| dbo:abstract
|
- طاليس الملطي (نحو 624 - نحو 546 ق.م) هو رياضياتي وعالم فلك وفيلسوف يوناني من المدرسة الأيونية، وهو أحد «الحكماء السبعة» عند اليونان. وهو من قال بأن الماء أصل الأشياء كلها، واكتشف عدداً من النظريات الهندسية. رفض الأخذ بالخرافات والأساطير، وقيل أنه تنبأ بكسوف الشمس الكامل الذي حدث في 28 أيار من عام 585 قبل الميلاد. كما حاول تحديد الأفلاك السماوية بالنسبة للأرض، فجعل النجوم أقربها إلى الأرض، ثم القمر وبعده الشمس. اعتبره الكثيرون، وخصوصًا أرسطو، الفيلسوف الأول في التقليد اليوناني، وعُرف تاريخيًا أنه أول فرد في الحضارة الغربية يُفكر بالفلسفة العلمية ويُشارك فيها. يُعرف طاليس بابتعاده عن استخدام الأساطير لشرح العالم والكون، وشرح الأشياء والظواهر الطبيعية بدلًا من ذلك من خلال النظريات والفرضيات الطبيعانية، في مقدمة للعلوم الحديثة. تبعه جميع فلاسفة ما قبل سقراط تقريبًا في شرح الطبيعة باعتبارها مشتقة من وحدة الكل شيء المستندة على وجود مادة نهائية واحدة، بدلًا من استخدام التفسيرات الأسطورية. اعتبره أرسطو مؤسس المدرسة الأيونية وذكر فرضية طاليس التي تقول إن المبدأ المنشئ للطبيعة وطبيعة المادة هو مادة جوهرية واحدة: الماء. في الرياضيات، استخدم طاليس الهندسة لحساب ارتفاعات الأهرامات وبُعد السفن عن الشاطئ. وهو أول شخص معروف يستخدم المنطق الاستنباطي ويُطبقه على الهندسة، وذلك باشتقاقه أربع بديهيات لمبرهنة طاليس. وهو أول شخص معروف يُنسب إليه اكتشاف رياضي. (ar)
- Tales de Milet (Thales, Θαλῆς, Milet, 624 aC / 623 aC - vora 548 aC / 545 aC) fou un filòsof grec. Nascut a la ciutat jònica de Milet, a la vora del mar Egeu, fill d'Examio i de Cleobulina de Milet (Cleobuline, Κλεοβουλίνη). Els seus principals interessos eren les matemàtiques, l'astronomia i la política, i se'l considera el fundador de la filosofia occidental. Va crear l'anomenada escola de Milet (on també hi hagué el seu alumne Anaximandre i l'alumne d'aquest Anaxímenes). Tales era productor i comerciant d'oli d'oliva i va viure a la ciutat de Milet, regió de Jònia, actual Turquia. Els jònics posseïen un trànsit de comerç entre Egipte i Babilònia, i això va possibilitar a Tales viatjar sovint a Egipte quan era jove. Va ser educat en la mitologia egípcia, astronomia i matemàtica i sobre altres cultures exemptes de les tradicions homèriques de la Grècia clàssica. Per aquest motiu, en comptes de conformar-se amb la mitologia tradicional, va buscar les respostes en la naturalesa de les coses. En matemàtiques, Tales va utilitzar la geometria per calcular les altures de les piràmides i la distància dels vaixells a la costa. És el primer individu conegut que utilitza el raonament deductiu aplicat a la geometria, derivant quatre corol·laris al teorema de Tales. És la primera persona a qui s'ha atribuït un descobriment matemàtic. (ca)
- Thalés z Milétu, řecky Θαλης ὁ Μιλήσιος, (okolo 624 př. n. l. Milétos – okolo 548 př. n. l.) byl předsókratovský filosof, geometr a astronom, jeden ze „sedmi mudrců“. Aristotelés a mnozí další ho pokládali za zakladatele řecké filosofie, která tehdy ovšem zahrnovala také matematiku či jiné vědy. Snažil se totiž zkoumat svět a přírodu rozumově a vysvětlovat je, aniž by se přitom odvolával na mýty. Z jeho díla se zachovaly pouze zlomky a různá vyprávění o něm, takže výklad jeho filosofie je velmi nejistý a není možné ani ověřit jeho matematické objevy. Od starověku se mu však připisuje řada objevů v geometrii (například Thaletova věta), v astronomii a v kosmologii. (cs)
- Ο Θαλής ο Μιλήσιος, (640 ή 624 π.Χ. Μίλητος, Ιωνία - 546 π.Χ.) ήταν αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος και ο αρχαιότερος των προσωκρατικών, ο πρώτος των επτά σοφών της αρχαιότητας, μαθηματικός, φυσικός, αστρονόμος, μηχανικός, μετεωρολόγος και ιδρυτής της Ιωνικής Σχολής της φυσικής φιλοσοφίας στη Μίλητο. Κυρίως ο Αριστοτέλης, αλά και άλλοι αρχαίοι φιλόσοφοι θεωρούν τον Θαλή ως τον πρώτο Έλληνα φιλόσοφο. Στον διάλογο του Πλάτωνα Πρωταγόρας, το όνομα που εμφανίζεται πρώτο στην λίστα πεπαιδευμένων ανθρώπων είναι του Θαλή του Μιλήσιου. Χαρακτηριστικά ο Μπέρτραντ Ράσελ είπε πως «Η Δυτική φιλοσοφία αρχίζει με τον Θαλή» Ο Θαλής προσπάθησε να κατανοήσει τον κόσμο μέσα από τα μάτια της επιστήμης και να εξηγήσει φυσικά φαινόμενα όπως λ.χ την Έκλειψη Ηλίου, χωρίς να χρησιμοποιεί αναφορές στην μυθολογία, όπως γινόταν μέχρι την εποχή του. Υπήρξε μεγάλος διδάσκαλος με παρά πολύ μεγάλη επιρροή σε όλους σχεδόν τους μεταγενέστερους προσωκρατικούς φιλοσόφους. Αυτοί ακολούθησαν τα χνάρια του στην προσπάθειά τους να δημιουργήσουν τεκμηριωμένες αδιαμφισβήτητες αληθειες για τα φυσικά φαινόμενα, τα ουράνια σώματα, και άλλα χρησιμοποιώντας ως εργαλεία τους την Λογική, τα μαθηματικά, την φυσική, τη βιολογία, την αστρονομία κλπ και όχι τους μύθους και τους θρύλους. Αυτοί οι φιλόσοφοι, με πρωτοπόρο τον Θαλή τον Μιλήσιο, απέρριψαν όλες τις μυθολογικές εξηγήσεις των φυσικών φαινομένων (όπως λ.χ. το μύθο της αρπαγής της Περσεφόνης ως ερμηνεία της εναλλαγής των εποχών ή τη γνωστή αναφορά του Αρχίλοχου) και χάρη στο θεμέλιο λίθο που έθεσε η δική τους θεώρηση των πραγμάτων, η ανθρωπότητα άρχισε να αναζητά την αλήθεια μακριά από θρησκευτικές πεποιθήσεις, ανοίγοντας τον δρόμο στην πρωτόγονη μεν, επιστημονική έρευνα δε. Τη βιογραφία του Θαλή έγραψε ο Διογένης ο Λαέρτιος. (el)
