησιμοποιούν ΑΣΕΟ.

Το ΚΣΕΟ είναι καθοδηγούμενο από λογισμικό, καθιστώντας το ΚΣΕΟ ελαφρώς πιο απαιτητικό επεξεργαστικά σε σχέση με το ΑΣΕΟ, αλλά φτηνότερο για να υλοποιηθεί. Τα αντιμαχόμενα πρότυπα (ΑΣΕΟ, ΚΣΕΟ) ανάγκασαν τους προμηθευτές λειτουργικών συστημάτων και τους προμηθευτές υλικού (Hardware) να αναπτύξουν τα προϊόντα τους και να τα δοκιμάσουν και στα δύο πρότυπα πράγμα το οποίο αύξησε το κόστος. Κατά τη διάρκεια σχεδίασης της έκδοσης του USB 2.0 η USB-IF επέμενε μόνο σε ένα πρότυπο. Το πρότυπο ΣΕΟ του USB 2.0 ονομάζεται ενισχυμένη διεπαφή ελεγκτών οικοδεσποτών (ΕΔΕΟ). Μόνο το πρότυπο ΕΔΕΟ μπορεί να υποστηρίξει τις μεγάλες ταχύτητες μεταφοράς δεδομένων. Οι περισσότεροι από τους ελεγκτές ΕΔΕΟ που βασίζονται σε PCI περιέχουν άλλες εφαρμογές ΣΕΟ αποκαλούμενες «ελεγκτές υποδοχών συντρόφων» για να υποστηρίζουν την πλήρη ταχύτητα και για τις μικρής τάξεως ταχύτητας συσκευές. Οι εικονικοί ΣΕΟ της Intel και της VIA EHCI είναι οι ΚΣΕΟ. Όλοι οι άλλοι πωλητές χρησιμοποιούν τους εικονικούς ελεγκτές ΑΣΕΟ. Τα πρότυπα ΣΕΟ είναι από τα πεδία προδιαγραφής USB, και η προδιαγραφή USB δεν διευκρινίζει οποιεσδήποτε διεπαφές ΣΕΟ.

Κατηγορίες συσκευών

Επεξεργασία

Οι συσκευές που συνδέονται με τη θύρα μπορούν να είναι είτε πλήρεις συσκευές, δηλαδή απαιτούν έναν οδηγό (driver) συσκευών για να λειτουργήσουν, είτε μπορούν να ανήκουν σε μια κατηγορία συσκευών (όρος). Αυτές οι κατηγορίες συσκευών καθορίζουν μια αναμενόμενη συμπεριφορά από την περιγραφή των συσκευών και διεπαφών έτσι ώστε ο ίδιος οδηγός συσκευών μπορεί να χρησιμοποιηθεί για οποιαδήποτε συσκευή που μπορεί να είναι μέλος μιας ορισμένης κατηγορίας. Ένα λειτουργικό σύστημα πρέπει να θέσει σε ισχύ όλες τις κατηγορίες συσκευών ώστε να παρασχεθούν οι γενικοί οδηγοί για οποιαδήποτε συσκευή USB. Οι κατηγορίες συσκευών αποφασίζονται από την ομάδα εργασίας συσκευών του φόρουμ των εταιρειών που υλοποιούν το USB.

Οι κατηγορίες συσκευών περιλαμβάνουν:[4]

