Tamañu de los seres vivos
La variedá de los seres vivos manifiéstase non solo nes sos formes esternes, sinón nes sos dimensiones o tamaños. Anguaño síguense afayando nueves especies, y de xemes en cuando dalgunes d'elles reemplacen a otres primeramente conocíes nos llugares de les más estremes.
De siguío, una llista d'exemplos estremos del tamañu de los seres vivos:
Animales
[editar | editar la fonte]El tamañu d'un animal ye malo de definir, pos puede atender a distintes carauterístiques: pesu, llargor, valumbu, etc.
Vertebraos
[editar | editar la fonte]Mamíferos
[editar | editar la fonte]La musarañita, Suncus etruscus, ye, probablemente, el mamíferu más pequeñu. Vive nel Mediterraneu y a lo llargo del sur d'Asia. Atopáronse especímenes d'ente 1,2 y 2,7 g y un llargor corporal d'ente 3,6 a 5,2 cm.[1] Otros mamíferos que tán ente los más pequeños son:
- El esperteyu Craseonycteris thonglongyai, de la familia Craseonycteridae, del oeste de Tailandia, con 4 cm y 2 g de tamañu mediu.
- El esperteyu Nyctiellus lepidus, que vive en Cuba. Conocíu como l'esperteyu caparina, solo pesa 2-3 g y mide alredor de 3 cm.[ensin referencies]
Créese qu'esistieron otros mamíferos daqué más pequeños polos restos fósiles topaos.[1]
Otros llamativos tamaños son:
- Los venaos más pequeños del mundu son los pudúes d'América del Sur, xéneru qu'entiende dos especies: Pudu puda, que mide 40 cm d'altor a la cruz y 75-90 cm de llargu[2] y Pudu mephistophiles, que mide unos 32-35 cm d'altor y un máximu de 70 cm de llargu, pesando de 3,3 a 6 kg.[3]
- El osu polar ye'l mayor depredador terrestre anguaño. Los machos de la especie pueden algamar los 2,5 m de llargu y un pesu de 500 kg.
- El mayor mamíferu terrestre actual ye l'elefante africanu, con un máximu de 4,2 m d'altu, 10,6 de llongura total y 12,2 t pa un exemplar cazáu n'Angola en 1974.
- L'indricoterio, dacuando llamáu Baluchitherium, foi'l mayor mamíferu terrestre conocíu, con 5 m d'altu, 8 de llargu y unes 15 t.
La ballena azul ye'l mayor de tolos mamíferos. En realidá ye'l mayor animal qu'esistió si atender a la so masa corporal. Con un máximu de 33 m y 180 t, solo superada en llargor pol viérbene Lineus longissimus y por un par d'especies de dinosaurios.
Reptiles (Reptilia)
[editar | editar la fonte]El mayor reptil non aviano actual ye un representante del orde Crocodilia, el cocodrilu d'agua salao (Crocodylus porosus) del sur d'Asia y Australia, que los sos machos adultos miden típicamente ente 3,9 a 5,5 metros de llargu. El mayor espécime de cocodrilu d'agua salao confirmáu midía 6,3 metros de llargu y pesaba más de 1360 kilogramos.[4] Hai reportes ensin confirmar de cocodrilos entá mayores, pero los exámenes de restos incompletos nunca suxirieron un llargor cimeru a 7 metros.[5] Un espécime vivu envaloráu en 7 metros de llargu y 2000 kilogramos foi aceptáu pol Llibru Guinness de los Récores.[6] Un exemplar prindáu vivu nes Filipines en 2011 (y allugáu nun zoolóxicu) conocíu como "Lolong" midía 6,2 metros de llargu.[7][8][9][10]
- Tabla de los reptiles vivos más pesaos
La siguiente ye una llista de los reptiles vivos más pesaos, que ye apoderada polos crocodilianos. A diferencia de los pesos máximos de los mamíferos, aves o peces, la masa de los reptiles xeneralmente ta mal documentada y por tanto suxeta a munches conxetures y estimaciones.[11]
Rangu | Animal | Masa promedio [kg] |
Masa máximo [kg] |
Llargor total permediu [m] |
---|---|---|---|---|
1 | Cocodrilu d'agua salao | 454[12] | 2000[6] | 3,85[11] |
2 | Cocodrilu del Nilo | 382[13] | 1089[11] | 3,7[11] |
3 | Tortuga llaúd | 364[14][15] | 932[11] | 2[11] |
4 | Caimán negru | 300 | 1310[16] | 3,6[17] |
