Траян

Марк Ульпій Нерва Траян
Марк Ульпій Нерва Траян
	лац.: Marcus Ulpius Nerva TRAIANUS
	; Бюст Траяна ў Мюнхенскай гліптатэцы
13-ы Рымскі імператар
	28 студзеня 98 — 8/9 жніўня 117
Папярэднік	Нерва
Пераемнік	Адрыян
Нараджэнне	18 верасня 53[…]; Італіка[d], Бетыка, Рымская імперыя[…];
Смерць	не раней за 7 жніўня 117 і не пазней за 9 жніўня 117; Selinus[d], Кілікія (рымская правінцыя), Рымская імперыя[…];
Месца пахавання	Калона Траяна;
Род	Ulpii Traiani[d] і Антаніны
Імя пры нараджэнні	лац.: Marcus Ulpius Traianus
Бацька	Марк Ульпій Траян Старэйшы[d] або Нерва
Маці	Марцыя[d]
Жонка	Пампея Плаціна[d]
Дзеці	Адрыян
Веравызнанне	старажытнарымская рэлігія
Званне	легат і Імператар
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Марк Ульпій Нерва Траян, больш вядомы як Траян (лац.: Marcus Ulpius Nerva Traianus; па нараджэнні Марк Ульпій Траян, лац.: Marcus Ulpius Traianus; 53 — 117): рымскі імператар (98—117).

Быў выдатным военачальнікам, і Рымская імперыя пры ім дасягнула сваіх найбольшых памераў. Лічыўся ўзорам імператара, і новых імператараў да перыяду позняй антычнасці віталі фразай «Будзь шчаслівейшым за Аўгуста і лепшым за Траяна!» Узорам яго будаўнічай дзейнасці ў Рыме служыць мемарыяльны Форум Траяна з калонай, збудаванай Апаладорам Дамаскім. Загінуў у паходзе супраць парфян.

Сын Марка Ульпія Траяна і Марцыі, прыёмны сын Нервы. У сваім выглядзе свядома следаваў старажытнарымскай модзе, уведзенай Аўгустам. Існуе шмат скульптурных партрэтаў Траяна^[7].

Гл. таксама

Катафракт

Зноскі

↑ ^а ^б ^в ^г Любкер Ф. Ulpii // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга и др. — СПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 1431–1432.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q101490"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q45268500"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q694826"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4135787"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24933120"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q30059240"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1459210"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4249594"></a>
↑ Catholic Encyclopedia — 1995. Праверана 13 верасня 2021.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27062196"></a>
↑ Траян // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1901. — Т. XXXIIIа. — С. 744–745.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23892974"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19908137"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24494772"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q602358"></a>
↑ Hammond M. Trajan // Encyclopædia Britannica Праверана 13 верасня 2021.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ Н. О. Ульпии // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1902. — Т. XXXIVа. — С. 705–706.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19908137"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23892976"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q602358"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24499767"></a>
↑ Любкер Ф. Plotina // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга и др. — СПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 1062.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q101490"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1459210"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q694826"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q45199216"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24933120"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q30059240"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4249594"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4135787"></a>
↑ Хафнер Г. Выдающиеся портреты античности : 337 портретов в слове и образе / Пер. с нем. В. А. Сеферьянц. — М.: Прогресс, 1984. — 311 с. (руск.)

Літаратура

Зельскі А. Г. Трая́н Марк Ульпій // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 524. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
Трая́н Марк Ульпий // Т. 26. Тихоходки — Ульяново. — М. : Советская энциклопедия, 1977. — С. 176. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Марк Ульпій Траян
Trajan’s Column Image Database Архівавана 17 лютага 2014.
Markets of Trajan at Great Buildings Online
Антычная нумізматыка і гісторыя часоў Траяна Архівавана 3 верасня 2007.
З перапіскі Плінія і Траяна
Манеты Траяна

[_af7d44d972166d1e-1] а ^б ^в ^г Любкер Ф. Ulpii // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга и др. — СПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 1431–1432.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q101490"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q45268500"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q694826"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4135787"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24933120"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q30059240"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1459210"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4249594"></a>

[_de9a04625cf4458c-2] Catholic Encyclopedia — 1995. Праверана 13 верасня 2021.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27062196"></a>

[_6f2056c0bf5be2d8-3] Траян // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1901. — Т. XXXIIIа. — С. 744–745.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23892974"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19908137"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24494772"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q602358"></a>

[_d841cf9745ef77fe-4] Hammond M. Trajan // Encyclopædia Britannica Праверана 13 верасня 2021.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[_208cf4fcbdc1fea7-5] Н. О. Ульпии // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1902. — Т. XXXIVа. — С. 705–706.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19908137"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23892976"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q602358"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24499767"></a>

[_0cfc0af57cb9e4f9-6] Любкер Ф. Plotina // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга и др. — СПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 1062.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q101490"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1459210"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q694826"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q45199216"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24933120"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q30059240"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4249594"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4135787"></a>

[7] Хафнер Г. Выдающиеся портреты античности : 337 портретов в слове и образе / Пер. с нем. В. А. Сеферьянц. — М.: Прогресс, 1984. — 311 с. (руск.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Рымскія імператары
Прынцыпат 27 да н.э. — 235	Актавіян Аўгуст Тыберый Калігула Клаўдзій Нерон Гальба Атон Вітэлій Веспасіян Ціт Даміцыян Нерва Траян Адрыян Антанін Пій Марк Аўрэлій і Луцый Вер Комад Пертынакс Дзідзій Юліян Песцэній Нігер Клодзій Альбін Септымій Север Каракала Гета Макрын і Дыядумен Геліягабал Аляксандр Север
Крызіс 235—284	Максімін Фракіец Гардыян I і Гардыян II Пупіен і Бальбін Гардыян III Філіп Араб Дэцый і Герэній Этруск Гастыліян Трэбаніян Гал і Валузіян Эміліян Валерыян I Галіен і Салонін Клаўдзій II Квінціл Аўрэліян Тацыт Фларыян Проб Кар Карын і Нумерыян
Дамінат 284—395	Дыяклетыян Максіміян Канстанцый I Хлор Галерый Флавій Север Максенцый Максімін Ліцыній з Валентам і Марцініянам Канстанцін I Канстанцін II Канстант Канстанцый II і Ветраніён Флавій Клаўдзій Юліян Іавіян Валентыніян I Валент II Грацыян Валентыніян II Феадосій
Заходняя імперыя 395—480	Ганорый Канстанцый III Канстанцін III Іаан Валентыніян III Петроній Максім і Паладый Авіт Маярыян Лібій Север Антэмій Алібрый Гліцэрый Юлій Непат Ромул Аўгуст
Усходняя імперыя 395—476 (да падзення Рыма)	Аркадзій Феадосій II Маркіян Леў I Макела Леў II Зянон Васіліск Зянон