Контент патне куҫ

Танах

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал

Шаблон:Библи статьи Тана́х (акроним ивр. תָּנָ״ךְ‎; çаплах микраמִקְרָא‏‎ — «вулани»; китве ха-кодешכִּתְבֵי הַקֹּדֶשׁ‏‎ — «Сăваплă Çырни»)[1] — еврейсен Библин ячĕ, унăн виçĕ уйрăмĕн ячĕсен акронимĕ. «Танах» терминпе Вăтам ĕмĕрсенче ускурма тытăннă[2].

Чи малтанах Танах тексчĕсене авалхи еврей чĕлхипе, хăшпĕр татăкĕсене — арамей чĕлхипе çырнă.

Çак уйрăмсем кĕреççĕ:

Ăшĕнчипе Танах христиансен Библин Кивĕ Халалĕпе пĕрех, канона кĕмен (иккĕмĕшри канон) кĕнекисемсĕр, çаплах Танах çук, хушса çырнисемсĕр пуçне.

Еврейсен йăлипе, хăйсен авалрахах этапне «Танахлискер» пекки теççĕ.

Танаха çырнă çавра хутсем.
Танахри Ленинград кодексĕн пĕрремĕш страници, 1008 çул.

Танах тĕнче пуçланса кайнине, этем килнине, Турăран тухнă халала тата пехилсене, çаплах еврей халăхĕн историне, пуçарăнса Иккĕмĕш Храм тапхăрен çитиччен, каласа парать. Иудаизма тыса пыракансем çак кĕнекесене çаваплă теççĕ Руах ха-Кодеш (‏רוּחַ הַקֹּדֶשׁ‏‎ — «Святой Дух»)[4][5].

Танах, çаплах иудаизмри тĕнпе философири сăнарлăхсем, христианлăха тата ислама витĕмленĕ [6][7].

Танах йышĕ

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Кăларăмсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
  • Библи Сончино (1488);
  • Неаполитан Библийĕ (1491—1493);
  • Брешиан Библийĕ (1495);
  • Даниэль Бомберг Библийĕ (1516—1517);
  • Бер Библийĕ (1869—1895);
  • Рудольф Киттель Biblia Hebraica (1905—1906);
  • «Британ тата ютçĕр библи пĕрлĕхĕн» кăларăмĕсем (1911—1926), редакторсем: Кристиан Давид Гинцбург тата Н. Х. Снейт (1928)[8];
  • Biblia Hebraica Stuttgartensia, редакторсем: Карл Эллигер тата Вильгельм Рудольф (1967—1976, 1977 — пĕрремĕш пĕр томлă кăларăм, 2006)[9][10];
  • JPS Hebrew-English Tanakh (1985, 1999)[11][12].

Литература

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Куçарнисем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Чиркӳ-славян чĕлхине куçарнисем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
  • Геннадий Библийĕ, 1499 çулта вĕçленĕ[14], Септуагинтăпа Вульгатăран куçарни.
  • Франциск Скорина библийĕ йышĕнче, 1517—1519 çулсемЦитатăланă чухнехи йăнăш Отсутствует закрывающий тег </ref>, тĕрлĕ çăлкуçсенчен.
  • Елизавета Библийĕ йышĕнче, 1751 çул[15], Острога Библипе, Септуагинта, Вульгата тата урăх çăлкуçсемпе танлаштарса-тĕрĕслесе пынипе.

Вырăс чĕлхине куçарнисем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Сăмахсарсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Асăрхавсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
  1. ^ Электронлă еврей энциклопединче статья пур «Библия»
  2. ^ Электронлă еврей энциклопединче статья пур «Танах»
  3. ^ Электронлă еврей энциклопединче статья пур «Библия. История создания и характеристика отдельных книг Библии»
  4. ^ Форта, Арье Танах. Istok.ru (2000). çăлкуçран архивланă 27 Юпа уйӑхӗн 2007. Тĕрĕсленĕ 13 Утӑ уйӑхӗн 2011.
  5. ^ Forta, Arye Judaism. — eineman Educational, 1989. — ISBN 0-435-30321-X
  6. ^ Электронлă еврей энциклопединче статья пур «Коран»
  7. ^ Электронлă еврей энциклопединче статья пур «Библия. Влияние Библии на мировую и еврейскую культуру»
  8. ^ Электронлă еврей энциклопединче статья пур «Библия. Издания и переводы»
  9. ^ Biblia Hebraica Stuttgartensia (BHS), Compact Edition: Hebrew Bible..
  10. ^ Biblia Hebraica Stuttgartensia. Standard Version Hebrew Bible.
  11. ^ JPS Hebrew-English TANAKH..
  12. ^ JPS Hebrew-English TANAKH, 1999..
  13. ^ çăлкуç.
  14. ^ сканы страниц.
  15. ^ Елизавета Библийĕ Викивулавăшра
  16. ^ Викивулавăшри текст
  17. ^ дополнительная ссылка.
  18. ^ фотография издания.
  19. ^ кăларăм каçи.
  20. ^ Ковсан Михаил Леонидович

Шаблон:Танах кĕнекисем Шаблон:Иудаизм