5 | Cocodrilu del Orinoco | 290[18] | 900 | 3,6[18] |
6 | Cocodrilu americanu | 277[19] | 1000[20] | 3,5[19] |
7 | Aligator americanu | 260[21] | 1000[11] | 3,1[11][22] |
8 | Tortúa xigante de Aldabra | 205[23] | 360[11] | 1,4[24] |
9 | Gavial | 200[25] | 977[26] | 3,8[25] |
10 | Tortúa xigante de Floreana | 175[27] | 400[28] | 1,5[29] |
- Crocodilianos (Crocodylia)
- El yá mentáu cocodrilu d'agua salao ye'l mayor miembru d'esti orde, y de la familia de los crocodílidos. El cocodrilu del Nilo ye'l segundu mayor cocodrilu, cpm un llargor verificáu de más de 6,45 metros y un pesu de 1089 kilogramos, siendo bien paecíu al cocodrilu d'agua salao.[11] El mayor exemplar en llibertá d'un cocodrilu del Nilo ye un supuestu devorador d'homes de Burundi llamáu Gustave; créese que mide más de 6,1 metros de llargu. El estinguíu Crocodylus thorbjarnarsoni foi'l mayor cocodrilu puramente dichu que se conoz, midiendo ente 7,5 a 8 metros de llargor.[30]
- El gavial de delgáu focico midióse en más de 7 metros, siendo'l mayor miembru de la so familia y unu de los mayores crocodilianos. A pesar del so llargor, raramente devasa los 450 kilogramos de pesu.[31] El miembru de la so familia de mayor tamañu qu'esistiera foi'l estinguíu Rhamphosuchus del Miocenu d'Asia. Tuvo ente los mayores crocodilianos, con daqué más de 10 metros de llargor y con un pesu envaloráu de 3 tonelaes, por cuenta de una contextura menos pesada que la d'otros crocodilianos xigantes.[32][33]
- Los mayores miembros de la familia Alligatoridae son el caimán negru y el aligator americanu de los cualos confirmáronse llargores de más de 4,5 metros y pesando más de 450 kilogramos, non tan grandes como los crocodilianos precedentes pero aun así son consididerables. Reportes ensin verificar suxeren llargores de más de 6 metros pal caimán negru y 5,8 metros pal aligator americanu. El mayor miembru d'esta familia foi'l Purussaurus, que vivió nel norte de Suramérica mientres la dómina del Miocenu. Llegaba a midir 12 metros de llargu y podía pesar siquier 8 tonelaes, convirtiéndolo n'unu de los mayores crocodilianos conocíos.[34]
- Otros crocodiliformes de gran tamañu inclúin al xéneru del Cretácicu Deinosuchus de Norteamérica, de más de 12 metros y en redol a los nueve tonelaes. Sarcosuchus imperator del Cretácicu Inferior foi topáu nel Desiertu d'El Sáḥara y podría midir alredor de 12 metros de llargu y llegáu a pesar 13,6 tonelaes.[35][36][37]
- Llagartos y culiebres (Squamata)
- El miembru mayor d'esti altamente diversu orde de reptiles ye l'anaconda verde (Eunectes murinus) de los cursos d'agua neotropicales. El máximu tamañu verificáu ye 7,5 metros y 250 kilogramos, anque persisten los rumores d'anacondes mayores.[38] La pitón reticulada (Python reticulatus) del Sureste d'Asia ye más llarga pero tamién más delgada, y reportóse que llega a midir 9,7 metros de llargor y a pesar más de 158 kilogramos.[11][39] Los fósiles de la mayor culiebra conocida, la estinguida boa Titanoboa fueron topaos en mines de carbón en Colombia. Envaloróse qu'esta culiebra algamaba un llargor de 12 a 15 metros,[40] y pesaba cerca de 1135 kg (2,500 lb),[41] y midía cerca de 1 metru de diámetru na parte más gruesa del so cuerpu.[42][43]
- Ente los colúbridos, la más diversa de les families de culiebres, los especímenes más llargos reportáronse de la culiebra aguarón oriental con bandes (Ptyas korros), con más de 4,75 metros.[44]
- La culiebra venenosa más grande ye la cobra real del Sur d'Asia (Ophiophagus hannah), con llargores (reportaes en cautividá) de más de 5,7 metros y un pesu de más de 12,7 kilogramos.[11] Tamién ye'l mayor de los elápidos.
