Паўль фон Гіндэнбург
Паўль Лю́двіг Ганс Анто́н фон Бенекендо́рф унд фон Гі́ндэнбург (ням.: Paul Ludwig Hans Anton von Beneckendorff und von Hindenburg; 2 кастрычніка 1847 — 2 жніўня 1934) — нямецкі вайсковы і палітычны дзеяч. Бачны камандуючы Першай сусветнай вайны: галоўнакамандуючы на Усходнім фронце супраць Расіі (1914—1916), начальнік Генеральнага штаба (1916—1919). Прускі генерал-фельдмаршал (2 лістапада 1914). Рэйхспрэзідэнт Германіі (1925—1934). Першы і адзіны ў гісторыі Германіі чалавек, абраны кіраўніком дзяржавы на ўсенародных выбарах. З сям’і прускага афіцэра.
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]Падчас Першай сусветнай вайны з канца жніўня 1914 г. камандаваў 8-й арміяй ва Усходняй Прусіі, з лістапада — войскамі ўсяго Усходняга фронту. Усім нацыянальнасцям акупіраваных тэрыторый, у т.л. беларусам, даў дазвол на культурную дзейнасць, адкрыццё нацыянальных школ, выданне газет на роднай мове. З жніўня 1916 г. начальнік Генеральнага штаба, фактычна галоўнакамандуючы ўзброенымі сіламі Германскай імперыі.
Рэйхспрэзідэнт Германіі (1925—1934). Падтрымліваў ваенна-манархічныя і правыя арганізацыі. У 1933 г. даручыў фюрару нацыянал-сацыялістаў А. Гітлеру сфарміраваць урад.
21 сакавіка 1933 г., у Дзень Патсдама адбыўся сімвалічны поціск рукі Гіндэнбурга і Гітлера ў гарнізоннай царкве ў Патсдаме, азначала пераемнасць нацызму традыцыям старой прускай арміі. Аднак у красавіку 1933 года Гіндэнбург запярэчыў супраць нацысцкага праекта закона аб дзяржаўнай службе і настаяў, каб са службы не звальняліся яўрэі-ветэраны Першай сусветнай вайны (Гітлер лічыў, што такіх не было) і яўрэі, якія знаходзіліся ў вайну на грамадзянскай службе.
Улетку 1934 года пасля «ночы доўгіх нажоў» адправіў Гітлеру падзякавальную тэлеграму. Пасля смерці Гіндэнбурга Гітлер адмяніў пост рэйхспрэзідэнта і прыняў на падставе вынікаў рэферэндуму паўнамоцтвы кіраўніка дзяржавы сам, выбраўшы сабе тытул «Фюрар (правадыр) і рэйхсканцлер».
Пасмертная слава
[правіць | правіць зыходнік]Пасля смерці рэйхспрезідэнта Гітлер усяляк заахвочваў распаўсюджванне яго культа. Яго прах быў пахаваны (насуперак волі самога нябожчыка) ў Таненбергскім мемарыяле. У гонар Гіндэнбурга быў названы, сярод іншага, нямецкі пасажырскі дырыжабль, які пацярпеў катастрофу ў ЗША ў 1937 годзе.
Пры набліжэнні савецкіх войскаў да Таненберга немцы вывезлі прах яго (і жонкі) у Заходнюю Германію. Ён быў перапахаваны ў царкве Святой Лізаветы ў Марбургу.
Зноскі
- ↑ Віртуальная манархія фельдмаршала Гіндэнбурга
- ↑ а б Paul von Hindenburg // filmportal.de — 2005. Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ Paul Hindenburg // Brockhaus Enzyklopädie
- ↑ Гинденбург Пауль фон // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
- ↑ Гинденбург Пауль фон // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 27 верасня 2015.
- ↑ а б Pas L. v. Genealogics — 2003.
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Гіндэнбург // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 1: А — Беліца / Рэдкал.: М. В. Біч і інш.; Прадм. М. Ткачова; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 1993. — 494 с. — 20 000 экз. — ISBN 5-85700-074-2. — С. 6.
- Руге, В. Гинденбург: портрет германского милитариста. — М.: Мысль, 1981. — 429 с. — (Библиотечная серия).
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Паўль фон Гіндэнбург
- Нарадзіліся 2 кастрычніка
- Нарадзіліся ў 1847 годзе
- Нарадзіліся ў Каралеўстве Прусія
- Памерлі 2 жніўня
- Памерлі ў 1934 годзе
- Пахаваныя ў Марбургу
- Кавалеры ордэна Марыі Тэрэзіі
- Кавалеры ордэна Чорнага арла
- Кавалеры ордэна Pour le Mérite
- Кавалеры Ваеннага ордэна Максіміліяна Іосіфа
- Кавалеры Вялікага крыжа ордэна Крыжа Свабоды
- Кавалеры Вялікага крыжа Жалезнага крыжа
- Узнагароджаныя Крыжом Ваенных заслуг (Аўстра-Венгрыя)
- Ганаровыя грамадзяне Бона
- Ганаровыя грамадзяне Берліна
- Ганаровыя дактары Уроцлаўскага ўніверсітэта
- Кавалеры Жалезнага крыжа 1 класа
- Кавалеры Жалезнага крыжа 2 класа
- Асобы
- Прэзідэнты Германіі
- Германскія генерал-фельдмаршалы
- Ганаровыя грамадзяне Гамбурга
- Военачальнікі Першай сусветнай вайны (Германія)
- Постаці Веймарскай рэспублікі
- Постаці лютэранства
- Асобы на манетах
- Асобы на марках
- Вышэйшае кіраўніцтва Трэцяга рэйха
- Ганаровыя грамадзяне Лейпцыга
- Ганаровыя грамадзяне Дрэздэна
- Ганаровыя грамадзяне Патсдама
- Ганаровыя грамадзяне Ены
- Ганаровыя грамадзяне Франкфурта-на-Майне
- Арыстакратыя Германіі