Канхалогія
Канхалогія (ад стар.-грэч.: κόγχη, стар.-грэч.: κογχύλιον — «ракавіна» і стар.-грэч.: λόγος — «вучэнне»; англ.: conchology, ням.: Conchologie) — раздзел малакалогіі, які вывучае ракавіны малюскаў. У шырокім сэнсе — гэта навуковае, паўнавуковае ці аматарскае вывучэнне ракавін мяккацелых жывёл тыпу малюскі.
Трактоўка
[правіць | правіць зыходнік]Большасць прафесійных аўтараў трактуюць канхалогію толькі як вывучэнне экзашкілета малюскаў. Аднак тэрмін «Канхалогія» (conchology, канхіалогія) выкарыстоўваецца некаторымі аматарамі, асабліва ў Еўропе, у яшчэ больш шырокім сэнсе, які азначае ўвесь абшар дзейнасці малакалогіі.
У яго больш вузкім сэнсе азначае вывучэнне толькі ракавін малюскаў, як марскіх, так і прэснаводных і сухапутных. Гэты кірунак падтрымліваецца са старажытных часоў калекцыянерамі прыгожых ракавін і вядовы таксама як Канхіяфія. Малаколагі ж даследуюць малюскаў як цэласны арганізм.
Аб'ектамі ўвагі канхалогіі з’яўляюцца ўсе ракавінныя малюскі, а значыць не ўсе малюскі. Такія як кальмары, васьміногі і іншыя Галаваногія малюскі (Cephalopoda) не маюць знешняга шкілету (ракавін) (за выключэннем Nautiloidea). З-за гэтага канхолагі маюць справу галоўным чынам з чатырма групамі малюскаў (Conchifera): Бруханогія малюскі (Gastropoda), Двухстворкавыя малюскі (Bivalvia), Хітоны (Polyplacophora) і Лапатаногія (Scaphopoda).
-
Ракавіны малюскаў
-
Ракавіны малюскаў
Музеі
[правіць | правіць зыходнік]У ЗША:
- Нацыянальны музей прыродазнаўства, Вашынгтон — The Smithsonian Museum of Natural History, у гэтым музеі сабраная адна з найбольш буйнейшых у свеце калекцыя ракавін малюскаў (вялікі ўнёсак належыць марскому біёлагу Dr. Ellen Stronge)
- Амерыканскі музей прыродазнаўства, Нью-Ёрк
- Bailey-Matthews Shell Museum, востраў Санібел, Фларыда: адзіны ў свеце музей, які цалкам прысвечаны ракавінам малюскаў.
У Еўропе:
- Музей прыродазнаўства, Вена
- Музей прыродазнаўства, Парыж
- Музей прыродазнаўства, Берлін
- Музей прыродазнаўства, Лондан
- Музей прыродазнаўства, Брусель (тут знаходзіцца трэцяя па колькасці калекцыя малюскаў у свеце)
- Музей прыродазнаўства, Лейдэн
- Музей прыродазнаўства, Швецыя
Ракавіны на марках і манетах
[правіць | правіць зыходнік]Ракавіны малюскаў можна пабачыць на больш чым 5000 розных марках ва ўсім свеце. Выявы ракавін таксама вядомыя і на грашовых знаках некаторых краін свету. Напрыклад, багамскі долар (1974), кубінскае песа (1981), непальскія рупіі (1989), філіпінскае песа (1993), а таксама на манетах Гаіці (Haitian gourde, 1973).
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]Канхалогія на Вікісховішчы |
- The Bailey-Matthews Shell Museum, Sanibel Island, Florida: музей ракавін.
- Conchologists of America Архівавана 6 лютага 2006.
- Conchological Society of Great Britain and Ireland
- Club Conchylia, the German Society for Shell Collecting
- Belgian Society for Conchology Архівавана 11 жніўня 2018.
- [1] Архівавана 18 ліпеня 2011.
- Ракавіна
- Свабода пад знаком спіралі (часопіс «Вакол свету») (руск.)
- Ракавіны (руск.)