- La víbora de Gabón, una especie bien robusta con un llargor máximu de dos metros, ye la culiebra non constrictora más pesada y el mayor miembru de la familia de les víbores, con especímenes ensin verificar de 20 kilogramos de pesu.[11][45] Entá cuando nun ye tan pesada, otru miembru de la familia de les víbores ye entá más llarga: la culiebra de cascabel muda (Lachesis muta), con un llargor máximu de 3,65 metros.[46]
- Los reptiles más pequeños son los gecos nanos de les especies Sphaerodactylus ariasae, de la Islla Beata (República Dominicana), y Sphaerodactylus parthenopion, de les Islles Vírxenes Britániques, dambos con solu 16 mm de llongura nel adultu.
- El mayor de los llagartos varanos (y el mayor llagartu polo xeneral) ye'l dragón de Komodo (Varanus komodoensis), endémicu de la islla d'esi nome, con un llargor máximu de 3,13 metros y 166 kilogramos de pesu.[11] El Megalania de l'Australia del Pleistocenu (Varanus priscus), que sumió hai unos 40.000 años, ye'l mayor llagartu terrestre que se sepa esistiera, pero la falta d'una cadarma completa resultó nun ampliu rangu d'estimaciones de tamañu. La estimación de Molnar de 2004 indicó un pesu permediu de 320 kg y un llargor de 4,5 m, con un pesu máximu de 1940 kg y 7 m de llargu, lo cual avérase al estremu cimeru de les primeres estimaciones.[47]
- El mayor gecko esistente ye'l gecko xigante (Rhacodactylus leachianus) de Nueva Caledonia, que puede crecer hasta 360 milímetros de llargu.[48] Ye devasáu en tamañu pol estinguíu Kawekaweau (Hoplodactylus delcourti) de Nueva Zelanda, que midía 600 milímetros.[49]
- Por enforma los mayores miembros conocíos d'esti orde fueron los estinguíos mosasáuridos (incluyendo a Hainosaurus, Mosasaurus y Tylosaurus), que midíen alredor de los 17 metros de llargu y envalórase pesaben más de 20 tonelaes.[50]
- Plesiosaurios (Plesiosauria); agora estinguíos.
- El mayor plesiosauriu conocíu ye Mauisaurus haasti, de los mares del Cretácicu Cimeru qu'arrodiaben a Nueva Zelanda. Envalórase que crecía a cerca de 20 metros de llargu y pesaba 30 tonelaes.[51]
- Ictiosaurios (Ichthyosauria); estinguíos.
- El mayor d'estos reptiles marinos (estinguíos dende hai 90 millones d'años) foi la especie Shastasaurus sikanniensis, con aproximao 21 metros de llargu y 68 tonelaes. Esti enorme animal, de la dómina del Noriense de l'actual Columbia Británica, ye consideráu'l mayor reptil marín conocíu del rexistru fósil.[52]
- Tuataras (Sphenodontia)
- El mayor de los dos especies actuales de les tuatares neozelandeses ye la especie Sphenodon guntheri con un tamañu máximu de 1,4 kg y 76 cm de llargu.
- Tortúes (Testudines)
- La tortúa más pequeña del mundu ye una tortúa mancha del oeste de Sudáfrica, la Homopus signatus, de la familia testudínida; la fema adulta, poco mayor que'l machu, nin algama los 8 cm.
- La mayor tortúa viva ye la tortuga llaúd (Dermochelys coriacea), qu'algama un llargor máximu de 3 m y un pesu de 932 kg.[11]
- La mayor tortúa d'agua duce posiblemente ye la tortuga caimán (Macrochelys temminckii) de Norteamérica, con un pesu ensin verificar de 183 kg, anque esto ye delidiáu por delles tortúes de cascu blandu d'Asia (Rafetus y Pelochelys) con pesos ensin verificar de 200 kilogramos y cerca de dos metros de llargu.[11][53][54]
- La tortúa xigante de Floreana (Chelonoidis nigra) y la tortúa xigante de Aldabra (Aldabrachelys gigantea) son consideraos los mayores reptiles terrestres actuales.[11] Ente que la tortúa de Aldabra promedia un pesu de 205 kg, la tortúa de Floreana de tamañu más variable algama un pesu máximu de 400 kg y 1.85 metros de llargor total.[28][55] Una tortúa terrestre enforma mayor vivió hasta hai 2000 años, Meiolania d'Australia, que midía 2.6 metros y un pesu de cerca d'una tonelada.[11] La tortúa Colossochelys atles, del Pleistocenu de la zona de Paquistán y la India, yera inclusive mayor, con cerca de 3,1 metros y dos tonelaes.
