«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Mamluks1279
Мамлюк-кăпчак чĕлхи — вăтам ĕмĕрсенче Дешт-и-Кыпчакран Египета куçса кайса унта пурăннă кăпчаксен чĕлхи. Вĕсене унта мамлюксем тенĕ.
Ку чĕлхе XV ĕмĕр тĕлне сÿнсе ларнă, анчах та вăл чĕлхепе çырнă çăлкуçсем сыхланса юлнă. Паянхи кунчченех.
Наджип, Э. Н. Исследования по истории тюркских языков, XI-XIV вв. — Наука, 1989. — С. 80. — 281 с.
Наджип, Э. Н., Благова, Г. Ф. Мамлюкско-кыпчакский язык // Языки мира: Тюркские языки. — М.: Институт языкознания РАН, 1996. — С. 75—116. — (Языки Евразии). — ISBN 5-655-01214-6 .
Тĕрĕк чĕлхисем, чĕлхевĕсем, диалекчĕсем, калаçăвĕсем
пратĕрĕк † Пăлхар ушкăнĕ Авалхи тĕрĕк Туçи алтай (вăта-тухăç) ушкăнĕ 1 Карлук ушкăнĕ
карлук-уйгур :
авалхи уйгур † ,
карахан (карахан-уйгур) † ,
халаджа (
аргу )
1 |
карлук-хорезм :
çыруллă ватă литература чĕлхисем —
хорезм-тĕрĕк † ,
чагатай ,
тĕрĕк чĕлхи † ,
хальхи —
айна ‡ ,
или-тĕрĕк ,
лобнор ‡ 1 ,
узбек ,
уйгур (çĕнĕ уйгур) ,
хотан 2 ,
хотон (†) ‡ 1 ,
кăнтăр кăркăс — карлук диалекчĕсем 2 Кăпчак ушкăнĕ
авалхи кăпчак † |
нухай-кăпчак :
алабуга-нухай 2 ,
аçтăрхан-нухай 2 ,
казах ,
каракалпак ,
нухай ,
крым тутар чĕлхин çеçенхир диалекчĕ ,
узбек-нухай (узбек чĕлхин кăпчак диалекчĕсем) ‡ 2 ,
ферган-кăпчак — нухай-кăпчак диалекчĕсем 2 ,
кăнтăр кăркăс — нухай-кăпчак диалекчĕсем2 ,
юртă-нухай 2 |
атăл-кăпчак :
пушкăрт ,
çĕпĕр-тутар ,
тутар (диал.: мишер ) |
половец-кăпчак :
авалхи половец † , караим крым тутар
1 (
караим ,
крым диалекчĕ 2 ,
крым тутар (литература) ,
крымчак 2 ,
крым тутар чĕлхин вăтам диалекчĕ ,
урум (азовçум) — кăпчак пуплевĕсем 2 ), кумăк-карачай-балкар
1 (
эрмен-кăпчак † ,
карачай-балкар ,
кумăк ),
мамлюк-кăпчак † Огуз ушкăнĕ Саян (тобас) ушкăнĕ Хакас (кăркăс) ушкăнĕ Якут ушкăнĕ Çырулăх
Асăрхавсем : 1 чĕлхе е чĕлхе ушкăнĕн классификацийĕ тавлашуллă, чĕлхе ушкăнĕ гипотезăллă (Терĕк чĕлхисен классификацийĕ пăхăр); 2 «чĕлхе» термина уса курни йăнăш («чĕлхе е диалект» проблема пăхăр); 3 кăпчак, пулас; † çухалнă, уйрăлнă е улшăннă чĕлхесем ; (†) çухалнă чĕлхесем, пулас ; ‡ хутăш чĕлхесем