Jump to content

Karma

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Mayong kasagkoran na gakod
Sarong mayong kasagkoran na gakod sa Nepalese temple prayer wheel
An Karma minasimbolo sa siring na mayong kasagkoran na gakod (itaas) komun na kultural motifs sa Asya. An mga mayong kasagkoran na gakod minasimbolo sa interlinking nin kawsa asin epekto, sarong siklong Karmic na minapadagos sagkod pa man. An mayong kasagkoran na gakod nahihiling sa tahaw kan prayer wheel.

An Karma (Sanskrito: कर्म; Pali: kamma) sa Sanskrito nangangahulugan nin sarong aksyon, trabaho, o gibo, asin an epekto o resulta kaiyan.[1] Sa mga relihiyon na Indiyan, an termino mas espisipikong minapanungod sa sarong prinsipyo nin kawsa asin epekto, parati deskripsyon na pig'aapod na prinsipyo nin karma, kun saen an intenente asin paghiro nin sarong indibidwal (cause) impluwensiya an puturo kan indibidwal na iyan (effect): An marahay na intensyon asin marahay na mga gibo nakakokontribwir sa marahay na mga karma asin mas maogmang mga pagkamundag liwat, mantang an maraot na intensyon asin maraot na mga gibo nakakokontribwir sa maraot na mga karma asin maraot na mga pagkamundag liwat.[2] Segun sa kada teksto, mayo nin koneksyon an mga pagkamundag liwat sa karma.[3][4]

An konsepto nin karma konektadong marhay sa ideya nin pagkamundag liwat sa dakol na eskwelahan nin mga relihiyon na Indiyan (partikularmente Hinduismo, Budismo, Jainismo asin Sikhismo), siring man sa Taoismo.[5][6] Sa mga eskwelahan na ini, an karma sa presente nakakaapektar sa ngapit nin sarong tawo sa presenteng buhay, siring man sa klase asin kwalidad kan buhay sa ngapit nin sarong tawo na sa ⁇ sāra.[7][8] An konseptong ini inako man sa kulturang popular sa Solnopan, na diyan an mga pangyayaring nangyayari pakatapos na an gawe-gawe nin sarong tawo posibleng ibilang na natural na mga resulta.

  1. See:
  2. Karma. Encyclopædia Britannica. 2012. 
  3. Halbfass, Wilhelm (2000). Karma und Wiedergeburt im indischen Denken (in German). Munich, Germany: Diederichs. ISBN 978-3-89631-385-0. 
  4. Lawrence C. Becker & Charlotte B. Becker, Encyclopedia of Ethics, 2nd Edition, ISBN 0-415-93672-1, Hindu Ethics, pp 678
  5. Parvesh Singla. The Manual of Life – Karma. Parvesh singla. pp. 5–7. GGKEY:0XFSARN29ZZ. Retrieved 4 June 2011. 
  6. Eva Wong, Taoism, Shambhala Publications, ISBN 978-1-59030-882-0, pp. 193
  7. "Karma" in: John Bowker (1997), The Concise Oxford Dictionary of World Religions, Oxford University Press.
  8. James Lochtefeld (2002), The Illustrated Encyclopedia of Hinduism, Rosen Publishing, New York, ISBN 0-8239-2287-1, pp 351–352