- Esisten delles tortúes estinguíes que delidien pol títulu del mayor queloniu.[11] Les mayores paecen ser la tortúa d'agua duce Stupendemys, con un llargor de cascu envalorada en más de 3,3 metros y con un pesu de 1814–2268 kg,[56] al pie de Archelon, una tortúa marina qu'algamaben un llargor de 4,84 m ente les sos aletes y con un pesu de cerca de 2200 kg (4850 lb).[57]
- Pterosaurios (Pterosauria); estinguíos na actualidá.
- Estos fueron reptiles voladores presentes mientres el Mesozoicu, que incluíana los mayores animales voladores qu'esistieren: la especie Quetzalcoatlus northropi, del Cretácicu Cimeru de Norteamérica créese que llegaba a pesar más de 250 kilogramos, midiendo unos 7,9 metros de llargor corporal total (incluyendo un llargor de pescuezu de más de 3 metros) y midía más de 11 metros ente les sos ales.[58][59] Otru posible contendiente pol títulu ye'l pterosauriu européu Hatzegopteryx, al cual tamién envalorar un valumbu d'unos 11 metros.[58]
Dinosaurios
[editar | editar la fonte]- Agora estinguíos, quitando a los terópodos voladores, les Aves.
- Saurópodos (Sauropoda)
- Los mayores dinosaurios, y los mayores animales terrestres que caminaren sobre la tierra, fueron los grandes herbívoros de pescuezu llargu del grupu Sauropoda. El más altu y más pesáu espécime conocíu de saurópodo ye una cadarma casi completa d'un Giraffatitan, afayáu en Tanzania ente 1907 y 1912. Dende 1933 ta montáu y espuestu nel Muséu d'Historia Natural de Berlín (y montáu de nuevu en 2005 siguiendo les conocencies anatómiques del sieglu XXI). Mide 12 metros d'altu y, tando vivu, pesaba ente 45 y 78 tonelaes. El más llargu ye un espécime de 25 metros de llargor d'un Diplodocus descubiertu en Wyoming y espuestu n'en el Muséu Carnegie d'Historia Natural, en Pittsburgh (Estaos Xuníos), dende 1907.
- Hubo otros saurópodos entá mayores, pero son conocíos a partir de restos incompletos. Los actuales posesores de dichos récores fueron toos descubiertos dempués de 1971, ya inclúin a Argentinosaurus, que pudo haber pesáu más de 73 tonelaes; y 35 metros de llargu (pa los más conservadores 25 y a lo más 45 metros) Supersaurus pudo algamar los 35 metros de llargu y Sauroposeidon llegaría a los 18 metros d'altu y el titánicu Amphicoelias pudo haber alcanzáu 60 metros de llargu.
- Terópodos (Theropoda)
- Probablemente'l más grande de los terópodos ye Spinosaurus del Cretácicu mediu, que ye tamién el más grande depredador terrestre conocíu qu'esistiera (anque recién descubrimientos suxeren que pasaba parte del so tiempu na agua, prindando preses acuátiques). Les estimaciones de tamañu van dende 12,6 a 18 metros de llargu y de 7 a 21 tonelaes de pesu pal mayor individuu topáu. La falta de consensu sobre'l so tamañu deber a que nun se conocen cadarmes completes, les proporciones de la cabeza y el cuerpu y que función cumplía la "vela" sobre'l so llombu.
