Тарсіла ду Амарал
| Тарсіла ду Амарал | |
|---|---|
| парт.: Tarsila do Amaral | |
 | |
| Дата нараджэння | 1 верасня 1886[1][2][…] |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 17 студзеня 1973[3][2][…] (86 гадоў) |
| Месца смерці | |
| Месца пахавання | |
| Грамадзянства | |
| Муж | Oswald de Andrade[d][6] |
| Род дзейнасці | мастачка, скульптарка, рысавальнік, артыстка |
| Вучоба | |
| Сайт | tarsiladoamaral.com.br |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
.svg){kind=small}
Тарсіла ду Амарал (парт.-браз. Tarsila do Amaral; 1 верасня 1886, Капівары — 17 ліпеня 1973, Сан-Паўлу) — бразільская мастачка, адна з галоўных фігур бразільскага мадэрнізму.
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]Нарадзілася ў бацькоўскай сядзібе, у багатай сям’і землеўладальнікаў і гаспадароў кававых плантацый. Вучылася і ўпершыню адчула цягу да жывапісу ў Барселоне, куды ў юнацтве прыехала разам з бацькамі. З 1916 вучылася ў Сан-Паўлу разьбярству, а затым жывапісу і малюнку. Занадта кансерватыўныя выкладчыкі яе не задавальнялі, і ў 1920 яна пераехала ў Парыж, паступіла ў Акадэмію Жуліяна. У 1922 удзельнічала ў групавой выставе ў Парыжы.
Вярнуўшыся ў Сан-Паўлу ў 1922, зблізілася з бразільскімі пісьменнікамі і мастакамі-мадэрністамі — Анітай Малфаці, Марыа дэ Андрадэ, Освалдам дэ Андрадэ, Менаці дэль Пік’я. Яны ўтварылі групу Пяцёра, якая стала цэнтрам і рухаючай сілай бразільскага мадэрнізму.
У 1923 годзе мастачка ненадоўга вярнулася ў Парыж, брала ўрокі ў Альбера Глеза, Андрэ Лота, Фернана Лежэ. Цікавасць яе французскіх настаўнікаў да архаікі і прымітывізму падштурхнула мастачку звярнуцца да бразільскіх народных традыцый.
Пасля вяртання на радзіму, разам з Освалдам дэ Андрадэ шмат ездзіла па Бразіліі, вывучаючы мясцовыя традыцыі і народныя рамёствы. Ілюстравала кнігі Андрадэ. У 1926 годзе яны ажаніліся. Муж і жонка падарожнічалі па Еўропе і Блізкім Усходзе. У тым жа 1926 у Тарсілы ду Амарал адбылася ў парыжскай галерэі Персье першая персанальная выстава. Яна зблізілася з сюррэалістамі. Разам з мужам развівала своеасаблівую філасофію антрапафагіі — разуменне Бразіліі як позняй культуры, якая жывіцца культурамі-папярэдніцамі, ад архаічных афраамерыканскіх да найноўшых еўрапейскіх. У 1929 годзе персанальныя выставы мастачкі прайшлі ў Рыа-дэ-Жанейра і Сан-Паўлу, яна ўдзельнічала ў калектыўных выставах у Нью-Ёрку і Парыжы. У 1930 шлюб Тарсілы ду Амарал і Асвалда дэ Андрадэ распаўся, і Андрадзе ажаніўся з пісьменніцай і журналісткай Пагу.
У 1931 годзе мастачка наведала СССР, выстаўлялася ў ГМНЗІ ў Маскве, ездзіла па краіне. Вярнуўшыся на радзіму ў 1932 годзе, далучылася да левых сіл у іх супрацьстаянні дыктатарскаму рэжыму Жэтуліу Варгаса, уключаючы Канстытуцыяналісцкую рэвалюцыю. Была арыштаваная, месяц правяла ў турме. Звярнулася да сацыяльнай тэматыкі. З 1938 года жыла ў Сан-Паўлу.
Удзельнічала ў першых біенале ў Сан-Паўлу, у Венецыянскай біенале (1964). Пахаваная на могілках Кансаласан у г. Сан-Паўлу.
Зноскі
- ↑ Delarge J. Tarsila, DO AMARAL // Le Delarge — Paris: Gründ, Jean-Pierre Delarge, 2001. — ISBN 978-2-7000-3055-6
- ↑ а б Pontual R., Hernandez A. Tarsila // Tarsila // Grove Art Online / J. Turner — [Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2018. — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T083395
- ↑ Itaú Cultural Tarsila do Amaral // Enciclopédia Itaú Cultural — São Paulo: Itaú Cultural, 2001. — ISBN 978-85-7979-060-7 Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ https://www.prefeitura.sp.gov.br/cidade/upload/cemiterio%20mapa%20baixa_1219246518.pdf Праверана 9 кастрычніка 2022.
- ↑ Museum of Modern Art online collection Праверана 4 снежня 2019.
- ↑ Tarsila do Amaral: Inventing Modern Art in Brazil — 2017.
- ↑ Itaú Cultural Enciclopédia Itaú Cultural — São Paulo: Itaú Cultural, 2001. — ISBN 978-85-7979-060-7 Праверана 18 чэрвеня 2019.
- ↑ https://oneartyminute.com/lexique-artistique/academie-de-lart-moderne?srsltid=AfmBOor2PmwvPNR1T1axpAw_JvfLv-hCtKORW3muXUmKnsljBng9FNKU Праверана 24 кастрычніка 2024.