Хүүргэ хуудаһанай эхэ кодые хаража байна

[[File:Pont du Gard BLS.jpg|thumb|300px|Урда Францидахи Пон-дю-Гар Римэй акведук хүүргын хэһэг]]
[[Файл:San Francisco–Oakland Bay Bridge- New and Old bridges.jpg|thumb|300px|Сан-Франциско—Окленд хүүргэ]]
'''Хүүргэ''' ({{mongolUnicode|ᠭᠦᠭᠦᠷᠭᠡ|h}}) — [[гол мүрэн]], [[һубаг]], зам<ref>{{cite web|url=http://dic.academic.ru/dic.nsf/bse/125136/%D0%9F%D1%83%D1%82%D0%B5%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D0%B4|title=Путепровод|publisher=БСЭ|lang=ru|accessdate=2012-05-31|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131222042011/http://dic.academic.ru/dic.nsf/bse/125136/%D0%9F%D1%83%D1%82%D0%B5%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D0%B4|archivedate=2013-12-22}}</ref>, хада сохёо, хабсал, хүнды зэргын нүгөө таладань хүрэхэ боломжые олгодог хэмэл байгууламжа юм. Туулан ошохо газарай зай, хэмжээ гэхэ мэтэ шаардалганууд зорюулан хэгдэһэн янза бүриин хэлбэри, хэмжээ, загбар, зохёон байгуулалтатай олон янзын хүүргэ байдаг.<ref>{{cite web|url=http://dic.academic.ru/dic.nsf/es/12243/%D0%B2%D0%B8%D0%B0%D0%B4%D1%83%D0%BA|title=Виадук|lang=ru|accessdate=2012-05-31|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110829121040/http://dic.academic.ru/dic.nsf/es/12243/%D0%B2%D0%B8%D0%B0%D0%B4%D1%83%D0%BA|archivedate=2011-08-29}}</ref>.

Эндэ хүүргын эгээн түгээмэл загбарнууд болохо нуман хүүргэ, хураагдадаг хүүргэ, шулуун хүүргэ, хүндэлэбшэ тулгуурида хүүргэ болон бэхэлгэтэ хүүргэ ороно. Ямар онсолигтой газар баригдахаһаа шалтагаалжа эдэ загбарһаа һунгалтаяа хэдэг. Жэшээнь нуман хүүргэ түб хэһэгһээ эхилһэн ута хүндэл байдаггүй ушарһаа уһан дээрэ барихада тохиромжотой байдаг. (Хүндэл модониинь заабал уһан дээрэ баригдаха албагүй ба заби доогуурынь хилбарихан гараха боломжотой байдаг.) Хураагдадаг хүүргэнь хол зайтай газар барихада үлүү тохиромжотой. Зарим хүүргын шон болон хүндэлынь арга һайтай, хүсэтэй байдаг бол бусадынь түмэр бэхэлгэ, утаһан болобол холбооһон дээрэ һуурилан [[гурбалжан]] хэлбэритэй бүтэсэ болон холбогдожр шэгнүүр хубаарилха зорюулалтатай болон баригдаһан байдаг.

Хүүргэ барихада абажа үзэхэ ёһотой эгээл шухала зүйлынь тухайн хүүргэ хэдэн тон шэгнүүр дааха арга боломжотой баригдаха ёһотойе тодорхойлжо мүн [[һалхин]], [[саһан]], [[бороо]] зэргые тэсэбэрилхэдэ зорюулагдаһан загбарые гаргаха юм.

