(29) Амфітрыта
(29) Амфітрыта — вельмі буйны астэроід галоўнага пояса, які ўваходзіць у колькасць 25 самых буйных астэроідаў галоўнага пояса і належыць да светлага спектральнага класа S[7]. Ён быў адкрыты 1 сакавіка 1854 года нямецкім астраномам Альбертам Мартам у абсерваторыі Бішапа, Вялікабрытанія і названы ў гонар старажытнагрэчаскай нерэіды Амфітрыты, жонкі Пасейдона, маці Трытона і Роды[8].
Акрамя таго, адзін час ён разглядаўся як магчымая мэта касмічнай місіі апарата «Галілеа» і мог стаць першым астэроідам, даследаваным аўтаматычнай міжпланетнай станцыяй[9].
Характарыстыкі
[правіць | правіць зыходнік]Дадзены астэроід размешчаны ў сярэдняй частцы галоўнага пояса на адлегласці 2,55 а.а. ад Сонца, зблізку арбітальнага рэзанансу з Юпітэрам 3:1. Арбіта Амфітрыты мае найменшыя значэнні эксцэнтрысітэту і нахілу да плоскасці экліптыкі сярод іншых буйных астэроідаў. Наогул, арбіта гэтага цела, з’яўляецца адной з самых кругавых сярод усіх выяўленых на сёння астэроідаў, яе эксцэнтрысітэт складае ўсяго 0,072, у сувязі з гэтым адлегласць астэроіда ад Сонца па меры руху па арбіце змяняецца даволі слаба, прыкладна ад 354,325 млн км у перыгеліі да 410,113 млн км у афеліі. Як следства, маючы (дзякуючы буйным памерам і адносна добраму альбеду) вялікае значэнне абсалютнай зорнай велічыні (5,85m), ён нават у моманты найбольшых збліжэнняў з Зямлёй ніколі не стане гэтак жа яркім, як астэроіды (6) Геба і (7) Ірыда, хоць яны і маюць прыблізна аднолькавыя з Амфітрытай значэння памераў і альбеда. Максімальная бачная зорная велічыня гэтага астэроіда складае +8,65 m, але звычайна яна не перавышае значэнні + 9,5 m.
Даследаванні
[правіць | правіць зыходнік]У 1979 года, засноўваючыся на даных крывы бляску астэроіда, E. F. Tedesco выказаў здагадку наяўнасць спадарожніка ў Амфітрыты[10][11][12], але ў выніку пазнейшых даследаванняў, праведзеных у 1986 году Універсітэтам Арызоны па пошуку патэнцыйных спадарожнікаў дыяметрам больш 3 кіламетраў, ніводнага спадарожніка выявіць так і не ўдалося[13]. 27 снежня 1984 года дырэктар NASA Джэймс Бегс зацвердзіў пралёт АМС «Галілеа» недалёка ад Амфтриты (на адлегласці 10-20 тысяч кіламетраў), з мэтай фатаграфаванні яе паверхні і вызначэнні складу парод. Каб забяспечыць сустрэчу з Амфітрытай, «Галілеа» павінен быў здзейсніць дадатковы манеўр, з прычыны якога планаванае прыбыццё касмічнага апарата да Юпітэру ссоўвалася з жніўня на снежань 1988 года[14]. Аднак, пасля катастрофы шатла «Чэленджэр» (28 студзеня 1985) запуск «Галілеа» быў адкладзены да 1989 года. А перанос тэрмінаў запуску і, як следства, змена траекторыі палёту да Юпітэра, зрабілі немагчымым збліжэнне «Галілеа» з Амфітрытай, таму замест яго ў якасці аб’екта даследавання быў выбраны астэроід (951) Гаспра[15]. У 2005 годзе, засноўваючыся на гравітацыйных абурэннях, аказваемых Амфітрытай на астэроіды (987) Валія і (6904) Мак-гіл, навукоўцы змаглі вызначыць яе масу і шчыльнасць[2]. Першапачаткова James Baer і Steven R. Chesley ацэньвалі масу 1,9×1019 кг[16], але ў выніку апошніх вымярэнняў гэта адзнака была зніжана да 1,18×1019 кг[1].
Гл. таксама
[правіць | правіць зыходнік]Крыніцы
[правіць | правіць зыходнік]- ↑ а б Jim Baer. Recent Asteroid Mass Determinations . Personal Website (2008). Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 27 лістапада 2008.
- ↑ а б The mass of (29) Amphitrite derived from its gravitational perturbations on (987) Wallia and (6904) McGill Astronomy and astrophysics(недаступная спасылка) (2005). Архівавана з першакрыніцы 8 чэрвеня 2022. Праверана 27 лістапада 2008.
- ↑ Listing for asteroid Архівавана 3 сакавіка 2016. (англ.)
- ↑ Listing for asteroid 2 Архівавана 8 лістапада 2017. (англ.)
- ↑ Asteroid Data Sets (англ.)
- ↑ AstDys (29) Amphitrite Ephemerides . Department of Mathematics, University of Pisa, Italy. Архівавана з першакрыніцы 25 чэрвеня 2012. Праверана 26 чэрвеня 2010.
- ↑ A method to determine silicate abundances from reflectance spectra with applications to asteroid 29 amphitrite associating it with primitive achondrite meteorites. University of Tokyo. 2002. .(недаступная спасылка)
- ↑ Lutz D. Schmadel, International Astronomical Union. Dictionary of Minor Planet Names. — 5-th Edition. — Berlin Heidelberg New-York: Springer-Verlag, 2003. — P. 18. — ISBN 3-540-00238-3.
- ↑ 29 Amphitrite: The First Asteroid to be visited by a space mission. Barucci M. A., Fulchignoni M. (1986). Архівавана з першакрыніцы 12 лютага 2012.
- ↑ Other Reports of Asteroid/TNO Companions (Johnston Archive)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 15 верасня 2008. Праверана 08.10.2008.
- ↑ Tedesco, E. F. (March 1979). "Binary Asteroids: Evidence for Their Existence from Lightcurves". Science, New Series. 203 (4383): 905–907. Bibcode:1979Sci...203..905T. doi:10.1126/science.203.4383.905. PMID 17771729.
- ↑ van Flandern, T. C.; Tedesco, E. F.; Binzel, R. P. (1979). "Satellites of asteroids". Asteroids. Tucson, AZ: University of Arizona Press. pp. 443–465.
- ↑ The absence of satellites of asteroids. Space Sciences Building, University of Arizona. (1986). Праверана 08.10.2008.(недаступная спасылка)
- ↑ Space new roundup. NASA(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 16 лютага 2012. Праверана 19.01.1985.
- ↑ The Challenger Accident. Federation of American Scientists.(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 12 лютага 2012. Праверана 1 снежня 2015.
- ↑ Baer, James; Steven R. Chesley (2008). "Astrometric masses of 21 asteroids, and an integrated asteroid ephemeris" (PDF). Celestial Mechanics and Dynamical Astronomy. 100 (2008). Springer Science+Business Media B.V. 2007: 27–42. Bibcode:2008CeMDA.100...27B. doi:10.1007/s10569-007-9103-8. Архівавана з арыгінала (PDF) 24 лютага 2011. Праверана 2008-11-10.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- База даных JPL НАСА па малых целах Сонечнай сістэмы (29)
- База даных MPC па малых целах Сонечнай сістэмы 29
- Амфітрыта, малая планета // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.