- El mayor terópodo conocíu d'una cadarma completa ye un espécime de Tyrannosaurus moteyáu "Sue", afayáu en Dakota del Sur en 1990 y agora n'exhibición nel Muséu Field de Chicago. Mide 12,3 metros de llargor, y pesaría ente 6,8 a 9,1 tonelaes dependiendo del métodu emplegáu.[60]
- Dinosaurios acorazaos (Thyreophora)
- Los mayores tireóforos fueron Ankylosaurus y Stegosaurus, que vivieron nos periodos Cretácicu Superior y el Xurásicu Cimeru (respeutivamente) no que güei ye Norteamérica, dambos midiendo más de 9 metros de llargor y con pesos envaloraos en más de 6 tonelaes.[61][62]
- Ornitópodos (Ornithopoda)
- Los mayores ornitópodos fueron los hadrosáuridos Shantungosaurus, un dinosauriu del Cretácicu Cimeru topáu na península de Shandong de China, y Magnapaulia del Cretácicu Cimeru de Méxicu. Dambes especies son conocíes de restos fragmentarios pero envalórase qu'algamaríen cerca de 15 metros de llargu[63][64] y fueron probablemente los dinosaurios más pesaos - amás de los saurópodos - con hasta 23 tonelaes.[64]
- Ceratopsios (Ceratopsia)
- Los mayores ceratopsios fueron Triceratops y el so ancestru Eotriceratops del Cretácicu Cimeru de Norteamérica. Envalórase que dambos xéneros algamaríen los 9 metros de llargor[65] y pesaríen hasta 12 tonelaes.[66][67]
Pexes cartilaxinosos
[editar | editar la fonte]Los condrictios, con cadarma non calcificado, son más llixeros que los osteíctios, polo que pueden algamar mayores dimensiones qu'estos.
- El tiburón pigméu de güeyu pequeñu (Squaliolus aliae) ye'l menor de los tiburones conocíos, con solu 22 cm de llongura nun adultu.
- El tiburón blancu ye'l condrictio carnívoru actual más grande, con 6,4 m de llargu como máximu llargor confirmáu.
- El estinguíu Carcharodon megalodon midía de 15 a 18 m.
- El tiburón ballena ye'l pexe más grande conocíu, con hasta 12 m y 21.000 kg.
Pexes óseos
[editar | editar la fonte]- Paedocypris progenetica ye'l pexe más pequeñu conocíu anguaño, y el más pequeñu de los vertebraos, la fema madura más pequeña midía solo 7,9 mm de llargu, esto ye, apenes mayor que la ameba Pelomyxa palustris más grande identificada, descrita más embaxo.
- El pez lluna ye'l mayor osteíctio, con 3,3 m de llargu y d'altu y 2.300 kg de pesu.
- El pez remo ye'l osteíctio más llargu, llegando a los 11 m.
- El pixín xigante ye'l mayor osteíctio de petón, con hasta 2,7 m de llargu y 400 kg.
- El Leedsichthys, de fines del xurásicu, foi'l mayor pexe oseu conocíu [2], con un envaloráu de 16 a 22 m de llargu.
Anfibios
[editar | editar la fonte]- L'anfibiu más pequeñu ye una xaronca, Paedophryne amauensis, de Papúa Nueva Guinea, solo 7,7 mm de llargu.
- La xaronca viva más grande ye la xaronca Goliath, d'África, con 40 cm de llargu, y hasta de 3 kg, y llega a saltar hasta 3 m.
- L'anfibiu actual más grande ye la sacavera xigante xaponesa (Andrias japonicus), con 1,80 m de llargu y hasta 36 kg de pesu.
- L'anfibiu más grande conocíu foi Prionosuchus plummeri, del Permianu brasilanu, con unos 9 m de llargu y seique más d'una tonelada.
Aves
[editar | editar la fonte]- El zunzuncito ye l'ave más pequeña conocida, con tan solo 5 cm de llargu y 1,8 g de pesu nos adultos.
- El avestruz ye l'ave viva más grande, con 2,7 m d'altu y un pesu d'hasta 165 kg, y los sos güevos pesen hasta 1,4 kg, siendo los mayores actuales y la célula más grande conocida.
- El Argentavis magnificens yera l'ave voladora más grande conocida, con hasta 8 m de valumbu y 3,5 de llargu.
- El albatros ye l'ave de mayor valumbu, con 3,6 m.
- El cóndor de los Andes ye l'ave voladora viva más grande, con 1,3 m d'altu, 3,3 de valumbu, y hasta 12 kg de pesu.
- L'avutarda ye l'ave voladora más pesada del mundu, pudiendo algamar los 16 kg de pesu.
- El estinguíu páxaru elefante (Aepyornis maximus) ye l'ave más grande conocida, con 3 m d'altu y unos 500 kg de pesu.
- El estinguíu moa xigante ye l'ave más alta conocida, con hasta 3,7 m d'altor.
