Гісторыя Босніі і Герцагавіны

Гісторыя Босніі і Герцагавіны
Даславянскі перыяд Ілірык, Далмацыя
Сярэднявечная Боснія Боснія ў раннім сярэднявеччы Каралеўства Боснія
Асманская імперыя Баснійскі эялет Баснійскі вілает Баснійска—Герцагавінскае паўстанне Баснійскі крызіс
Аўстра-Венгрыя
Першая Югаславія Дзяржава славенцаў, харватаў і сербаў Каралеўства Югаславія
Другая сусветная вайна Незалежная дзяржава Харватыя
Другая Югаславія СР Боснія і Герцагавіна
Найноўшая гісторыя Босніі Рэспубліка Боснія і Герцагавіна Баснійская вайна Рэспубліка Сербская Харвацкая рэспубліка Герцаг-Босна Рэспубліка Заходняя Боснія Вашынгтонскае пагадненне Дэйтанскае пагадненне Сучасная Боснія і Герцагавіна
Партал «Боснія і Герцагавіна»

Гісторыя Босніі і Герцагавіны — працэс фарміравання і развіцця дзяржавы Боснія і Герцагавіна.

Сярэднявечча

Землі былі пад уладай харвацкіх каралёў (958 — ~1000), венгерскіх каралёў (~1000 — ~1200). Каля 1200 сфармавалася ўласнае каралеўства, у хуткім часе ўзяло кантроль над Герцагавінай. У 1391 каралеўства распалася, паўднёвая частка адасобілася ў самастойнае княства Герцагавіна. У 1463 — 1878 турэцкая правінцыя.

Новы час

Пасля 1878 пад кантролем Аўстра-Венгрыі ў якасці правінцыі Боснія і Герцагавіна. Фармальна анексаваная ў 1908.

Найноўшы час

Боснія стала правінцыяй Югаславіі ў 1918, федэратыўнай рэспублікай Боснія і Герцагавіна ў 1946.

Незалежная Боснія і Герцагавіна. Грамадзянская вайна

Асноўны артыкул: Баснійская вайна

Суверэнітэт абвешчаны 15 кастрычніка 1991.

9 студзеня 1992 была абвешчана Рэспубліка Сербская БіГ як федэратыўная адзінка Сацыялістычнай Федэратыўнай Рэспублікі Югаславія (СФРЮ).

25 студзеня 1992 Парламент БіГ прыняў Мемарандум аб незалежнасці.

Рэферэндум за незалежнасць праведзены 29 лютага 1992. Пасля абвяшчэння незалежнасці пачаліся сутыкненні з этнічнымі сербамі. ЗША і ЕС прызналі рэспубліку 7 красавіка 1992. Жорсткія баі з удзелам трох бакоў — баснійцаў, сербаў, харватаў, потым між баснійска-харвацкім саюзам (18 сакавіка 1994) і сербамі, узаемныя этнічныя "чысткі" працягваліся да канца 1995 (гл. Аблога Сараева). Краіны НАТА актыўна ўмяшаліся ў канфлікт у сяр. 1995, бамбілі пазіцыі баснійскіх сербаў. У гэты ж час баснійска-харвацкі саюз правёў паспяховы наступ у верасні 1995, заняў да 50% тэрыторыі Босніі і Герцагавіны. Канфлікт завяршыўся падпісаннем Дэйтанскіх пагадненняў (папярэдняя згода 21 лістапада 1995, падпісаныя 14 снежня 1995 у Парыжы).