- Taleso el Mileto (greke Θαλής (ò Μιλήσιος), transskribo per la latinaj literoj: Thales) estis greka filozofo konsiderata la patro de filozofio, interalie ĉar li estis la unua, kiu faris la transiĝon de la mito al la logoso, racio, tiel naskante filozofion. Li estis la iniciatinto de la filozofio de la naturo aŭ physis. Li estis do la unua fiziisto aŭ fiziologo. Taleso estis la unua greka erudiculo, kiu ne bezonis rakonton por transdoni siajn klarigojn, ĉefe en siaj geometriaj esploroj, tiel komencinte la formo de matematika pruvo. Li naskiĝis en la ionia greka urbo Mileto ĉirkaŭ la jaro 640 a.K. Li tre interesiĝis pri matematiko, geometrio, astronomio, politiko, kaj komerco. Li prognozis precize -585. Laŭ legendo, Taleso ankaŭ portis la sciojn pri geometrio kaj astronomio de Egiptio kaj Mezopotamio al Grekio. Taleso serĉis la praan aŭ la originan elementon de la universo, nomata la principo de ĉio. Li instruis, ke tiu elemento estas akvo. Akvo estas gaso en la atmosfero, kaj likvo en la tero, en la maro, kaj sub la tersurfaco. Akvo, kiel glacio, estas ankaŭ solido. Evidente, laŭ Taleso, sen akvo la vivo ne povas ekzisti, kaj tial estas grava elemento. La akvo estas la unua realaĵo, origina kaj fundamenta, la substanco simpla, elementa, ne kunmetita. Jen aristotela diraĵo pri la afero: Rilate la animon de Taleso, oni povas dedukti ke ĝia koncepto, ĉu devenas de lia ĝenerala pensmaniero, ke ĝia origino estas la unua principo, la akvo, ĉar ĉio vivanta estas malseka, ĉu devenas de la rekta observo la la ŝtono de Magnesio, de la nevidebla kaj mova forto de magneto, io simila al spirita ento de la orfeuloj, kohere kun liaj asertoj ke ĉio estas plena je dioj. Tial li diris ke la magneto havas animon ĉar ĝi kapablas movigi. Se Taleso konsideris la animon, motoran principon, kaj ke ĉio estis plena je dioj, do la materio de Taleso estis viva pravigante la lastaj filozofiaj esploruloj asertantaj ke la talesa materiismo kaj la greka ĝenerale ne estas la nuntempa, kaj pro tio ili elpensis novan vorton por difini tiun materiismon vivan, nome, Hilozoismo. Kontraŭe al pasintaj pensintoj, Taleso celis klarigi la mondon ne laŭ mitoj aŭ dioj, sed laŭ racio kaj logiko. Tio estas la radiko de greka filozofio kaj moderna scienco kaj, eble, de okcidenta civilizo mem. (eo)
- Thales von Milet (altgriechisch Θαλῆς ὁ Μιλήσιος Thalḗs ho Milḗsios; * wahrscheinlich um 624/23 v. Chr. in Milet; † zwischen 548 und 544 v. Chr. ebenda) war ein vorsokratischer Naturphilosoph, Geometer und Astronom des archaischen Griechenlands. Thales hat wahrscheinlich keine Schriften hinterlassen. Die Überlieferung fand durch andere Autoren der Antike statt. Da sich schon früh Legenden um ihn gebildet haben, kann man sich auf über ihn bekannte Details meist nicht verlassen. Es lässt sich jedoch ein grobes Bild zeichnen. Demnach hat er sich in seiner Heimatstadt Milet politisch betätigt und war jemand, der für seine große Weisheit bewundert wurde. So erachtete man ihn als einen der Sieben Weisen und als Begründer der griechischen Naturphilosophie, Astronomie und Geometrie. (de)
- Tales edo Tales Miletokoa (antzinako grezieraz: Θαλης, Thalis; Mileto?, c. K.a. 624 - c. K.a. 546), Antzinako Greziako filosofo presokratikoa izan zen. Matematiko eta astronomo izatearekin batera, natura zientziaren eta filosofia naturalaren αρχηγος (arkhegos) sortzailea izan zen, Aristotelesen arabera . Miletoko eskolako lehenengo ordezkaria da eta Anaximandro izan zuen kide eta jarraitzaile. Halaber, Zazpi Jakintsuetako bat izan zen, Zeure burua ezagutu ezazu lelopean. (eu)
