| dbo:abstract
|
- Màkhaira (en grec μάχαιρα) era un terme emprat en l'antiga Grècia per referir-se a qualsevol arma de tall, ja fos ganivet o espasa. En aquest context, es denomina específicament màkhaira el tipus d'espasa grega la curvatura de la qual és menor que la de la seva «germana» grega kopis i similar a la falcata ibèrica (si bé la diferència del significat entre kopis i màkhaira no està completament clara en els texts antics), amb mantí sense guardamà i amb pom, que no era sinó una variant més rectilínia de la seva predecessora. (ca)
- Η Μάχαιρα ήταν αρχαίο ελληνικό όπλο. (el)
- Die Machaira war ein großes geschwungenes Messer aus Persien, das sich später im antiken Griechenland verbreitete. (de)
- Májaira (en griego μάχαιρα, máchaira, plural máchairai), era un término empleado en la antigua Grecia para cualquier arma de corte, ya fuera cuchillo o espada. En este contexto, se tiene por májaira al tipo de espada griega cuya curvatura es menor que la de su «hermana» griega kopis y similar a la falcata ibérica (si bien la diferencia del significado entre kopis y májaira no está completamente clara en los textos antiguos), con empuñadura sin guardamano y con pomo, que no era sino una variante más rectilínea de su predecesora. (es)
- The makhaira is a type of Ancient Greek bladed weapon, generally a large knife or sword with a single cutting edge. (en)
- La machaira ou makhaira (en grec μάχαιρα, mákhaira, pluriel mákhairai), est un terme de grec ancien utilisé pour désigner n'importe quelle arme blanche, couteau ou épée. On appelle machaira le type d'épée grecque de courbure inférieure au kopis et similaire à la falcata ibère, avec une poignée sans garde-main et un pommeau qui est une variante droite de sa prédécesseur. (fr)
- Makhaira (traslitterazione in alfabeto latino del greco antico: μάχαιρα, machaira o anche machaera; PIE *magh-, "combattere") è un termine che gli studiosi moderni utilizzano per descrivere un'antica arma da taglio, generalmente un largo coltello a costola curva. Negli antichi testi letterari greci, μάχαιρα ha invece una varietà di significati, e può riferirsi virtualmente a qualsiasi coltello o spada (prendendo il significato neogreco μαχαίρι): potrebbe quindi essere considerato un bisturi, ma nel contesto marziale è frequentemente applicato ad armi come spade o coltellacci a un solo taglio ricurvo.Gli studiosi moderni distinguono il makhaira dal kopis (antico termine dal significato simile) basandosi principalmente sulla direzione della curvatura della lama. (it)
- Machaira (gr. μάχαιρα, machaira, machaera – nóż) – wywodząca się ze starożytności broń sieczno-kłująca o krótkiej, esowato wygiętej jednosiecznej głowni i ostrzu po wewnętrznej stronie głowni. Używana w Grecji i w innych krajach basenu Morza Śródziemnego. Z broni tej wywodziła się starożytna falcata, a w późniejszych czasach turecki jatagan i prawdopodobnie również nepalski kukri. Machaira pochodziła z Persji i jest prawdopodobnie spokrewniona z szablą wschodnią. Rozpowszechniła się w Grecji od V w. p.n.e. Był to rodzaj długiego, ciężkiego, zakrzywionego noża, nieco podobnego do germańskiego saksu, lecz w odróżnieniu od niego zawsze o wygiętej głowni. Przed połową V w. wyobrażenia takich noży/tasaków są obecne w sztuce, ale jako narzędzia (np. kuchenne) lub przy składaniu ofiar, nie jako broń. Na takie zastosowanie wskazuje też jeden z wariantów mitu o Neoptolemosie, którego w świątyni w Delfach miał w kłótni zabić niejaki Machaireus („Nożownik”), syn Daïtesa („Rozdzielającego”); imię zabójcy odnosi się do noża, jakim kapłani dzielili mięso zwierząt ofiarnych. W drugiej połowie tego wieku machairy są już powszechnie przedstawiane zarówno jako narzędzia domowe lub ceremonialne, jak i jako broń. Być może idea zakrzywionej broni siecznej przeniknęła ze wschodu do Grecji w czasach wojen perskich, a ostateczna forma narodziła się poprzez adaptację już istniejącego narzędzia do celów bojowych. Następnie w czasie wojen między Grekami a Kartagińczykami na Sycylii, iberyjscy najemnicy w służbie kartagińskiej przenieśli wzór takiej broni do domu. Na Półwyspie Iberyjskim pierwsze datowane jej przykłady pojawiają się w pod koniec V. w., dając początek falcacie. Machaira miała głownę przy rękojeści początkowo wąską, następnie rozszerzającą się przy sztychu. Rękojeść była zamknięta lub półzamknięta, a głowica miała hakowatą formę, często