Перайсці да зместу

Шпрэеінзель

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Шпрэеінзель
ням. Spreeinsel
Шпрэеінзель на карце горада ружовым колерам пазначана размяшчэнне Гарадскога палаца
Шпрэеінзель на карце горада
ружовым колерам пазначана размяшчэнне Гарадскога палаца
Размяшчэнне
52°31′02″ пн. ш. 13°24′10″ у. д.HGЯO
АкваторыяШпрэе
Краіна
ЗямляБерлін
Раёнраён Мітэ, Берлін
Шпрэеінзель (Германія)
Шпрэеінзель
Шпрэеінзель
Map
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Шпрэеінзель (ням.: Spreeinsel) — востраў на рацэ Шпрэе ў гістарычным цэнтры Берліна ў раёне Мітэ. Паўночны ўскраек вострава вядомы як Музейны востраў і ўваходзіць у спіс Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА.

Шпрэеінзель на карце горада 1688 года (пазначаны жоўтым колерам)
Вуліца Брудэрштрасэ на Шпрэеінзель у XIX ст.

У Сярэднявеччы ў цэнтры вострава была пабудавана крэпасць, а пазней на яе месцы ўзнік Гарадскі палац брандэнбургскіх курфюрстаў і каралёў Прусіі. Паўночная частка вострава ў Сярэднявеччы ўяўляла сабой багністы луг, на якім у XVI стагоддзі быў разбіты сад забаў Люстгартэн.

Пачынаючы з XIX стагоддзя ў паўночнай частцы Шпрэеінзеля сталі ўзводзіць будынкі для музеяў.

Паўднёвая частка вострава да 1709 года лічылася самастойным горадам Кёльнам. Калісьці на паўднёвым ускрайку Шпрэеінзель існаваў рыбацкі пасёлак, і дагэтуль частка Шпрэеінзель на поўдзень ад вуліцы Гертраўдэнштрасэ (ням.: Gertraudenstraße) завецца Рыбацкім востравам (ням.: Fischerinsel). Цяпер ён забудаваны тыпавымі панэльнымі жылымі дамамі.

На тэрыторыі ад Рыбацкага вострава да Палацавай плошчы ў Другую сусветную вайну ацалела толькі некалькі гістарычных помнікаў, сярод якіх царква Святога Мікалая (цяпер музей) і Дзявоцкі мост.

У 1950 годзе руіны, якія засталіся ад палаца пасля Другой сусветнай вайны, былі ўзарваны, а на яго месцы была разбіта плошча Маркса і Энгельса (цяпер Палацавая плошча Берліна) і пабудаваны будынак Дзяржаўнага савета ГДР (1964) і Палац Рэспублікі (1976). Побач знаходзіцца і іншая славутасць Берліна — Берлінскі кафедральны сабор, які цудам пазбег сур'ёзных пашкоджанняў падчас вайны.

Пасля аб'яднання Германіі берлінскі востраў Шпрэеінзель апынуўся прадметам гарачых дыскусій у вобласці аховы гістарычных помнікаў, паколькі менавіта тут сканцэнтраваны найбольш значныя архітэктурныя аб'екты дзвюх ідэалагічных сістэм падзеленай Германіі.

  • Michael S. Falser: Steinbruch, Mythenraum, Geschichtswerkstatt — Die Berliner Spreeinsel und ihr Umfeld nach der deutschen Wiedervereinigung. In: Ders.: «Zwischen Identität und Authentizität. Zur politischen Geschichte der Denkmalpflege in Deutschland». Thelem Verlag, Dresden 2008 (380 Seiten, ISBN 978-3-939-888-41-3), S. 165—295