- Tales de Mileto (en griego antiguo: Θαλῆς ὁ Μιλήσιος Thalē̂s ho Milḗsios; Mileto, c. 624 a. C.-ibid., c. 546 a. C.) fue un filósofo, matemático, geómetra, físico y legislador griego. Vivió y murió en Mileto, polis griega de la costa jonia (hoy en Turquía). Aristóteles lo consideró como el iniciador de la escuela de Mileto, a la que pertenecieron también Anaximandro (su discípulo) y Anaxímenes (discípulo del anterior). En la antigüedad, se le consideraba uno de los Siete Sabios de Grecia. No se conserva ningún texto suyo y es probable que no dejara ningún escrito a su muerte. Desde el siglo V a. C., se le atribuyen importantes aportaciones en el terreno de la filosofía, la matemática, la astronomía, la física, etcétera, así como un activo papel como legislador en su ciudad natal. A menudo, Tales es reconocido por romper con el uso de la mitología para explicar el mundo y el universo, cambiándolo en su lugar por explicaciones naturales mediante teorías e hipótesis naturalistas (logos), y considerado el iniciador de la especulación científica y filosófica griega y occidental, aunque su figura y aportaciones están rodeadas de grandes incertidumbres. Como la mayoría de filósofos presocráticos, Tales explicó que el principio originario de la naturaleza y de la materia era una única sustancia última (arché): el agua. Aunque la tradición insistentemente atribuyó a Tales el haber comenzado a usar el pensamiento deductivo aplicado a la geometría, no hay absolutamente ningún documento que respalde tal cosa, y tampoco se le puede adjudicar el desarrollo de los dos teoremas geométricos que llevan su nombre. (es)
- Duine de na chéad eolaithe a bhfuil aithne againn orthu ab ea Tailéas (Gréigis: Θαλῆς ὁ Μιλήσιος. t.624 RC - t.). Bhí cónaí air sa bhaile Gréagach Miléatas sa seachtú is sa séú haois roimh Chríost. Aithnítear é mar athair na heolaíochta é. Mheas sé gurbh é an t-uisce an t-ábhar as ar rinneadh gach rud eile ar domhan. (ga)
- Thales dari Miletos adalah seorang filsuf yang mengawali sejarah filsafat Barat pada abad ke-6 SM. Sebelum Thales, pemikiran Yunani dikuasai cara berpikir mitologis dalam menjelaskan segala sesuatu. Pemikiran Thales dianggap sebagai kegiatan berfilsafat pertama dan disebut sebagai bapak filsafat. Karena mencoba menjelaskan dunia dan gejala-gejala di dalamnya tanpa bersandar pada mitos melainkan pada rasio manusia. Ia juga dikenal sebagai salah seorang dari (dalam bahasa Yunani hoi hepta sophoi), yang oleh Aristoteles diberi gelar 'filsuf yang pertama'. Selain sebagai filsuf, Thales juga dikenal sebagai ahli geometri, astronomi, dan politik. Bersama dengan Anaximandros dan Anaximenes, Thales digolongkan ke dalam Mazhab Miletos. Thales tidak meninggalkan bukti-bukti tertulis mengenai pemikiran filsafatnya. Pemikiran Thales terutama didapatkan melalui tulisan Aristoteles tentang dirinya. Aristoteles mengatakan bahwa Thales adalah orang yang pertama kali memikirkan tentang asal mula terjadinya alam semesta. Karena itulah, Thales juga dianggap sebagai perintis filsafat alam (natural philosophy). (in)
- Thalès de Milet, appelé communément Thalès (en grec ancien : Θαλῆς ὁ Μιλήσιος / Thalễs ho Milếsios), est un philosophe et savant grec, né à Milet vers 625-620 av. J.-C. et mort vers 548-545 av. J.-C. dans cette même ville. C'est l'un des Sept sages de la Grèce antique et le fondateur présumé de l'école milésienne. Philosophe de la nature, il passe pour avoir effectué un séjour en Égypte, où il aurait été initié aux sciences égyptienne et babylonienne. On lui attribue de nombreux exploits, comme le calcul de la hauteur de la grande pyramide ou la prédiction d'une éclipse, ainsi que le théorème de Thalès. Il fut l'auteur de nombreuses recherches mathématiques, notamment en géométrie. Personnage légendaire, qui semble n'avoir rien écrit, sa méthode d'analyse du réel en fait l'une des figures majeures du raisonnement scientifique. Il sut s'écarter des discours explicatifs délivrés par la mythologie pour privilégier une approche caractérisée par l'observation et la démonstration. (fr)
- Talete di Mileto (in greco antico: Θαλῆς, Thalês; Mileto, 640 a.C./625 a.C. circa – 548 a.C./545 a.C. circa) è stato un filosofo, astronomo e matematico greco antico. Da Aristotele in poi, Talete viene indicato come il primo filosofo della storia del pensiero occidentale che iniziò la ricerca della archè (ἀρχή), ossia del «principio», identificato empiricamente nell'acqua, da cui tutte le cose avrebbero avuto origine. In questa tradizione quindi egli è considerato come uno dei sette savi dell'antica Grecia e come primo «filosofo», intendendo con questo termine colui che per primo si occupò delle scienze naturali, matematiche, astronomiche. Il suo metodo di analisi della realtà lo rende una delle figure più importanti della conoscenza scientifica: deviando dai discorsi esplicativi forniti dalla mitologia, anche se ancora lontano dal metodo sperimentale, Talete, pur ancora legato a un ragionamento astratto sulla realtà, favorì l'ancora generica concezione naturalistica dei filosofi della scuola di Mileto caratterizzata da osservazione dei fenomeni e dimostrazione puramente logica. Di Talete, fondatore della scuola, non rimane nessun libro, se mai ne scrisse, ma ci sono giunte varie testimonianze sul suo pensiero e su alcuni episodi della sua vita, non tutti accettati come storici o verosimili. Le fonti letterarie antiche lo ritraggono come una figura di saggezza proverbiale e di grande versatilità, perciò associato a molti campi di attività: scienze naturali, ingegneria, politica, economia applicata. (it)
