Птушка даўжынёй звыш аднаго метра, некалькі большая за белагаловага сіпа (Gyps fulvus). Маса цела чорнага грыфа дасягае 7-12 кілаграмаў. Размах крылаў — ад 250 да 295 сантыметраў. Пер’е манатоннага цемна-карычневага колеру, якое здалечыні здаецца чорным. Вакол кароткай, голай, карычневата-ружовай шыі цёмная пер’евая манішка. Крылы шырокія, хвост мае лёгкую клінападобную форму.
Гняздзіцца пераважна ў дзікіх горных лясах, у Еўропе сустракаецца амаль выключна на Іберыйскім паўвостраве, на Маёрцы і ў паўднёвай частцы Балканаў. Таксама ўпадабаныя месцы чорных грыфаў берагі азёраў і рэк, бо там заўсёды ёсць пажытак.[1]
Паўднёва-заходнія папуляцыі аселыя, качуюць, а паўночна-ўсходнія — пералётныя. Пад час качовак залятаюць на поўнач ад межаў арэала (у Вялікабрытанію, Бельгію, Данію, Фінляндыю, Францыю, Галандыю, Германію, Польшчу, Латвію, Эстонію, Чэхію, Славакію, Венгрыю, Аўстрыю, Швейцарыю, Румынію, Беларусь, Малдову).
Гняздо часцей на дрэвах, радзей на скальных выступах, адзіночна (пара ад пары на адлегласці ў 750—1500 м), радзей у свабодных калоніях (гняздо ад гнязда на адлегласці каля 100 м), часцей за ўсё, каля верхняй мяжы лясоў; з тоўстых і сухіх галін (пераважна хвойных дрэў); высцілка з галінак, кары, моху, каранёў і травы (часта з прымессю шэрсці). Новае гняздо мае дыяметр 130—150 см, старое — 150—250 см.
Яйка звычайна 1 (вельмі рэдка 2), асіметрычнае, з мноствам нерэгулярных, іржавых мазкоў (на тупым канцы) на брудна-белым або светла-бурым фоне. Памеры: 88,5 х 66,5 мм[2].