Finlandiya iqtisadiyyatı

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Finlandiya iqtisadiyyatı
Ölkənin əsas iqtisadiyyat mərkəzi olan Helsinki
Ölkənin əsas iqtisadiyyat mərkəzi olan Helsinki
Büdcə ili Təqvim ili
Ticarət təşkilatları AB, DTTİƏİT
Statistika
ÜDM 251.884.887.972,77 $[1]
Adambaşına düşən ÜDM 45.804 $[2]
İnflyasiya (İQİ) 1,1 ± 0,1 %[3]
Əksi qeyd olunmayıbsa, bütün məlumatlar ABŞ dolları ilədir.

Finlandiya iqtisadiyyatı, Fransa, Almaniya və Böyük Britaniya kimi digər Qərbi Avropa iqtisadiyyatlarına bənzər adambaşına düşən istehsal rəqəmi ilə yüksək sənayeləşmiş, qarışıq iqtisadiyyatdır.[4] Finlandiya iqtisadiyyatının ən böyük sektoru 72,7 faizlə xidmət, ardınca 31,4 faizlə istehsal və saflaşdırma sənayesidir.[5]

İqtisadiyyatın strukturu

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Finlandiya iqtisadiyyatı aşağıdakı sektorlardan ibarətdir:

  • Xidmət sektoru: Xidmət sektoru, Finlandiya iqtisadiyyatının ən böyük sektorudur və ÜDM-in təxminən 72,7%-ni təşkil edir. Bu sektora maliyyə, sığorta, daşınmaz əmlak, informasiya və kommunikasiya texnologiyaları, təhsil və səhiyyə kimi sahələr daxildir.[5]
  • Sənaye sektoru: Sənaye sektoru, ÜDM-in təxminən 31,4%-ni təşkil edir. Bu sektora elektronika, maşınqayırma, metal emalı, ağac emalı, kimya və qida sənayesi kimi sahələr daxildir. Finlandiya, xüsusilə elektronika və telekommunikasiya sahələrində güclü bir sənaye bazasına malikdir.[5]
  • Kənd təsərrüfatı sektoru: Kənd təsərrüfatı sektoru, ÜDM-in təxminən 2,2%-ni təşkil edir. Bu sektora əsasən taxıl, süd məhsulları, ət və meşə məhsulları istehsalı daxildir.[5]

Finlandiya, ixrac yönümlü bir iqtisadiyyata malikdir və ixrac, ÜDM-in təxminən 36%-ni təşkil edir.[4] Əsas ixrac məhsulları arasında elektronika, maşınqayırma məhsulları, kağız, kimya məhsulları və ağac məhsulları yer alır. Finlandiyanın əsas ixrac tərəfdaşları Almaniya, İsveç, ABŞ, Hollandiya və Çindir.[5]

İqtisadi problemlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Finlandiya iqtisadiyyatı, qlobal iqtisadi böhran və Avrozonadakı borc böhranından təsirlənmişdir. Bu, iqtisadiyyatın böyümə sürətini yavaşlatmış və işsizliyin artmasına səbəb olmuşdur. Bununla belə, Finlandiya hökuməti, iqtisadiyyatı sabitləşdirmək və rəqabət qabiliyyətini artırmaq üçün bir sıra tədbirlər görmüşdür.

Gələcək perspektivləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Finlandiya iqtisadiyyatının gələcək perspektivləri, qlobal iqtisadi şəraitdən və Avrozonadakı inkişaflardan asılıdır. Bununla belə, Finlandiya hökuməti, iqtisadiyyatı daha da gücləndirmək və yeni iş yerləri yaratmaq üçün bir sıra islahatlar həyata keçirməyi planlaşdırır.

İqtisadi göstəricilər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Aşağıdakı cədvəldə 1980–2017-ci illərdə Finlandiya iqtisadiyyatıyla bağlı əsas göstəricilər verilmişdir. İnflyasiyanın 2%-in altında olduğu illər yaşılla göstərilmişdir.[6]

