1 ліпеня

1 лі́пеня — 182-і дзень году (183-і ў высакосным годзе) паводле Грыгарыянскага календару. Да канца году застаецца 183 дні.

Падзеі

• 251 — імпэратар Дэцый Траян загінуў у бітве пры Абрытусе супраць готаў; яго наступнікам стаў Трэбоніян Гал
• 1535 — пачаўся суд над Томасам Морам, ангельскім палітыкам і пісьменьнікам
• 1569 — падпісаная Люблінская унія, паводле якой адбылося аб’яднаньне дзьвюх краінаў Вялікага Княства Літоўскага і Польскага каралеўства ў адно дзяржаўнае ўтварэньне Рэч Паспалітую
• 1812 — Напалеон абвясьціў узнаўленьне Вялікага Княства Літоўскага і стварыў часовы ўрад ВКЛ
• 1858 — упершыню агучаная тэорыя эвалюцыі Дарвіна
• 1863 — пачалася бітва пры Гетысбэргу, адна з вырашальных бітваў Грамадзянскай вайны ў ЗША, у якой паўночнікі разьбілі паўднёвікаў
• 1867 — абвешчаная незалежнасьць Канады
• 1916 — пачалася бітва на Соме ў час Першай сусьветнай вайны
• 1921 — зацьверджаны статут Таварыства беларускай школы, створанага ў Вільні
• 1932 — заснаваны «Гомельскі маргарынавы завод»
• 1944 — у Брэтан-Вудсе пачалася канфэрэнцыя, на якой былі ўтвораныя Міжнародны валютны фонд і Сусьветны банк
• 1962 — атрыманьне незалежнасьці Руандай і Бурундзі
• 1963 — брытанскі ўрад прызнае, што Кім Філбі працаваў як савецкі агент
• 1966 — Францыя выйшла з вайсковай арганізацыі НАТО, застаўшыся ў палітычнай
• 1974 — прэзыдэнт ЗША Рычард Ніксан падчас свайго візыту ў СССР наведаў Беларусь
• 1989 — у Кіеве створаны «Народны рух Украіны».
• 1991 — скончылася гісторыя ўсходняга суперніка NATO — Арганізацыі Варшаўскай дамовы. Пратакол аб спыненьні дзейнасьці гэтай арганізацыі ў Празе падпісалі Баўгарыя, Вугоршчына, Польшча, Румынія, СССР і Чэхаславаччына
• 1992 — у беларускай дзяржаўнай прэсе надрукавалі тэксты варыянтаў гімну, у тым ліку Багдановіча «Пагоня», Краўцова «Мы выйдзем шчыльнымі радамі», Арсеньневай «Магутны Божа»
• 1997 — Ганконг ізноў стаў часткай Кітаю
• 1999 — набылі моц Грамадзянскі кодэкс Рэспублікі Беларусь і Грамадзянскі працэсуальны кодэкс Рэспублікі Беларусь
• 2002 — уступіў у дзеяньне статут Міжнароднага крымінальнага суду
• 2003 — у Таліне адчынены Музэй акупацый
• 2013 — Харватыя ўступіла ў Эўрапейскі Зьвяз

