Фтор
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Выгляд | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Вадкі фтор пры звышнізкіх тэмпэратурах | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Агульная інфармацыя | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Назва, сымбаль, атамны нумар | Фтор, F, 9 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Катэгорыя элемэнту | Немэталы | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Група, пэрыяд, блёк | 17, 2, p | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Адносная атамная маса | 18.998403163(6) г·моль−1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Канфігурацыя электронаў | [He] 2s2 2p5 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Электронаў у абалонцы | 2, 7 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Фізычныя ўласьцівасьці | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Колер | зеленавата-жоўты | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Фаза | газа | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Шчыльнасьць (пры п. т.) | 0.001696 г·см−3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Шчыльнасьць вадкасьці пры т. пл. | 1,7 г·см−3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Тэмпэратура плаўленьня | 53.63 K, -219.6 °C, -363.14° °F | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Тэмпэратура кіпеньня | 85.1 K, -188 °C, 306.49 °F | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Удзельная цеплыня плаўленьня | 0.2552 кДж·моль−1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Удзельная цеплыня выпарваньня | 3.2698 кДж·моль−1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Цеплаправоднасьць | (300 K) 0.0279 Вт·м−1·K−1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Уласьцівасьці атама | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ступені затляненьня | −1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Электраадмоўнасьць | 3.98 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Энэргіі іянізацыі | 1-я: 1681 кДж·моль−1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2-я: 3374 кДж·моль−1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3-я: 6050 кДж·моль−1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Атамны радыюс | 57 пм | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Кавалентны радыюс | 72 пм | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Радыюс Ван дэр Ваальса | 135 пм | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Іншыя характарыстыкі | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Нумар CAS | 7782-41-4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Найбольш стабільныя ізатопы | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Асн. артыкул: ізатопы | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Фтор, флёр[2] (па-лацінску: Fluorum) F — хімічны элемэнт VII групы пэрыядычнай сыстэмы; атамны нумар 9. Адносіцца да галягенаў.
Шырока распаўсюджаны ў прыродзе. Асноўная крыніца фтору — флюарыт CaF2. Фтор зьяўляецца складовай часткай прыродных фасфатаў — апатытаў і фасфарытаў. Невялікая колькасьць фтору ўтрымліваецца ў прыродных водах. У расейска-беларускім слоўніку, выдадзеным у Менску ў 1993 годзе, элемэнт перакладаецца як «флёр»[2]. Упершыню злучэньні фтору выкарыстоўваліся ў 1670 годзе - багемскі дыямент (CaF2)[1]. Адкрыты ў 1886 годзе францускім хімікам Фэрдынандам Фрэдэрыкам Анры Майсанам (па-ангельску: Ferdinand Frederic Henri Moissan)[3].
Ізатопы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Фтор мае адзін стабільны ізатоп 19F і шэраг радыяактыўных ізатопаў[4]. Ізатоп 18F атрымліваецца на цыклатроне і зьяўляецца асновай для радыёфармацэўтычных прэпаратаў (фтордэзоксіглюкозы, фторхаліна, фтора-PSMA)[5].
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ а б Fluorine (анг.) National Center for Biotechnology Information Праверана 1 кастрычніка 2020 г.
- ^ а б Расейска-беларускі хімічны слоўнік / Укладальнікі: А. Глушко, А. Стасевіч, А. Бокун. — Менск: Нацыянальная выдавецкая кампанія "Беларусь-тэхналёгія", 1993. — С. 32. — 1000 ас.
- ^ PubChem Element Summary for AtomicNumber 9, Fluorine (анг.). Royal Society of Chemistry. Праверана 1 кастрычніка 2020 г.
- ^ Isotopes of the Element Fluorine (анг.) It's Elemental
- ^ Позитронно-эмиссионная томография (ПЭТ) (рас.). РНПЦ Анкалогіі і медыцынскай радыялогіі ім. Н.Н.Аляксандрава. Праверана 1 кастрычніка 2020 г.
Вонкавыя спасылкі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Fluorine (F) — Chemical properties, Health and Environmental effects (анг.)
- Periodic Table of Elements: Fluorine — F (EnvironmentalChemistry.com)(недаступная спасылка) (анг.)
- Fluorine » isotope data (анг.) WebElements Periodic Table Праверана 1 красавіка 2020 г.
Пэрыядычная сыстэма хімічных элемэнтаў Дз. І. Мендзялеева
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | ||||||||||||||||
1 | H | He | |||||||||||||||||||||||||||||||
2 | Li | Be | B | C | N | O | F | Ne | |||||||||||||||||||||||||
3 | Na | Mg | Al | Si | P | S | Cl | Ar | |||||||||||||||||||||||||
4 | K | Ca | Sc | Ti | V | Cr | Mn | Fe | Co | Ni | Cu | Zn | Ga | Ge | As | Se | Br | Kr | |||||||||||||||
5 | Rb | Sr | Y | Zr | Nb | Mo | Tc | Ru | Rh | Pd | Ag | Cd | In | Sn | Sb | Te | I | Xe | |||||||||||||||
6 | Cs | Ba | La | Ce | Pr | Nd | Pm | Sm | Eu | Gd | Tb | Dy | Ho | Er | Tm | Yb | Lu | Hf | Ta | W | Re | Os | Ir | Pt | Au | Hg | Tl | Pb | Bi | Po | At | Rn | |
7 | Fr | Ra | Ac | Th | Pa | U | Np | Pu | Am | Cm | Bk | Cf | Es | Fm | Md | No | Lr | Rf | Db | Sg | Bh | Hs | Mt | Ds | Rg | Cn | Nh | Fl | Mc | Lv | Ts | Og | |
|