Georg Friedrich Händel
| Georg Friedrich Händel | |
|---|---|
 | |
| Ganwyd | Georg Friedrich Händel  23 Chwefror 1685 (yn y Calendr Iwliaidd) Halle (Saale) |
| Bu farw | 14 Ebrill 1759 Llundain, Westminster |
| Man preswyl | Llundain, Halle, Rhufain, Fflorens, Napoli, Gweriniaeth Fenis |
| Dinasyddiaeth | Brandenburg-Prussia, Teyrnas Prydain Fawr, yr Ymerodraeth Lân Rufeinig |
| Alma mater | |
| Galwedigaeth | cyfansoddwr, harpsicordydd, organydd, fiolinydd, cyfansoddwr opera, cyfansoddwr, impresario, academydd |
| Swydd | côr-feistr, organydd |
| Adnabyddus am | Messiah, Water Music, Music for the Royal Fireworks, Giulio Cesare in Egitto, Alcina, Serse, Concerti grossi, Op. 6 |
| Arddull | opera, Oratorio, concerto, Anthem, cerddoriaeth glasurol, coronation anthem |
| Prif ddylanwad | yr Almaen, yr Eidal, Ffrainc, Lloegr, Arcangelo Corelli, Alessandro Scarlatti, Georg Philipp Telemann, Domenico Scarlatti, Giovanni Bononcini |
| Mudiad | cerddoriaeth faróc |
| Tad | Georg Händel |
| Mam | Dorothea Händel |
| Gwefan | http://gfhandel.org |
| llofnod | |
 | |
Cyfansoddwr clasurol oedd Georg Friedrich Händel (yn ffurf Saesneg ei enw, George Frideric Handel; 23 Chwefror 1685 – 14 Ebrill 1759). Cafodd ei eni yn ninas Halle, yn Sachsen (yr Almaen). Roedd yn feistr ar nifer o offerynnau erbyn ei wythfed benblwydd, yn cynnwys yr organ a’r harpsicord.
Erbyn ei nawfed penblwydd, roedd o wedi dechrau cyfansodddi yn barod! Ond nid oedd ei dad yn fodlon ar ei gyfansoddi a cheisiodd i beidio adael i Händel wneud mwy i ymhel â cherddoriaeth. Felly, allan o barch i’w dad fe fu’n astudio’r gyfraith yn y brifysgol, ond wedi marwolaeth ei dad fe newidodd ei feddwl a gadael y brifysgol i fod yn organydd. Wedyn, yn 1710, dechreuodd cyfansoddi cerddoriaeth.
Symudodd i Loegr yn 1712, ac fe ddaeth yn ddinesydd Seisnig yn yr un flwyddyn. Roedd yn byw yn rhif 27, Bow Street yn Llundain. Yn 1727, ysgrifennodd Händel ei ddarn mwyaf poblogaidd, sef Zadok the Priest ar gyfer brenin newydd Lloegr. Bu’n parhau i gyfansoddi cerddoriaeth yn gyhoeddus hyd 1740. Bu farw yn 1789. Ni briododd ac nid oes llawer o wybodaeth am ei fywyd preifat am ei fod wedi bod yn ddyn breifat ei natur.
Gweithiau cerddorol
[golygu | golygu cod]Oratorïau
[golygu | golygu cod]- Il trionfo del Tempo e del Disinganno (1707)
- Il trionfo del Tempo e della Verità (1737)
- La resurrezione (1708)
- Brockes Passion (1719)
- Esther (1732)
- Deborah (1733)
- Athalia (1733)
- Saul (1739)
- Israel in Egypt (1739)
- L'Allegro, il Penseroso ed il Moderato (1740)
- Messiah (Meseia) (1742)
- Samson (1743)
- Semele (1744)
- Joseph and his Brethren (1744)
- Hercules (1745)
- Belshazzar (1745)
- Occasional Oratorio (1746)
- Judas Maccabaeus (1747)
- Joshua (1748)
- Alexander Balus (1748)
- Susanna (1749)
- Solomon (1749)
- Theodora (1750)
- The Choice of Hercules (1751)
- Jephtha (1752)
- The Triumph of Time and Truth (1757)
Operâu
[golygu | golygu cod]- Almira (1705)
- Nero (1705)
- Florindo (1708)
- Daphne (1708)
- Rodrigo (1707)
- Agrippina (1709)
- Rinaldo (1711)
- Il pastor fido (1712)
- Teseo (1713)
- Silla (1713)
- Amadigi di Gaula (1715)
- Radamisto (1720)
- Muzio Scevola (1721)
- Floridante (1721)
- Ottone (1723)
- Flavio (1723)
- Giulio Cesare (1724)
- Tamerlano (1724)
- Rodelinda (1725)
- Scipione (1726)
- Alessandro (1726)
- Admeto (1727)
- Riccardo Primo (1727)
- Siroe (1728)
- Tolomeo (1728)
- Lotario (1729)
- Partenope (1730)
- Poro (1731)
- Ezio (1732)
- Sosarme (1732)
- Orlando (1733)
- Arianna in Creta (1734)
- Oreste (1734)
- Ariodante (1735)
- Alcina (1735)
- Atalanta (1736)
- Arminio (1737)
- Giustino (1737)
- Berenice (1737)
- Faramondo (1738)
- Alessandro Severo (1738)
- Serse (1738)
- Giove in Argo (1739)
- Imeneo (1740)
- Deidamia (1741)
Arall
[golygu | golygu cod]- Water Music (1717)