Invertebraos
[editar | editar la fonte]Inseutos
[editar | editar la fonte]- Escarabayos de la tribu Nanosellini miden menos de 1 mm de llargu; los más pequeños inclúin Scydosella musawasensis que mide 338 µm de llargu.
- L'inseutu más pequeñu conocíu ye una especie d'aviespa ensin ales, el Dicopomorpha echmepterygis, el machu adultu mide unos 140 micrómetros (antes yera consideráu nesti puestu'l Megaphragma caribea, tamién avispa pero de la familia Trichogrammatidae, con 170 µm).
- El weta xigante (de la especie Deinacrida heteracantha) más pesáu algamó los 71 g, comprobáu.
- L'inseutu más grande del mundu sería'l escarabayu Goliat, pero solu n'estáu larvariu, con 115 g y 11,5 cm.
- El inseutu palu Phobaeticus kirbyi mide hasta 30 cm de llargu tan solo de tueru, midíu d'estremu a estremu de les pates algama los 50 cm.
- L'inseutu volador más grande conocíu foi'l meganeura, libélula xigante del Carboníferu, con 75 cm de valumbu y más de 40 de llargu.
- L'escarabayu más llargu que se conoz na actualidá ye'l Titán xigante (Titanus giganteus) algamando les femes un llargor d'hasta 22 cm col ovopositor estendíu.
Otros invertebraos
[editar | editar la fonte]- El artrópodu más pequeñu vivu ye l'ácaru Acalitus essigi, de la familia eriófida, invisible a güeyu, riquir de siquier 20 aumentos pa estremala (daqué según ente 50 y 100 µm).
- L'araña más pequeña ye Patu marplesi, de la familia Symphytognathidae, atopada en Samoa. La fema adulta mide solo 0,4 mm de llargu (los machos suelen ser más pequeños que les femes, y varia enforma la proporción fema/machu).
- L'araña más grande ye la tarántula xigante, con hasta 30 cm d'estremu a estremu de les sos pates estendíes, y hasta 100 g.
- La esponxa más grande del mundu ye la esponxa barril (Xestospongia muta), con hasta 2,4 m d'altu y casi otru tantu d'anchu na so parte más gruesa.
- Los estinguíos Pterygotus y Arthropleura son los mayores artrópodos conocíos, dambos con cerca de 3 m de llargu, anque un fósil del primeru mide casi 30 cm más que'l mayor del segundu.
- El cámbaru xigante xaponés (Macrocheira kaempferi) ye'l mayor artrópodu vivu, con casi 4 m d'anchu, por cuenta de los sos bien llargues pates, llega a pesar hasta 20 kg, muncho menos de lo que de xuru pesaben les especies descrites nel párrafu anterior.
- El mayor bivalvu ye l'amasuela xigante (Tridacna gigas), con un llargor d'hasta 1,4 m, y 220 kg de pesu.
- El mayor invertebráu conocíu ye'l calamar xigante, con hasta 18 m de llargu y una tonelada de pesu.
- El viérbene nemerteo Lineus longissimus sería l'animal más llargu, pos se conocen munchos que miden pocu más de 30 m, más o menos como una ballena azul, pero hai reportes d'un exemplar de 55 m.
- Los escorpiones Pulmonoscorpius y Brontoscorpio agora estinguíos son los escorpiones más grandes qu'esistieron.
Plantes
[editar | editar la fonte]- La planta más grande conocida, y el mayor organismu amás de los fungos, ye un exemplar de Posidonia oceanica asitiáu no fondero marín cercanu a Formentera, Islles Baleares, España, de 8 km d'estensión, anunciáu en 2006.[68]
- La fanerógama más pequeña del mundu ye una llenteya d'agua, del xéneru Wolffia.
- El alga más llarga conocida ye'l kelp xigante (Macrocystis pyrifera), con 60 m de llargor comprobáu, frente a la mariña noroeste de EUA.
- La piniellu más grande viva ye la especie Equisetum myriochaetum, de Méxicu central, con un máximu de 8 m altu, y un tarmu de 2,5 cm de grosez.
- La criptógama terrestre más grande del mundu anguaño ye un felechu arborescente, Cyathea glauca, de la islla Reunión, que llega a midir hasta 20 m d'altu.
- Sequoia sempervirens ye l'árbol y el ser vivu más altu del mundu, llegando a midir 115,55 metros (379,1 pies) d'altu.
