Пермь өлкәһе
| Пермь өлкәһе | |
| Байраҡ[d] | Герб[d] |
 |  |
| Нигеҙләү датаһы | 3 октябрь 1938 |
|---|---|
| Рәсми атамаһы | Пермская область, Молотовская область һәм Пермская область |
| Кем хөрмәтенә аталған | Молотов Вячеслав Михайлович |
| Дәүләт |
 Рәсәй |
| Административ үҙәк | Пермь |
| Административ-территориаль берәмек | Рәсәй һәм РСФСР |
| Хөкүмәт башлығы | Игумнов, Геннадий Вячеславович[d], Олег Анатольевич Чиркунов[d], Юрий Петрович Трутнев[d] һәм Кузнецов, Борис Юрьевич[d] |
| Халыҡ һаны | 2 769 805 кеше (2005) |
| Сиктәш | Коми Республикаһы, Башҡортостан Республикаhы, Удмурт Республикаһы һәм Киров өлкәһе |
| Алмаштырылған | Пермь крайы |
| Алыштырған | Свердловск өлкәһе |
| Ғәмәлдән сыҡҡан дата | 1 декабрь 2005[1] |
| Майҙан | 160 600 км² |
 | |
 | |
 Пермь өлкәһе Викимилектә | |
Пермь өлкәһе (рус. Пе́рмская область) — РСФСР (1938—1991) һәм Рәсәй Федерацияһы (1991—2005) составындағы административ-территориаль берәмек. Майҙаны — 160,6 мең км2. Административ үҙәге — Пермь ҡалаһы.
2005 йылда Коми-Пермяк автономиялы округы менән берҙәм Рәсәй Федерацияһы субъекты булараҡ берләштерелеү һөҙөмтәһендә Пермь крайы тип үҙгәртелә.
Тарихы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]1938 йылдың 3 октябрендә СССР Юғары Советы Президиумы Указы менән Свердловск өлкәһе составынан бүленеү юлы менән булдырылған. 1939 йылдың 31 майында СССР Юғары Советы өлкә ойоштороуҙы раҫлай[2].
1940 йылдың 8 мартынан 1957 йылдың 2 октябренә тиклем Мо́лотов өлкәһе тип атала[3].
1963 йылдың 1 февралендә Пермь өлкәһендә РСФСР Юғары Советы Президиумы Указы менән яңы райондар селтәре индерелә. 1965 йылдың 12 ғинуарында 13 район ҡайтанан тергеҙелә[4]. 1965 йылдың 4 ноябрендә РСФСР Юғары Советы Президиумы Указы менән Горнозаводск, Еловск һәм Кишерте райондары ойошторола[5]. 1966 йылдың 30 декабрендә РСФСР Ҡораллы Көстәренең Президиумы Указы менән УинскоеУй ауылында Уй районы ойошторола[6]. 1968 йылдың 13 декабрендә РСФСР Юғары Советы Президиумы Указы менән йәнә Оло Соснова районы ойошторола[7].
Рәсәй Президенты В. В. Путиндың 2000 йылдың 13 майындағы 849-сы «Рәсәй Федерацияһы Президентының федераль округтағы тулы хоҡуҡлы вәкиле тураһында»ғы Указына ярашлы, Пермь өлкәһе Волга буйы федераль округына индерелә.
Пермь өлкәһе составына Коми-Пермяк автономиялы округы (1977 йылға тиклем — милли округ) ингән. Рәсәй Конституцияһын ҡабул итеү менән (1993 йыл) Рәсәй Федерацияһының үҙ аллы субъекты булып китә.
2003 йылдың 7 декабрендә референдум үтә, унда Пермь өлкәһе һәм Коми-Пермяк автономиялы округында йәшәүселәр берҙәм Рәсәй Федерацияһы субъекты булараҡ берләштерелеүҙе хуплай. 2005 йылдың 1 декабренән Пермь өлкәһе һәм Коми-Пермяк автономиялы округы ғәмәлдән сығып, Рәсәй Федерацияһының яңы субъекты — Пермь крайы барлыҡҡа килә.
"Рәсәй федерацияһы составында Пермь өлкәһе һәм Коми-Пермяк автономиялы округы берләшеүе һөҙөмтәһендә Рәсәй Федерацияһында яңы субъект ойошторолоу тураһында " 25.03.2004 № 1-ФКЗ Федераль конституцион законы нигеҙендә берләшеү раҫлана
Халҡы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]СССР тарҡалыуынан һуң өлкә байтаҡ — 10 % — халыҡ һаны кәмеүен кисерә. 1990—2009 йылдарҙа Кама буйы халҡы 313 меңдән ашыу кешегә кәмегән (3 022 108 кешенән 2 708 419 кешегә ҡалған)[8][9].
Шулай уҡ ҡарағыҙ
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Пермская губерния
- Коми-Пермяцкий автономный округ
- Объединение Пермской области и Коми-Пермяцкого автономного округа в Пермский край
- Пермский край
- Коми-Пермяцкий округ
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ https://ru.wikisource.org/wiki/Федеральный_конституционный_закон_от_25.03.2004_№_1-ФКЗ
- ↑ s:Закон СССР от 31.05.1939 об изменении и дополнении статей 22, 23, 77, 78 и 83 Конституции (Основного Закона) СССР
- ↑ Название Молотовская область присвоено Указом Президиума Верховного Совета СССР «О переименовании города Перми в город Молотов и Пермской области в Молотовскую область». Через месяц Верховный Совет СССР утвердил это решение. Название «Пермская область» возвращено Указом Президиума Верховного Совета РСФСР от 02.10.1957 «О переименовании Молотовской области в Пермскую область и города Молотова в город Пермь».
- ↑ World Wide Historical Project: Адм.-тер. деление Пермской области
- ↑ Указ Президиума ВС РСФСР от 04.11.1965 «О преобразовании рабочего поселка Новопашийского в город районного подчинения и образовании некоторых районов в Пермской области»
- ↑ Указ Президиума ВС РСФСР от 30.12.1966 «Об образовании Уинского района в Пермской области»
- ↑ Указ Президиума ВС РСФСР от 13.12.1968 «Об образовании Большесосновского района в Пермской области»
- ↑ Миграция в Пермском крае: опыт анализа на региональном и муниципальном уровнях
- ↑ Анатолий Вешкин Демографический плюс // «Российская газета» : № 17 (5096) от 28 января 2010. — Пермь, 2010. — С. 13.