Чулацаман тӀегӀо

Панама — Версийн башхалла

9°09′ къ. ш. 79°42′ м. д.HGЯO
ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
[теллина верси][талланза верси]
Чулацам дӀабаьккхина Чулацам тӀетоьхна
 
(ца гайтина йуккъера версеш 5 декъашхочун)
МогӀа 1: МогӀа 1:
{{маьӀна}} {{Пачхьалкх
{{маьӀна}} {{Пачхьалкх
|Нохчийн цӀе= Панама
|Нохчийн цӀе= Панама
|Цера шаьш йоккху цӀе= República de Panamá
|Шен цӀе= República de Panamá
|Доланиг дожар= Панамы
|Доланиг дожар= Панамы
|ХӀост= Coat of Arms of Panama.svg
|ХӀост= Coat of Arms of Panama.svg
МогӀа 8: МогӀа 8:
|Шатлакхан Иллинан цӀе= Himno Istmeño
|Шатлакхан Иллинан цӀе= Himno Istmeño
|Аудио=
|Аудио=
|Маьрша яьлла хан= [[3 ноябрь]] [[1903 шо]]
|Маьрша йаьлла терахь= [[3 ноябрь]] [[1903 шо]]
|Маьрша елира= [[Колумби|Колумбех]]
|Маьрша йелира= [[Колумби|Колумбех]]
|lat_dir =N |lat_deg =9 |lat_min =9 |lat_sec = 0
|lat_dir =N |lat_deg =9 |lat_min =9 |lat_sec = 0
|lon_dir =W |lon_deg =79 |lon_min =42 |lon_sec = 0
|lon_dir =W |lon_deg =79 |lon_min =42 |lon_sec = 0
МогӀа 17: МогӀа 17:
|Мотт= [[Испанхойн мотт|испанхойн]]
|Мотт= [[Испанхойн мотт|испанхойн]]
|Коьрта гӀала= [[Панама (гӀала)|Панама]]
|Коьрта гӀала= [[Панама (гӀала)|Панама]]
|Яккхий гӀаланаш= [[Панама (гӀала)|Панама]]
|Йаккхий гӀаланаш= [[Панама (гӀала)|Панама]]
|Урхаллин тайпа= [[Президентан республика]]
|Урхаллин тайпа= [[Президентан республика]]
|Куьйгалхойн даржаш= [[Президент]]<br />[[Вице-президент]]
|Куьйгалхойн даржаш= [[Президент]]<br />[[Вице-президент]]
МогӀа 30: МогӀа 30:
|Бахархой лерина шо= 2013
|Бахархой лерина шо= 2013
|Луьсталла= 44,5
|Луьсталла= 44,5
|ДЧС= 29799 млн <ref>[http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2011/01/weodata/weorept.aspx?sy=2008&ey=2011&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=283&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=&pr.x=28&pr.y=3 Report for Selected Countries and Subjects<!-- корта добавлен ботом -->]</ref>
|ДЧС= 29 799 млн<ref>[http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2011/01/weodata/weorept.aspx?sy=2008&ey=2011&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=283&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=&pr.x=28&pr.y=3 Report for Selected Countries and Subjects<!-- корта добавлен ботом -->]</ref>
|ДЧС лерина шо= 2011
|ДЧС лерина шо= 2011
|ДЧСн меттиг= 90
|ДЧС меттиг= 90
|ХӀораннан а сина ДЧС= 13416
|ХӀораннан а сина ДЧС= 13416
|АДКМ = {{тӀекхетар}} 0,780<ref name="HDI">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2013_EN_complete.pdf|lang=en|title=Human Development Report 2013|year=2013|publisher=United Nations Development Programme|archiveurl=http://www.webcitation.org/6IqDzz4je|archivedate=2013-08-13}}</ref>
|АДКИ = {{тӀекхетар}} 0,780<ref name="HDI">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2013_EN_complete.pdf|lang=en|title=Human Development Report 2013|year=2013|publisher=United Nations Development Programme|archiveurl=http://www.webcitation.org/6IqDzz4je|archivedate=2013-08-13}}</ref>
|Лерина шо АДКМ = 2013
|Лерина шо АДКИ = 2013
|АДКМ меттиг = 59
|АДКИ меттиг = 59
|Локхалла АДКМ = <span style="color:#090;">лакхара</span>
|Локхалла АДКИ = <span style="color:#090;">лакхара</span>
|Ахча= [[Бальбоа (ахча)]] ([[PAB, код 590]]); [[АЦШн доллар]] ([[USD, код 840]])
|Ахча= [[Бальбоа (ахча)]] ([[PAB, код 590]]); [[АЦШн доллар]] ([[USD, код 840]])
|Домен=[[.pa]]
|Домен=[[.pa]]
МогӀа 44: МогӀа 44:
}}
}}


'''Панама''' ({{lang-es|República de Panamá}} {{IPA|[re̞ˈpuβ̞lika ð̞e̞ panaˈma]}}) — Юкъаметтера lамеркин пачхьалкх ю.
'''Панама''' ({{lang-es|República de Panamá}} {{IPA|[re̞ˈpuβ̞lika ð̞e̞ panaˈma]}}) — Йукъаметтера Ӏамеркин пачхьалкх йу.