Κλάση Χρήση Περιγραφή Παραδείγματα
00h Συσκευή Μη ορισμένηclass 0 Η κλάση της συσκευής δεν έχει οριστεί. Χρησιμοποιούνται περιγραφείς διεπαφής (interface descriptors) για τον προσδιορισμό των απαιτούμενων οδηγών.
01h Διεπαφή Ήχος ηχεία, μικρόφωνο, κάρτα ήχου
02h Διεπαφή/Συσκευή Τηλεπικοινωνίες και έλεγχος CDC (CDC Control) σύνδεση Ethernet, modem, σειριακή θύρα
03h Διεπαφή Human Interface Device (HID) πληκτρολόγιο, ποντίκι
05h Διεπαφή Φυσική Συσκευή Διεπαφής (Physical Interface Device, PID) χειριστήριο δύναμης ανάδρασης (force feedback joystick)
06h Διεπαφή Εικόνα ψηφιακή φωτογραφική μηχανή
07h Διεπαφή Εκτυπωτής εκτυπωτής laser, εκτυπωτής έκχυσης μελάνης (inkjet)
08h Διεπαφή Mass Storage USB flash drive, κάρτα μνήμης reader, συσκευή αναπαραγωγής ψηφιακού ήχου (digital audio player)
09h Συσκευή Διανομέας USB (USB hub) διανομέας πλήρους ταχύτητας (full speed hub), διανομέας υψηλής ταχύτητας (hi-speed hub)
0Ah Διεπαφή CDC-Data (Χρησιμοποιείται μαζί με την κλάση 02h - Τηλεπικοινωνίες και Έλεγχος CDC.)
0Bh Διεπαφή Έξυπνη κάρτα (Smart Card) συσκευή ανάγνωσης έξυπνων καρτών USB
0Dh Διεπαφή Ασφάλεια Περιεχομένου (Content Security) -
0Eh Διεπαφή Video web camera
0Fh Διεπαφή Προσωπική Υγεία (Personal Healthcare) -
DCh Διεπαφή/Συσκευή Διαγνωστική Συσκευή συσκευή ελέγχου συμμόρφωσης με το πρότυπο USB
E0h Διεπαφή Ασύρματος Ελεγκτής σύνδεση Wi-Fi, σύνδεση Bluetooth
EFh Διεπαφή/Συσκευή Διάφορα συσκευή ActiveSync
FEh Διεπαφή εξαρτάται από την εφαρμογή Γέφυρα IrDA
FFh Διεπαφή/Συσκευή εξαρτάται από τον κατασκευαστή (Αυτή η κλάση δείχνει ότι η συσκευή χρειάζεται ειδικούς οδηγούς από τον κατασκευαστή της.)

Κατηγορία 0: Πληροφορίες κατηγορίας χρήσης στους Περιγραφείς Διεπαφών Αυτή η κατηγορία βάσεων καθορίζεται για να χρησιμοποιηθεί στους Περιγραφείς Συσκευών(όρος) για να δείξει ότι οι πληροφορίες κατηγορίας πρέπει να καθοριστούν από τους Περιγραφείς Διεπαφών στη συσκευή.

USB Συσκευές πολύ μεγάλης χωρητικότητας

Επεξεργασία

Το πρότυπο USB εφαρμόζει τις συνδέσεις στις συσκευές αποθήκευσης χρησιμοποιώντας ένα σύνολο προτύπων αποκαλούμενων USB κατηγορία συσκευών αποθήκευσης - κατηγορία συσκευών αποθήκευσης (καλούμενη Msc ή UMS). Αυτό προορίζοταν αρχικά για τις παραδοσιακούς μαγνητικούς και οπτικούς δίσκους, αλλά έχει επεκταθεί για να υποστηρίξει μια ευρεία ποικιλία συσκευών, ιδιαίτερα τα flash drives, τα οποία έχουν αντικαταστήσει τις δισκέτες για τη μεταφορά στοιχείων. Αν και οι περισσότεροι υπολογιστές δεν είναι σε θέση να κάνουν boot (boot=αυτόματη εκκίνηση) από συσκευή USB, το πρότυπο USB δεν προορίζεται να είναι ένα πρωταρχικό μέσο αποθήκευσης για την εσωτερική αποθήκευση ενός υπολογιστή, τα πρότυπα όπως ΑΤΑ (IDE), Serial ΑΤΑ (SATA), και SCSI εκπληρώνουν εκείνο τον ρόλο. Εντούτοις, οι συσκευές αποθήκευσης τύπου USB έχουν ένα σημαντικό πλεονέκτημα δεδομένου ότι είναι δυνατό να εγκατασταθούν και να αφαιρεθούν, χωρίς το άνοιγμα του κουτιού, του υπολογιστή, δηλαδή είναι φορητές.

Αρχικά το USB φτιάχτηκε και ακόμα χρησιμοποιείται σήμερα για τις οπτικές συσκευές αποθήκευσης (CD-RW drives, DVD drives, κ.λπ.), διάφοροι κατασκευαστές δημιούργησαν εξωτερικό φορητό σκληρό δίσκο με σύνδεση USB, ή κενές θύρες για σκληρούς δίσκους, οι οποίοι εξωτερικοί δίσκοι προσφέρουν ταχύτητες συγκρίσιμες με τις ταχύτητες εσωτερικών σκληρών δίσκων. Αυτοί οι εξωτερικοί δίσκοι έχουν συνήθως μια θύρα που συνδέει τις παρακάτω συμβατικές τεχνολογίες (IDE, ΑΤΑ, SATA, ATAPI, ή ακόμα και SCSI) με μία θύρα USB. Λειτουργικά, ο δίσκος εμφανίζεται στο χρήστη ακριβώς όπως κάθε άλλος εσωτερικός δίσκος. Άλλα ανταγωνιστικά πρότυπα που επιτρέπουν την εξωτερική συνδετικότητα είναι το πρότυπο eSATA και FireWire.

