Erdlerz
Erdlerz (ya bûmlerz, ya zi zelzele) bınê erdi de u zerrekê erdi de cayo ke tede enerciye veciyena u riyê enerciye ra pıhelê sismiki vıraziyenê, cı rê vaciyeno. Dıma pıhelê sismiki hetê corêni ra resenê u erdi lerznenê, şanenê u lewnenê. Enê hediseyi rê be namê kılmeki ra erdlerz vaciyeno. Cayo ke tede erdlerz beno uca de aktivita sismike zi esta ke frekansê erdlerzi, erdlerz çıqas gırdo u kamci grube ra kewneno, inan mocnena. Erdlerz be aletê sismografi yeno peymıtene. Şınasiya ke erdlerzi sero guriyena, cı rê sismolociye vaciyena. Gıraniya erdlerzan be peymıtoğê Moment magnitudi (ya zi be peymıtoğê ke zemanê veri de guriyêne: peymıtoğê Richteri) areste bena. Peymıtoği ra gore erdlerzê ke hirê (3) u bınê cı de ca gênê zerar nêdanê, nêhesiyenê u lerznayışê cı tede tey nêveciyenê. Erdlerzê ke hewt (7) u corê cı derê, inan rê erdlerzê rıcıyayışi vaciyenê. Şıdetê lerzayışi be peymıtoğê Mercalliê şıdeti yeno peymıtene. Erdlerz bınê erdi de kamca de beno u uca çıqas xoriyo, no zi muhimo u quweta erdlerzi vırneno.[1]
Hirê tipê fayan estê. Namê fayi şınasiya erdlerzi de erdlerz kamcayi şıkneno, fayo ke terefê erdlerzi ra şıkiyeno cı rê vaciyeno.[2]
Vêrde de erdlerzê pili
[bıvurne | çımeyi bıvurne]Referansi
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- ↑ http://www.crustal.ucsb.edu/outreach/faq.php
- ↑ http://en.vedur.is/earthquakes-and-volcanism/reports-and-publications/
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 Xetaya gırewtışi: Etiketê
<ref>
nêvêreno; seba referansan be nameyêusgs8
ra nuşte nêame dayene - ↑ "Historic Earthquakes – Kamchatka." U.S. Geological Survey, October 26, 2009.
- ↑ "Historic Earthquakes – Arica Archived 2010-01-16 at the Wayback Machine." U.S. Geological Survey, October 21, 2009.
- ↑ Lua error Xetay pele Modul:Citation/CS1 dı rêza 845 de ya: Argument map not defined for this variable: NameListStyle.
- ↑ "Historic World Earthquakes Archived 2009-11-25 at the Wayback Machine." U.S. Geological Survey, November 23, 2009.
- ↑ Gutscher, M. -A.; Baptista, M. A.; Miranda, J. M. (2006). "The Gibraltar Arc seismogenic zone (part 2): Constraints on a shallow east dipping fault plane source for the 1755 Lisbon earthquake provided by tsunami modeling and seismic intensity". Tectonophysics (Elsevier) 426: 153–166. . http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0040195106002897.