Uşaq — inkişaf mərhələsində olan, yetkin olmayan gənc bir insan. Doğulduğu andan hər bir insan həddi-büluğa çatana qədər uşaq sayılır.

Uşaq rəsmi.

Azərbaycanda, adətən, uşaq ilk dişini çıxardıqda hədik bişirilir və qonum-qonşuya paylanır.[1]

Uşaqlıq mərhələləri

redaktə

Əsas qruplar

redaktə

Uşaq oyunlarından bəhs edərkən onları iki qrupa ayırır ki, onun bu fikirlərini əslində bütün uşaq folkloru nümunələrinə də aid etmək olar: "1) Böyüklərin köməyi ilə oynanan oyunlar. Bu cür oyunlar kiçikyaşlı uşaqlar arasında oynanılır… 2) Müstəqil oyunlar. Bu oyunlar nisbətən böyükyaşlı uşaqlar arasında oynanılır. Belə oyunlarda böyüklər iştirak etmir"[2]

Bir aylıq körpənin hərəkətləri:

redaktə
  • Ağzını açıb, anadan süd əmmək istəyər
  • Əllərini yumruq şəklində düzəldərək ağzına aparar
  • Oyaq olduğunda sizin üzünüzə baxaraq səsinizi dinləyər
  • Arxası üstündə olarkən yana dönməyə çalışar
  • Barmağınızı əmməyə çalışar
  • Ac və narahat olanda ağlayaraq öz problemini söyləməyə çalışar
  • Günün çox saatını yatar, 2–3 saatdan bir oyanaraq qidalanar
  • Oturaq şəkildə başını ara-sıra dik tuta bilər
  • Üzü üstə qoyulanda başını titrədərək qaldıra bilər[mənbə göstərin]
  • Barmağınızı ovcunun içində bərk-bərk tutar

Dəyişikliklər

redaktə
  • Göz əzələləri inkişaf etdikcə göz hərəkətlərini daha yaxşı səmtləşdirməyə başlar
  • Artıq şəxsiyyət yaranmağa başlayır, beləki bəzi körpələrin kür və səsli və bəzilərinin isə səssiz-səmirsiz olması buna işarədir
  • Birinci ayın sonuna doğru sizin danışıqlarınıza, səslərinizə və ona toxunmalarınıza görə gülümsəməyə çalışar
  • Qidalanma vaxtı getdikcə öz qaydasına düşər

İstinadlar

redaktə
  1. Һәдик // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. X ҹилд: ФростШүштәр. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1987. С. 188.
  2. Süleymanova Ləman. Ortaq türk keçmişindən ortaq türk gələcəyinə. IV Uluslararası folklor konfransının materialları, Bakı. 2006. səh. 179.

Xarici keçidlər

redaktə