Συσκευές διεπαφών

Επεξεργασία

Τα ποντίκια και τα πληκτρολόγια εγκαθίστανται συχνά στις θύρες USB, αλλά επειδή οι περισσότερες μητρικές πλακέτες διατηρούν ακόμα PS/2 θύρες για το πληκτρολόγιο και το ποντίκι, από το 2007 παρέχεται συχνά ένας μικρός μετατροπέας uSB-σε-PS/2, επιτρέποντας τη χρήση είτε USB είτε PS/2 θύρας. Οι προσαρμοστές αυτοί χρησιμοποιούν το γεγονός ότι τέτοιες συσκευές διεπαφών (ή αλλιώς HIDs), είναι εξοπλισμένες με ελεγκτές που είναι σε θέση να εξυπηρετήσουν και το USB και το PS/2 πρωτόκολλο και ανιχνεύουν αυτόματα ποιου τύπου θύρα είναι συνδεδεμένη, όπως τα joysticks, τα αριθμητικά πληκτρολόγια, και οι άλλες συσκευές όπως MIDI, θύρα παιχνιδιών PC και PS/2 μετατροπείς σε USB.

Οι υπολογιστές Apple Macintosh χρησιμοποιούν τη θύρα USB αποκλειστικά για όλα τα συνδεόμενα με καλώδιο ποντίκια και τα πληκτρολόγια από τον Ιανουαρίο του 1999.

Σηματοδότηση USB

Επεξεργασία

Το πρότυπο USB υποστηρίζει τρία είδη ταχύτητας μεταφοράς δεδομένων

  • Ένα χαμηλής ταχύτητας μεταφοράς δεδομένων (συμβολισμός→ΧΤ), (στις εκδόσεις USB 1.1, 2.0) ποσοστό του 1.5 MBIT/s (187 kB/s) που χρησιμοποιείται συνήθως για τις συσκευές διεπαφών (HIDs) όπως τα πληκτρολόγια, τα ποντίκια, και τα joystics.
  • Ένα πλήρης ταχύτητας μεταφοράς δεδομένων (συμβολισμός→ΠΤ) ποσοστό των (στις εκδόσεις USB 1.1, 2.0) 12 MBIT/s (1.5 MB/s). Η πλήρης ταχύτητα ήταν το γρηγορότερο ποσοστό μεταφοράς δεδομένων πριν από την προδιαγραφή USB 2.0 .Όλες οι θύρες USB υποστηρίζουν την πλήρη ταχύτητα.
  • Ένα υψηλής ταχύτητας μεταφοράς δεδομένων (συμβολισμός→ΥΤ)(μόνο για την έκδοση 2.0 USB) ποσοστό φτάνει τα (480 MBIT/s (60 MB/s).

Πειραματικό ποσοστό μεταφοράς δεδομένων

Επεξεργασία
  • Ένα ποσοστό έξοχης-ταχύτητας μεταφοράς δεδομένων(συμβολισμός→ΕΤ) θα φέρει η έκδοση 3.0 του USB (4.8 Gbit/s (600 MB/s). Η έκδοση USB 3.0 θα κυκλοφορήσει από τη Intel και τους συνεργάτες της περίπου στα μέσα του 2008 σύμφωνα με τις πρόωρες εκθέσεις από τις ειδήσεις της CNET. Σύμφωνα με τη Intel, οι ταχύτητες του διαύλου θα είναι 10 φορές γρηγορότερες από την έκδοση USB 2.0 λόγω του συνυπολογισμού μιας σύνδεσης οπτικών ινών που λειτουργεί με παραδοσιακούς διασυνδετές χαλκού. Τα προϊόντα που θα χρησιμοποιούν στην έκδοση 3.0 είναι πιθανό να κυκλοφορήσουν το 2009 ή το 2010.

