Перайсці да зместу

Казімір Стаброўскі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Стаброўскі.
Казімір Стаброўскі
Фатаграфія
Дата нараджэння 21 лістапада 1869(1869-11-21)[1]
Месца нараджэння
Дата смерці 10 чэрвеня 1929(1929-06-10)[2] (59 гадоў) ці 8 чэрвеня 1929(1929-06-08)[1] (59 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Жонка Julia Stabrowska[d]
Род дзейнасці мастак, выкладчык універсітэта
Месца працы
Жанр пейзаж
Вучоба
Мастацкі кірунак сімвалізм
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
Магіла Казіміра Стаброўскага

Казімір Стабро́ўскі[3] (польск.: Kazimierz Stabrowski; 21 лістапада 1869, маёнтак Крупляны, Баранавіцкі раён, Гродзенская вобласць — 8 чэрвеня 1929) — жывапісец, педагог.

Біяграфія

[правіць | правіць зыходнік]

Паходзіў з сям’і землеўладальнікаў. У 1880—1887 гадах навучаўся ў Беластоцкай рэальнай вучэльне, а пасля, у 1887—1897 гадах, навучаўся ў Імператарскай акадэміі прыгожых мастацтваў у Санкт-Пецярбургу пад кіраўніцтвам Паўла Чысцякова, пазней (з 1895 г.) у майстэрні Ільі Рэпіна. У Акадэміі ён падтрымліваў кантакты з іншымі студэнтамі з Літвы, сярод якіх былі: Фердынанд Рушчыц, Генрык Вейсенгоф i Станіслаў Богуш-Сестранцэвіч, а таксама з рускімі, асабліва з сябрамі Таварыства А. Куінджы[4].

У 1893 годзе ён здзейсніў азнаямленчую паездку на Усход, у Бейрут і Палесціну, па дарозе наведаўшы Адэсу, Канстанцінопаль, Грэцыю і Егіпет. У адпаведнасці з практыкай акадэмічных жывапісцаў ён сабраў там вялікі матэрыял, які пазней выкарыстаў, між іншым, для стварэння гістарычнай кампазіцыі, якая стала яго дыпломным праектам, карцінай пад назвай «Магамет у пустыні (Уцёкі з Меккі)»[5].

Сваё майстэрства Стаброўскі ўдасканальваў у Акадэміі Жуліяна ў Парыжы (1897—1898), дзе пазнаёміўся з творчасцю акадэмічных мастакоў Бенжамена-Канстанта i Жана-Поля Ларана[6], таксама з новымі тэндэнцыямі ў мастацтве: імпрэсіянізмам і фавізмам. Пасля вяртання ў Санкт-Пецярбург браў актыўны ўдзел у мастацкім жыцці гораду, але выстаўляўся таксама ў Парыжы (Святовая выстаўка, 1900), Мюнхен (1901), Венецыя (1903).

У 1902 годзе ажаніўся са скульптаркай Юліяй Янішэўскай, з якой пазнаёміўся ў Пецярбургскай Акадэміі. У тым жа годзе стаў сябрам Таварыства польскім мастакоў "Sztuka"  (польск.) (бел.. У 1903 г. пасяліўся ў Варшаве, займаўся арганізатарскай і выкладчыцкай дзейнасцю. Разам з Конрадам Кшыжаноўскім ён спачатку кіраваў прыватнай мастацкай школай, на базе якой удалося аднавіць зачыненую па студзеньскім паўстанні варшаўскую Школу прыгожых мастацтваў у Варшаве. Яе адкрыццё адбылося 19 сакавіка 1904 г. Першым дырэктарам Школы стаў Стаброўскі — на гэтай пасадзе ён працаваў да 1909 г. У выніку канфлікту з педагагічнай радай і Камітэтам апекі на фоне грамадскай дзейнасці Стаброўскага ў галіне эзатэрыкі звольніўся[7].

У 1909—1913 гадах шмат падарожнічаў, у тым ліку: у Францыю, Германію, Швецыю, Іспанію, Італію і Канарскія астравы. Летнія месяцы праводзіў з сям’ёй у Длужневе  (лат.) (бел. (у сядзібе Длужнава  (лат.) (бел.) на тэрыторыі сучаснай Латвіі.

Пасля Першай сусветнай вайны, якую Стаброўскі правёў у Пецярбургу, у 1918 годзе вярнуўся ў Варшаву. У Расіі новая эстэтыка яго твораў была раскрытыкавана кансерватыўнымі сіламі, але была падтрымана часопісам «Мир искусства» (бел.: Свет мастацтва)[5]. У 1920-я гады Стаброўскі зноў шмат падарожнічаў у пошуках матываў жывапісу ў Грэцыю, Турцыю, Марока, Боснію, Швецыю і Нарвегію. У 1922 годзе стаў адным з заснавальнікаў мастацкай групы «Sursum Corda»[8].