zakończoną stylizowaną głową ptaka. Długość broni mieściła się między 50 a 70 cm, a waga wynosiła ok. 1 kg (z pochwą 1,5–2 kg). Dzięki rozszerzającej się ku sztychowi głowni była to broń ciężka i dobrze wyważona do cięcia. Zapewne wymagała nieco miejsca, by wojownik mógł wziąć zamach, więc nadawała się szczególnie do walki w luźniejszym szyku, niż ciasno zbita falanga. W sztuce często przedstawione są postaci biorące szeroki zamach zza ramienia (zza lewego lub na wprost, zza prawego), ale nie oznacza to, że była to jedyna forma szermierki tą bronią. Ksenofont szczególnie cenił machairę jako broń kawalerii, właśnie ze względu na siłę cięcia, które mógł wyprowadzić jeździec z wysokości konia. Oprócz kawalerzystów, używali jej, jako broni pomocniczej hoplici (zamiast miecza xiphos) i lżej uzbrojeni żołnierze, jak peltaści. Machairophoroi („noszący miecze/machairy”) to z kolei nazwa służebnej formacji w wojsku Seleucydów; byli to słudzy obozowi, których zadaniem było m.in. przygotowywanie posiłków dla żołnierzy. Nazwa najprawdopodobniej wywodzi się od faktu, że byli oni uzbrojeni jedynie w broń boczną i nie mieli żadnej innej. Machaira, kopis i falcata Wielu autorów – Z. Żygulski, P. Dixon, V. Hansen, J. Campbell – identyfikuje machairę z inną bronią znaną ze starożytności – kopisem, posiadającą podobną budowę i jednosieczną głownię. Używają oni tych nazw zamiennie, zaś falcatę jako niemal tożsamą lub jako wersję rozwojową. G. Daly mówi o falcacie jako wariancie kopisu, a J. Warry pokazuje typy zakrzywionego miecza opisując je jako „zwane po grecku kopis, a po łacinie falcata”; także J. Campbell określa falcatę mianem zachodniego wariantu greckiego kopisu. (pl)
- A maquera ou maquério (do grego latinizado, proveniente, por sua vez de μάχαιρα mákhaira, plural mákhairai em grego antigo), no contexto da Antiguidade Clássica, trata-se de um determinado tipo de arma de corte, geralmente um facão ou uma espada curta, ambos de um só gume. Nos textos gregos antigos,"μάχαιρα" é um termo muito polissémico e pode referir-se a um vasto leque de objectos cortantes, desde facas pequenas, como bisturis, até espadas curtas. Sendo certo que, nos contextos marciais, o termo "μάχαιρα" é amiúde aplicado para designar espadas de um gume só, com lâmina de folha recta ou recurva. Os historiadores modernos reconhecem uma certa dificuldade ao diferenciar a maquera da cópis, visto que, para os autores clássicos, dependendo da época e do contexto, há ansa para uma certa sinonímia entre os dois termos. Com efeito, mesmo os autores mais rigorosos, dentre os quais se sobressai Xenofonte, destacado militar, há instâncias em que parecem tratar-se do mesmo objecto, (por exemplo, no tratado "Da Equitação" de Xenofonte, a maquera e a cópis indistinguem-se, por contraste com o xifo), ao passo que noutros textos, dos quais também se contam alguns de Xenofonte (por exemplo a Ciropédia), parecem tratar-se de armas diferentes. As distinções entre as duas armas, a que nos podemos apegar mais concretamente, prendem-se com a curvatura das lâminas, sendo que a maquera tanto pode ter lâmina curva ou recta, ao passo que a cópis teria sempre necessariamente uma lâmina côncava. A maquera era tendencialmente usada como arma de corte (atenta a descrição dada por Xenofonte no tratado " Da equitação") ao passo que a cópis é tendencialmente usada como arma perfurante, sendo certo que há alguns exemplares de maqueras e de cópis que são armas corto-perfurantes. Só a partir do século IV a.C e em algumas circunstâncias é que significou espada de guerra. Quando se trata duma espada, não aparece quase nunca associada concretamente a um tipo específico, nem a um povo em particular. Mesmo Xenofonte, na passagem, em que identifica a maquera como uma espada de um só gume, mormente usada pela cavalaria, não a circunscreve especificamente aos gregos, persas ou a outros povos. Em todo o caso, é mais consensual que o termo maquera se reporte especialmente a espadas destinadas a desferir talhadas, do que a armas pontiagudas feitas para desferir estocadas. Este será, ulteriormente, o sentido colhido por Isidoro de Sevilha. A maquera, enquanto espada cortante, pode ser de folha recta, ou não, mas, em todo o caso, não seria côncava, como a cópis. (pt)