Τα σήματα USB διαβιβάζονται σε ένα ζευγάρι από συνεστραμμένα καλώδια δεδομένων με 90Ω ±15% σύνθετη αντίσταση, επονομαζόμενη D+ και D−.Τα σήματα χρησιμοποιούν συλλογικά το ημιαμφίδρομο διαφορικό που κάνει τα σήματα τέτοια ώστε να καταπολεμούνται τα αποτελέσματα του ηλεκτρομαγνητικού θορύβου στις πιο μεγάλες γραμμές.Τα D+ και D− λειτουργούν συνήθως από κοινού δεν είναι δηλαδή χωριστές μονοκατευθυντικές συνδέσεις.Τα διαβιβασθέντα επίπεδα σημάτων είναι από 0.0 εώς 0.3 βολτ για την χαμηλή ταχύτητα μεταφοράς δεδομένων και 2.8 εώς 3.6 βολτ για την πλήρη ταχύτητα μεταφοράς δεδομένων όσο και για χαμηλής ταχύτητας μεταφοράς δεδομένων, και χρησιμοποιούν +-400mV υψηλής ταχύτητας (ΥΤ). Στον τρόπο πλήρους ταχύτητας (ΠΤ) τα σύρματα των καλωδίων δεν πρόκειται να καταστραφούν αλλά ο τρόπος ΥΤ ολοκληρώνεται στα 45Ω και στα 90Ω το διαφορικό για να ταιριάξει με την αντίσταση των καλωδίων δεδομένων. Το USB χρησιμοποιεί ένα πρόσθετο πρωτόκολλο για να διαπραγματευτεί τον τρόπο υψηλής ταχύτητας αποκαλούμενο «chirping».

Σε απλά λόγια το chirping

Επεξεργασία

Έστω μια συσκευή που είναι ΥΤ, ικανή πάντα να συνδεθεί ως συσκευή ΠΤ, λαμβάνει ένα USB RESET (και D+ και το D- οδηγούνται LOW από την υποδοχή, προσπαθώντας να τραβήξει τη γραμμή D- υψηλά. Εάν η υποδοχή είναι επίσης για ΥΤ ικανό, να επιστρέφει τα εναλλασσόμενα σήματα στις D- και D+ γραμμές ενημερώνοντας τη συσκευή ότι η σύνδεση θα λειτουργήσει στην υψηλή ταχύτητα.

Η ανοχή των clock είναι 480.00 MBIT/s ±500ppm, 12.000 MBIT/s ±2500ppm, 1.50 MBIT/s ±15000ppm. Το πρότυπο USB χρησιμοποιεί το σύστημα NRZI, για να κωδικοποιήσει τα στοιχεία, και χρησιμοποιεί «το κομμάτι εκείνο» πάντα για να εγχύσει ένα τεχνητό «μηδέν» bit εάν το ρεύμα των στοιχείων περιέχει έξι διαδοχικούς «πρώτους » πριν μετατρέψει το ρεύμα των bit σε NRZI. Αν και οι συσκευές YT αναφέρονται συνήθως ως «USB 2.0» και διαφημίζονται ως «μέχρι 480 MBIT/s», δεν είναι όλες οι συσκευές ετσι. Το USB-IF πιστοποιεί τις συσκευές και παρέχει τις άδειες για να χρησιμοποιήσει τα πρόσθετα λογότυπα μάρκετινγκ για «την βασική-ταχύτητα» (χαμηλή και πλήρης) είτε την υψηλή, ειτε την χαμηλη. Όλες οι συσκευές εξετάζονται σύμφωνα με την πιό πρόσφατη προδιαγραφή,οι πρόσφατες προδιαγραφές κάνουν τις χαμηλής ταχύτητας σύσκευες, να είναι επίσης συσκευές έκδοσης 2.0.

Η πραγματική απόδοση που επιτυγχάνεται αυτήν την περίοδο (2006) με τις πραγματικές συσκευές να είναι τα δύο τρίτα του μέγιστου θεωρητικού μαζικού ποσοστού μεταφοράς δεδομένων των 53.248 MB/s. Χαρακτηριστικές είναι οι συσκευές υψηλής ταχύτητας USB, που λειτουργούν με τις χαμηλότερες ταχύτητες, συχνά με 3 MB/s συνολικά, μερικές φορές όμως φτάνουν 10-20 MB/s.Το υψηλότερο ποσοστό μεταφοράς δεδομένων που απαιτείται από το USB στους προμηθευτές είναι 40 MB/s.

Τυποποίηση USB

Επεξεργασία

To USB έχει γίνει τo πρότυπα βιομηχανίας πρώτιστα επειδή όλοι οι σημαντικότεροι κατασκευαστές συμφώνησαν συλλογικά να χρησιμοποιήσουν το σχέδιο και τη λειτουργία αυτής της θύρας. Μερικές από τις ξεχωριστές επιχειρήσεις που συμφώνησαν να την περιλαμβάνουν στα προιοντα τους είναι η Intel, η Apple, τη Microsoft, τη Hewlett-Packard, Μec, και Agere.