- Thales of Miletus (/ˈθeɪliːz/ THAY-leez; Greek: Θαλῆς; c. 624/623 – c. 548/545 BC) was a Greek mathematician, astronomer, statesman, and pre-Socratic philosopher from Miletus in Ionia, Asia Minor. He was one of the Seven Sages of Greece. Many, most notably Aristotle, regarded him as the first philosopher in the Greek tradition, and he is otherwise historically recognized as the first individual known to have entertained and engaged in scientific philosophy. He is often referred to as the Father of Science. Thales is recognized for breaking from the use of mythology to explain the world and the universe, instead explaining natural objects and phenomena by offering naturalistic theories and hypotheses. Almost all the other pre-Socratic philosophers followed him in explaining nature as deriving from a unity of everything based on the existence of a single ultimate substance instead of using mythological explanations. Aristotle regarded him as the founder of the Ionian School of philosophy, and reported Thales' hypothesis that the originating principle of nature and the nature of matter was a single material substance: water. In mathematics, Thales used geometry to calculate the heights of pyramids and the distance of ships from the shore. He is the first known individual to use deductive reasoning applied to geometry by deriving four corollaries to Thales' theorem. He is also the first known to whom a mathematical discovery has been attributed. (en)
- ( 프랑스의 기업에 대해서는 탈레스 그룹 문서를 참고하십시오.) 탈레스(Θαλής, Thales, 기원전 6세기(대략 기원전 625년~기원전 624년 경~대략 기원전 547년~기원전 546년 경)는 고대 그리스의 철학자로, 밀레토스 학파의 창시자로 여겨진다. 고대 그리스의 철학자 아리스토텔레스는 탈레스를 "철학의 아버지"라고 칭했다. 그리고 현재의 사람들한테 탈레스는 최초의 철학자, 최초의 수학자, 최초의 고대 그리스 7대 현인이라는 별명으로 유명하다. 확실하진 않지만, 탈레스가 피타고라스의 스승이었을 가능성도 있다고 한다. 운동 경기 관람 중에 탈수증으로 사망했다고 알려져 있다.(사망지는 알려지지 않음.) 탈레스의 생애에 관해서는 별로 알려진 것이 없지만, 믿을 만한 고대 저술가들의 이야기를 간추려 보면 다음과 같다. 탈레스는 소아시아 이오니아 지방의 밀레토스라는 도시 출신이며, 여러 분야에서 학식이 넓었다고 한다. 탈레스는 이집트 여행의 영향으로, 수학과 천문학을 좋아하게 되었다고 한다. 수학과 천문학에 관련된 업적들이 아주 많은데, 대표적인 업적으로는 천문학을 이용해서 기원전 585년에 일어나는 일식을 예언한 것이 있다. 또한, 수학의 기하학적 방법을 빌어서 이집트에서도 가장 큰 피라미드라고 알려져 있는 쿠푸 왕의 대피라미드의 높이를 측정한 업적도 유명하다. 철학자 플라톤의 테아이테토스에 따르면, 밤에 별을 보면서 걷다가 우물에 떨어졌는데, 이것을 본 영리한 트라키아 하녀가 "하늘의 이치를 알려고 하면서 바로 앞의 우물은 보시지 못하는군요!"라고 비웃었다는 일화가 있다고 한다. 탈레스에 관해서는 이런 일화도 있다. 어느 날, 탈레스의 친구가 "이 세상은 너무 불공평해! 돈 있는 사람들만 잘 살고, 돈 없는 사람들은 못 사는 더러운 세상 같으니라고!"라고 말하자, "친구! 돈을 잘 벌 수 있는 방법은 널려 있어. 머리를 한 번 써보라구."라고 탈레스가 되받아쳤다. 그러자 그 친구는 "넌 자신이 똑똑하다고 생각하겠지? 어디 내가 여행을 다녀올 때까지 돈을 많이 벌어 보게나."라고 말했다고 한다. 탈레스는 그 말을 듣고, 돈 버는 일에 몰두하게 됐다. 그리고 친구가 돌아와서 보니, 탈레스는 친구가 상상도 하지 못할 정도의 엄청난 돈을 갖고 있었다. 과연 탈레스는 무슨 방법을 썼을까? 당시에는 올리브가 아주 귀한 것이었는데 쓰는 용도가 많았기 때문이다. 그런데 친구가 여행을 떠난 후, 올리브의 생산량이 급격히 줄어들기 시작했다. 그것을 유심히 관찰한 탈레스는 올리브의 생산량이 좋을 때와 좋지 않을 때는 규칙이 있다는 것을 알게 됐다. 이 사실을 알게 된 탈레스는 마을을 돌아 다니면서 기름 압축기를 사들이기 시작했다. 사람들은 마당만 차지하는 기름 압축기를 기꺼이 팔았다. 올리브가 풍작일 때, 탈레스는 마을의 거의 모든 압축기를 소유하고 있었다. 탈레스는 기름 압축기를 사람들한테 빌려 주면서, 큰 돈을 벌 수 있었던 거라고 한다. 철학자 아리스토텔레스의 말에 따르면, 탈레스는 만물의 근원을 "물"이라고 주장했으며, 따라서 만물이 모두 물로 되어 있다고 주장했다고 한다. 그리고 땅도 물 위에 떠 있다고 주장하였다고 한다. 탈레스에 관해서 그의 견해를 체계적으로 세워보기에는 알려진 바가 너무나 적다고 한다. 그러나 그 외에도 밀레토스 학파에 대해서는 더 많은 바가 알려져 있다. 그의 생각은 아낙시만드로스가 이어받아, "가장 1차적인 만물의 근원"을 찾으려 했으며, 아낙시만드로스의 친구인 아낙시메네스는 만물의 근원을 "공기"라고 주장하게 된다. 한편, 철학자 소크라테스의 "너 자신을 알라"는 탈레스가 직접 했다는 설이 유력하다. 또한, 전기 발생 실험을 최초로 행한 사람이 바로 탈레스라고 한다. 여담으로, 현재 뉴욕 메트로폴리탄 박물관에 그의 이름이 새겨진 도자기가 진열되어 있다고 한다. 그러나 동명이인일 가능성도 있어서 확실하지는 않다고 한다. (ko)
- タレス（タレース、古希: Θαλής、羅: Thalēs、紀元前624年頃 - 紀元前546年頃）は、古代ギリシアの哲学者。タレスの定理の生みの親である。ミレトスのタレス（古希: Θαλής ὁ Μιλήσιος）とも呼ばれる。 (ja)
- Thales van Milete (Oudgrieks: Θαλῆς ὁ Μιλήσιος) (ca. 624 v.Chr. - 545 v.Chr.) was de eerste presocratische filosoof, afkomstig uit Milete, Ionië. Hij werd tot de Zeven Wijzen gerekend. (nl)
- Thales från Miletos (grekiska Θαλής ὁ Μιλήσιος), född cirka 625 f.Kr. i Miletos, död cirka 545 f.Kr., var en grekisk försokratisk filosof, allmänt benämnd som den förste filosofen men känd också för insatser inom astronomi och matematik. Han levde och verkade i Miletos. Han var en av Greklands sju vise. (sv)
