| dbo:abstract
|
- الطومار (والطامور لغة فيها قلب) يراد به الكامل من مقادير قطع الورق.. وهو الذي كان يعبّر عنه بالفرخة (فرخ الورق) وذهب السيوطي إلى أنه الصحيفة أو الكتاب أو الوثيقة أي ورقة ملفوفة ومشدودة ومحزّمة، والكلمة في أصلها لفظ دخيل جرى مجرى الاصطلاح عند كتّاب الدواوين في العصر الإسلامي. يقصد به الخظ المكتوب على هيئة معينة على الورق المتّخذ من الكاغد (ورق البرادي) ومن ذلك نشأ ما يعرف بقلم الطومار وورق الطومار. ويستدلّ بالأول على الخط المعروف عند العرب وهو مكتوب بقلمٍ مبسوط وشبه خالٍ من الاستدارة ونحوها. وبهذا الخط أو القلم كتبت أكثر نسخ القرآن الكريم، ويستدل بالثاني على قطعة من الورق لا تزيد الواحدة منها عن أربع وعشرين شعرة كانت تستخدم في المكاتبات بين الخلفاء والسلاطين، استمرّت حتى نهاية العصر المملوكي. (ar)
- Svitek je svinutý pás ohebného materiálu (například fotografického filmu). Ve speciálním významu je to kniha, kterou tvoří pás papíru nebo jiného psacího materiálu. Svitek byla nejběžnější forma knihy ve starověku a dodnes se používá v židovské bohoslužbě. (cs)
- Un rotlle és, en termes de manuscrits antics, una llarga làmina, generalment de papir o pergamí enrotllada sobre si mateixa, que s'escrivia abans del desenvolupament dels còdex que, encara que escrits al començament sobre aquests mateixos suports, van tenir el format dels llibres actuals. (ca)
- Ο κύλινδρος είναι αρχαίος τύπος χειρόγραφου που χρησιμοποιεί πάπυρο, περγαμηνή ή χαρτί με σκοπό την διάσωση και διάδοση γνώσης μέσω απλού ή εικονογραφημένου κειμένου. Ο κύλινδρος αποτελείται από μακρύ, στενόμακρο υλικό που οι άκρες του είναι τυλιγμένες σε δύο καρούλια, έτσι ώστε τυλίγοντας το ένα και ξετυλίγοντας το άλλο άκρο του να μπορούμε να δούμε σταδιακά το περιεχόμενό του, που συνήθως είναι μοιρασμένο σε τμήματα, όπως οι σελίδες των σημερινών βιβλίων. (el)
- Die Schriftrolle (auch Buchrolle oder Volumen genannt) ist eine beschriftete Papyrus- oder Pergamentbahn in Rollenform und die typische Buchform des Altertums. In der Spätantike setzte sich als neue Buchform der Kodex durch, für den zunehmend Pergament verwendet wurde und dessen Form weitgehend dem heutigen Buch aus Papier entspricht. Im Mittelalter wurden Schriftrollen aus Pergament vor allem noch für Verzeichnisse in der Verwaltung verwendet. Hierfür werden auch die Bezeichnung Rotulus (lateinisch) sowie die davon abstammenden deutschen Bezeichnungen Rodel und Rödel verwendet (auch das Wort Rolle stammt von lateinisch rotulus und rotula ab). Vereinzelt gab es Rotuli aus Papier (beispielsweise einen Papier-Rotulus über die Prozessauslagen des Stiftes Essen 1353–1355). (de)
- Skribrulaĵo estas antikva skriba komunikilo, en la formo de longa rulaĵo, sur kiun oni skribas tekston. (eo)
- Un rollo es, en términos de manuscritos antiguos, una larga lámina, generalmente de papiro o pergamino enrollada sobre sí misma, en que se escribía antes del desarrollo de los códices que, aunque escritos al comienzo sobre estos mismos soportes, tuvieron el formato de los libros actuales. Los romanos llamaban volumen a una tira de papiro o pergamino que servía de soporte de una escritura que luego se almacenaba en forma de . Las líneas de la escritura, dispuesta en columnas, discurrían en sentido paralelo al lado largo de la tira, desplegándose el rollo en forma horizontal. En el siglo IV a. C. los griegos comenzaron a utilizar un formato a 90 grados en forma tal que las líneas discurrían en forma paralela al lado corto de la tira y el rollo se desplegaba en forma vertical. A este formato se le llamó rotulus o tranversa charta. (es)
- A scroll (from the Old French escroe or escroue), also known as a roll, is a roll of papyrus, parchment, or paper containing writing. (en)