Η τρέχουσα USB έκδοση 2.0 κυκλοφόρησε την άνοιξη του 2000 και παρέχει σημαντικά πλεονεκτήματα μέσω της χρήσης του οπίσθιου χαρακτηριστικού γνωρίσματος συμβατότητάς της. Αυτό επιτρέπει στις προηγούμενες εκδόσεις USB δηλαδή τις εκδόσεις 1 και 1.1 να προσαρμοστούν στη νέα έκδοση 2.0 που είναι σημαντικό, καθώς οι υπολογιστές παλαιώνουν είναι όλο και περισσότερο κρίσιμο για τους καταναλωτές που έχουν τις εκδόσεις της USB θύρας 1.0 και 1.1 να είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν τη νέα έκδοση της θύρας USB την έκδοση 2.0, χωρίς να χρειάζεται να αναβαθμίσουν τον ηλεκτρονικό τους υπολογιστή.

Σύνδεση της θύρας USB

Επεξεργασία

Η USB θύρα επιτρέπει στο υλικό να συνδεθεί χωρίς απαίτηση οδηγών εγκατάστασης με τον Η/Υ. Αυτό βοηθά στην ώθηση των έτοιμων προς χρήση περιφερειακών συσκευών που συνδέονται με τη θύρα USB καθώς σύνδεση ή η αποσύνδεση χωρίς να χρειάζεται να κλείσει ο υπολογιστής ή η εκ νέου επανεκκίνηση του συστήματος. Όποτε μια νέα συσκευή είναι συνδεμένη με τον υπολογιστή, ο Η/Υ ανιχνεύει και αναγνωρίζει τη συσκευή, φορτώνοντας αυτόματα τον οδηγό εγκατάστασης συσκευών(drivers) που χρειάζεται. Αυτό το χαρακτηριστικό γνώρισμα προσθέτει στην θύρα USB ευελιξία.

Τα πρότυπα σύνδεσης USB 1.0 και 1.1

Επεξεργασία

Οι προηγούμενες εκδόσεις USB, USB 1,0 και USB 1,1, έρχονται με τη δυνατότητα μεταφοράς δεδομένων μέχρι 12 Mbps. Ενώ στο πρότυπο USB 2,0 η ταχύτητα φτάνει τα 480 Mbps όλες οι συσκευές που χρησιμοποιούν την έκδοση 2.0 μπορούν να χρησιμοποιήσουν το πλήρες διαθέσιμο εύρος ταχύτητας USB2.Οι χαμηλότερες συσκευές ταχύτητας USB 1.0 και 1.1 χρησιμοποιούν χαρακτηριστικά την ταχύτητα των 12 Mbps.

USB hub, επέκταση της θύρας USB

Επεξεργασία
 
Δείγμα USB HUB

Οι συσκευές αυτές USB είναι εξωτερικές συσκευές που αυξάνουν τον αριθμό θυρών που ένας υπολογιστής μπορεί να χρησιμοποιήσει. Ένα USB hub παρέχει τις περισσότερες φορές τέσσερις υποδοχές τύπου Α για την επέκταση. Τα USB hub είναι παρόμοια με την τεχνολογία USB και μπορεί να συνδεθεί με μια θύρα USB στον Η/Υ. Τα USB hub χρησιμοποιούνται μερικές φορές για να επεκτείνουν τις θύρες πάνω στο γραφείο διευκολύνοντας τον τελικό χρήστη να συνδέσει και να αφαιρέσει το εξωτερικό υλικό.

USB χωρίς καλώδιο

Επεξεργασία

Το ασύρματο USB είναι μια νέα εφαρμογή με σκοπό να επεκτείνει την αναγνώριση δυνατότητας χρησιμοποίησης των εμπορικών σημάτων USB. Αυτό το νέο πρότυπο επιτρέπει τη συμβατότητα με τις εκδόσεις USB 1,1 και USB 2,0.Το ασύρματο USB αναπτύσσεται ως τεχνολογία καλώδιο-αντικατάστασης, και θα χρησιμοποιήσει την εξαιρετικά ευρείας ζώνης ασύρματη τεχνολογία για μετάδοση δεδομένων μέχρι 480 Mbps.Το ασύρματο USB είναι κατάλληλα φτιαγμένο για την ασύρματη σύνδεση ορισμένων φορητών υπολογιστών που επιτρέπει τη μεταφορά των δεδομένων χωρίς τη χρήση ενός καλωδίου.