İl ÜDM
(milyard dollarla)
Adam başına düşən ÜDM
(Avro ilə)
ÜDM artımı
(real)
İnflyasiya faizi
(faizlə)
İşsizlik
(faizlə)
Dövlət borcu
(ÜDM-dəki nisbəti)
1980 33.7 7,059 5.7 % Mənfi artış11.6 % 5.3 % 10.9 %
1981 38.1 7,957 1.3 % Mənfi artış12.0 % Mənfi artış5.7 % Mənfi artış11.5 %
1982 42.8 8,901 3.1 % Mənfi artış9.3 % Mənfi artış6.1 % Mənfi artış13.9 %
1983 47.8 9,870 3.1 % Mənfi artış8.4 % 6.1 % Mənfi artış15.4 %
1984 54.5 10,986 3.2 % Mənfi artış7.0 % Positive decrease5.9 % Positive decrease15.2 %
1985 58.3 11,910 3.5 % Mənfi artış5.8 % Mənfi artış6.0 % Mənfi artış15.8 %
1986 62.7 12,776 2.7 % Mənfi artış2.9 % Positive decrease6.7 % Mənfi artış16.4 %
1987 67.8 13,755 3.6 % Mənfi artış4.1 % Positive decrease4.9 % Mənfi artış17.6 %
1988 76.8 15,542 5.2 % Mənfi artış5.1 % Positive decrease4.2 % Positive decrease16.5 %
1989 85.9 17,344 5.1 % Mənfi artış6.6 % Positive decrease3.1 % Positive decrease14.3 %
1990 91.0 18,296 0.7 % Mənfi artış5.0 % Mənfi artış3.2 % Positive decrease13.8 %
1991 87.0 17,398 −5.9 % Mənfi artış4.5 % Mənfi artış6.7 % Mənfi artış21.8 %
1992 84.9 16,873 −3.3 % Mənfi artış3.3 % Mənfi artış11.8 % Mənfi artış39.3 %
1993 85.7 16,963 −0.7 % Mənfi artış3.3 % Mənfi artış16.5 % Mənfi artış54.1 %
1994 90.8 17,875 3.9 % 1.6 % Mənfi artış16.7 % Mənfi artış56.1 %
1995 98.6 19,329 4.2 % 0.4 % Positive decrease15.5 % Positive decrease55.1 %
1996 102.1 19,946 3.7 % 1.0 % Positive decrease14.6 % Mənfi artış55.3 %
1997 110.7 21,577 6.3 % 1.2 % Positive decrease12.7 % Positive decrease52.2 %
1998 120.4 23,387 5.4 % 1.3 % Positive decrease11.5 % Positive decrease46.9 %
1999 126.9 24,599 4.4 % 1.3 % Positive decrease10.3 % Positive decrease44.0 %
2000 136.3 26,349 5.6 % Mənfi artış3.0 % Positive decrease9.9 % Positive decrease42.5 %
2001 144.4 27,878 2.6 % Mənfi artış2.7 % Positive decrease9.2 % Positive decrease40.9 %
2002 148.3 28,545 1.7 % 2.0 % 9.2 % Positive decrease40.2 %
2003 151.6 29,112 2.0 % 1.3 % Positive decrease9.1 % Mənfi artış42.7 %
2004 158.5 30,361 3.9 % 0.1 % Positive decrease8.9 % Positive decrease42.6 %
2005 164.4 31,392 2.8 % 0.8 % Positive decrease8.5 % Positive decrease39.9 %
2006 172.6 32,844 4.1 % 1.3 % Positive decrease7.8 % Positive decrease38.1 %
2007 186.6 35,358 5.2 % 1.6 % Positive decrease7.0 % Positive decrease34.0 %
2008 193.7 36,545 0.7 % Mənfi artış3.9 % Positive decrease6.4 % Positive decrease32.6 %
2009 181.0 33,988 −8.3 % 1.6 % Mənfi artış8.3 % Mənfi artış41.7 %
2010 187.1 34,962 3.0 % 1.8 % Mənfi artış8.5 % Mənfi artış47.1 %
2011 196.9 36,625 2.6 % Mənfi artış3.3 % Positive decrease7.8 % Mənfi artış48.5 %
2012 199.8 36,990 −1.4 % Mənfi artış3.2 % Positive decrease7.7 % Mənfi artış53.9 %
2013 203.3 37,470 −0.8 % Mənfi artış2.2 % Mənfi artış8.2 % Mənfi artış56.5 %
2014 205.5 37,693 −0.6 % 1.2 % Mənfi artış8.7 % Mənfi artış60.2 %
2015 209.6 38,307 0.1 % Positive decrease0.2 % Mənfi artış9.4 % Mənfi artış63.6 %
2016 215.8 39,322 2.1 % 0.4 % Positive decrease8.8 % Positive decrease63.0 %
2017 224.3 40,753 3.0 % 0.8 % Positive decrease8.7 % Positive decrease61.4 %
  1. World Bank Open Data. Dünya Bankı.
  2. World Bank Open Data. Dünya Bankı.
  3. http://www.imf.org/external/datamapper/PCPIEPCH@WEO?year=2016.
  4. 1 2 "Finland". The World Factbook. Central Intelligence Agency. 2022-12-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-07-24.
  5. 1 2 3 4 5 "Economic forecast for Finland". European Commission. 2023-06-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-07-24.
  6. "Report for Selected Countries and Subjects". www.imf.org (ingilis). 2018-09-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-09-15.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]