== Географи ==
== Географи ==
== Истори ==
== Истори ==
== Административан екъаялар ==
== Административан йекъайалар ==
<center>
<center>
{| class="standard"
{| class="standard"
! colspan="6" | Панаман административан екъаялар
! colspan="6" | Панаман административан йекъайалар
|-
|-
| colspan="6" | [[Файл:Panama, administrative divisions - Nmbrs - colored.svg|750px|center|Панаман административан екъаялар]]
| colspan="6" | [[Файл:Panama, administrative divisions - Nmbrs - colored.svg|750px|center|Панаман административан йекъайалар]]
|-
|-
| style="padding:0; border:none;" |
| style="padding:0; border:none;" |
МогӀа 62: МогӀа 62:
!'''Административан <br />центр'''
!'''Административан <br />центр'''
!'''Майда,<br /><ref>[http://www.statoids.com/upa.html Statoids]</ref>.км²'''
!'''Майда,<br /><ref>[http://www.statoids.com/upa.html Statoids]</ref>.км²'''
!'''Бахархой,<br /><ref>http://www.censos2010.gob.pa/Resultados/mapas.aspx|título=''Censos nacionales 2010''</ref> адам. (2010)'''
!'''Бахархой,<br /><ref>http://www.censos2010.gob.pa/Resultados/mapas.aspx|título=''Censos{{ТӀе цакхочу хьажорг|date=February 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} nacionales 2010''</ref> адам. (2010)'''
!'''Луьсталла,<br />адам./км²'''
!'''Луьсталла,<br />адам./км²'''
|- style="background:#eee;"
|- style="background:#eee;"
МогӀа 93: МогӀа 93:
|''10.1''|| ''[[Куна-де-Мадуганди]]'' <sup>(1)</sup> || align=right| ''[[:es:Madugandí (comarca)|Madugandí]]'' || align=left| [[Акуа-Яла]] (Akua Yala) || align=right| 2 319 || align=right|4 271 || align=right| 1,84
|''10.1''|| ''[[Куна-де-Мадуганди]]'' <sup>(1)</sup> || align=right| ''[[:es:Madugandí (comarca)|Madugandí]]'' || align=left| [[Акуа-Яла]] (Akua Yala) || align=right| 2 319 || align=right|4 271 || align=right| 1,84
|- align=left
|- align=left
| 11|| [[Гуна-Яла]] || align=right| ''[[:es:Guna Yala|Guna Yala]]''<ref>[http://paseandoteporelperuyelmundo.blogspot.ru/2013_05_05_archive.html Segunda parte de mi Viaje a Panamá:El Mundo de los Gunas; Capítulo I , Historia y Organización Política. Historia y Organización Política. Parte 1. La gente que pierde su tradición pierde su alma.]</ref><ref>[http://web.archive.org/web/20120206093117/http://www.congresogeneralkuna.com/ISGAR.Dic.%20010.pdf El Congreso Nacional Guna decidió suprimir las letras P, T, K de su alfabeto, siendo esta última reemplazada por la letra G. Boletín Informativo del Congreso Nacional Guna, Diciembre de 2010, Consultado el 15 de noviembre de 2011]</ref><ref>[http://www.gunayala.org.pa/ Congreso General Guna]</ref> || align=left| [[Эль-Порвенир]] || align=right| 2 393 || align=right| 33 109 || align=right| 13,84
| 11|| [[Гуна-Яла]] || align=right| ''[[:es:Guna Yala|Guna Yala]]''<ref>[http://paseandoteporelperuyelmundo.blogspot.ru/2013_05_05_archive.html Segunda parte de mi Viaje a Panamá:El Mundo de los Gunas; Capítulo I , Historia y Organización Política. Historia y Organización Política. Parte 1. La gente que pierde su tradición pierde su alma.]</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20120206093117/http://www.congresogeneralkuna.com/ISGAR.Dic.%20010.pdf El Congreso Nacional Guna decidió suprimir las letras P, T, K de su alfabeto, siendo esta última reemplazada por la letra G. Boletín Informativo del Congreso Nacional Guna, Diciembre de 2010, Consultado el 15 de noviembre de 2011]</ref><ref>[http://www.gunayala.org.pa/ Congreso General Guna]</ref> || align=left| [[Эль-Порвенир]] || align=right| 2 393 || align=right| 33 109 || align=right| 13,84
|- align=left
|- align=left
| 12|| [[Эмбера-Воунаан]] || align=right| ''[[:es:Emberá-Wounaan (comarca)|Emberá-Wounaan]]'' || align=left| [[Унион-Чоко]] || align=right| 4 398 || align=right| 10 001 || align=right| 2,27
| 12|| [[Эмбера-Воунаан]] || align=right| ''[[:es:Emberá-Wounaan (comarca)|Emberá-Wounaan]]'' || align=left| [[Унион-Чоко]] || align=right| 4 398 || align=right| 10 001 || align=right| 2,27
МогӀа 106: МогӀа 106:
</center>
</center>