- Le volumen (mot latin signifiant « chose enroulée ») est un livre à base de feuilles de papyrus collées les unes aux autres et qui s'enroule sur lui-même. Il a été créé en Égypte vers 3000 av. J.-C. Le texte est rédigé en colonnes parallèles assez étroites. C'est le support du texte par excellence durant les trente siècles précédant notre ère, d'abord en Égypte, puis dans tout le monde méditerranéen. Il sera ensuite progressivement remplacé par le codex. (fr)
- 두루마리는 무언가 적혀있는 파피루스, 양피지, 종이를 둘둘 만 것을 말한다. 스크롤(scroll) 또는 롤(roll)이라고도 하며 한자로는 권자본(卷子本)이라 일컫는다. 역사적으로 가장 오래된 문헌의 형태이다. (ko)
- Een boekrol is een beschreven en opgerolde strook papyrus, perkament of papier. Papyrusrollen waren de typische boekvorm van de oudheid. In de late oudheid stapte men over op de perkamenten codex. (nl)
- 巻物（まきもの）とは図書形態の1つ。巻子本（かんすぼん、けんすぼん）ともいう。また、装丁法は巻子装本（巻子装）という。 (ja)
- Rolos de papiro, papel e pergaminho, entre outros materiais, são utilizados como suporte para a escrita de textos e execução de pinturas, entres outros, com o objetivo de transmitir ou manter alguma informação ou mensagem, em alguns casos usado apenas como decoração. Uma forma especial de rolo, denominado "whirlwind book", consiste em um bambu com lista de diversas partes de papel enrolado. (pt)
- Zwój – pierwotna postać książki w formie długiej wstęgi nawiniętej na dwa drążki (umbilicus). Drążki te (wykonane najczęściej z drewna lub kości słoniowej) były dłuższe niż szerokość zwoju i nie były do niego przymocowane. Nadawały one zwojowi pożądaną sztywność. Przed rozpoczęciem czytania drążki te wysuwano. Wystające końce tych drążków wiązano ze sobą tasiemkami, a zwój owijano w obwolutę pergaminową, najczęściej koloru purpurowego i obwiązywano czerwonymi rzemykami. Zaopatrywano go dodatkowo w tytuł wypisany na skrawku pergaminu doczepionego do rękopisu. Po łacinie nazywany był on index lub titulus. W przypadku zwojów wytworniejszych miał kolor czerwony lub szafirowy. Taki doczepiony tytuł ułatwiał odszukiwanie konkretnego zwoju wśród wielu innych. Zwój czytano rozwijając sukcesywnie jego kolejne partie z jednej strony, zwijając je jednocześnie z drugiej strony (najczęściej już wtedy był to układ od lewej do prawej). Pierwsze zwoje pochodzą z Egiptu i datują się na IV tysiąclecie p.n.e. Najstarszy zachowany zwój papirusowy z tekstem greckim znaleziono w jednym z grobów egipskich. Zawiera on koniec dytyrambu Tymoteusza z Miletu (między końcem V a początkiem III w. p.n.e.). Od II w. n.e. zwój zaczął być wypierany przez współczesną postać książki, czyli kodeks. Masowe stosowanie kodeksu, a tym samym zanik zwoju, przypada na V w. Początkowo zwoje sporządzano ze skóry. Używali ich Egipcjanie, Grecy i Rzymianie. Z biegiem czasu pojawiały się nowe materiały: papirus, pergamin i płótna. Długość zwoju nie przekraczała zwykle 10 m. Jeżeli utwór nie mieścił się w jednym rulonie, dalszy ciąg tekstu umieszczano na innym zwoju, oznaczając go jako II, III itd. „tom”. Przeciętna wysokość zwoju wynosiła od 15 do 30 cm. Niektóre z nich wykraczały jednak poza tę górną granicę. Na zwojach pisano trzcinką i atramentem w po jednej, wewnętrznej stronie w regularnych kolumnach, poprzecznie do długości, zachowując co najmniej 2 cm marginesy między kolumnami oraz znacznie szersze u dołu i u góry. Zwoje mogą być dwojakiego rodzaju: poziome i pionowe. Zwój zwijany poziomo nazywano wolumenem. Tekst dzielił się na strony czyli kolumny równoległe do osi rozwijania i prostopadle do długości zwoju. Zwoje zwijane pionowo były zapisywane równolegle do krótszego boku pergaminu. Ten rodzaj zwoju nazywano rotulusem. Część zawierająca dzieło stanowiła tomus. Pierwsza karta zwoju nazywana była protokołem, a ostatnia