Гіпотэза афрыканскага паходжання чалавека

Дагледжаная версія гэтай старонкі, зацверджаная 27 мая 2024, была заснавана на гэтай версіі.

Гіпотэза афрыканскага паходжання чалавека — гіпотэза, паводле якой арэал узнікнення чалавека знаходзіцца ў Афрыцы. Заснавальнікі гэтай гіпотэзы вядомыя археолагі — сям'я Лікі (англ.: Leakey). Гіпотэза заснавана на знаходках у Олдувайскай цясніне на поўначы Танзаніі, якая дала назву олдувайскай культуры і ў Коабі Форы ў Эфіопіі. Гэта гіпотэза цяпер прызнаецца асноўнай дзякуючы комплексу сучасных даследаванняў.

Канцэпцыі афрыканскага паходжання супрацьпастаўляюцца цяпер маргінальныя гіпотэзы мультырэгіянальнага паходжання і пазатрапічнага паходжання чалавецтва. Канцэпцыя мультырэгіянальнага паходжання чалавека прадугледжвае, што продкавы від Homo erectus ператварыўся ў Homo sapiens у розных пунктах зямнога шара незалежна (што супярэчыць канцэпцыям дывергенцыі і манафіліі).

Некаторыя эксперты мяркуюць, што сучаснае пазаафрыканскае чалавецтва галоўным чынам паходзіць не ад той папуляцыі, якая прыйшла ў Азію «паўночным шляхам» па Нільскім калідоры каля 120 тысяч гадоў назад, а ад іншай групы выхадцаў з Афрыкі, якая пакінула родны мацярык «паўднёвым шляхам», гэта значыць перабралася цераз Баб-эль-Мандэбскі праліў у Паўднёвую Аравію і затым рассялялася ўздоўж узбярэжжа Індыйскага акіяна на ўсход^[1].

Гл. таксама

Зноскі

↑ Марков А. В.. Найдено новое подтверждение раннего выхода сапиенсов из Африки «южным путём» (нявызн.). Элементы.ру (2 лютага 2011). Архівавана з першакрыніцы 3 сакавіка 2012. Праверана 16 ліпеня 2016.

Літаратура

Ранняя эволюция человека
Лики(руск.) // Энцыклапедыя «Кругасвет».

[1] Марков А. В.. Найдено новое подтверждение раннего выхода сапиенсов из Африки «южным путём» (нявызн.). Элементы.ру (2 лютага 2011). Архівавана з першакрыніцы 3 сакавіка 2012. Праверана 16 ліпеня 2016.

[1]

Антрапагенез і палеаантрапалогія
Вымерлыя роды Hominini/Hominina	Sahelanthropus tchadensis Orrorin Ardipithecus Kenyanthropus Australopithecus anamensis afarensis bahrelghazali africanus garhi sediba Paranthropus aethiopicus boisei robustus
Homo (род Homo)	Homo gautengensis Homo habilis Homo rudolfensis Дманісійскі гамінід Homo ergaster Homo erectus Homo erectus erectus Homo erectus pekinensis Homo soloensis Homo cepranensis Homo helmei Homo antecessor Homo heidelbergensis Homo neanderthalensis Дзянісаўскі чалавек Homo floresiensis Homo naledi Homo luzonensis Homo longi Homo sapiens Homo sapiens idaltu Краманьёнец Homo sapiens sapiens
Знаходкі гамінід	Азыхантрап Радэзійскі чалавек Атлантрап Хлопчык з Турканы Алдувай Пячоры Стэркфантэйн Сен-Сезар Сходненскі чэрап Тэшык-Таш Трэйнцье Тумай Лаэтолі Коабі-Фора Люсі Штайнгаймскі чалавек Юаньмоўскі чалавек Мегантрап Дэні
Паходжанне	Асноўныя гіпотэзы: Монацэнтрызм Афрыканская маргінальныя: Па-затрапічная Дыцэнтрызм Мультырэгіянальная (поліцэнтрызм) Наяпітэк Homo pampeanus
Распаўсюджанне	Археагенетыка Калыска чалавецтва Палеаіндзейцы Тэорыі прыбярэжных міграцый

Дагістарычная Афрыка
Па перыядах	Афрыка каменнага веку (Палеаліт Афрыкі \| Мезаліт Афрыкі \| Неаліт Афрыкі) \| Афрыка меднага веку \| Афрыка бронзавага веку \| Афрыка жалезнага веку
Паводле рэгіёнаў	Дадынастычны Егіпет (Бадары \| Мерымдэ \| Маадзі-Буто \| Накада) \| Дагістарычная Мальта \| Дагістарычная Паўночная Афрыка (гараманты \| гуанчы \| лівійцы) \| Дагістарычны Сахель \| Дагістарычны Судан \| Дагістарычная Усходняя Афрыка \| Дагістарычная Экватарыяльная Афрыка \| Дагістарычная Субэкватарыяльная Афрыка \| Дагістарычная Паўднёвая Афрыка
Антрапалогія	Генетычная гісторыя Афрыкі \| Гіпотэза афрыканскага паходжання чалавека \| Калыска чалавецтва
Дасягненні	Наскальныя малюнкі Сахары \| Дальмены Паўночнай Афрыкі
Гл. таксама: Дагістарычная Палесціна — Дагістарычны Кіпр — Катэгорыя:Археалагічныя культуры Афрыкі Заўв. Курсівам пазначаны перанакіраванні на раздзелы ў буйнейшых артыкулах, звычайным шрыфтам — самастойныя артыкулы.