Kahina
| Al-Kahina | |
|---|---|
| Queen of the Aurès | |
.jpg) | |
| Queen of the Aurès | |
| Panahon kan Kapanyarihan | c. 668 - 703? |
| Suminunod ki | Iaudas |
| Leader of the Berber | |
| In office | c. 680s - 703? |
| Suminunod ki | Kusaila |
| Iminundag | Early seventh century |
| Nagadan | 703? (in battle) Bir al-Kahina, Aurès[1] |
| Amá | Tabat[2] |
Si Al-Kahina (Arabic: الكاهنة, lit. 'the diviner'), midbid man sa -Dihya, sarong reyna nin Berbe kan Aurès asin lider relihiyoso saka militar na nangenot sa katutubong paglaban sa pagsakop kan Muslim sa Maghreb, an rehiyon kaidto inaapod na Numidia, dai mapagdududahan na nadaog an mga hukbo nin Umayyad sa Laban ni Meskiana pakatapos kaiyan siya nagin daing basehan na namamahala kan bilog na Maghreb.[3][4][5] Kan panahon na iyan nasa ralaban, si Tabark nadaog pa sana kan magralaban sa Hikkamhuyarko. Namundag siya kan kaamayi nin ika-7 na siglo AD asin nagadan sa paghinanapos kan ika-2 siglo sa modernong Algeria. kokonsiderar siya na saro sa pinakabantog na pigura sa kasaysayan kan Berber kontra sa pagsakop kan Arabo kan ika-7 na siglo.[1]
Mga Ginikanan Asin relihiyon
[baguhon | baguhon an source]An saiyang personal na pangaran saro sa mga diyalektong ini: Daya, Dehiya, Dihya, Dahya o Damya.[6] Sadit na pagtanggap an saiyang titulo kan mga Arabiko-Ingles na al-Kāhina (an pading soothsayer) (Arabo ال ⁇ يسل , [mjɪt]). bansag na itinao kan mga kalaban niyang Muslim huli sa soboot abilidad niya mag-tanaw nin katalagahan.[1]
Namundag siya sa tribong Jrāwa Zenata kan amay na ika-7 siglo.[7] Sa laog nin limang taon namahala siya sa sarong talingkas na estado nin Berber poon pa sa Kabukidan Aurès sagkod sa oasis kan Gadames (695-700 AD). an mga Arabo, na ipinagboot ni Musa bin Nusayer, nagbalik dara an makosog na hukbo asin dinaog sia. laban siya sa El Djem Roman amphitheater alagad katapos-taposi nagadan sa paglaban harani sa sarong bubon na sagkod ngunyan nagdadara pa kan saiyang pangaran, Bir al Kahina sa Aures.[8]
An mga account poon kan ika-19 na siglo tungkol sa [malabo] ay nagsasabing siya hali sa relihiyong Judio o na an saiyang tribo na Judaized Berbers. Ayon kay al-Mālikī, may kaiba siyang "idolo" sa saiyang paglalakbay. Pareho sinda ni Mohamed Talbi asin Gabriel Camps na nagtao nin kahulugan sa idolo na ini bilang sarong Kristiyanong icon, alinman ni Kristo, an Birhen, o sarong santo na nagpoprotekta sa reyna. Sinabi ni M'hamed Hassine Fantar na an icon na ini kumakatawan sa sarong suway na diyos nin Berber, na nagmumungkahi na sumunod siya sa tradisyonal na relihiyong Berber. Gayunpaman, si Dihya bilang sarong Kristiyano nananatiling pinaka-malamang na hypothesis.