- Tales de Mileto (em grego: Θαλῆς ὁ Μιλήσιος; Mileto, c. 624 a.C. — Mileto, c. 546 a.C.) foi um filósofo, matemático, engenheiro, homem de negócios e astrônomo da Grécia Antiga, considerado, por alguns, o primeiro filósofo ocidental. De ascendência fenícia, nasceu em Mileto, antiga colônia grega, na Ásia Menor, atual Turquia. Tales é apontado como um dos sete sábios da Grécia Antiga. Além disso, foi o fundador da Escola Jônica. Considerava a água como sendo a origem de todas as coisas, e seus seguidores, embora discordassem quanto à “substância primordial”, que constituía a essência do universo, concordavam com ele no que dizia respeito à existência de um “princípio único" para essa natureza primordial. Entre os principais discípulos de Tales de Mileto merecem destaque: Anaximandro de Mileto, para quem os mundos eram infinitos em sua perpétua inter-relação; e Anaxímenes de Mileto que afirmava que o "ar" era a substância primária. (pt)
- Фале́с (др.-греч. Θαλῆς ὁ Μιλήσιος, 637/624 — 547/558 до н.э.) — древнегреческий философ и математик из Милета в Малой Азии. Традиционно, как античными, так и современными авторами, считается основоположником древнегреческой мысли, «отцом философии». В античной традиции неизменно открывал список «семи мудрецов», заложивших основы греческой культуры и государственности. Основатель первой древнегреческой научно-философской милетской школы, с открытий которой начинается история европейской науки — космогонии и космологии, физики, географии, метеорологии, астрономии, биологии и математики. Большинство античных источников, которые описывают Фалеса, отстоят на 500 и более лет от даты его предполагаемой смерти. Наиболее достоверными современные учёные признают сведения о Фалесе в трудах Геродота и Аристотеля, которые жили «всего» через 2—3 столетия после его смерти. В связи с этим вокруг имени Фалеса возникло множество легенд, сведения об «отце философии» и его открытиях зачастую противоречивы. С именем Фалеса связаны многочисленные открытия в астрономии и математике. Главное положение учения Фалеса, что первоосновой всего сущего является вода, делает его «первым философом» по мнению мыслителей Нового времени, в том числе Гегеля и Ницше. (ru)
- Tales z Miletu (gr. Θαλῆς ὁ Μιλήσιος Thales ho Milesios; VII/VI w. p.n.e.) – grecki uczony: filozof, matematyk i astronom okresu przedsokratejskiego, przedstawiciel jońskiej filozofii przyrody. Powszechnie uznawany za pierwszego filozofa i matematyka cywilizacji zachodniej oraz za inicjatora badań nad przyrodą jako nauki. Należy też do kanonu siedmiu mędrców. Talesa postrzega się jako pierwszego filozofa głównie dlatego, że zainicjował wyjaśnianie rzeczywistości przez odwoływanie się do natury i rozumu bardziej niż do mitologii i tradycji – Grecy widzieli w nim jednak raczej mędrca niż filozofa. Działał w Milecie, głównym ośrodku kultury i gospodarki Greków w VI w. p.n.e. Jego kontynuatorami byli Anaksymander i Anaksymenes. Filozofów tych określa się niekiedy łącznie terminem "szkoła milezyjska", nie ma jednak dowodów, że rzeczywiście tworzyli "szkołę", zaś personalne powiązania Talesa z pozostałymi filozofami jońskimi nie są znane. Tym niemniej późna starożytność [Aug. Hipp. Civ.Dei VII.2.7] przekazuje takie oto następstwo w szkole milezyjskiej: "jako ucznia i następcę swego pozostawił on Anaksymenesa", "Anaksagoras znów, [był to] uczeń Anaksymenesa", "Także Diogenes, drugi uczeń Anaksymenesa", "Następcą Anaksagorasa był z kolei uczeń jego, Archelaos", "Uczniem Archelaosa był, jak się utrzymuje, Sokrates, mistrz Platona"; (zob. również [Diog.Laert. II.23].Anaksymander i Anaksymenes znacznie rozszerzyli zapoczątkowany przez Talesa racjonalny sposób wyjaśniania rzeczywistości, jak i jego konkretne zastosowania, stawiając w ten sposób fundamenty dalszego rozwoju filozofii przedsokratejskiej i w ogóle. Jest wątpliwe, by pozostawił po sobie jakieś pisma, za autora pierwszego greckiego dzieła filozoficznego uchodzi Anaksymander. Wiedza o Talesie pochodzi z przekazów późniejszych: wiadomości o jego życiu są dość skąpe, mają w dużej mierze charakter tradycji o charakterze anegdotycznym; wiadomości o jego myśli filozoficznej przekazał przede wszystkim Arystoteles, są one jednak w dużym stopniu anachroniczne i odkształcone. Wśród Greków znany był zresztą głównie z działalności praktycznej i politycznej – m.in. miał przewidzieć zaćmienie słońca (28 maja 585 p.n.e.), skłaniać Jonów do zawarcia unii politycznej, współdziałać z Krezusem, odwrócić bieg rzeki Halys i obliczyć wysokość piramidy (tzw. "twierdzenie Talesa"). Główne tezy filozoficzne przypisywane Talesowi (omówione szczegółowo w kolejnych rozdziałach) to:
* Zasadą (arché) jest woda
* Magnes posiada duszę
* Wszystko jest pełne bogów
