DECT
DECT (ing. Digital Enhanced Cordless Telecommunications, azərb. Rəqəmsal təkmilləşdirilmiş simsiz telekommunikasiya) — əsasən simsiz telefon sistemlərinin yaradılması üçün istifadə edilən standart. O, Avropada yaranıb və 900 MHz CT1 və CT2 kimi əvvəlki simsiz telefon standartlarını əvəz edərək ümumi standart olub.[1]
Təkçə Avropada deyil, Avstraliya, Asiya və Cənubi Amerikanın əksər ölkələrində də bu standart qəbul edilib. ABŞ-nin radiotezlik qaydalarına görə Şimali Amerika bu standartı qəbul edə bilmədi. Nəticədə DECT 6.0 adlı bir az fərqli tezlik diapazonundan istifadə edən DECT variasiyası inkişaf etdirilib. Bu, sözügedən qurğuları hətta eyni istehsalçıdan başqa sahələrdə istifadə üçün nəzərdə tutulmuş sistemlərlə uyğunsuz hala salır. DECT, Şimali Amerika xaricində istifadə edildiyi əksər ölkələrdə digər standartları demək olar ki, tamamilə əvəz etdi.
DECT standartına əksər istehsalçıların tətbiq etdiyi sadə telefon imkanları üçün ümumi qarşılıqlı fəaliyyət profili olan "generic access profile" (GAP) daxildir. GAP uyğunluğu müxtəlif istehsalçıların DECT telefonları və bazalarına ən sadə funksional səviyyədə, yəni zəng etmək və qəbul etməkdə qarşılıqlı fəaliyyət göstərməyə imkan verir. Yaponiya özünün DECT forumu tərəfindən dəstəklənən J-DECT variantından istifadə edir.[2]
DECT Forumu tərəfindən CAT-iq kimi bazara çıxarılan "New Generation DECT" (NG-DECT) standartı telefonlar və baza stansiyaları üçün ümumi inkişaf etmiş imkanlar dəstini təmin edir. CAT-iq IP-DECT baza stansiyaları və müxtəlif istehsalçıların telefonları arasında dəyişdirilmə seçimini, eyni zamanda GAP avadanlığı ilə geriyə uyğunluğu təmin edir. Bu, həmçinin genişzolaqlı audio üçün məcburi dəstək tələb edir.
NR+ ("New Radio plus") kimi bazara çıxarılan "DECT-2020 New Radio" ultra etibarlı aşağı gecikmə və kütləvi maşın tipli rabitə üçün ITU-R IMT-2020 tələblərinə cavab verən 5G məlumat ötürmə protokoludur. Bu, əvvəlki DECT cihazları ilə birlikdə mövcud ola bilir.[3][4][5]
Standartlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ETSI EN 300 175 V2.9.1 (2022–03). Digital Enhanced Cordless Telecommunications (DECT) – Common Interface (CI)
- "ETSI EN 300 175-1. Part 1: Overview" (PDF).
- "ETSI EN 300 175-2. Part 2: Physical Layer (PHL)" (PDF).
- "ETSI EN 300 175-3. Part 3: Medium Access Control (MAC) layer" (PDF).
- "ETSI EN 300 175-4. Part 4: Data Link Control (DLC) layer" (PDF).
- "ETSI EN 300 175-5. Part 5: Network (NWK) layer" (PDF).
- "ETSI EN 300 175-6. Part 6: Identities and addressing" (PDF).
- "ETSI EN 300 175-7. Part 7: Security features" (PDF).
- "ETSI EN 300 175-8. Part 8: Speech and audio coding and transmission" (PDF).
- ETSI TS 103 636 v1.4.1 (2023–03). DECT-2020 New Radio (NR)
- "ETSI TS 103 636-1. Part 1: Overview" (PDF).
- "ETSI TS 103 636-2. Part 2: Radio reception and transmission requirements" (PDF).
- "ETSI TS 103 636-3. Part 3: Physical layer" (PDF).
- "ETSI TS 103 636-4. Part 4: MAC layer" (PDF).
- "ETSI TS 103 636-5. Part 5: DLC and Convergence layer" (PDF).
- Digital Enhanced Cordless Telecommunications (DECT)
- "ETSI TS 103 634 V1.4.1 (2023-03). Low Complexity Communication Codec plus (LC3plus)" (PDF).
- "ETSI TS 103 706 V1.1.1 (2022-01). Advanced Audio Profile" (PDF).
- "ETSI EN 300 700 V2.2.1 (2018-12). Wireless Relay Station (WRS)" (PDF).
- "ETSI EN 300 444 V2.5.1 (2017-10). Generic Access Profile (GAP)" (PDF).
- "ETSI EN 301 649 V2.3.1 (2015-03). DECT Packet Radio Service (DPRS)" (PDF).
- "ETSI EN 300 757 V1.5.1 (2004-09). Low Rate Messaging Service (LRMS) including Short Messaging Service (SMS)" (PDF).
- "ETSI EN 300 824 V1.3.1 (2001-08). Cordless Terminal Mobility (CTM) – CTM Access Profile (CAP)" (PDF).
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ "DECT Information". 2.rohde-schwarz.com. 1 November 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 January 2018. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- ↑ "DECT Forum". 2021-02-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-21. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- ↑ World’s first non-cellular 5G technology, ETSI DECT-2020, gets ITU-R approval, setting example of new era connectivity Arxivləşdirilib 2023-04-25 at the Wayback Machine. ETSI, 19 October 2021
- ↑ ETSI TR 103 810 V1.1.1 (2021–11). Final Evaluation Report on DECT-2020 NR. Arxivləşdirilib 2023-04-21 at the Wayback Machine ETSI, 23 November 2021.
- ↑ "ITU-R Approves DECT-2020 as New 5G Technology Standard. DECT Forum will be Promoting the Standard under the Name NR+" (PDF). DECT Forum. 2022-02-24. 2022-02-24 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-09-21. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
Əlavə ədəbiyyat
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Tuttlebee, Wally H.W. Cordless Telecommunications Worldwide. Springer. 1996. ISBN 978-3-540-19970-0.
- Phillips, John A.; Mac Namee, Gerard. Personal Wireless Communication with DECT and PWT. Artech. 1998. ISBN 978-0-89006-872-4.
- Prof. Dr. W. Kowalk. "Rechnernetze – The DECT Standard". 13 March 2007. 2023-04-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008-12-29. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- Technical Report: Multicell Networks based on DECT and CAT-iq Arxiv surəti 27 oktyabr 2020 tarixindən Wayback Machine saytında Arxivləşdirilib 27 oktyabr 2020 at the Wayback Machine. Dosch & Amand Research
Xarici keçidlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]- dect.org saytında DECT Forumu
- ETSI-də DECT məlumatı
- DECTWeb.com
- DECT yığınının açıq mənbə tətbiqi