Mont d’an endalc’had

Yves Le Berre

Eus Wikipedia

Yves Le Berre zo bet kelenner brezhoneg e Skol-veur Breizh-Izel. Savet en doe labourioù war al lennegezh vrezhonek etre 1600 ha 1918. Bet eo bet ivez kuzulier-kêr (PCF) e Brest, hag eilmaer karget eus ar sevenadur.

Daoust ma veve e familh dost e kêr e klevas brezhoneg e familh ledannoc’h e dad e Pouldregad hag ar galloueg e familh e vamm. Diouzh-se e teuas, hervezañ, e deur evit « arsellout ouzh ar fedoù sokio-sevenadurel »[1]. Ober a reas e studioù eil derez e Roazhon hag eno e heulias kentelioù war ar brezhoneg roet gant Andreo Koulouarn ha Jean Cormerais. Deskiñ a reas seniñ biñvioù breizhek, met e kavas tu da dabutal gant tud levezonet gant an Emsav. Deskiñ a reas ar c’hembraeg gant ar chaloni Falc’hun hag e krogas gant studioù yezhoniezh gant Jean Gagnepain e Skol-veur Roazhon ha studioù yezhadur ha lizheregouriezh keltiek dre ar c’hentelioù roet gant Pêr Trepos, Léon Fleuriot ha Jean Le Dû.

Kelenner war ar rusianeg hag ar brezhoneg eo bet e Lise an Harteloire, e Brest, a-raok mont da souten un dezenn trede kelc’h war Emgann Kergidu dindan renerezh Frañsez Falc’hun e skol-veur Brest. Enebet en doa ouzh krouidigezh an aotreegezh vrezhonek da gentañ, ouzh ar c'h-CAPES brezhonek goude. Goude bezañ soutenet un dezenn diwar-benn al lennegezh vrezhonek e 1982 ez eas da gelenner skol-veur e Brest dindan ar chaloni Falc’hun, asambles gant Jean Le Dû ha Bernard Tanguy e Kevrenn ar C’heltiek. En ur sellout ouzh dastumadoù levraoueg Kreizenn an Enklaskoù Breizhek ha Keltiek Brest e komprenas an diouer a zo war studioù don war al lennegezh vrezhonek, dreist-holl en XIXvet kantved ma voe muioc’h muiañ moullet pa voe un yoc’h a lennerien c’hoazh.

Embannadurioù brezhonek

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Renablet ez eus bet nemet ur pennad brezhonek, ‘’Buhez ur paotr dilikat’’, e Brud Nevez’’, niverenn 272.

Gantañ eo bet kaset da benn embannadur ha troidigezh Kastell Keryann Koadanskourr, ar romant brezhonek kentañ chomet diembann.

Embannadurioù gallek

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

N'en deus ket skrivet e brezhoneg, met e galleg diwar-benn ar brezhoneg.

  • Asambles gant gant Jean Le Dû, Anthologie des expressions de Basse-Bretagne, Rivages, 1985. Adembannet gant Armeline, 1999.
  • La Littérature de langue bretonne : Livres et brochures entre 1790 et 1918’’, 3 levrenn. Brest, Ar Skol vrezonegEmgleo Breiz-Ar Skol vrezoneg, 1994. XXXV-880 p.
  • Asambles gant gant Jean Le Dû ha François Morvannou, Un poète et chansonnier de langue bretonne : Prosper Proux (1811-1873)’', Brest, Skol-veur Breizh-Izel, Kerzu 1984, (Cahiers du C.R.B.C.), 350 p.
  • Le paysage d'un rêve. Étude des Géorgiques bretonnes de Joachim Guillôme (1848) précédant leur réédition’', Brest, Kreizenn an Enklaskoù Breizhek ha Keltiek (KEBK) (cahier N° 12). Octobre 1991, 350 p.
  • Buez Santez Nonn : La Vie de sainte Nonne, mystère breton du seizième siècle. Avec les contributions de Bernard Tanguy et Yves-Pascal Castel. Brest, Kreizenn an Enklaskoù Breizhek ha Keltiek (KEBK)-Minihi Levenez, 1999, 197 p.
  • Asambles gant Ronan Calvez, Entre le riche et le pauvre : la littérature du breton entre 1450 et 1650, Emgleo Breiz, 2012

Troidigezhioù

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  • La bataille de Kerguidu et autres événements survenus en Basse-Bretagne pendant la Révolution, troet diwar Emgann Kergidu, Pariz, Éditions Robert Laffont, 1977.
  • Le Vieux-gallois, gant A. Falileyev ha H. Tristram, troet diwar ar rusianeg gant Y. Le Berre, Universitätsverlag Potsdam, 2008.

Pennadoù-skrid

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  • La Littérature moderne en langue bretonne ou les fruits oubliés d’un amour de truchement. In Littératures dialectales de la France – Diversité linguistique et convergence des destins. Ed. Françoise Vieillard. Paris-Genève, Droz (Bibliothèque de l’École des Chartes), 2001, pp. 29-51.
  • "Celtique, latin et roman : Approche lexicale du Mirouer de la Mort". In Études Celtiques. Paris : Klincksieck, 1992. 18 p.
  • Langues et usages sociaux en Basse-Bretagne. In Les Parlers de la foi – Religion et langues régionales. Rennes : PUR, 1995. 10 p.
  • Le Quiproquo des langues régionales : sauver la langue ou éduquer l’enfant ? In Langues et cultures régionales de France, éd. Christos Clairis, Denis Costaouec, Jean-Baptiste Coyos. Paris, l’Harmattan, 1999, p. p. 71-83.
  • "Parité et disparité : Sphère publique et sphère privée de la parole » . In La Bretagne linguistique, Niv. 10. Brest : Université de Bretagne Occidentale, 1996. 20 p. Coauteur : Jean Le Dû.

Pennadoù kar

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Liammoù diavaez

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Notennoù ha daveennoù

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  1. Emginnigadenn Yves Le Berre e derou La littérature en langue bretonne… entre 1790 et 1918, Brest, 1994, p. p. 5-6-7 e-lec’h e kaver dezrevell e studioù ha darn eus e remzad.