- Ма́хайра (грец. μάχαιρα) — давньогрецька холодна зброя, рід короткого, злегка вигнутого односічного меча. У багатьох авторів змішується з копісом. Слово μάχαιρα походить від μάχη («битва») або μάχεσθαι («б'юся»): слів, які виводять від праіндоєвроп. кореня *magh- (пор. «Телемах», «гігантомахія», «тавромахія»). Деякі виводять зі слова «махайра» і прасл. *mеčь, *mьčь («меч»), а також гот. mēkeis, але це малоймовірне. У сучасній грецькій мові μαχαίρι означає «ніж». (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Màkhaira (en grec μάχαιρα) era un terme emprat en l'antiga Grècia per referir-se a qualsevol arma de tall, ja fos ganivet o espasa. En aquest context, es denomina específicament màkhaira el tipus d'espasa grega la curvatura de la qual és menor que la de la seva «germana» grega kopis i similar a la falcata ibèrica (si bé la diferència del significat entre kopis i màkhaira no està completament clara en els texts antics), amb mantí sense guardamà i amb pom, que no era sinó una variant més rectilínia de la seva predecessora. (ca)
- Η Μάχαιρα ήταν αρχαίο ελληνικό όπλο. (el)
- Die Machaira war ein großes geschwungenes Messer aus Persien, das sich später im antiken Griechenland verbreitete. (de)
- Májaira (en griego μάχαιρα, máchaira, plural máchairai), era un término empleado en la antigua Grecia para cualquier arma de corte, ya fuera cuchillo o espada. En este contexto, se tiene por májaira al tipo de espada griega cuya curvatura es menor que la de su «hermana» griega kopis y similar a la falcata ibérica (si bien la diferencia del significado entre kopis y májaira no está completamente clara en los textos antiguos), con empuñadura sin guardamano y con pomo, que no era sino una variante más rectilínea de su predecesora. (es)
- The makhaira is a type of Ancient Greek bladed weapon, generally a large knife or sword with a single cutting edge. (en)
- La machaira ou makhaira (en grec μάχαιρα, mákhaira, pluriel mákhairai), est un terme de grec ancien utilisé pour désigner n'importe quelle arme blanche, couteau ou épée. On appelle machaira le type d'épée grecque de courbure inférieure au kopis et similaire à la falcata ibère, avec une poignée sans garde-main et un pommeau qui est une variante droite de sa prédécesseur. (fr)
- Makhaira (traslitterazione in alfabeto latino del greco antico: μάχαιρα, machaira o anche machaera; PIE *magh-, "combattere") è un termine che gli studiosi moderni utilizzano per descrivere un'antica arma da taglio, generalmente un largo coltello a costola curva. Negli antichi testi letterari greci, μάχαιρα ha invece una varietà di significati, e può riferirsi virtualmente a qualsiasi coltello o spada (prendendo il significato neogreco μαχαίρι): potrebbe quindi essere considerato un bisturi, ma nel contesto marziale è frequentemente applicato ad armi come spade o coltellacci a un solo taglio ricurvo.Gli studiosi moderni distinguono il makhaira dal kopis (antico termine dal significato simile) basandosi principalmente sulla direzione della curvatura della lama. (it)
- Ма́хайра (грец. μάχαιρα) — давньогрецька холодна зброя, рід короткого, злегка вигнутого односічного меча. У багатьох авторів змішується з копісом. Слово μάχαιρα походить від μάχη («битва») або μάχεσθαι («б'юся»): слів, які виводять від праіндоєвроп. кореня *magh- (пор. «Телемах», «гігантомахія», «тавромахія»). Деякі виводять зі слова «махайра» і прасл. *mеčь, *mьčь («меч»), а також гот. mēkeis, але це малоймовірне. У сучасній грецькій мові μαχαίρι означає «ніж». (uk)
- Machaira (gr. μάχαιρα, machaira, machaera – nóż) – wywodząca się ze starożytności broń sieczno-kłująca o krótkiej, esowato wygiętej jednosiecznej głowni i ostrzu po wewnętrznej stronie głowni. Używana w Grecji i w innych krajach basenu Morza Śródziemnego. Z broni tej wywodziła się starożytna falcata, a w późniejszych czasach turecki jatagan i prawdopodobnie również nepalski kukri. Machaira, kopis i falcata (pl)
- A maquera ou maquério (do grego latinizado, proveniente, por sua vez de μάχαιρα mákhaira, plural mákhairai em grego antigo), no contexto da Antiguidade Clássica, trata-se de um determinado tipo de arma de corte, geralmente um facão ou uma espada curta, ambos de um só gume. Os historiadores modernos reconhecem uma certa dificuldade ao diferenciar a maquera da cópis, visto que, para os autores clássicos, dependendo da época e do contexto, há ansa para uma certa sinonímia entre os dois termos. Só a partir do século IV a.C e em algumas circunstâncias é que significou espada de guerra. (pt)
|