eschatokołem. Dzieło rozpoczynało się od formuły incipit liber, a kończyło formułą explicitus liber. Rotulus był stosowany jako nośnik tekstów arabskich, a w świecie języka greckiego, tekstów liturgicznych. Najstarszy zwany pionowy zwój łaciński, tak zwany rotulus z Rawenny, pochodzi z VII w. i zawiera serię modlitw adwentowych. Na łacińskim zachodzie, na zwojach pionowych zapisywane były głównie dokumenty archiwalne lub teksty literackie. Czytając rękopis czytelnik przytrzymywał zwój oburącz rozwijając go z prawej, a zwijając jednocześnie z lewej. W ten sposób początek zwoju i zarazem tekstu znajdował się w środku, a koniec zwoju na wierzchu. Futerały, w których przechowywane były zwoje nazywano capsa lub bibliotheca. Tekst, a także często stosowane iluminacje pokrywały tylko jedną powierzchnię zwoju – wewnętrzną. Ponieważ początkowa część zwoju była najbardziej narażona na uszkodzenie, znajdowała się tam tylko skrócona postać tytułu, natomiast jego pełna postać wraz z dodatkowymi informacjami znajdowała się na końcu zwoju (czyli najbliżej drugiego drążka). (pl)
- Свиток — длинный лист писчего материала (папируса, пергамента или бумаги), сматываемый для хранения в рулон, на таком листе писали поперёк его длины. (ru)
- En bokrulle är ett långt stycke skrivunderlag (pergament, papyrus eller papper) fastsatt mellan två rullar. Bokrullar användes över en stor del av världen innan codexar och böcker tog över deras roll. (sv)
- Суві́й — стародавній рукопис на папірусі чи пергаменті, згорнутий у трубку. (uk)
- 卷軸（又稱卷軸裝）是一種裝幀方式，把繪畫或書寫的材料平日滾成卷狀，達至傳遞訊息或裝飾的效果。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- الطومار (والطامور لغة فيها قلب) يراد به الكامل من مقادير قطع الورق.. وهو الذي كان يعبّر عنه بالفرخة (فرخ الورق) وذهب السيوطي إلى أنه الصحيفة أو الكتاب أو الوثيقة أي ورقة ملفوفة ومشدودة ومحزّمة، والكلمة في أصلها لفظ دخيل جرى مجرى الاصطلاح عند كتّاب الدواوين في العصر الإسلامي. يقصد به الخظ المكتوب على هيئة معينة على الورق المتّخذ من الكاغد (ورق البرادي) ومن ذلك نشأ ما يعرف بقلم الطومار وورق الطومار. ويستدلّ بالأول على الخط المعروف عند العرب وهو مكتوب بقلمٍ مبسوط وشبه خالٍ من الاستدارة ونحوها. وبهذا الخط أو القلم كتبت أكثر نسخ القرآن الكريم، ويستدل بالثاني على قطعة من الورق لا تزيد الواحدة منها عن أربع وعشرين شعرة كانت تستخدم في المكاتبات بين الخلفاء والسلاطين، استمرّت حتى نهاية العصر المملوكي. (ar)
- Svitek je svinutý pás ohebného materiálu (například fotografického filmu). Ve speciálním významu je to kniha, kterou tvoří pás papíru nebo jiného psacího materiálu. Svitek byla nejběžnější forma knihy ve starověku a dodnes se používá v židovské bohoslužbě. (cs)
- Un rotlle és, en termes de manuscrits antics, una llarga làmina, generalment de papir o pergamí enrotllada sobre si mateixa, que s'escrivia abans del desenvolupament dels còdex que, encara que escrits al començament sobre aquests mateixos suports, van tenir el format dels llibres actuals. (ca)
- Ο κύλινδρος είναι αρχαίος τύπος χειρόγραφου που χρησιμοποιεί πάπυρο, περγαμηνή ή χαρτί με σκοπό την διάσωση και διάδοση γνώσης μέσω απλού ή εικονογραφημένου κειμένου. Ο κύλινδρος αποτελείται από μακρύ, στενόμακρο υλικό που οι άκρες του είναι τυλιγμένες σε δύο καρούλια, έτσι ώστε τυλίγοντας το ένα και ξετυλίγοντας το άλλο άκρο του να μπορούμε να δούμε σταδιακά το περιεχόμενό του, που συνήθως είναι μοιρασμένο σε τμήματα, όπως οι σελίδες των σημερινών βιβλίων. (el)
- Skribrulaĵo estas antikva skriba komunikilo, en la formo de longa rulaĵo, sur kiun oni skribas tekston. (eo)
- A scroll (from the Old French escroe or escroue), also known as a roll, is a roll of papyrus, parchment, or paper containing writing. (en)