У красавіку 1927 г. адбылася яго выстаўка з нагоды 40-годдзя мастацкай дзейнасці ў Гарадской мастацкай галерэі ў Лодзі[9].

Памёр у 1929, пахаваны Старых Павонзках (магіла 205-2-8)[10].

Творчасць

[правіць | правіць зыходнік]

Пісаў фігурныя кампазіцыі па матывах казак, легенд і гісторыі (напрыклад, «Эгле, каралева вужоў», 1900). Ён спалучаў сімвалічныя, фантастычныя і нават містычныя кампазіцыі (цікавіўся тэасофіяй) з дэкаратыўнасцю і стылістыкай мадэрн. Ствараў таксама падарожныя пейзажы і партрэты, займаўся мастацкім рамяством. Сярод яго прац: «Магамет у пустыні» (1894), «Цішыня ў вёсцы» (паміж 1894—1900), серыя з 11 карцін «Шэсце навальніцы», «Белая ноч у Петраградзе каля раз’езда», «Змярканне ў Лазенкаўскім парку ў Варшаве», «Белыя ночы», партрэты С. Дамброўскага, Ф. Радашэўскага, Л. Рытлінскай, В. Семяшковай і інш.

Galeria

[правіць | правіць зыходнік]
  • Сняжынка, 1891
    Сняжынка, 1891
  • Эгле, каралева вужоў, 1900
    Эгле, каралева вужоў, 1900
  • Паўлін — Партрэт Соф'я з Якімовічаў Баруцінскай, 1908, Нацыянальны музей у Варшаве
    Паўлін — Партрэт Соф'я з Якімовічаў Баруцінскай, 1908, Нацыянальны музей у Варшаве
  • Партрэт Браніслава Брыкнера ў фантастычным строі, 1908, Нацыянальны музей у Варшаве
    Партрэт Браніслава Брыкнера ў фантастычным строі, 1908, Нацыянальны музей у Варшаве
  • Каралева, 1909-1910
    Каралева, 1909-1910
  • Суцяшыцель пачвар, 1920, Нацыянальны музей у Варшаве
    Суцяшыцель пачвар, 1920, Нацыянальны музей у Варшаве
  • Партрэт Лаўры Пытлінскай, 1922, Нацыянальны музей у Варшаве
    Партрэт Лаўры Пытлінскай, 1922, Нацыянальны музей у Варшаве
  • Каштоўнасці з казкі, 1923, Нацыянальны музей у Варшаве
    Каштоўнасці з казкі, 1923, Нацыянальны музей у Варшаве
  • Лотасы ў парку ў Палерма, 1924, Нацыянальны музей у Варшаве
    Лотасы ў парку ў Палерма, 1924, Нацыянальны музей у Варшаве
  • Фаўн – віла Баргезэ, 1924, Нацыянальны музей у Варшаве
    Фаўн – віла Баргезэ, 1924, Нацыянальны музей у Варшаве
  • "Партрэт Яўгеніі Кербедзь", паміж 1909 і 1913
    "Партрэт Яўгеніі Кербедзь", паміж 1909 і 1913

Зноскі

  1. ↑ а б в Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
  2. ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #105138950X // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 17 кастрычніка 2015.
  3. ↑ БелЭн 2002.
  4. ↑ Sławomir Bołdok. Modernista czy mistyk?. «Gazeta Antykwaryczna». Nr 25, 04/1998.
  5. ↑ а б S. Bołdok.
  6. ↑ Kazimierz Stabrowski
  7. ↑ Materiały Słownika artystów polskich ISPAN i E. Charazińska (praca mgr.) za Radosław Okulicz-Kozaryn, Litwin wśród spadkobierców Króla-Ducha, Poznań 2007, s. 177, przyp. 15.
  8. ↑ I. Kossowska.
  9. ↑ «Łódź w Ilustracji», 24 IV 1927, nr 17, s. 6
  10. ↑ Cmentarz Stare Powązki: Kazimierz Stabrowski(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 20 студзеня 2022. Праверана 30 мая 2024.

Літаратура

[правіць | правіць зыходнік]
  • Стаброўскі Казімір // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 126. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
  • L. Skalska, Kazimierz Stabrowski — lata studiów i początki działalności artystycznej, Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie 1975, t. 19, s. 613nn.
  • S. Bołdok, Modernista czy mistyk?, Gazeta Antykwaryczna nr (025) 04/1998 online
  • E. Charazińska, Kazimierz Stabrowski — malarz i pedagog (niepubl. praca magisterska) Uniw. Warszawski 1974
  • Od starożytności do współczesności — Malarstwo i rzeźba, Wydawnictwo Naukowe PWN S.A., Warszawa 2006

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Казімір_Стаброўскі&oldid=4796773"