Boeing B-1
| Boeing B-1 "Rockwell" | |
|---|---|
 B-1 iznad Pacifika | |
| Proizvođač | Boeing |
| Prvi let | 2. decembar 1974. |
| Status | U upotrebi do 2040.[1] |
| Glavni korisnik | USAF |
| Broj napravljenih | 100[2] |
| Varijante | B-1A, B-1B |
Rockwell B-1 Lancer (Boeing B-1 Lancer nakon što je Boeing kupio Rockwell Industries) je supersonični bombarder koji je letio ispod radara. Od samog početka razvoj B-1 je ovisio od bombardera B-52. Predsjednik Jimmy Carter, koji je obavljao dužnost od 1977, davao je prednost daljnoj upotrebi tipa B-52 dok je Ronald Reagan koji će 1981. preuzeti vlasta program odobriti za B-1 Rockwell. Iako je B-1 bio u mogućnosti letjeti brzinom od 2,2 maha (2640 km/h) većinu zadataka će obaviti brzinom manjom od supersonične (ispod 1200 km/h).[3] Do sada je proizvedeno oko 100 komada od kojih je 66 u upotrebi.[2] Do sada je obavljeno oko 12.000 letenja s ovim tipom.[4]
Historija
[uredi | uredi izvor]Rockwell je bio predviđen za prodor u neprijateljski prostor, niskom letenjem, ispod radara. Prvi let obavljen je 2. decembra 1974. Tadašnji ministar odbrane Donald Rumsfeld odobriće 2. decembra 1976 finansiranje programa za potrebe USAF. Kongres je ograničio mjesečni budžet na 87 miliona dolara. Predsjednik Jimmy Carter preuzima mandat 20. januara 1977 uz favorizovanje bombardera B-52. Dolaskom Ronalda Reagana na vlast 1981 favorizuje se B-1 Rockwell. Period za vrijeme Carterovog mandata Rockwell Industries će iskoristiti za poboljšanje efikasnosti bombardera. Rezultati će pokazati da je bombarder bio bolji nego što su kompjuterske simulacije predviđale. Planirana je proizvodnja oko 100 bombardera tipa B-1 Rockwell. Prvi bombarder, tada još prototip, isporučen je 7. jula 1985 96. bombarderskoj eskadrili Strateškim vazdušnim snagama (en. Strategic Air Combat, SAC). Iako je u početku postojalo dosta problema s avionikom 1986. SAC naručuje još 4 aviona. U januaru 1987 obavljen je test s kratkodometnom raketom vazduh-zemlja (SRAM). U aprilu iste godine obavljen je let trajanja 21 sat i 40 minuta (5 puta točenje goriva u vazduhu) uz brzinu 740 km/h s pređenom razdaljinom od 15.000 km. Dok je model B-1A bio znatno brži (2,2 maha) od B-1B (1,2 maha), imao je istovremeno i 10 puta veći radarski odraz.[3] Korišten je 1999. u ratu na Kosovu (operacija "Allied force", bs. "Namjerna sila") kao i od 2001. u Afganistanu i Iraku.[5]
Tehnički podaci
[uredi | uredi izvor]| Podaci[6] | Jedinice |
|---|---|
| Godina produkcije | |
| Firma | Boeing |
| Raspon krila | 24,1-41,8 m |
| Dužina | 44,5 m |
| Visina | 10,40 m |
| Površina krila | |
| Težina (prazan) | 86.183 kg |
| Mogući tovar | 22679–34019 kg |
| Težina (maksimalna pri startu) | |
| Putnici | 0 |
| Posada | 4 (pilot, kopilot, 2 oficira za oružje |
| Brzina | 1400 km/h (1,2 maha) |
| Visina leta | 9.144 m |
| Dužina leta | 14.000 km |
| Pogon | 4x General Electric F101-GE-102 |
| Snaga | |
| Naoružanje |
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Jackson, Robert (2006). Flugzeuge: Die internationale Enzyklopädie (jezik: njemački). Motorbuch Verlag. ISBN 978-3613026674. CS1 održavanje: nepreporučeni parametar (link) CS1 održavanje: ref=harv (link)
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ "The Bone". Zvanična stranica (jezik: engleski). Boeing. Pristupljeno 25. 10. 2018.
The aircraft is on track to continue flying, at current demanding operations tempo, out to 2040 and beyond
- ^ a b "B-1B Lancer Customer". Zvanična stranica (jezik: engleski). Boeing. Pristupljeno 25. 10. 2018.
Over four years, 100 B-1Bs left Boeing’s factories, and 66 continue in operation today
- ^ a b (Jackson i str. 420)
- ^ "Snapshot". Zvanična stranica (jezik: engleski). Boeing. Pristupljeno 25. 10. 2018.
- ^ "Overview". Zvanična stranica (jezik: engleski). Boeing. Pristupljeno 25. 10. 2018.
- ^ "B-1B Lancer Technical Specifications". Zvanična stranica (jezik: engleski). Boeing. Pristupljeno 25. 10. 2018.