Εθνικιστική παράταξη (Ισπανικός Εμφύλιος)
Η Εθνικιστική παράταξη (ισπανικά: Bando nacional) ή Ανταρτική παράταξη (ισπανικά: Bando sublevado) ήταν μια κύρια αντιμαχόμενη ομάδα του Ισπανικού Εμφύλιου Πολέμου[1].[2] Αποτελούνταν από μια ευρεία ποικιλία πολιτικών ομάδων που υποστήριξαν το ισπανικό πραξικόπημα του Ιουλίου του 1936, στα οποία περιλαμβάνονται η Φάλαγγα, το κόμμα Ceda και δύο αντίπαλοι μοναρχικοί διεκδικητές (Αλφονσιστές και Καρλιστές)[3]. Το 1937 όλες οι ομάδες συγχωνεύτηκαν στην Φάλαγγα[4]. Ο κύριος ηγέτης από του πραξικοπήματος του 1936, ο Στρατηγός Φρανθίσκο Φράνκο, θα ηγηθεί αυτής της ομάδας καθ' όλη τη διάρκεια του πολέμου και αργότερα θα γίνει ο μοναδικός ηγέτης της Ισπανίας από το 1939 έως το 1975, οπότε και θα αποβιώσει[5]. Το όνομα Εθνικιστές ή Εθνικοί χρησιμοποιούνταν κυρίως από τα μέλη και τους υποστηρικτές αυτής της ομάδας, ενώ οι αντίπαλοί τους τους χαρακτήριζαν με τον όρο φασίστες ή σεκταριστές.
.svg)
Ο όρος "εθνικιστές" ή "εθνικοί" επινοήθηκε από τον Γιόζεφ Γκέμπελς[6] μετά την επίσκεψη της αντάρτικης ισπανικής αντιπροσωπίας υπό την ηγεσία του Φρανσίσκο Αράντς ζητώντας πολεμικό υλικό στις 24 Ιουλίου 1936, προκειμένου να δώσει ένα μανδύα νομιμότητας στη ναζιστική γερμανική βοήθεια. Οι ηγέτες των ανταρτών, οι οποίοι είχαν ήδη εκφραστεί ως «Σταυροφόροι» από τον επίσκοπο της Salamanca Enrique Pla y Deniel χρησιμοποίησαν επίσης τον όρο Cruzada για την εκστρατεία τους.[7][8]
Εμπόλεμοι
Επεξεργασία
Η στρατιωτική εξέγερση βρήκε ευρείες περιοχές υποστήριξης τόσο στην Ισπανία όσο και στη διεθνή σφαίρα. Στην Ισπανία, η Φρανκική πλευρά υποστηρίχθηκε κυρίως από την επικρατούσα συντηρητική ανώτερη τάξη, φιλελεύθερους επαγγελματίες, θρησκευτικές οργανώσεις και αγρότες που κατείχαν γη. Βασιζόταν κυρίως στις αγροτικές περιοχές όπου τα προοδευτικά πολιτικά κινήματα δεν είχαν βρει τοπικό έρεισμα, όπως oι περιοχές της Βόρειας Meseta, συμπεριλαμβανομένης σχεδόν ολόκληρης της Παλιάς Καστίλλης, καθώς και της La Rioja, της Ναβάρας, της Alava, της περιοχής κοντά στη Σαραγόσα στην Αραγονία, το μεγαλύτερο τμήμα της Γαλικίας και πολλές διασκορπισμένες περιοχές στην αγροτική Ανδαλουσία, όπου η τοπική κοινωνία ακολουθούσε ακόμα τα αρχαία παραδοσιακά πρότυπα και ήταν ανέγγιχτη από τη «προοδευτική» σκέψη.)[2] or facciosos (sectarians)[9][10]
Πολιτικές οργανώσεις
ΕπεξεργασίαΑπό πολιτική άποψη, η συγκεκριμένη παράταξη συγκέντρωσε διάφορα κόμματα και οργανώσεις που σε ορισμένες περιπτώσεις υιοθέτησαν αντίθετες ιδεολογίες, όπως η συντηρητική CEDA και οι ριζοσπάστες του Αλεχάνδρο Λερού (Ρεπουμπλικάνοι), καθώς και οι Φαλαγγίτες.[10][11][12][13]
Μοναρχικοί
Επεξεργασία