{{Къилбаседа Американ пачхьалкхаш}}
{{Къилбаседа Америкин пачхьалкхаш}}


== Билгалдахарш ==
== Билгалдахарш ==

Карара верси 2023, 14 январь, 21:53

Панама
República de Panamá
Байракх ХӀост
Байракх ХӀост
Девиз: «Pro Mundi Beneficio (лат. "На благо миру")»
Панамы Пачхьалкхан Шатлакхан Илли
Маьрша йаьлла терахьаш 3 ноябрь 1903 шо (Колумбех)
Официалан мотт испанхойн
Коьрта гӀала Панама
Йаккхий гӀаланаш Панама
Урхаллин тайпа Президентан республика
Президент
Вице-президент
Рикардо Мартинелли
Хуан Карлос Варела
АДКИ (2013) 0,780[4] (лакхара; 59-гӀа меттиг)
Ахча Бальбоа (ахча) (PAB, код 590); АЦШн доллар (USD, код 840)
Интернет-домен .pa
Код ISO PA
Код МОК PAN
Телефонан код +507
Сахьтан аса UTC-5
Автомобилийн некъаш аьтту агӀора[d]
Викилармин логотип Медиафайлаш Викилармехь

Панама (испан. República de Panamá [re̞ˈpuβ̞lika ð̞e̞ panaˈma]) — Йукъаметтера Ӏамеркин пачхьалкх йу.

Географи[бӀаьра нисйан | нисйан]

Истори[бӀаьра нисйан | нисйан]

Административан йекъайалар[бӀаьра нисйан | нисйан]

Панаман административан йекъайалар
Панаман административан йекъайалар
Панаман административан йекъайалар
Административан
дакъа

нох.
Административан
дакъа

исп.
Административан
центр
Майда,
[5].км²
Бахархой,
[6] адам. (2010)
Луьсталла,
адам./км²
Провинцеш
1 Бокас-дель-Торо Bocas del Toro Бокас-дель-Торо 4 601 125 461 27,27
2 Чирики Chiriquí Давид 6 477 416 873 64,36
4 Верагуас Veraguas Сантьяго-де-Верагуас 10 677 226 991 21,26
5 Колон Colón Колон 4 891 241 928 49,46
6 Кокле Coclé Пенономе 4 927 233 708 47,43
7 Эррера Herrera Читре 2 341 109 955 46,97
8 Лос-Сантос Los Santos Лас-Таблас 3 805 89 592 23,55
9 Малхбузера Панама Panamá Oeste Ла-Чоррера 3 124 461 304
10 Панама Panamá Панама 8 763 1 251 766
13 Дарьен Darién Ла-Пальма 11 091 48 378 4,36
Комарки
3 Нгобе-Бугле Ngöbe-Buglé Льяно-Тугри (Llano Tugrí) 6 673 156 747 23,49
10.1 Куна-де-Мадуганди (1) Madugandí Акуа-Яла (Akua Yala) 2 319 4 271 1,84
11 Гуна-Яла Guna Yala[7][8][9] Эль-Порвенир 2 393 33 109 13,84
12 Эмбера-Воунаан Emberá-Wounaan Унион-Чоко 4 398 10 001 2,27
13.1 Куна-де-Варганди (2) Wargandí Морти 775 1 914 2,47
Всего 75 001 3 405 813 45,41
(1) субпровинциальная комарка провинции Панама
(2) субпровинциальная комарка провинции Дарьен

Билгалдахарш[бӀаьра нисйан | нисйан]