Η θύρα USB στις παιχνιδομηχανές

Επεξεργασία

Πήρε μόνο μια δεκαετία και περισσότερους από 2 δισεκατομμύρια υπολογιστές για να χρησιμοποιηθεί η τεχνολογία USB. Οι παιχνιδομηχανές όπως Xbox 360 της Microsoft, PlayStation 2,3 και 4 της Sony, η επαναστατική παιχνιδομηχανή της Nintendo το Wii, χρησιμοποίησαν την τεχνολογία της θύρας USB ώστε να προσθέσουν δυνατότητες επικοινωνίας και ψυχαγωγίας στις συσκευές τους.

Ανάλυση του πρωτοκόλλου USB

Επεξεργασία

Λόγω των περιπλοκών του πρωτοκόλλου USB, οι συσκευές ανάλυσης πρωτοκόλλου USB είναι ανεκτίμητα εργαλεία στους ανθρώπους που αναπτύσσουν τις συσκευές USB. Οι συσκευές ανάλυσης USB είναι σε θέση να συλλάβουν τα στοιχεία όσον αφορά τη θύρα USB και να δώσουν πληροφορίες από τα χαληλότερα επιπεδα ως τα πιο υψηλα με αναλογες επιδοσεις πακέτα στοιχείων και τις κατηγορία-ισόπεδες πληροφορίε

Κατά την πολυπλοκότητα του πρωτοκόλλου του usb αναλύεται όλη η ποικιλία των εργαλείων σε εκείνους που χρησιμοποιούν τις συσκευές usb. Οι συσκευές αυτές είναι έτσι σχεδιασμένες ώστε να εγκλωβίζουν τις πληροφορίες από τα χαμηλότερα επίπεδα ως τα πιο υψηλά με ανάλογες επιδόσεις και ανάλογα την κλάση Usb.

Analyzer USB Speeds Owner OS Supported
Advisor Protocol Analyzer Αρχειοθετήθηκε 2008-05-01 στο Wayback Machine. High/Full/Low LeCroy Windows
Beagle USB 12 Protocol Analyzer Full/Low Total Phase Linux,Windows,Mac
Beagle USB 480 Protocol Analyzer High/Full/Low Total Phase Linux,Windows,Mac
USB Explorer 200 USB 2.0 Protocol Analyzer High/Full/Low Ellysis Windows
USB Tracker 110 USB 1.1 Protocol Analyzer Full/Low Ellysis Windows
USBTracer/Trainer Protocol Verification System High/Full/Low LeCroy Windows


Ιδιότητες συνδέσμων USB

Επεξεργασία

Οι σύνδεσμοι που διευκρινίστηκαν από την επιτροπή USB σχεδιάστηκαν για να υποστηρίζουν διάφορους υποκειμενικούς στόχους USB, και για να απεικονίσουν τα παθήματα που έγιναν μαθήματα από τις πολλές θύρες που υπήρχαν εν ενεργεία.

Δυνατότητες χρησιμοποίησης

Επεξεργασία
  • Είναι δύσκολο να συνδεθεί λάθος ένας σύνδεσμος USB. Οι σύνδεσμοι δεν μπορούν να είναι συνδεμένοι πάνω - κάτω, και είναι σαφές από την εμφάνιση και την κιναισθητική αίσθηση όταν πραγματοποιείται μια σύνδεση και ζευγαρώνουν σωστά το βύσμα και η υποδοχή. Εντούτοις, δεν είναι προφανές με μια ματιά στον άπειρο χρήστη (ή σε έναν χρήστη χωρίς τη θέα των θυρών) ποιος τρόπος είναι ο σωστός για να συνδέσει το βύσμα και την υποδοχή, έτσι είναι συχνά απαραίτητο να δοκιμαστούν και οι δύο τρόποι.
  • Η χρήση και μόνο μιας μέτριας δύναμης χρειάζεται/απαιτείται για την εισαγωγή/αφαίρεση. Τα καλώδια USB και οι μικρές συσκευές USB κρατιούνται στη θέση τους από τη θύρα (χωρίς την ανάγκη για βίδες ή άλλους συνδέσμους). Η δύναμη που απαιτείται για την δημιουργία ή διακοπή μιας σύνδεσης είναι μέτρια, επιτρέποντας να γίνονται συνδέσεις ακόμα και σε αντίξοες συνθήκες ή και από αυτούς που δεν έχουν ειδικές γνώσεις πάνω στην ηλεκτρονική/πληροφορική.
  • Οι σύνδεσμοι επιβάλλουν την κατευθυνόμενη τοπολογία ενός δικτύου USB. Το USB δεν υποστηρίζει τα κυκλικά δίκτυα, έτσι οι σύνδεσμοι από τις ασυμβίβαστες συσκευές USB είναι οι ίδιοι ασυμβίβαστοι. Αντίθετα από άλλα συστήματα επικοινωνιών (π.χ. το RJ-45) οι μετατροπείς από αρσενικό σε θηλυκό και το αντίθετο, σχεδόν δεν χρησιμοποιούνται, καθιστώντας δύσκολο να δημιουργηθεί ένα κυκλικό δίκτυο USB.