- Le volumen (mot latin signifiant « chose enroulée ») est un livre à base de feuilles de papyrus collées les unes aux autres et qui s'enroule sur lui-même. Il a été créé en Égypte vers 3000 av. J.-C. Le texte est rédigé en colonnes parallèles assez étroites. C'est le support du texte par excellence durant les trente siècles précédant notre ère, d'abord en Égypte, puis dans tout le monde méditerranéen. Il sera ensuite progressivement remplacé par le codex. (fr)
- 두루마리는 무언가 적혀있는 파피루스, 양피지, 종이를 둘둘 만 것을 말한다. 스크롤(scroll) 또는 롤(roll)이라고도 하며 한자로는 권자본(卷子本)이라 일컫는다. 역사적으로 가장 오래된 문헌의 형태이다. (ko)
- Een boekrol is een beschreven en opgerolde strook papyrus, perkament of papier. Papyrusrollen waren de typische boekvorm van de oudheid. In de late oudheid stapte men over op de perkamenten codex. (nl)
- 巻物（まきもの）とは図書形態の1つ。巻子本（かんすぼん、けんすぼん）ともいう。また、装丁法は巻子装本（巻子装）という。 (ja)
- Rolos de papiro, papel e pergaminho, entre outros materiais, são utilizados como suporte para a escrita de textos e execução de pinturas, entres outros, com o objetivo de transmitir ou manter alguma informação ou mensagem, em alguns casos usado apenas como decoração. Uma forma especial de rolo, denominado "whirlwind book", consiste em um bambu com lista de diversas partes de papel enrolado. (pt)
- Свиток — длинный лист писчего материала (папируса, пергамента или бумаги), сматываемый для хранения в рулон, на таком листе писали поперёк его длины. (ru)
- En bokrulle är ett långt stycke skrivunderlag (pergament, papyrus eller papper) fastsatt mellan två rullar. Bokrullar användes över en stor del av världen innan codexar och böcker tog över deras roll. (sv)
- Суві́й — стародавній рукопис на папірусі чи пергаменті, згорнутий у трубку. (uk)
- 卷軸（又稱卷軸裝）是一種裝幀方式，把繪畫或書寫的材料平日滾成卷狀，達至傳遞訊息或裝飾的效果。 (zh)
- Die Schriftrolle (auch Buchrolle oder Volumen genannt) ist eine beschriftete Papyrus- oder Pergamentbahn in Rollenform und die typische Buchform des Altertums. In der Spätantike setzte sich als neue Buchform der Kodex durch, für den zunehmend Pergament verwendet wurde und dessen Form weitgehend dem heutigen Buch aus Papier entspricht. (de)
- Un rollo es, en términos de manuscritos antiguos, una larga lámina, generalmente de papiro o pergamino enrollada sobre sí misma, en que se escribía antes del desarrollo de los códices que, aunque escritos al comienzo sobre estos mismos soportes, tuvieron el formato de los libros actuales. Los romanos llamaban volumen a una tira de papiro o pergamino que servía de soporte de una escritura que luego se almacenaba en forma de . Las líneas de la escritura, dispuesta en columnas, discurrían en sentido paralelo al lado largo de la tira, desplegándose el rollo en forma horizontal. En el siglo IV a. C. los griegos comenzaron a utilizar un formato a 90 grados en forma tal que las líneas discurrían en forma paralela al lado corto de la tira y el rollo se desplegaba en forma vertical. A este formato (es)
- Zwój – pierwotna postać książki w formie długiej wstęgi nawiniętej na dwa drążki (umbilicus). Drążki te (wykonane najczęściej z drewna lub kości słoniowej) były dłuższe niż szerokość zwoju i nie były do niego przymocowane. Nadawały one zwojowi pożądaną sztywność. Przed rozpoczęciem czytania drążki te wysuwano. Wystające końce tych drążków wiązano ze sobą tasiemkami, a zwój owijano w obwolutę pergaminową, najczęściej koloru purpurowego i obwiązywano czerwonymi rzemykami. Zaopatrywano go dodatkowo w tytuł wypisany na skrawku pergaminu doczepionego do rękopisu. Po łacinie nazywany był on index lub titulus. W przypadku zwojów wytworniejszych miał kolor czerwony lub szafirowy. Taki doczepiony tytuł ułatwiał odszukiwanie konkretnego zwoju wśród wielu innych. Zwój czytano rozwijając sukcesywnie j (pl)
|