- Οι Καρλιστές ήταν βασιλόφρονες και ένθερμοι Καθολικοί που επιδίωκαν την εγκατάσταση του Ξαβιέ της Πάρμας ως βασιλιά της Ισπανίας. Οι Καρλιστές ήταν αντιρεπουμπλικανοί, αντιδημοκρατικοί και σφοδροί αντισοσιαλιστές. Ηταν τόσο αντισοσιαλιστές που αντιτάχθηκαν ιδεολογικά τόσο στο Χίτλερ όσο και στο Μουσολίνι λόγω των σοσιαλιστικών τους τάσεων. Οι Καρλιστές διευθύνονταν από τον Manuel Fal Condé και κατείχαν την κύρια βάση υποστήριξής τους στη Ναβάρα και μαζί με την Φάλαγγα ήταν οι αρχικοί υποστηρικτές του στρατιωτικού πραξικοπήματος κατά της δημοκρατίας.[14][15][15]
- Οι Αλφονιστές ήταν βασιλόφρονες που υποστήριζαν την αποκατάσταση του Βασιλέα Αλφόνσου ως μονάρχη μετά την ίδρυση της δεύτερης ισπανικής δημοκρατίας το 1931. Αγωνίστηκαν με τους αντιπάλους τους, βασιλόφρονες, τους Καρλιστές, και συστρατεύτηκαν κατά των δημοκρατικών δυνάμεων την περίοδο του Ισπανικού εμφύλιου πολέμου. Μετά την ανατροπή της μοναρχίας του Αλφόνσου XIII, οι οπαδοί του σχημάτισαν το Renovación Española, ένα μονοκρατικό πολιτικό κόμμα που είχε σημαντική οικονομική επιρροή και είχε στενούς υποστηρικτές στον Ισπανικό στρατό. Ωστόσο, η Renovación Española δεν κατάφερε να γίνει ένα μαζικό πολιτικό κίνημα.[16][16][17]
Στρατιωτικές δυνάμεις
Επεξεργασία
Περισσότεροι από 13.000 στρατιώτες από το Μαρόκο μεταφέρθηκαν με 20 αεροσκάφη Junkers Ju 52 που προμήθευσε ο Χίτλερ μεταξύ της έναρξης της σύγκρουσης τον Ιούλιο και τον Οκτώβριο του 1936. Η παροιμιώδης σκληρότητα και η απερίσκεπτη συμπεριφορά τους δεν ήταν τυχαία αλλά αποτελούσαν μέρος ενός υπολογιζμένου σχεδίου των στρατιωτικών ηγετών της Φράνκο προκειμένου να ενσταλάξει τον τρόμο στις Δημοκρατικές αμυντικές γραμμές. Οι δυνάμεις που πήραν μέρος ήταν οι εξής:[18]
- Η Στρατιά της Αφρικής έδρευε στο ισπανικό Μαρόκο - μια κληρονομιά του πολέμου μεταξύ των Βερβέρων την εποχή της Αποικιοκρατίας - υπό τη διοίκηση του στρατηγού Φρανθίσκο Φράνκο.
- Οι "Fuerzas Regulares Indígenas", γνωστές απλώς ως "Regulares", ήταν μονάδες εθελοντών του ισπανικού στρατού που κατατάσονταν κυρίως στις πόλεις Ceuta και Melilla. Αρχικά αποτελούμενταν από ιθαγενές πεζικό και ιππικό στρατολογημένο στο Ισπανικό Μαρόκο.
- Η "Ισπανική Λεγεώνα", ανεπίσημα γνωστή ως "Tercio ή Tercios", ήταν μια μονάδα του Ισπανικού στρατού και της Ισπανικής Δύναμης Ταχείας Αντίδρασης. Αναπτύχθηκε στη δεκαετία του 1920 για να υπηρετήσει ως τμήμα του Ισπανικού στρατού της Αφρικής. Η μονάδα, ιδρύθηκε τον Ιανουάριο του 1920 ως το ισπανικό ισοδύναμο της Γαλλικής Λεγεώνας των Ξένων, ήταν αρχικά γνωστή ως "Tercio de Extranjeros".
- Η "Ισπανική Πολιτοφυλακή" (ισπανική: Guardia Civil) ήταν η υπηρεσία επιβολής του νόμου στην Ισπανία και ήταν επιφορτισμένη με αστυνομικά καθήκοντα υπό την εξουσία τόσο του Υπουργείου Εσωτερικών όσο και του Υπουργείου Άμυνας.
