Jump to content

Bayoko

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
An aking may bayoko'

An bayokô (Ingles,mumps,o epidemic parotitis) sarong kahelangan nin tawo na kawsa nin virus. Dati saro ining helang na lakop sa kaakian kan mayo pang nagigibong bakuna laban igdi.

Makulog na paggatok kan salivary glands (parotid gland) iyo an parating sintomas kaini. An glands na ini nakukua sa irarom sa magkaibong kan salang, na pag hinimil'himil makulog.

Alagad, pwede man (kun lalake) na magkulog asin maggatok an bayag (inapod sa Ingles, orchitis) asin mga hiras o libaka magluwas sa kublit. Sa mga aki, bako man na gayo labi an isog kan sintomas. Sa mga hagbayon o mga maedad'edad nang lalake, pwede magkakomplikasyon sa pagkabaog ninda pero bihira man totoo an arog na pangyari. An helang na ini may sadiring limitasyon asin naagi sana. Mayo man nin pagbulong nanggad kaini maliban sa pagpakulpa' kan kulog dulot kan mga sintomas na nabutwa.

Mga senyales asin sintomas

An mas kumon na sintomas kan bayokô iyo

"Parotitis" o paggatok kan salivary glands sa 60–70% sa mga impeksyon asin 95% sa mga pasyente na may sintomas. An kulog mas namamate' orog na kun nagsasapa'. Pwede an kulog yaon sa ibong sana kan salang o magkaibong.

Kalentura

Kulog payo

Orchitis, o paggatok kan mga bayag. An mga lalake na bako nang tinedyer na naduktan bayokô may 30 porsyentong peligro magkaigwang orchitis.

Iba pang mga sintomas iyo an pag'alang sa nguso, paglalabô kan lawog o talinga o sa mas makuri, pagkawara' nin boses. Laen pa kaiyan, 20% kan naolaktan sa bayokô daing pinapahiling na sintomas kaya pwede lumakop an virus kan bayokô na mayong nakakaaram.