- Sequoiadendron giganteum ye l'árbol y el ser vivu más grande del mundu en términos de volume, pos llega a midir 85 m d'altu y 8,5 de diámetru, habiendo referencies d'un exemplar de 93 m d'altu por 8,8 d'anchu, del que se calcula que, con tou y raigañu, pesaría unes 6.000 tm.
- L'árbol más anchu del mundu ye un exemplar d'ahuehuete, llamáu "El árbol del Tule", en Oaxaca, que tien una circunferencia de 35,87 m y un diámetru de 11,42 m.
- La planta con flor más grande del mundu ye un ocalitu, el Eucalyptus regnans, llegando a midir hasta 92 m d'altu.
Fungos
[editar | editar la fonte]El mayor fungu y mayor organismu vivu conocíu anguaño ye un exemplar de Armillaria ostoyae (cogorda miel), un fungu saprófito comestible, allugáu nel Parque Nacional Malheur de los montes Blue, con una estensión d'unos 8,9 km² y una masa que s'envalora en más de 7000 tonelaes. [69]
Otros reinos
[editar | editar la fonte]Virus
[editar | editar la fonte]Pa los biólogos, los virus son seres carentes de delles funciones vitales, polo que nun se-yos considera seres vivos, pero'l más pequeñu conocíu ye'l que causa la necrosis del tabacu, con solu 18 nanómetros d'anchu ([3]), esto ye, 180 átomos d'hidróxenu d'anchu, y un pesu molecular de de 75.000 ([4]). Unu de los virus más grandes ye Megavirus chilensis, con un diámetru de 700 nm,[70] pero Pandoravirus ye entá más grande, llegando a midir 1 micrón.
Pela so parte, los nanobios miden ente 20 y 150 nm de llargu, pero permanez l'alderique de si son seres vivos o non.
Unicelulares
[editar | editar la fonte]- Tratándose d'organismos unicelulares, y polo tanto'l ser vivu más pequeñu conocíu, anguaño ye Nanoarchaeum equitans, una arquia, más emparentada coles bacteries extremófilas que coles amebes. Trátase d'un diminutu organismu de tan solo 400 nanómetros d'anchu, esto ye, formaes en llinia recta cabríen unos 2.500 d'ellos nun milímetru, o dichu en términos químicos, mide unes 4.000 vegaes el diámetru d'un átomu d'hidróxenu.
- Thiomargarita namibiensis, una proteobacteria, ye la bacteria más grande (en permediu) conocida, llegando a crecer hasta 0,8 mm de llargu (tien forma de perlla y color d'azufre, d'ende'l so nome).
- L'ameba Pelomyxa palustris de normal mide de 500 a 800 μm, ye dicir de mediu mm a casi unu, pero identificáronse exemplares d'hasta 5 mm.
- Syringammina fragilissima ye un protista unicelular que la so célula ye la más grande conocida, con un diámetru de 20 cm. Ye'l ser unicelular más grande conocíu.[71]
- Mycoplasma genitalium y Candidatus Carsonella ruddii son les bacteries más pequeñes, con un tamañu ente 200 y 400 nm.
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ 1,0 1,1 The Mammal Society (ed.): «Mammal records breakers» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 13 de xunetu de 2007. Consultáu'l 17 de xunu de 2009.
- ↑ Chester, Sharon (2008). A wildlife guide to Chile, primer, Princeton University Press, páx. 308. ISBN 978-0-691-12975-4.
- ↑ Geist, Valerius (setiembre de 1998). Deer of the World: Their Evolution, Behaviour, and Ecology. Stackpole Books, páx. 119–121. ISBN 978-0811704960.
- ↑ Crocodylus porosus (Schneider, 1801) Archiváu el 8 de xineru de 2006 na Wayback Machine., by Adam Britton from the Crocodilian Species List.
- ↑ Crocodilian Biology Database – FAQ – Which is the largest species of crocodile? Flmnh.ufl.edu
- ↑ 6,0 6,1 Boloji.com – A Study in Diversity. News.boloji.com
- ↑ “Lolong” holds world record as largest croc in the world Archiváu el 19 d'abril de 2012 na Wayback Machine.. Pawb.gov.ph (2011-11-17). Retrieved on 2012-05-24.
- ↑ Croc Blogue: Accurate length measurement for Lolong. Crocodilian.blogspot.com (2011-11-12). Retrieved on 2012-05-24.