Εξωτερική υποστήριξη
ΕπεξεργασίαΙταλία
ΕπεξεργασίαΜέχρι τον Ιανουάριο του 1937, μια εκστρατευτική δύναμη 35.000 Ιταλών, η "Corpo Truppe Volontarie", ήταν στην Ισπανία υπό τη διοίκηση του στρατηγού Μάριο Ροάτα. Η μονάδα αποτελούνταν από τέσσερα τμήματα: το Littorio, το Dio lo Vuole, το Fiamme Nere και το Penne Nere ("Μαύρα Φτερά"). Το πρώτο από αυτά τα τμήματα αποτελούταν από στρατιώτες ενώ οι άλλες τρεις αποτελούνταν από εθελοντές Μελανοχίτωνες. Η Ιταλία παρείχε στις εθνικές δυνάμεις αεροσκάφη μαχητών και αεροσκαφών που διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στον πόλεμο.[14][19]
Γερμανία
ΕπεξεργασίαΗ Ναζιστική Γερμανία παρείχε στους εθνικιστές υλικό, ειδικούς και ισχυρή στρατιωτική υποστήριξη, τις Γερμανικές εκστρατευτικές δυνάμεις της Λεγεώνας Κόνδορ που παρείχαν αερομεταφορές στρατιωτών και υλικού από την Ισπανική Αφρική στη Χερσόνησο της Ισπανίας και προσέφεραν επιθετικές επιχειρήσεις κατά των Δημοκρατικών δυνάμεων.[14][20]
Πορτογαλία
Επεξεργασία
Μετά την εμφάνιση του εμφυλίου πολέμου, ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Αντόνιο ντι Ολιβέιρα Σαλαζάρ υποστήριξε σχεδόν αμέσως τις εθνικές δυνάμεις. Η Πορτογαλία διαδραμάτισε κρίσιμο ρόλο στην προμήθεια των δυνάμεων του Φράνκο με πυρομαχικά και πολλούς άλλους υλικοτεχνικούς πόρους. Παρά τη διακριτική της άμεση στρατιωτική συμμετοχή περιορίστηκε σε μια κάπως "ημιεπίσημη" έγκριση, από το αυταρχικό της καθεστώς, μιας εθελοντικής δύναμης 8,000-12,000, η αποκαλούμενη "Viriatos" - για όλη τη διάρκεια της σύγκρουσης.[21][22]
Εθελοντές
Επεξεργασία1.000 έως 2.000 Βρετανοί, Ιρλανδοί, Γάλλοι, Ρώσοι, Πολωνοί, Ρουμάνοι, Βέλγοι αλλά και Έλληνες εθελοντές πήγαν στην Ισπανία για να πολεμήσουν στην πλευρά των εθνικιστών.[23]
Βατικανό
Επεξεργασία.svg)
Αρχικά, το Βατικανό υποστήριξε υπερβολικά ανοιχτά την υποστήριξή του στην πλευρά των ανταρτών στον πόλεμο, παρόλο που από καιρό είχε επιτρέψει σε υψηλά εκκλησιαστικά πρόσωπα στην Ισπανία να το πράξουν και να ορίσουν τη σύγκρουση ως «Σταυροφορία». Σε όλη τη διάρκεια του πολέμου, ωστόσο, η φραγκοκρατική προπαγάνδα και οι επίσημοι Ισπανοί καθολικοί χαρακτήρισαν τη λαϊκή Δημοκρατία ως "εχθρό του Θεού και της Εκκλησίας" και καταδίκασαν τη Δημοκρατία, κρατώντας την υπεύθυνη για αντι-κληρικές δραστηριότητες, όπως το κλείσιμο καθολικών σχολείων, η δολοφονία των ιερέων και των μοναχών από τους όχλους και τη βεβήλωση εκκλησιών.[24] Η δημοκρατική πλευρά εξαρτιόταν κυρίως από τη Σοβιετική στρατιωτική βοήθεια, η οποία προπαγανδίστηκε ως «μαρξιστική». Μέσω του εκτεταμένου διπλωματικού δικτύου της, η Αγία Έδρα χρησιμοποίησε την επιρροή της για να ασκήσει πίεση στην πλευρά των ανταρτών. Κατά τη διάρκεια της Διεθνούς Έκθεσης Τέχνης στο Παρίσι το 1937, στην οποία ήταν παρόντες τόσο οι Φρανκικοί όσο και οι δημοκρατικοί, η Αγία Έδρα επέτρεψε στο Φρανκικό περίπτερο να εκθέσει την έκθεσή του υπό τη σημαία του Βατικανού, διότι η σημαία της επαναστατικής κυβέρνησης δεν είχε ακόμη αναγνωριστεί. Μέχρι το 1938, η πόλη του Βατικανού είχε ήδη αναγνωρίσει επίσημα το ισπανικό κράτος του Φράνκο.[25]
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ http://www.sansimera.gr/articles/165
- ↑ 2,0 2,1 Antony Beevor (2006) [1982]. The Battle for Spain. Orion. ISBN 978-0-7538-2165-7.
