Paslanmaz polad
Paslanmaz polad — paslanmağa və korroziyaya davamlı dəmir ərintisi. Tərkibində 10,5% xrom və adətən nikel, həmçinin 0,2–2,11% karbon var. Paslanmaz poladın korroziyaya qarşı müqaviməti materialı qoruya və oksigenin mövcudluğunda özünü sağalda bilən passiv bir film meydana gətirən xromdan irəli gəlir.[1]:3
Parlaqlıq və korroziyaya qarşı müqavimət kimi ərintinin xüsusiyyətləri bir çox tətbiqdə faydalıdır. Paslanmaz polad təbəqələr, lövhələr, çubuqlar, məftillər və borularda istifadə oluna bilər. Bunlar qab-qacaq, bıçaq, cərrahi alətlər, əsas cihazlar, nəqliyyat vasitələrində, böyük binalardakı tikinti materiallarında, sənaye avadanlıqlarında (məsələn, kağız dəyirmanlarında, kimya zavodlarında, suyun təmizlənməsində) və kimyəvi maddələr və qida məhsulları üçün saxlama çənlərində və tankerlərində istifadə edilə bilər.
Paslanmayan poladın bioloji təmizliyi həm alüminiumdan, həm də misdən üstündür və şüşə ilə müqayisə edilə bilər.[2] Təmizləmə qabiliyyəti, gücü və korroziyaya davamlılığı paslanmayan poladdan əczaçılıq və qida emalı zavodlarında istifadəyə səbəb olmuşdur.[3]
Müxtəlif növ paslanmaz polad AISI üç rəqəmli nömrə ilə etiketlənir.[4] ISO 15510 standartı mübadilə cədvəlində mövcud ISO, ASTM, EN, JIS və GB standartlarında spesifikasiyaların paslanmayan poladların kimyəvi tərkibini sadalayır.[5]
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Davis, Joseph R., redaktorStainless Steels. ASM Specialty Handbook. Materials Park, OH: ASM International. 1994. ISBN 978-0871705037. 14 April 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 March 2020.
- ↑ Boulané-Petermann, L. "Processes of bioadhesion on stainless steel surfaces and cleanability: A review with special reference to the food industry". Biofouling. 10 (4). 1996: 275–300. Bibcode:1996Biofo..10..275B. doi:10.1080/08927019609386287. ISSN 0892-7014. PMID 22115182. 21 January 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 January 2022.
- ↑ Zaffora, Andrea; Di Franco, Francesco; Santamaria, Monica. "Corrosion of stainless steel in food and pharmaceutical industry". Current Opinion in Electrochemistry. 29. October 2021: Article 100760. doi:10.1016/j.coelec.2021.100760. 21 January 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 January 2022.
- ↑ ASM International. Introduction to Stainless Steels // Alloy Digest Sourcebook: Stainless Steels. 2000. 1 July 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 October 2021.
- ↑ International Organization for Standardization. "ISO 15510:2014 Stainless steels – Chemical composition". May 2014. 2 June 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 October 2021.
Əlavə ədəbiyyat
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Honeycombe, R. W. K. Steels: microstructure and properties. London: E. Arnold. 1981. ISBN 0-7131-2793-7. OCLC 7576277.
- International Standard ISO15510:2014 (abunə tələb olunur)
- Lacombe, P.; Baroux, B.; Béranger, G. Les aciers inoxydables [Stainless Steels] (fransız). Paris: Ed. de physique. 1990. Chapters 14 and 15. ISBN 978-0868831428. İstifadə tarixi: 8 March 2020.
- Peckner, D.; Bernstein, I.M. Handbook of Stainless Steels. McGraw-Hill Handbooks. New York: McGraw-Hill. 1977. ISBN 978-0070491472. İstifadə tarixi: 8 March 2020.