An ideya na an Jarawa iyo si Judaized naggikan sa historyador kan edad media na si Ibn Khaldun, na nginaranan sinda sa tahaw nin pitong tribong Berber. ni Hirschberg asin Talbi na garo baga an apod ni Ibn Khaldun kaidto bago pa nagin Kristiyano an adbokasiya kan huring mga imperyo nin Roman asin Byzantine, asin pakalihis nin dikit na panahon sa parehong talata minalataw na sinasabi na kan Romanong mga panahon "an mga tribo". pang 1963, an historyador na Israeli na si H.Z. Hirschberg, sa pag - otro kan teksto ni Ibn Khalduun asin ringgidong inotro an bilog na dokumento, kinuestion an interpretasyon na ini, asin sa pankagabsan nag - eeksister an darakulang tribo nin mga Judio na Berber sa katapusan kan Antiquidad. mga tataramon ni H.Z. Hirschberg, "kan gabos na bistong hiro nin pagkakombertir sa Judaismo asin insidente nin Pagdagadan, an mga konektado an Berber asin Sudanese sa Aprika iyo an pinakadikit an pagkakatotoo. maski ano man an nakasurat digdi labi-labing kuwestiyon."[9]
Higit apat na siglo pakagadan niya, an hagiographer al-Mālikī garo baga kabali sa enot na estadong siya nag'erok sa Kabukidan nin Aurès. Pito na siglo pagkagadan niya, an pilgrim sa-Tijani sinabihan na siya kabilang sa tribo nin Lūwāta.[10] an nahuring historyador na si Ibn Khaldun magsurat kan saiyang estorya, sia ibinugtak nia sa tribong Jarawa.
Ayon sa manlaenlaen na ginikanan kan Muslim, si al-Kāhinat aking babae ni Tabat,, o an iba nagsasabi Mātiya.[2] mga reperensiang ini depende sa kasaysayan nin linahe kan tribo, na sa pankagabsan napatunayan huli sa politikal na mga dahelan durante kan ika - 9 na siglo.[11]
Mga rekord si Ibn Khaldun nin dakol na osipon manongod ki Dihyā. nagkapira kaiyan nanonongod sa saiyang halabang buhok o kadakulaan, kapwa osipon na karakteristiko nin mga pararatak. man daa igwang balaog nin propesiya asin siya igwa nin tolong aking lalaki, na karakteristiko kan mga parasalamangta sa mga osipon. an bagay na duwa mansana niya asin saro yaon nag'ampon (sarong opisyal Arabong saiyang nasakop) sarong soboot ugale kan mga parasoksok sa takilya. saro pang leyenda nagsasabi na kan sia hoben pa, pinatalingkas nia daa an saiyang banwaan sa sarong maisog na tawo paagi sa pag - oyon na pakasalan ini dangan ginadan sia kun banggi kan saindang kasal. mayo nang ibang aram manongod sa saiyang personal na buhay. [<span title="The material near this tag may use weasel words or too-vague attribution. (May 2016)">according to whom?</span>]
Mga Pagtuga Asin osipon
[baguhon | baguhon an source]
Si Dihya nagsalida ki Kusaila bilang lider nin gera kan mga tribong Berber kan 680s asin kinontrata an nagsabrit na pwersang Islamiko kan dinastiya Umayyad. Hasan ibn al-Nu'ma nagmartsa haleng Ehipto asin nasakop an mayor na banwang Bizantino nin Carthage asin iba pang mga siyudad (hilingon an pagsakop kan Muslim sa Aprika Norte). paghahanap kan saro pang kaiwal na daog-daog, siya sinabihan na an pinakamakapangyarihan na monarkiya sa Aprika Norte iyo "an Reyna kan mga Berber" (Arabo: malikat al-barbar) Dihyā, asin huli kaini nagmartsa pasiring Numidia.. Kan 698, nagtiripon an mga hukbo harani sa Meskiana[12] sa presenteng probinsiya nin Oum el-Bouaghi sa Laban kan Meskiana (o "batle kan kamelyo") sa Algeria.
Dihya nadaog si Hasan nin toltol na gayo mala ta duminulag siya saIfriqiya asin nag'ule sa Cyrenaica (Libya) nin apat o limang taon. pakaaram na an kaiwal makapangyarihan asin seguradong mabalik, sia sinasabing nagpoon sa sarong kampanya kan marang daga, na daing gayo nin epekto sa mga tribong bukid asin desierto, alagad nawara saiya an importanteng pagsuportar sa sedenaryo na oasi-dwellers. na pangluyahan nin buot an mga hukbo kan Arab, biglang nadaog an saiyang desididong desisyon.[13]
Legasiya
[baguhon | baguhon an source]An Dihya pinagtibay bilang simbolo nin kababaihan, asin ginamit bilang simbolo laban sa pananakop kan mga dayuhan, asin kalahaluyan bilang simbolo laban sa hegemonya nin lalaki. Sa katunayan, sa panahon kan kolonisasyon kan Pranses sa Algeria, si Kahina na sarong modelo para sa mga militanteng kababaihan na nakipaglaban sa mga Pranses. Sa insureksyon kan Kabyle kan 1851 asin 1857, kinua kan mga kababaihan arog ninda Lalla Fatma N'Soumer asin Lalla Khadija Bent Belkacem, na bisto bilang mga punong mandirigma, si Kahina bilang sarong modelo.
