Swiãtô Barbara

Swiãtô Barbara z Nikòmedie - dzéwica, mãczelnica, chrzescëjónka, swiãtô katolëcczégò Kòscoła i prawòsławnégò.

Żëcé swiãti

Barbara ùrodzëła sã na zaczątkù III stalatégò. Bëła córką bògatégò pògóna Dioskùra z Heliopòlis. Òjc wësłôł jã na ùczbã do Nikòmedie. Tam òna pòzna chrzescëjaństwò. Òna pisa lëstë ze znónym filozofã Òrigenesã. Dzãka mù òna przëjãła chrzest i jakno chrzescëjónka złożëła slub czëstoscë. Czedë òjc sã ò tim dowiedzôł, zmùszôł ją do żeńbë. Òna nie chcã gò słëchac i tedë wsadził ją do wieżë. Nie dôwôł ji jesc i strasził, żebë wërzekła sã wiarë. Barbara nie złóma slubù. Tedë òjc zaprowadzëł ją do sãdzë. Nen kôzôł jã biczowac wiele razy. Bòdôj béł kòl ni janiôł i pòmôgôł ji w tëch drãdżëch sztótach. Na kùńc sãdza kôzôł jã scąc mieczã. Scół jã ji òjc Dioskùr. Bòdój czëj to sczënił zarôzka zabił gò grzëmòt. Ji smiérc je datowanô na czas rządzeniégò czezera Maksymióna (305-311) kòl 4 gòdnika 305 rokù.

Patronat

Swiãtô Barbara je patrónką dobri smiercë ë cãżczi robòtë - òsoblëwié górników, rëbôków, kamianników, òkrãtników, kòwôlów i sôdzowników. Òna pòmôgô téż ób czas grzëmòtu i ògnia. Sw. Barbara je patrónką Akademie Górniczo-Hutniczi w Krakòwie ë czilë kòscołów m.jin. w Swòrach. Czilë lëdzy na całim swiece mòdli sã do sw. Barbarë i wëprôszô wiele łasków.

Kùlt

Wiôldżim òrãdownikã sw. Barbarë béł papiéż Grzegòrz I. Mãczelnica Barbara uznôwanô je za swiãtą, a ji miono wëmieniané je w Kanonie Rzimsczim. Ta swiãtô je m.jin. namalowónô w môłim triptikù Mscëwòja I (80 x 58 cm) z 1515 rokù w kòscele po sostrach z zôkònu sw. Norberta w Żukòwie. Liturgiczny wspòmink sw. Barbarë òbchôdë sã w katolëcczim Kòscele 4 gòdnika, w prawosławnym kòscele 17 gòdnika. Ks. Frãcëszk Grëcza napisôł: „A bëła to głowa patronczi Pòmòrsczi, swiãti Barbarë, ...” . Stronama wedle zwëków w swiãto sw. Barbarë wkłôdô sã wietewczi wisznie abò krzesnie do wòdë, chtërné mają zakwitnąc na Gòdë. To sã wietewczi sw. Barbarë.

Lëteratura

E. Pryczkowski: Kaszubski Kordecki. Życie i twórczość ks. prałata Franciszka Gruczy, Banino 2008, s. 138
ks. Stanisław Sierla : Św. Barbara wzorem dla współczesnych (Sw. Barbara wzorã dla dzysdniowych)

Bùtnowé lënczi