Нараджэньні

• 1506 — Людвік II Ягелончык, вугорскі і чэскі кароль з дынастыі Ягайлавічаў
• 1534 — Фрыдрых II, кароль Даніі
• 1593 — Альбрэхт Станіслаў Радзівіл, дзяржаўны дзяяч Рэчы Паспалітай, пісьменьнік і гісторык. Канцлер вялікі літоўскі
• 1646 — Готфрыд Ляйбніц, знакаміты вучоны, вялікі матэматык, філёзаф-ідэаліст
• 1780 — Карл Кляўзэвіц, нямецкі генэрал і ваенны тэарэтык
• 1804 — Жорж Санд, француская пісьменьніца
• 1834 — Ядзьвіга Лушчэўская, польская паэтка і навэлістка
• 1886 — Іцхак Кацэнэльсан, габрэйскі паэт, драматург і пэдагог
• 1904 — Генрых Глябовіч, беларускі ксёндз
• 1909 — Хуан-Карлас Анэты, уруґвайскі пісьменьнік
• 1924 — Антоні Рамальетс, гішпанскі футбаліст (брамнік), а таксама мэнэджар і трэнэр гішпанскіх клюбаў
• 1927 
  • Леў Клейн, беларускі і расейскі археоляг
  • Зора Кіпель, бібліёграф, літаратуразнаўца, публіцыстка, грамадзка-культурная дзяячка эміграцыі ў ЗША
• 1934 — Сыдні Полак, амэрыканскі кінарэжысэр, актор і прадусар
• 1936 — Георгі Шанько, беларускі дзіцячы нэўроляг-навуковец
• 1951 — Аляксандар Радзькоў, беларускі палітычны й грамадзкі дзяяч, пэдагог
• 1961 — Дыяна, прынцэса ўэйлзкая
• 1966 — Рафаэль Сіманкас, гішпанскі палітык
• 1967 — Памэла Андэрсан, амэрыканская акторка і фотамадэль канадзкага паходжаньня
• 1968 — Жорды Мальля, гішпанскі атор
• 1970 — Алена Макоўская, 4-я кіраўніца Згуртаваньня беларусаў сьвету «Бацькаўшчына» (зь 2009 году)
  • Карэн Мюлдэр, нідэрляндзкая мадэль, вядомая як адна з Анёлаў Victoria’s Secret.
• 1971 — Алег Антоненка, беларускі хакеіст
• 1977 — Вэроніка Санчэс, гішпанская акторка
• 1986 — Агнэса Моніка, інданэзійская сьпявачка

Сьмерці

• 1777 — Дай Чжэнь, кітайскі філёзаф-нэаканфуцыянец, лідэр аднаго з двух галоўных напрамкаў «ханьскага вучэньня», матэматык, астраном, лінгвіст, гісторык і географ
• 1782 — Чарлз Ўотсан-Ўэнтварт, 9-ы, 13-ы прэм’ер-міністар Вялікабрытаніі
• 1887:
  • Апалін Гафмейстар, расейскі памешчык, дзяяч рэвалюцыйнага руху, мэмуарыст
  • Юлія Разумейчык, беларуска рэвалюцыянэрка
• 1890 — Апалін Гафмейстар, дзяяч польскага і беларускага рэвалюцыйнага руху, адзін з кіраўнікоў нацыянальна-вызвольнага паўстаньня 1863—1864 гадоў; мэмуарыст
• 1894 — Юліюс ван Зёлен ван Ніевэльт, нідэрляндзкі палітычны й дзяржаўны дзяяч. Прэм’ер-міністар Нідэрляндаў
• 1896:
  • Гарыет Бічэр-Стоў, амэрыканская пісьменьніца, аўтар знакамітага раману «Хаціна дзядзькі Тома»
  • Каятан Крашэўскі, польскі пісьменьнік, астронам-аматар, уладальнік бібліятэкі, што налічвала больш за 10 тысячаў тамоў
• 1937 — Міхаіл Брусьнёў, расейскі рэвалюцыянэр.
• 1938 — Іван Цьвікевіч, беларускі навуковец, кіраўнік мэдычнай сэкцыі Інстытуту беларускай культуры
• 1974 — Хуан-Дамінга Пэрон, арґентынскі палітык, прэзыдэнт Арґентыны
• 1982 — Уладзімер Мяжэвіч, беларускі пісьменьнік
• 1983 — Янка Хвораст, беларускі танцоўшчык, балетмайстар, зьбіральнік беларускага харэаграфічнага фальклёру
• 2004 — Марлон Брандо, выбітны амэрыканскі актор тэатра і кіно
• 2009 — Людміла Зыкіна, расейская народная і эстрадная сьпявачка
• 2022 — Сьцепаніда Сьцепанюк, легендарная беларуская ткачыха, народны майстар Беларусі