Mauna Kea
| Manua-Kea | |
|---|---|
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Dağ silsiləsi | Havay silsiləsi |
| Son püskürmə | 4500 il əvvəl |
| Tərkibi | bazalt |
| Mütləq hündürlüyü | 4207 m |
| Yerləşməsi | |
| 19°49′00″ şm. e. 155°28′00″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə |
 ABŞ |
| Region | Havay adaları |
|
|
|
|
|
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Mauna Kea — (hav. ˈmɔunə ˈkea — белая гора; ing. Mauna Kea) Havay adalarında vulkan. Dəniz səviyyəsindən 13.803 fut (4,207 m) dayanan zirvəsi, ABŞ-nin Havay əyalətinin ən yüksək nöqtəsi. Mauna Keanın yaşı təxminən bir milyon ildir ki, onun fəaliyyətinin ən fəal dövrü yüz minlərlə il əvvəl idi. Vulkanın son püskürməsi qonşu vulkanlara nisbətən daha qüvvətli olmuşdur. Son püskürməsi təxminən 4500 il əvvəl baş vermişdir. İndi isə vulkan qeyri-aktivdir. Havay dilində Mauna-Kea "Ağ dağ" deməkdir. Onu qəbiləsinin yüksək rütbəli rəhbərləri ziyarət edə bilərlər. 3975 metr yüksəklikdə kiçik Uaiau gölü yerləşir. Vulkanın yamacında yaşayan qədim havaylılar, yemək üçün geniş meşələrdən istifadə edirdilər. Mauna-Keaya XVIII əsrdə Avropalıların gəlişi ilə ekoloji vəziyyət kəskin deyişdir. Vulkan ekoloji cəhətdən 3 zonadan ibarətdir ki, alp zona-ən hündür hissəsidir. Meşələr şəkər sənayesində istifadə edilirdi. Mauna Kea astronomik müşahidələr üçün dünyanın ən yaxşı yerlərindən biridir. 1964-cü ildən yolun yaradılmasından bu yana 11 ölkədən 13 teleskop vulkanın üstündə tikilmişdir. Bu mərkəzlərdən, elektromaqnit spektrinin bütün sahələrində tədqiqat üçün istifadə olunur. Mauna Keanın ekoloji vəziyyətini müəyyən etmək üçün də işlər aparılır.
Xarici keçidlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]- USGS: Mauna Kea Volcano, Hawai`i Arxivləşdirilib 2006-10-21 at the Wayback Machine
Həmçinin bax
[redaktə | mənbəni redaktə et]İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Clague, David A.; Dalrymple, G. Brent. «Гавайский хребет — геологическая эволюция» = «The Hawaiian-Emperor Volcanic Chain – Geological Evolution». — USGS, 1987. — P. 32.
- ↑ Sherrod, David R.; Sinton, John M.; Watkins, Sarah E.; Brunt, Kelly M. «Геологическая карта штата Гавайи» = «Geological Map of the State of Hawaii». — USGS, 2007. — P. 44—48. (англ.) (Проверено 13 февраля 2011)
- ↑ What in the world is the Hilo Ridge? (англ.). USGS (8 January 1998). Проверено 13 февраля 2011. Arxivləşdirilib 2011-10-22 at the Wayback Machine 16 февраля 2012 г