* Dusze są nieśmiertelne Tales z całą pewnością nie znał jeszcze samego terminu "zasada", co przypisuje mu Arystoteles, należy jednak uznać, że posługiwał się tego rodzaju kategorią intelektualną. Rzeczywiście postrzegał wodę jako początek i źródło rzeczy; samą rzeczywistość, która trwa niezmiennie i to co jest w rzeczach trwałe, mimo zachodzących w świecie zmian (a więc w pewnym sensie odpowiednik "substancji"); koniec i ujście rzeczy. Autentyczność pozostałych twierdzeń filozoficznych Talesa nie jest już natomiast tak pewna. Relacja Arystotelesa o filozofii Talesa nie ma charakteru historycznego, ale filozoficzny i posługuje się późniejszą, Arystotelesowską terminologią: Arystoteles omawia archai u jończyków tworząc w ten sposób historyczne wprowadzenie do własnej filozofii przyczyn. Archai w filozofii jońskiej mają zawsze charakter materialny. Wszyscy jończycy są też monistami, uznają za materialną zasadę rzeczywistości tylko jeden element. Dlaczego dla Talesa elementem tym jest akurat woda, nie jest całkiem jasne: możliwa jest tu kontynuacja wcześniejszych kosmologii babilońskich i egipskich. Należy tu zwrócić uwagę na to, że woda jako zasada jest również początkiem rzeczywistości, co wyraźnie łączy filozofię Talesa z wcześniejszymi kosmologiami. Zarazem jednak Talesa od mitologiczno-kosmologicznego sposobu myślenia wiele dzieli: zjawiska wyjaśnia on nie odwołując się do interwencji bogów, wyraźnej np. w typowym dla Homera paralelizmie świata boskiego i ludzkiego – Tales jest wyraźnie monistą, przyrodę wyjaśnia odwołując się do samej przyrody. Cecha ta jest zresztą bardziej widoczna u późniejszych presokratyków, niż u samego Talesa. Poglądów Talesa na magnes, bogów i duszę nie należy interpretować jako formy panpsychizmu czy panteizmu – w (rozwiniętym przez Arystotelesa) greckim rozumieniu duszy przysługuje ona wszystkim bytom ożywionym, znakiem bycia żywym jest zaś zdolność do ruchu i wprawiania w ruch. Interpretacja wzajemnych relacji twierdzeń Talesa jest trudna, jeśli są one jednak (co nie jest bynajmniej pewne) połączone w jakiś logiczny system, wydaje się jasne, że jednoczesna redukcja całej rzeczywistości do jednego elementu i zarazem dostrzeganie w rzeczywistości ruchu i zmiany pociąga za sobą przypisanie poszczególnym elementom rzeczywistości duszy (w przedstawionym wyżej sensie), a całości rzeczywistości . (pl)
- Фале́с Міле́тський (також іноді Талес, дав.-гр. Θαλῆς ὁ Μιλήσιος; прибл. 624/623 – c. 548/545 до н. е.) — грецький математик, астроном і філософ досократик із Мілета до Іонії, Анатолія. Він був одним із семи мудреців Греції. Багато мислителів, зокрема Арістотель, вважали його першим філософом у грецькій традиції, а в інших історичних джерелах його визнано першою людиною, яка займалася науковою філософією. Його часто називають батьком науки. Фалес відомий тим, що відмовився від використання міфології для пояснення миру та Всесвіту натомість він пояснював природні об'єкти та явища, пропонуючи натуралістичні теорії та гіпотези. Майже всі інші досократики пішли за ним у поясненні природи, що походить із єдності всього, заснованого на існуванні єдиної кінцевої субстанції замість використання міфологічних пояснень. Арістотель вважав його засновником та повідомив про гіпотезу Фалеса, згідно з якою першопричиною природи та матерії є єдина матеріальна субстанція: . У математиці Фалес використовував геометрію для розрахунку висоти пірамід та відстані кораблів від берега. Він є першою відомою людиною, яка використала дедуктивні міркування в геометрії, вивівши чотири слідства з теореми Фалеса. Він також є першою відомою людиною, якій було приписано математичне відкриття. (uk)
- 米利都的泰勒斯（希臘語：Θαλῆς ὁ Μιλήσιος，公元前624年－公元前546年），常被稱為泰勒斯（希臘語：Θαλῆς，Thalēs，英語：Thales，/ˈθeɪliːz/），是古希腊古风时期的哲學家、几何学家、天文学家，同时是希腊最早的前苏格拉底哲学学派之一米利都学派（亦称爱奥尼亚学派）的创始人，希腊七贤之一，上第一个有记载留下名字的思想家，被后人称为“科学和哲学之祖”。他的学生有阿那克西曼德和阿那克西美尼等， (zh)
|
| rdfs:comment
|
- Tales edo Tales Miletokoa (antzinako grezieraz: Θαλης, Thalis; Mileto?, c. K.a. 624 - c. K.a. 546), Antzinako Greziako filosofo presokratikoa izan zen. Matematiko eta astronomo izatearekin batera, natura zientziaren eta filosofia naturalaren αρχηγος (arkhegos) sortzailea izan zen, Aristotelesen arabera . Miletoko eskolako lehenengo ordezkaria da eta Anaximandro izan zuen kide eta jarraitzaile. Halaber, Zazpi Jakintsuetako bat izan zen, Zeure burua ezagutu ezazu lelopean. (eu)
- Duine de na chéad eolaithe a bhfuil aithne againn orthu ab ea Tailéas (Gréigis: Θαλῆς ὁ Μιλήσιος. t.624 RC - t.). Bhí cónaí air sa bhaile Gréagach Miléatas sa seachtú is sa séú haois roimh Chríost. Aithnítear é mar athair na heolaíochta é. Mheas sé gurbh é an t-uisce an t-ábhar as ar rinneadh gach rud eile ar domhan. (ga)
- タレス（タレース、古希: Θαλής、羅: Thalēs、紀元前624年頃 - 紀元前546年頃）は、古代ギリシアの哲学者。タレスの定理の生みの親である。ミレトスのタレス（古希: Θαλής ὁ Μιλήσιος）とも呼ばれる。 (ja)
- Thales van Milete (Oudgrieks: Θαλῆς ὁ Μιλήσιος) (ca. 624 v.Chr. - 545 v.Chr.) was de eerste presocratische filosoof, afkomstig uit Milete, Ionië. Hij werd tot de Zeven Wijzen gerekend. (nl)