Διάρκεια

Επεξεργασία
  • Οι σύνδεσμοι σχεδιάζονται για να είναι δυνατοί. Πολλά προηγούμενα σχέδια συνδέσμων ήταν εύθραυστα, με τους ακροδέκτες ή άλλα λεπτά συστατικά που ήταν επιρρεπή στην κάμψη ή το σπάσιμο, ακόμη και με την εφαρμογή μόνο μέτριας δύναμης. Οι ηλεκτρικές επαφές σε έναν σύνδεσμο USB προστατεύονται από μια παρακείμενη πλαστική γλώσσα, και ολόκληρη η κατασκευή συνδέοντας την στην θύρα προστατεύεται περαιτέρω από μια θήκη μετάλλων εσωκλείοντας μέσα της όλη την κατασκευή. Κατά συνέπεια οι σύνδεσμοι USB μπορούν ακίνδυνα να αντιμετωπιστούν, να αλλαχτούν, και να αφαιρεθούν, με ασφάλεια.
  • Η κατασκευή συνδέσμων πάντα εξασφαλίζει ότι η εξωτερική θήκη στις επαφές βυσμάτων με το αντίστοιχό της, στις υποδοχές ενώνονται, πριν οι τέσσερις ακροδέκτες δημιουργήσουν την σύνδεση στη θύρα. Αυτή η θήκη συνδέεται τυπικά με τη γείωση, που επιτρέπει τους στατικούς ηλεκτρισμούς να διαφύγουν ακίνδυνα μέσω αυτής της διαδρομής [pc-έδαφος] (μέσω των λεπτών ηλεκτρονικών συστατικών). Αυτό σημαίνει ότι η σύνδεση/θήκη που κάνει το βύσμα και η υποδοχή «κατασκευάζει» ένα μέτριο βαθμό προστασίας από την ηλεκτρομαγνητική παρεμβολή που υπάρχει στο σήμα USB ενώ ταξιδεύει μέσω από ένα ζευγάρι 2 καλωδίων που είναι μέσα σε αυτή τη σύνδεση/θήκη (αυτή είναι η μόνη θέση όταν πρέπει να ταξιδέψει μια απόσταση σε παράλληλο ζεύγος καλωδίων). Επιπλέον, η δύναμη και οι κοινές συνδέσεις γίνονται μετά το έδαφος συστημάτων αλλά πριν από τις συνδέσεις δεδομένων. Αυτός ο τύπος οργανωμένου συγχρονισμού επιτρέπει την ασφαλή σύνδεση-αποσύνδεση συσκευών σε λειτουργία (hot swapping) και είναι από καιρό κοινή πρακτική στο σχέδιο των συνδέσμων στην αεροδιαστημική βιομηχανία.

Συμβατότητα

Επεξεργασία
  • Τα πρότυπα USB διευκρινίζουν τις σχετικά χαμηλές ανοχές για τους σύμμορφους συνδέσμους USB, σκοπεύοντας να ελαχιστοποιήσουν τα ασυμβίβαστα στους συνδέσμους που παράγονται από διαφορετικούς προμηθευτές (ένας στόχος που έχει επιτευχθεί). Σε αντίθεση με τα περισσότερα άλλα πρότυπα συνδέσμων, η προδιαγραφή USB καθορίζει επίσης τα όρια στο μέγεθος μιας συνδεόμενης συσκευής στην περιοχή γύρω από τη υποδοχή της. Αυτό γίνεται για να αποφευχθούν περιπτώσεις που μια συσκευή συμμορφώνεται με την προδιαγραφή συνδέσμων αλλά το μεγάλο μέγεθός του, εμποδίζει τις διπλανές θύρες. Οι σύμμορφες συσκευές πρέπει είτε να υπακούσουν μέσα στους περιορισμούς μεγέθους είτε να δίνουν ένα καλώδιο επέκτασης.
  • Η διπλής κατεύθυνσης επικοινωνία είναι επίσης δυνατή. Γενικά,καλώδια έχουν μόνο τα βύσματα,οι οικοδεσπότες των θυρών και οι συσκευές έχουν μόνο θύρες: οικοδεσπότες έχουν τύπο-Α και οι συσκευές τύπο-Β. Ο τύπος-Α βύσματος ζευγαρώνουν μόνο με τύπου-Α θύρες, και ο τύπος-Β με τύπου-Β. Εντούτοις, μια επέκταση αποκαλούμενη USB On-The-Go επιτρέπει σε μία θύρα να λειτουργεί είτε ως οικοδεσπότης είτε ως συσκευή – αυτό επιλέγεται από ποιο τέλος του καλωδίου συνδέεται με την υποδοχή στη μονάδα. Αφού το καλώδιο «κλειδώσει» και οι μονάδες συνομιλούν, οι δύο μονάδες μπορούν «να ανταλλάξουν» τις άκρες υπό τον έλεγχο προγράμματος. Αυτή η δυνατότητα στοχεύει σε μονάδες όπως τα PDA, που μπορούν να συνδεθούν μέσω USB με τη θύρα ενός PC ως συσκευές στη μια περίπτωση, ενώ στην άλλη ως θύρα για μια συσκευή πληκτρολογίου ή ποντικιού.