- ↑ http://tvxs.gr/news/σαν-σήμερα/το-λαϊκό-μέτωπο-της-ισπανίας-κερδίζει-τις-εκλογές-του-1936
- ↑ http://www.xekinima.org/arthra/view/article/i-latreia-tis-xrysis-aygis-stin-fasistiki-ispaniki-fa/[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ http://www.tovima.gr/relatedarticles/article/?aid=155402
- ↑ Juan Eslava Galán, Una Historia de la Guerra Civil que no va a Gustar a Nadie, Ed. Planeta. 2005. (ISBN 8408058835) p. 9-12
- ↑ Nerín, Gustau. La guerra que vino de África. Editorial Crítica, 2005. (ISBN 8484326187), p. 195
- ↑ El Pais - Rebeldes, sublevados o franquistas; no nacionales
- ↑ Ángel Bahamonde & Javier Cervera Gil, Así terminó la Guerra de España, Marcial Pons, Madrid 1999, (ISBN 84-95379-00-7)
- ↑ 10,0 10,1 Navarro García, Clotilde. La educación y el nacional-catolicismo. Univ de Castilla La Mancha, 1993. (ISBN 84-88255-21-7), pp. 36-37
- ↑ Michael Alpert. A New International History of the Spanish Civil War. Paperback edition. Hampshire and London, England, UK: Macmillan Press Ltd, 1997; New York, New York, USA: St. Martin's Press Ltd, 1997. Pp. 36.
- ↑ Paul Preston. The Spanish Civil War: Reaction, Revolution & Revenge. 3rd edition. W. W. New York, New York, USA: Norton & Company, Inc, 2007. 2006 Pp. 70.
- ↑ name="Paul Preston 2007. Pp. 62
- ↑ 14,0 14,1 14,2 Patrick Turnbull. The Spanish Civil War, 1936–39. 6th edition. Oxford, England, UK; New York, New York, USA: Osprey Publishing, 2005. Pp. 10.
- ↑ 15,0 15,1 Patrick Turnbull. The Spanish Civil War, 1936–39. 6th edition. Oxford, England, UK; New York, New York, USA: Osprey Publishing, 2005. Pp. 8–9.
- ↑ 16,0 16,1 Andrew Forrest. The Spanish Civil War. London, England, UK; New York, New York, USA: Routledge, 2000. Pp. 10.
- ↑ Paul Preston. The Spanish Civil War: Reaction, Revolution & Revenge. 3rd edition. W. W. New York, New York, USA: Norton & Company, Inc, 2007. 2006 Pp. 69.
- ↑ Julián Casanova, República y Guerra Civil. in Historia de España, directed by Josep Fontana y Ramón Villares. Vol. 8, Barcelona: 2007, Crítica/Marcial Pons Publishers. (ISBN 978-84-8432-878-0), p. 278
- ↑ Michael Alpert. A New International History of the Spanish Civil War. Paperback edition. Hampshire and London, England, UK: Macmillan Press Ltd, 1997; New York, New York, USA: St. Martin's Press Ltd, 1997. Pp. 35.
- ↑ Evidenced in a January 1937 speech prior to the outcry over the bombing of the Basque city of Guernica, known by the Luftwaffe as Operation Rügen. Hitler speech to Reichstag 30 January 1937 available via the German Propaganda Archive.
- ↑ Filipe Ribeiro De Meneses. Franco and the Spanish Civil War. London, England, UK; New York, New York, USA: Routledge, 2001. Pp. 96.
- ↑ Antony Beevor. The Battle for Spain; The Spanish Civil War, 1936–1939. Weidenfeld & Nicolson, 2006. Pp. 116, 133,143, 148, 174, 427.
- ↑ Fighting for Franco: International Volunteers in Nationalist Spain during the Spanish Civil War. Pp. vi, viii.
- ↑ Juliàn Casanova. The Spanish Republic and Civil War. Cambridge University Press, 2010. Pp. 139.
- ↑ Stanley G. Payne. The Franco regime, 1936–1975. Madison, Wisconsin, USA; London, England, UK: University of Wisconsin Press, 1987. Pp. 156.