- Thales från Miletos (grekiska Θαλής ὁ Μιλήσιος), född cirka 625 f.Kr. i Miletos, död cirka 545 f.Kr., var en grekisk försokratisk filosof, allmänt benämnd som den förste filosofen men känd också för insatser inom astronomi och matematik. Han levde och verkade i Miletos. Han var en av Greklands sju vise. (sv)
- 米利都的泰勒斯（希臘語：Θαλῆς ὁ Μιλήσιος，公元前624年－公元前546年），常被稱為泰勒斯（希臘語：Θαλῆς，Thalēs，英語：Thales，/ˈθeɪliːz/），是古希腊古风时期的哲學家、几何学家、天文学家，同时是希腊最早的前苏格拉底哲学学派之一米利都学派（亦称爱奥尼亚学派）的创始人，希腊七贤之一，上第一个有记载留下名字的思想家，被后人称为“科学和哲学之祖”。他的学生有阿那克西曼德和阿那克西美尼等， (zh)
- طاليس الملطي (نحو 624 - نحو 546 ق.م) هو رياضياتي وعالم فلك وفيلسوف يوناني من المدرسة الأيونية، وهو أحد «الحكماء السبعة» عند اليونان. وهو من قال بأن الماء أصل الأشياء كلها، واكتشف عدداً من النظريات الهندسية. رفض الأخذ بالخرافات والأساطير، وقيل أنه تنبأ بكسوف الشمس الكامل الذي حدث في 28 أيار من عام 585 قبل الميلاد. كما حاول تحديد الأفلاك السماوية بالنسبة للأرض، فجعل النجوم أقربها إلى الأرض، ثم القمر وبعده الشمس. اعتبره الكثيرون، وخصوصًا أرسطو، الفيلسوف الأول في التقليد اليوناني، وعُرف تاريخيًا أنه أول فرد في الحضارة الغربية يُفكر بالفلسفة العلمية ويُشارك فيها. (ar)
- Tales de Milet (Thales, Θαλῆς, Milet, 624 aC / 623 aC - vora 548 aC / 545 aC) fou un filòsof grec. Nascut a la ciutat jònica de Milet, a la vora del mar Egeu, fill d'Examio i de Cleobulina de Milet (Cleobuline, Κλεοβουλίνη). Els seus principals interessos eren les matemàtiques, l'astronomia i la política, i se'l considera el fundador de la filosofia occidental. Va crear l'anomenada escola de Milet (on també hi hagué el seu alumne Anaximandre i l'alumne d'aquest Anaxímenes). (ca)
- Thalés z Milétu, řecky Θαλης ὁ Μιλήσιος, (okolo 624 př. n. l. Milétos – okolo 548 př. n. l.) byl předsókratovský filosof, geometr a astronom, jeden ze „sedmi mudrců“. Aristotelés a mnozí další ho pokládali za zakladatele řecké filosofie, která tehdy ovšem zahrnovala také matematiku či jiné vědy. Snažil se totiž zkoumat svět a přírodu rozumově a vysvětlovat je, aniž by se přitom odvolával na mýty. (cs)
- Ο Θαλής ο Μιλήσιος, (640 ή 624 π.Χ. Μίλητος, Ιωνία - 546 π.Χ.) ήταν αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος και ο αρχαιότερος των προσωκρατικών, ο πρώτος των επτά σοφών της αρχαιότητας, μαθηματικός, φυσικός, αστρονόμος, μηχανικός, μετεωρολόγος και ιδρυτής της Ιωνικής Σχολής της φυσικής φιλοσοφίας στη Μίλητο. Τη βιογραφία του Θαλή έγραψε ο Διογένης ο Λαέρτιος. (el)
- Thales von Milet (altgriechisch Θαλῆς ὁ Μιλήσιος Thalḗs ho Milḗsios; * wahrscheinlich um 624/23 v. Chr. in Milet; † zwischen 548 und 544 v. Chr. ebenda) war ein vorsokratischer Naturphilosoph, Geometer und Astronom des archaischen Griechenlands. Thales hat wahrscheinlich keine Schriften hinterlassen. Die Überlieferung fand durch andere Autoren der Antike statt. Da sich schon früh Legenden um ihn gebildet haben, kann man sich auf über ihn bekannte Details meist nicht verlassen. Es lässt sich jedoch ein grobes Bild zeichnen. (de)
- Taleso el Mileto (greke Θαλής (ò Μιλήσιος), transskribo per la latinaj literoj: Thales) estis greka filozofo konsiderata la patro de filozofio, interalie ĉar li estis la unua, kiu faris la transiĝon de la mito al la logoso, racio, tiel naskante filozofion. Li estis la iniciatinto de la filozofio de la naturo aŭ physis. Li estis do la unua fiziisto aŭ fiziologo. Taleso estis la unua greka erudiculo, kiu ne bezonis rakonton por transdoni siajn klarigojn, ĉefe en siaj geometriaj esploroj, tiel komencinte la formo de matematika pruvo. (eo)
- Tales de Mileto (en griego antiguo: Θαλῆς ὁ Μιλήσιος Thalē̂s ho Milḗsios; Mileto, c. 624 a. C.-ibid., c. 546 a. C.) fue un filósofo, matemático, geómetra, físico y legislador griego. Vivió y murió en Mileto, polis griega de la costa jonia (hoy en Turquía). Aristóteles lo consideró como el iniciador de la escuela de Mileto, a la que pertenecieron también Anaximandro (su discípulo) y Anaxímenes (discípulo del anterior). En la antigüedad, se le consideraba uno de los Siete Sabios de Grecia. No se conserva ningún texto suyo y es probable que no dejara ningún escrito a su muerte. Desde el siglo V a. C., se le atribuyen importantes aportaciones en el terreno de la filosofía, la matemática, la astronomía, la física, etcétera, así como un activo papel como legislador en su ciudad natal. (es)
- Thalès de Milet, appelé communément Thalès (en grec ancien : Θαλῆς ὁ Μιλήσιος / Thalễs ho Milếsios), est un philosophe et savant grec, né à Milet vers 625-620 av. J.-C. et mort vers 548-545 av. J.-C. dans cette même ville. Personnage légendaire, qui semble n'avoir rien écrit, sa méthode d'analyse du réel en fait l'une des figures majeures du raisonnement scientifique. Il sut s'écarter des discours explicatifs délivrés par la mythologie pour privilégier une approche caractérisée par l'observation et la démonstration. (fr)
