Beynəlxalq Sülh Bürosu
Beynəlxalq Sülh Bürosu BSB | |
---|---|
| |
Növü | Qeyri-hökumət təşkilatı |
Yaranma tarixi | 13 noyabr 1981 |
Mərkəzi | |
Qurucusu | Reiner Braun |
Prezident | Lisa Klark |
www.ipb.org | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Beynəlxalq Sülh Bürosu (ing. International Peace Bureau) — dünyanın ən qədim barışıq təşkilatı, 1891-ci ildə təsis edilmişdir.
Tarixi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Təşkilat 1891-ci ildə Romada keçirilmiş Beynəlxalq Sülh Konqresinin yekunlarına əsasən yaradılmışdır.[2] Büronun təsisçilərindən biri, həmçinin onun ilk sədri danimarkalı siyasətçi Fredrik Bayer 1908-ci ildə Nobel Sülh Mükafatını aldı. Eli Dyukommen təşkilatın birinci baş katibi idi və 1902-ci ildə Nobel Sülh Mükafatına layiq görülmüşdü. 1906-cı ildə Dyukommen ölümünə qədər qurumun katibi olaraq işi davam etdirdi və yerinə İsveçrə hüquqşünası olan və Nobel Sülh Mükafatçısı Alber Qoba gəldi.
BSB-nun əsas vəzifələri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Beynəlxalq Sülh Bürosunun əsas vəzifələri beynəlxalq konfransların təşkili və keçirilməsi, sülhün təbliği, həmçinin pasifist qrup və müəssisələrin arasında əlaqələrin saxlanması idi. Büro, beynəlxalq hüquq çərçivəsində 7 əsas prinsip tərtib etmişdir.[2]
- Xalqların/ölkələrin vəzifələri və mənəvi dəyərləri eyni insanların vəzifələri və mənəviyyatları olaraq qəbul edilir.
- Bir insanın başqalarını öz üzərində mühakimə etmək və icra etmək hüququ olmadığı kimi, bir dövlət də digərinə hökm edə və müharibə elan edə bilməz.
- Xalqlar arasında fikir ayrılıqları qanunlar çərçivəsində izah edilməlidir.
- Fərdlərin qanuni müdafiə hüququ olduğu kimi, xalqların da öz əmlaklarını başqalarından qorumaq hüququna malikdirlər.
- İşğal vasitəsilə hüquq elan edilə bilməz.
- Hər bir xalqın idarəetmə və azad olmaq üçün ayrılmaz və əvəzedilməz hüquqları vardır.
- Hər bir xalqın öz müqəddəratını təyinetmə hüququ toxunulmazdır.
İsveçrənin paytaxtı olan Bern şəhəri, qurumun qərargahı seçildi və ən yüksək səviyyəli qərar qəbuletmə konqresi illik iclaslarını orada keçirdi.[3]
Tərksilaha dair konfranslar təşkil etdiyinə görə hərəkat 1910-cu ildə Nobel Sülh Mükafatına layiq görülmüşdür.[4][5]
Birinci Dünya müharibəsi zamanı fəaliyyətini dayandıran təşkilat öz işini yenidən davam etdirək, qeyri-hökumət təşkilatlarının humanitar fəaliyyətinə diqqət yetirmişdir. Müharibədən sonra qurum sülh siyasətində həlledici rol oynaya bilmədi.
1924-cü ildə təşkilatın katibliyi Cenevrəyə köçdü, konfranslarda iştirak azaldı. İkinci Dünya müharibəsinin başlaması ilə Beynəlxalq Sülh Bürosu yenidən fəaliyyətini dayandırdı.[3][6]
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Internationales Friedensbureau // 20th Century Press Archives. 1908.
- ↑ 1 2 "Over a Century of Peace-Making". International Peace Bureau. 2013-04-15 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-02-14.
- ↑ 1 2 Lundestad, Geir. "The Nobel Peace Prize, 1901–2000". Nobel Foundation. 2001-03-15. 2008-12-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-10-06.
- ↑ "Award Ceremony Speech (1910)". Nobel Foundation. 2011-10-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-10-06.
- ↑ "The Nobel Peace Prize 1910". Nobel Foundation. 2008-10-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-10-06.
- ↑ "The Nobel Peace Prize 1913". Nobel Foundation. 2008-10-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-10-06.