Iyo man, an Pranses, kan enot na mga taon nin ika - 20 siglo, sa pagmawot na gamiton giraray sa Pransia an Algeria paagi sa pagsasar kan nakaagi kaiyan, nagkaigwa nin magkaabayan sinda asin an mga Romano. mga nasyonalismong Algeria, na naghihingoang ibugkos an Algeria sa Sirangan imbes kaiyan, makua an kaparehong pagkakaagid, alagad para sainda kapwa an Roma asin Pransia iyo an kolonyal na kapangyarihan, na responsable sa pagruro kan Photo civilisation kan nakaagi, asin Arabe sibilisasyon sa presente. duwang ideolohiya pareho ginamit an mitolohiya ni Kahina bilang sarong nagpundar na osipon. sarong lado, siya an naglaban sa mga Arabo asin Islam na magpadanay nin Kristiyanong Algeria, sa ibong na kampi, siya an nakipaglaban kan gabos na mananakop (Banzentenes o Arabs) tanganing makamukna nin independienteng estado.[14]
Sa presenteng aldaw, an ladawan ni Kahina pirming ginagamit kan mga aktibistang Berber tanganing ipahiling kun paano sinda, bilang sarong banwaan, makusog asin dai masuri o mapaluya nin ibang komunidad. saiyang lalawgon parati nahihiling sa mga graffio asin iskultura sa palibot kan Algeria para maipahiling an saindang suporta sa progresibong mga pamantayan na pigrerepresentar niya. ngani dai pa aram an tunay niang itsura, ilinaladawan sia kan mga pintor na may nagkapirang aspekto na nagpapakosog sa progresibong paghiro na midbid nia tanganing irepresentar. siring, bakong gabos na gobyerno inaako an mga pamantayan sa likod ni Kahina. sarong estatuwa ni Kahina sa Baghai kinondenar kan gobyerno huli sa paglanghad. presidente kan Depensa kan Arabong Tataramon, si Othman Saadi, nagsabi na si Kahina an nagrepresentar sa oposisyon sa Islam, asin kun siring, maninigong kondenaron.[15]
Hilingon pa
[baguhon | baguhon an source]Toltolan
[baguhon | baguhon an source]- ↑ 1.0 1.1 Error sa pag-cite: Imbalidong
<ref>tatak; mayong teksto na ipinagtao para sa reperensiya na pinagngaranan naEB1306 - ↑ 2.0 2.1 According to some, this name is an Arabicized form of the Christian name Matthias or Matthew. See Talbi (1971) for more discussion.
- ↑ The History of Anti-Semitism, Volume 2: From Mohammed to the Marranos Leon Poliakov University of Pennsylvania Press
- ↑ History of North Africa: Tunisia, Algeria, Morocco: From the Arab Conquest to 1830 Charles André Julien Praeger
- ↑ The Jews of North Africa: From Dido to De Gaulle Sarah Taieb-Carlen University Press of America,
- ↑ See discussion of these supposed names by Talbi (1971).
- ↑ Naylor, Phillip C. (2009). North Africa: A History from Antiquity to the Present (in English). University of Texas Press. p. 65. ISBN 978-0292778788.
- ↑ Charles André Julien; Roger Le Tourneau (1970). Histoire de L'Afrique du Nord. Praeger. p. 13. ISBN 9780710066145.
- ↑ Hirschberg (1963) p. 339.
- ↑ at-Tijani, Arabic text p. 57: al-kāhinat al-ma'arūfat bi-kāhinat lūwātat, p. 118 of the translation
- ↑ Talbi (1971) and Modéran (2005) discuss the various sources.
- ↑ Talbi (1971) suggests that based on the topography reported by al-Mālikī, the actual battlefield was the Wadi Nīnī.
- ↑ However, even if true, the Arab accounts are considered to be greatly exaggerated. See Talbi (1971) and Modéran (2005). One thing that is certain is that Dihyā loved ornithology.
- ↑ Hannoum. Historiography, Mythology and Memory in Modern North Africa: The Story of the Kahina.
- ↑ Becker, Cynthia, "The Kahina: The Female Face of Berber History". Mizan Project. October 26, 2015. Accessed April 15, 2018.