- Thales dari Miletos adalah seorang filsuf yang mengawali sejarah filsafat Barat pada abad ke-6 SM. Sebelum Thales, pemikiran Yunani dikuasai cara berpikir mitologis dalam menjelaskan segala sesuatu. Pemikiran Thales dianggap sebagai kegiatan berfilsafat pertama dan disebut sebagai bapak filsafat. Karena mencoba menjelaskan dunia dan gejala-gejala di dalamnya tanpa bersandar pada mitos melainkan pada rasio manusia. Ia juga dikenal sebagai salah seorang dari (dalam bahasa Yunani hoi hepta sophoi), yang oleh Aristoteles diberi gelar 'filsuf yang pertama'. Selain sebagai filsuf, Thales juga dikenal sebagai ahli geometri, astronomi, dan politik. Bersama dengan Anaximandros dan Anaximenes, Thales digolongkan ke dalam Mazhab Miletos. (in)
- Thales of Miletus (/ˈθeɪliːz/ THAY-leez; Greek: Θαλῆς; c. 624/623 – c. 548/545 BC) was a Greek mathematician, astronomer, statesman, and pre-Socratic philosopher from Miletus in Ionia, Asia Minor. He was one of the Seven Sages of Greece. Many, most notably Aristotle, regarded him as the first philosopher in the Greek tradition, and he is otherwise historically recognized as the first individual known to have entertained and engaged in scientific philosophy. He is often referred to as the Father of Science. (en)
- Talete di Mileto (in greco antico: Θαλῆς, Thalês; Mileto, 640 a.C./625 a.C. circa – 548 a.C./545 a.C. circa) è stato un filosofo, astronomo e matematico greco antico. Da Aristotele in poi, Talete viene indicato come il primo filosofo della storia del pensiero occidentale che iniziò la ricerca della archè (ἀρχή), ossia del «principio», identificato empiricamente nell'acqua, da cui tutte le cose avrebbero avuto origine. In questa tradizione quindi egli è considerato come uno dei sette savi dell'antica Grecia e come primo «filosofo», intendendo con questo termine colui che per primo si occupò delle scienze naturali, matematiche, astronomiche. Il suo metodo di analisi della realtà lo rende una delle figure più importanti della conoscenza scientifica: deviando dai discorsi esplicativi forniti d (it)
- ( 프랑스의 기업에 대해서는 탈레스 그룹 문서를 참고하십시오.) 탈레스(Θαλής, Thales, 기원전 6세기(대략 기원전 625년~기원전 624년 경~대략 기원전 547년~기원전 546년 경)는 고대 그리스의 철학자로, 밀레토스 학파의 창시자로 여겨진다. 고대 그리스의 철학자 아리스토텔레스는 탈레스를 "철학의 아버지"라고 칭했다. 그리고 현재의 사람들한테 탈레스는 최초의 철학자, 최초의 수학자, 최초의 고대 그리스 7대 현인이라는 별명으로 유명하다. 확실하진 않지만, 탈레스가 피타고라스의 스승이었을 가능성도 있다고 한다. 운동 경기 관람 중에 탈수증으로 사망했다고 알려져 있다.(사망지는 알려지지 않음.) 탈레스의 생애에 관해서는 별로 알려진 것이 없지만, 믿을 만한 고대 저술가들의 이야기를 간추려 보면 다음과 같다. 철학자 플라톤의 테아이테토스에 따르면, 밤에 별을 보면서 걷다가 우물에 떨어졌는데, 이것을 본 영리한 트라키아 하녀가 "하늘의 이치를 알려고 하면서 바로 앞의 우물은 보시지 못하는군요!"라고 비웃었다는 일화가 있다고 한다. (ko)
- Tales z Miletu (gr. Θαλῆς ὁ Μιλήσιος Thales ho Milesios; VII/VI w. p.n.e.) – grecki uczony: filozof, matematyk i astronom okresu przedsokratejskiego, przedstawiciel jońskiej filozofii przyrody. Powszechnie uznawany za pierwszego filozofa i matematyka cywilizacji zachodniej oraz za inicjatora badań nad przyrodą jako nauki. Należy też do kanonu siedmiu mędrców. Talesa postrzega się jako pierwszego filozofa głównie dlatego, że zainicjował wyjaśnianie rzeczywistości przez odwoływanie się do natury i rozumu bardziej niż do mitologii i tradycji – Grecy widzieli w nim jednak raczej mędrca niż filozofa. (pl)
- Tales de Mileto (em grego: Θαλῆς ὁ Μιλήσιος; Mileto, c. 624 a.C. — Mileto, c. 546 a.C.) foi um filósofo, matemático, engenheiro, homem de negócios e astrônomo da Grécia Antiga, considerado, por alguns, o primeiro filósofo ocidental. De ascendência fenícia, nasceu em Mileto, antiga colônia grega, na Ásia Menor, atual Turquia. (pt)
- Фале́с Міле́тський (також іноді Талес, дав.-гр. Θαλῆς ὁ Μιλήσιος; прибл. 624/623 – c. 548/545 до н. е.) — грецький математик, астроном і філософ досократик із Мілета до Іонії, Анатолія. Він був одним із семи мудреців Греції. Багато мислителів, зокрема Арістотель, вважали його першим філософом у грецькій традиції, а в інших історичних джерелах його визнано першою людиною, яка займалася науковою філософією. Його часто називають батьком науки. (uk)
- Фале́с (др.-греч. Θαλῆς ὁ Μιλήσιος, 637/624 — 547/558 до н.э.) — древнегреческий философ и математик из Милета в Малой Азии. Традиционно, как античными, так и современными авторами, считается основоположником древнегреческой мысли, «отцом философии». В античной традиции неизменно открывал список «семи мудрецов», заложивших основы греческой культуры и государственности. Основатель первой древнегреческой научно-философской милетской школы, с открытий которой начинается история европейской науки — космогонии и космологии, физики, географии, метеорологии, астрономии, биологии и математики. (ru)
|
_-_Veloso_Salgado.png){kind=link}
_-_Veloso_Salgado.png){kind=link}