== Зурагай сан ==
=== Уран зураг ===
<gallery>
Camille_Corot_-_The_Bridge_at_Mantes.jpg|[[Камиль Коро]] — «Нантдахи хүүргэ», 1906
Joseph Mallord William Turner 065.jpg|[[Уильям Тёрнер]] — «Хуушан Лондоной хүүргэ»
Camille Pissarro - The Pont-Neuf - Google Art Project.jpg|[[Камиль Писарро]] — «Шэнэ хүүргэ»
James Abbot McNeill Whistler 010.jpg|[[Джеймс Макнейл Уистлер]] — «Боро ба алтан: Вестминстерэй хүүргэ»
Monet waterloo bridge.jpg|[[Клод Моне]] — «Ватерлоогой хүүргэ»
Pont de Maincy, par Paul Cézanne.jpg|[[Поль Сезанн]] — «Ойн хүүргэ» («Бишыхан хүүргэ»)
Pont-Neuf (1872) - Pierre-Auguste Renoir (National Gallery of Art, Washington D.C.).jpg|[[Пьер-Огюст Ренуар]] — «Шэнэ хүүргэ»
Битва на Мильвийском мосту..jpg|[[Питер Ластман]] — «Мульвиин хүүргэдэхи байлдаан»
</gallery>

=== Филатели ===
<gallery>
Image:RU049 09.jpg|Ока мүрэнэй [[Сартаковой хүүргэ]] ([[Доодо Новгород]])
Image:The bridge across the Moscow Canal in the village Khlebnikovo Moscow region (stamp).jpg|Хлебниководохи Москва нэрэмжэтэй һубаг дээгүүр хүүргэ ([[Москвагай можо]])
Image:RU051 09.jpg|Мацеста голой хүнды дээгүүр ута хүүргэ ([[Сочи]])
Image:RU050 09.jpg|[[Эршэтэ мүрэн|Иртыш мүрэн]] дээгүүр хүүргэ ([[Ханты-Мансийск]])
Image:Rostov lift bridge on stamp.jpg|Дон мүрэн дээгүүр хүүргэ ([[Дон-дохи-Ростов]])
Image:Bridge across the Kola Bay (stamp).jpg|Колын булан дээгүүр хүүргэ ([[Мурманск]])
</gallery>

== Зүүлтэ ==
{{зүүлтэ}}

== Ном зохёол ==
* ''Надёжин Б. М.'' Мосты и путепроводы в городах. — М., 1964
* ''Надёжин Б. М.'' Архитектура мостов. М.: Стройиздат, 1989. ISBN 5-274-00596-9. 96 с.
* ''Гибшман Е. Е.'' Проектирование деревянных мостов. — М., 1965
* ''Гибшман Е. Е.'' Проектирование металлических мостов. — М., 1969
* ''Евграфов Г. К.'' Богданов Н. Н. Проектирование мостов. — М., 1966
* ''Ефимов П. П.'' Архитектура мостов. — М.: Изд-во ФГУП «Информавтодор», 2003
* ''Ильясевич С. А.'' Металлические коробчатые мосты. — М., 1970
* ''Назаренко Б. П.'' Железобетонные мосты, 2 изд. — М., 1970.

== Холбооһон ==
{{commonscat|Bridges}}
* [http://www.bridgeart.ru/ BridgeArt: Искусство строить мосты]
* [http://autoobozrenie.ru/content/2010/01/09/iz_istorii_mostov Самые самые мосты] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131224110028/http://autoobozrenie.ru/content/2010/01/09/iz_istorii_mostov |date=2013-12-24 }}{{ref-ru}}
* [http://www.bridgepros.com/ Engineering, History & Construction of Bridges] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20061205023743/http://bridgepros.com/ |date=2006-12-05 }} {{ref-en}}
* [http://ikar-bud.org.ua/vidy-i-klassifikaciya-mostov Классификация мостов] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140817132805/http://ikar-bud.org.ua/vidy-i-klassifikaciya-mostov |date=2014-08-17 }} {{ref-ru}}
* [http://creativing.net/travel/samye-neobychnye-mosty-v-mire.html Самые необычные мосты в мире] {{ref-ru}}
* [http://blogs.beon.biz/ru/blog/interesno/37.html Мосты для животных] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304232431/http://blogs.beon.biz/ru/blog/interesno/37.html |date=2016-03-04 }} {{ref-ru}}

{{1000 үгүүлэл}}

[[Категори:Уран барилга]]