Hərbi həkim
Hərbi həkim ali tibb təhsili olan, tibbi mövqe tutan bir əsgərdir.[1] 1864-cü ildə ilk Cenevrə Konvensiyası tibb işçilərinin xüsusi neytral statusunu müəyyənləşdirdi və bu, "yalnız tibbi" funksiyaları yerinə yetirməyi, müharibə və silahlı münaqişələrin bütün qurbanlarına "qərəzsiz" tibbi yardım göstərməyi özlərinə vəzifə olaraq qoymaq idi.[2]
Tarixi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Qədim yunanların qoşunlarında xüsusi həkimləri var idi. Bəziləri yalnız daxili xəstəliklərin müalicəsi ilə məşğul olurdular, digərləri cərrahi. Həkimlər ordunun tərkibini təşkil edirdi, düşərgə qurarkən onların fikirləri soruşulurdu. Onlar İlahiyyat və dünyəvi tibb məktəblərində təhsil alırdılar. Romanın mövcud olduğu dövrdə tibb xəstəliklərinin müalicəsinə ruhların qovulması və müxtəlif batil müalicə metodları öz əksini tapmışdır. Epidemiyaya qarşı müharibə zamanı qoşunlarda dualar təyin olunur, keşişlər müxtəlif dini mərasimlər təşkil edirdilər.
Əsgərlər yaralanan zaman bir-birlərini sağaldır və ya təsadüfi həkimlərin xidmətlərindən istifadə edirdilər. Daimi ordu olmadığı üçün daimi hərbi həkimlər olmurdu. Zaman keçdikcə Roma ordusu qalıcı olur və onunla kateqoriyalara bölünən hərbi həkimlər təşkil olunurdu. Hər bir hərbi hissənin öz həkimi var idi. Həkim nümayəndələri, demək olar ki, yalnız yunanlar idi, öyrəndikləri elmi yunan təbabətinə tətbiq etmişdilər.[3]
Bizans İmperiyasında qoşunların da Romalılar kimi daimi həkimləri var idi, onlar kateqoriyalara bölünür və baş həkim müfəttişinə tabe olurdular.
Roma imperiyasının süqutundan sonra, XI əsrə qədər əsgərləri müalicə edəcək daimi həkimlər yox idi və xəstəxanalar da yox idi. İlk dəfə İtaliyada xaçlıları geri qaytarmaq üçün xəstəxanalar qurulmağa başladı. Böyük İtalyan şəhərlərinin də öz qoşunları var idi və onlar üçün həkimlər işə götürməyə və Florensiya, Bolonya və digər yerlərdə xəstəxanalar tikməyə başladılar.
Döyüşlərdə odlu silah tətbiqindən sonra həkimlərə ciddi ehtiyac oldu. Buna görə də 14-cü əsrdən başlayaraq hər bir bölmədə xüsusi cərrah həkimlər tətbiq edildi. Yalnız daxili tibb və cərrahiyyə ilə eyni dərəcədə tanış olan həkimlər tibb məktəblərini yalnız 18-ci əsrdə bitirməyə başladılar.
Ordu və donanma üçün həkimlər, hərtərəfli təhsilli və üstəlik yaxşı cərrahlar tələb olunurdu. Rusiya imperiyası dövründə hərbi həkimlər hərbi məmurlara aid idi.[4]
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ "COMBAT MEDIC SPECIALIST". 2020-11-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-08-30.
- ↑ "Женевская конвенция (1864)". 2022-06-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-08-30.
- ↑ "Военный врач и его место в истории". 2023-07-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-08-30.
- ↑ ИСТОРИЯ ВОЕННОЙ МЕДИЦИНЫ. ВОЗНИКНОВЕНИЕ ВОЕННОЙ МЕДИЦИНЫ И ЕЕ РАЗВИТИЕ В XIV - XVIII ВВ.