Richard Jordan Gatling
| Reizh pe jener | paotr  |
|---|---|
| Bro ar geodedouriezh | Stadoù-Unanet |
| Anv ganedigezh | Richard Jordan Gatling |
| Anv-bihan | Richard, Jordan |
| Anv-familh | Gatling |
| Deiziad ganedigezh | 12 Gwe 1818 |
| Lec'h ganedigezh | Hertford County |
| Deiziad ar marv | 26 C'hwe 1903 |
| Lec'h ar marv | New York |
| Lec'h douaridigezh | Crown Hill Cemetery |
| Yezh vamm | saozneg |
| Yezhoù komzet pe skrivet | saozneg |
| Micher | inventor, gunsmith |
| Bet war ar studi e | University of Cincinnati |
Richard Jordan Gatling, ganet d'an 12 a viz Gwengolo 1818 e Hertford County, North Carolina (Stadoù-Unanet Amerika), hag aet da anaon d'ar 26 a viz C'hwevrer 1903 e New-York, a oa ur c'havadenner stadunanat brudet evit bezañ bet krouet ar c'hentañ mindrailherez, ar Gatling, e 1861.
Buhezskrid
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Mab e oa Richard Jordan Gatling da Jordan Gatling, unan eus labourerien-douar pinvidikañ Karolina an Norzh. Atav e tiskouezas un donezon evit ijinañ ostilhoù pe dafar nevez. E 1835 e savas ur viñs-tro evit bagoù an US Navy. Ne c'hallas ket gwerzhañ anezhi dre ma voe ijinet ha lakaet ur breved war unan tost-heñvel gant ar suedat John Ericsson[1]. War-dro 1839 ec'h ijinas ur mekanik da blantañ riz. Betek 1845 e redas ar vro da werzhañ anezhañ. Pinvidik a-walc'h e oa deuet da vezañ pa dapas ar vrec'h e-kerzh ar goañv 1845-1846. Divizout a reas neuze studiañ ar medisinerezh en Indiana Medical College hag en Ohio Medical College. E 1849 e chomas a-sav hag ez eas da vevañ da Indianapolis (Indiana) e-lec'h ma kendalc'has da sevel ha da werzhañ dafar evit al labour-douar[2].
E deroù ar brezel diabarzh er Stadoù-Unanet (1861) e krogas da labourat war un arm nevez, gouest da dennañ 200 boled bep minutenn. Kalz uheloc'h e oa evit lusk-tennañ boas an armoù-tan hiniennel d'ar poent-se (betek 2 pe 3 zenn pe munutenn hepken). Spontet e oa bet Gatling gant an niver a soudarded gloazet pe lazhet hag hervezañ e aotree e ijinadenn da implijout nebeutoc'h a dud war an tachennoù-emgann[1]. Kinniget e voe ar Gatling Gun d'an arme ha da bolitikourien e deroù 1862, met ne reas ket berzh diouzhtu. E 1863 e voe diskouezet an arm da Benjamin Butler, jeneral an Unaniezh. Prenañ a reas 12 pimpatrom eus an arm war an 13 produet betek-neuze. O implijout a reas da vare emgannoù Petersburg (miz Even 1864)[2]. Kevratoù a voe sinet gant an US Army da brenañ skouerennoù eus ar vindrailherez Gatling, met ar braz anezhe a voe pourvezet d'an arme goude fin ar brezel e 1865.
Er bloavezhioù war-lerc'h e voe gwerzhet mindrailherezioù Gatling pe an aotre da broduiñ anezhe da veur a vro, en o zouez Impalaeriezh Rusia hag an Impalaeriezh Otoman e 1870. Kreskiñ a reas re vuan ar Gatling Gun Company krouet evit gwerzhañ anezhe, ha ret e voe da Richard Gatling goulenn e vije produet e arm gant embregerezhioù all evel ar Copper Firearms Manufacturing Co. pe Colt[3].
E 1870 e tilojas Gatling hag e wreg da Hartford (Connecticut) evit evezhiañ aesoc'h produiñ e vindrailherezioù. E 1897 e voe gwerzhet ar Gatling Gun Company d'ar strollad Colt. Richard Gatling a viras 10% eus an embregerezh. Kenderc'hel a reas da lakaat brevedoù war dafar labour-douar. Mervel a reas e miz C'hwevrer 1903 e New-York diwar un taol en e galon[4].
Daveennoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- ↑ 1,0 ha1,1 (en) Richard Jordan Gatling war lec'hienn an North Carolina Department of natural and cultural resources (lennet d'an 21/07/2024)
- ↑ 2,0 ha2,1 (fr) CADIOU Yves, Les Colt Volume 4, Éditions du Portail, 1999, p. 45
- ↑ (fr) CADIOU Yves, Les Colt Volume 4, Éditions du Portail, 1999, p. 46
- ↑ (fr) CADIOU Yves, Les Colt Volume 4, Éditions du Portail, 1999, p. 47