Τύποι βυσμάτων USB

Επεξεργασία

Υπάρχουν διάφοροι τύποι βυσμάτων USB, και μερικοί έχουν προστεθεί δεδομένου ότι οι προδιαγραφές έχουν αναπτυχθούν. Η αρχική προδιαγραφή USB απαρίθμησε τα βύσματα Standard-A και Standard-B και τις αντοίστιχες θύρες. Η πρώτη ειδοποίηση αλλαγής εφαρμοσμένης μηχανικής στην προδιαγραφή USB 2.0 πρόσθεσε τα βύσματα mini-b. Οι θήκες δεδομένων στο Α-Βύσμα είναι πιο εσωτερικά στο βύσμα σε σχέση με τα εξωτερικά καλώδια τροφοδοσίας ώστε να αποτραπούν λάθη δεδομένων, τροφοδοτώντας πρώτα τη συσκευή και μεταφέροντας έπειτα τα δεδομένα.

Οι βύσματα mini-b, micro-A, micro-B, και micro-AB χρησιμοποιούνται για μικρότερες συσκευές όπως PDAs, κινητά τηλέφωνα ή οι ψηφιακές κάμερες. Το βύσμα Standard-A είναι περίπου 4 επί 12 χιλ., το Standard-Β περίπου 7 επί 8 χιλ., και τα micro-A και micro-B βύσματα περίπου 2 επί 7 χιλ.

Το micro-USB είναι ένα περεταίρω βύσμα,το οποίο αναγγέλθηκε από τη usb-ΙF στις 4 Ιανουαρίου του 2007. Προορίζεται να αντικαταστήσει τα βύσματα mini-USB που χρησιμοποιούνται σε πολλά νέα smartphones και προσωπικούς ψηφιακούς βοηθούς. Αυτό το βύσμα micro-USB εκτιμάται ότι λειτουργεί κανονικά για 10.000 συνδέσεις-αποσυνδέσεις. Έχει περίπου το μισό ύψος του συνδετήρα mini-USB και παρόμοιο πλάτος. Στην Universal Serial Bus Micro-USB Cables and Connectors Specification, καθορίστηκαν οι λεπτομέρειες για τα βύσματα micro-A, τις θύρες micro-AΒ, και τα βύσματα micro-Β και τις αντίστοιχες θύρες, μαζί με μία θύρα Standard-A στον προσαρμοστή βύσματος για το micro-Α. Το group OMTP που αποτελείται από διάφορους φορείς, επικύρωσε πρόσφατα το micro-USB ως τον τυποποιημένο σύνδεσμο για τα δεδομένα και την ηλεκτρική τροφοδότηση στις κινητές συσκευές.

Δείτε επίσης

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Love, Robert (Ιούνιος 2010). Linux Kernel Development: A thorough guide to the design and implementation of the Linux kernel. Addison Wesley. ISBN 0672329468. 
  2. Venkateswaran, Sreekrishnan (Απρίλιος 2008). Essential Linux Device Drivers. Prentice Hall. ISBN 0132396556. 
  3. «Το USB 3.1 Type-C: Tο USB, επιτέλους, ενηλικιώνεται» από PC. Δημοσιεύθηκε 18/1/2015. Αρχειοθετήθηκε 27/7/2017. Ανακτήθηκε 28/1/2018.
  4. USB Class Codes Αρχειοθετήθηκε 2007-04-02 στο Wayback Machine. στο USB.org

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία