7 верасьня

7 ве́расьня — 251-ы дзень году (250-ы ў невысакосным годзе) паводле Грыгарыянскага календару. Да канца году застаецца 116 дзён.

Падзеі

• 70 — рымскае войска на чале з Тытам разрабавала Ерусалім
• 1191 — Аляксандар III абраны папам рымскім
• 1191 — Трэці крыжовы паход: Рычард Львінае сэрца разьбіў Саладына ў бітве пад Арсуфам
• 1581 — пачалася аблога Пскова войскамі Рэчы Паспалітай на чале са Стэфанам Баторыем у ходзе Інфлянцкай вайны
• 1619 — тры каталіцкія місыянэры, вядомыя як «кошыцкія мучанікі», забітыя за адмову выракчыся сваёй веры
• 1621 — перамога Рэчы Паспалітай над войскам Асманскай імпэрыі ў бітве пад Хоцінам
• 1667 — беларускі асьветнік Сімяон Полацкі быў афіцыйна абвешчаны настаўнікам 13-гадовага расейскага царэвіча Аляксея
• 1757 — перамога аўстрыйскіх войскаў над прускімі ў бітве пад Мойсам (цяпер у Згажэльцы) у часе Сямігадовай вайны
• 1764 — Станіслаў Аўгуст Панятоўскі абраны каралём польскім і вялікім князем літоўскім
• 1776 — ЗША ўпершыню ў сьвеце выкарысталі падлодку ў ваенных мэтах
• 1792 — першая група колішніх запароскіх казакаў пад камандаваньнем палкоўніка Савы Белага высадзілася на Тамані. Гэтую дату ўважаюць за пачатак засяленьня ўкраінцамі Кубані
• 1812 — Барадзінская бітва ў часе вайны паміж Расеяй і Францыяй
• 1821 — абвешчаная Рэспубліка Гран-Калюмбія (на тэрыторыі сучасных Вэнэсуэлы, Калюмбіі, Панамы і Эквадору) на чале з прэзыдэнтам Сімонам Баліварам
• 1822 — Бразылія абвясьціла незалежнасьць ад Партугаліі
• 1836 — у катэдральным саборы Сьвятога Віта ў Празе адбылася апошняя каранацыя чэскага караля. Быў каранаваны Фэрдынанд I Добры
• 1860 — першае выкарыстаньне кляновага лісту ў якасьці афіцыйнае канадзкае эмблемы падчас візыту ў Канаду прынца Ўэйлзкага
• 1901 — падпісаньнем баксёрскага пратаколу афіцыйна завяршылася «баксёрскае паўстаньне» ў Кітаі
• 1906 — Альбэрта Сантас-Дзюмон упершыню здолеў праляцець некалькі мэтраў на сваім біпляне «14-bis» у Bagatelle (Францыя)
• 1909 — падчас выпрабавальнага палёту на новым біпляне братоў Райт разьбіўся тэст-пілёт Eugene Lefebvre (1878—1909), стаўшы, такім чынам, першым авіятарам у сьвеце, які загінуў пад час палёту на лятальным апараце, цяжэйшым за паветра
• 1911 — францускі паэт беларускага паходжаньня Гіём Апалінэр арыштаваны па падазрэньні ў выкраданьні «Моны Лізы» зь Люўру. Празь пяць дзён апраўданы.
• 1921 — у Атлянтык-Сіці (штат Нью-Джэрзі) адбыўся першы конкурс «Міс Амэрыка»
• 1922 — заснаваны Банк Латвіі
• 1926 — Гішпанія выйшла зь Лігі Нацыяў
• 1928 — заснаваны ордэн Працоўнага Чырвонага Сьцяга СССР
• 1931 — створанае панчошна-трыкатажнае прадпрыемства «КІМ» у Віцебску
• 1939 — у Нямеччыне ўведзенае сьмяротнае пакараньне «за пагрозу абароннай моцы нямецкага народу»
• 1939 — капітуляцыя Вэстэрплятэ
• 1939 — пачалася абарона Візны
• 1940:
  • авіяцыя нацысцкай Нямеччыны распачала масіраваныя начныя бамбаваньні Лёндану
  • падпісаная Краёўская дамова, паводле якой Румынія вярнула Паўднёвую Дабруджу Баўгарыі
• 1941 — у Чыкага заснаваны Беларускі камітэт дапамогі ахвярам вайны (з кастрычніка 1941 году Беларуска-амэрыканская нацыянальная рада)
• 1942 — 8700 габрэяў высланыя з Калямыі (Заходняя Ўкраіна) у лягер сьмерці Бэльжэц
• 1954 — у цэнтры баўгарскай сталіцы адкрыты помнік Савецкай арміі
• 1956 — адбыўся дэбют 16-гадовага Пэле ў матчы супраць «Карынціянсу». «Сантус» перамог зь лікам 7:1, а Пэле забіў адзін з галоў у браму суперніка
• 1964 — пад Габравам (Баўгарыя) заснаваны Архітэктурна-этнаграфічны музэй «Этыр»
• 1972 — у Менску заснавалі Інстытут парашковай мэталюргіі
• 1977 — Панама і ЗША падпісалі дамовы па ўрэгуляваньні статусу Панамскага каналу. ЗША пагадзілася перадаць правы на канал Панаме да канца XX стагодзьдзя
• 1978 — ад рук агента Камітэту дзяржаўнай бясьпекі Баўгарыі Франчэска Гуліна ў Лёндане загінуў баўгарскі пісьменьнік-дысыдэнт Георгі Маркаў
• 1986:
  • Дэсманд Туту стаў першым чорным кіраўніком англіканскае царквы ў Паўднёвай Афрыцы
  • няўдалая спроба замаху на чылійскага дыктатара Аўгуста Піначэта
• 1987 — адбыўся першы візыт лідэра Нямецкае Дэмакратычнае Рэспублікі (ім стаў Эрых Гонэкер) у Фэдэратыўную Рэспубліку Нямеччына
• 1992 — У Нью-Брансьвіку адбылася ХХ Сустрэча беларусаў Паўночнай Амэрыкі
• 1994 — зацьверджаны новы гімн Таджыкістану
• 2005 — у Эгіпце адбыліся першыя прэзыдэнцкія выбары
• 2009 — на Самоа ўведзены левабаковы рух
• 2011 — Катастрофа Як-42 пад Яраслаўлем падчас якой загінула каманда «Лякаматыў», сярод якіх былі беларусы Руслан Салей і Сяргей Астапчук

Нараджэньні

• 1533 — Лізавета I, ангельская каралева
• 1707 — Жорж Люі ле Клерк дэ Б'юфон, францускі натураліст, біёляг, матэматык, прыродазнавец і пісьменьнік 18 стагодзьдзя
• 1725 — Ўільям Д’юсбэры, брытанскі адмысловец па рабоце з эмальлю і антрэпрэнэр
• 1791 — Джузэпэ Джаакіна Бэльлі, італьянскі паэт
• 1832 — Людвік Нарбут, адзін з кіраўнікоў паўстаньня 1863—1864 гадоў на Беларусі і ў Летуве
• 1867 — Дж. П. Морган, амэрыканскі фінансіст
• 1870 — Аляксандар Купрын, расейскі пісьменьнік
• 1885 — Іван Сікора, беларускі сэлекцыянэр-аматар
• 1885 — Палута Бадунова, беларускі палітык, адзін зь лідэраў Беларускай партыі сацыялістаў-рэвалюцыянэраў, сябра Рады і Народнага сакратарыята Беларускай Народнай Рэспублікі
• 1909 — Элія Казан, амэрыканскі рэжысэр
• 1911 — Тодар Жыўкаў, баўгарскі палітык, дзяржаўны дзяяч
• 1917 — Джон Корнфарт, аўстралійскі хімік, ляўрэат Нобэлеўскай прэміі ў галіне хіміі
• 1919 — Алесь Асіпенка, беларускі пісьменьнік, сцэнарыст
• 1923 — Рыкарда Пічча, італійскі мовазнаўца, славіст
• 1930 — Бадуэн I, бэльгійскі кароль
• 1930 — Ляон Кляніцкі, амэрыканскі рабін польскага паходжаньня, прапагандыст дыялёгу між каталікамі і юдэямі
• 1932 — Пол Гэці, амэрыканскі філянтроп
• 1934 — Амар Карамі, лібанскі палітык, прэм’ер-міністар Лібану (1990—1992 і 2004—2005)
• 1936 — Бадзі Холі, амэрыканскі сьпявак
• 1939 — Уладзімер Халіп, беларускі і савецкі сцэнарыст, літаратар, кандыдат мастацтвазнаўства
• 1941 — Уладзімер Гайдук, беларускі паэт
• 1949 — Глорыя Гэйнар, амэрыканская сьпявачка
• 1951 — Крысі Хайнд, рок-сьпявачка, лідэр гурта «The Pretenders»
• 1954 — Майкл Эмэрсан, амэрыканскі актор тэатру і кіно
• 1956 — Тадэвуш Ісаковіч-Залескі, польскі армянін, каталіцкі сьвятар армянскага й лацінскага абраду, гісторык Касьцёла
• 1957 — Ніна Горык, валынская паэтка
• 1959 — Віктар Ганчар, беларускі палітык, зьніклы бязь зьвестак у 1999 годзе
• 1959 — Альфрэд Гісьлясан, гандбольны гульнёвы і трэнэр
• 1968 — Марсэль Дэсаі, францускі футбаліст, чэмпіён сьвету і Эўропы
• 1984 — Вера Званарова, расейская тэнісыстка

Сьмерці

• 355 — Кляўдый Сыльваній, імпэратар рымскі
• 1312 — кароль Фэрдынанд IV Кастыльскі
• 1731 — Еўдакія Лапухіна, расейская царыца, жонка Пятра I
• 1783 — Леанард Ойлер, вядомы швайцарскі, расейскі і нямецкі матэматык
• 1892 — Джон Грынліф Уітэр, амэрыканскі паэт
• 1951 — Марыя Мотэс, дамініканская акторка
• 1956 — Ота Шміт, савецкі матэматык, астраном, дасьледчык Поўначы, акадэмік Акадэміі навук СССР, з 1935 году, Герой Савецкага Саюзу
• 1960 — Вільгельм Пік, нямецкі камуніст, палітык, прэзыдэнт НДР
• 1978 — Кіт Мун, ангельскі бубнач («The Who»)
• 1982 — Леанід Ліпінскі, беларускі гісторык
• 1985 — Родні Робэрт Портэр, брытанскі біяхімік, Нобэлеўскі ляўрэат
• 1991 — Эдвін Мэцісан МакМілан, амэрыканскі хімік, Нобэлеўскі ляўрэат
• 1994 — Тэрэнс Янг, брытанскі кінарэжысэр
• 1994 — Джэймз Клэвэл, брытанскі і амэрыканскі пісьменьнік, сцэнарыст, рэжысэр
• 1997 — Мабуту Сэсэ Сэка, дыктатар Заіру
• 2002 — Узіэль Галь, ізраільскі тэхнік, стваральнік аўтамату «Узі»
• 2011 — Руслан Салей, беларускі хакеіст
• 2021 — Уладзімер Ляхоўскі, беларускі гісторык

Сьвяты

• Сусьветны дзень пазбаўленьня ад ваеннай цацкі
• Бразылія — Дзень Незалежнасьці
• Мазамбік — Дзень Перамогі
• Украіна — Дзень вайсковай выведкі