- ↑ «Philippine town claims world's largest crocodile title». The Daily Telegraph (Londres). 9 de payares de 2011. http://www.telegraph.co.uk/earth/wildlife/8879042/Philippine-town-claims-worlds-largest-crocodile-title.html.
- ↑ 'Lolong' claims world's largest croc title. ABS-CNS News (2011-09-11)
- ↑ 11,00 11,01 11,02 11,03 11,04 11,05 11,06 11,07 11,08 11,09 11,10 11,11 11,12 11,13 11,14 11,15 11,16 11,17 11,18 Error de cita: La etiqueta
<ref>
nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaesWood
- ↑ Saltwater Crocodiles, Saltwater Crocodile Pictures, Saltwater Crocodile Facts. Animals.nationalgeographic.com
- ↑ Crocodile. Sekombo.co.za
- ↑ Leatherback Sea Turtle. euroturtle.org
- ↑ AquaFacts. Vanaqua.org
- ↑ 2000 pound alligator – 2000 lb crocodile – 2000 lb alligator – Extinct & Extant: World's Biggest Crocodiles and Lizards Ever before. Sharonspetcare.com
- ↑ Crocodilian Species – Black Caiman (Melanosucus niger). Crocodilian.com
- ↑ 18,0 18,1 Orinoco crocodile videos, photos and facts – Crocodylus intermedius. ARKive
- ↑ 19,0 19,1 American crocodile videos, photos and facts – Crocodylus acutus. ARKive
- ↑ ANIMAL BYTES – American Crocodile. Seaworld.org
- ↑ American Alligator (Alligator mississippiensis). Thebigzoo.com
- ↑ Error de cita: La etiqueta
<ref>
nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaesIWC
- ↑ Aldabra giant tortoise videos, photos and facts – Geochelone gigantea. ARKive
- ↑ «Respiratory exchange and body size in the Aldabra giant tortoise». The Journal of experimental biology 55 (3): páxs. 651–665. 1971. PMID 5160860.
- ↑ 25,0 25,1 Gharial. WWF India
- ↑ Gavials (Gharials), Gavial (Gharial) Pictures, Gavial (Gharial) Facts. Animals.nationalgeographic.com
- ↑ ADW: Geochelone nigra: Information. Animaldiversity.ummz.umich.edu
- ↑ 28,0 28,1 Ebersbach, V.K. (2001). Zur Biologie und Haltung der Aldabra-Riesenschildkröte (Geochelone gigantea) und der Galapagos-Riesenschildkröte (Geochelone elephantopus) in menschlicher Obhut unter besonderer Berücksichtigung der Fortpflanzun (PhD thesis). Hannover: Tierärztliche Hochschule. [1].
- ↑ San Diego Zoo's Animal Bytes: Galápagos Tortoise. Sandiegozoo.org
- ↑ «A giant crocodile from the Plio-Pleistocene of Kenya, the phylogenetic relationships of Neogene African crocodylines, and the antiquity ofCrocodylusin Africa». Journal of Vertebrate Paleontology 32 (3): páxs. 587. 2012. doi: .
- ↑ Gharial. The Animal Files. Retrieved on 2012-08-25.
- ↑ Heilprin, Angelo (1974). The Geographical and Geological Distribution of Animals: The International Science Series Vol. 57. Ayer Publishing. ISBN 0-405-05742-3.
- ↑ Rhamphosuchus. Dinosaurs.about.com (2012-04-26)
- ↑ Schwimmer, David R. (2002).
- ↑ The Size of Deinosuchus, King of the Crocodylians: The Paleobiology of Deinosuchus. Indiana University Press. páxs. 42–63. ISBN 0-253-34087-X.
- ↑ Discover the world's largest crocodile, Sarcosuchus, found by paleontologist Paul Sele. SuperCroc.org (2003-04-29)
- ↑ Aguilera, O. A. (2006). «A new giant Purussaurus (Crocodyliformes, Alligatoridae) from the Upper Miocene Urumaco Formation, Venezuela». Journal of Systematic Palaeontology 4 (3): páxs. 221. doi: .
- ↑ Green Anacondes, Green Anaconda Pictures, Green Anaconda Facts. Animals.nationalgeographic.com
- ↑ Cotswold Wildlife Park and Gardens | Reticulated python. Cotswoldwildlifepark.co.uk
- ↑ «CTV.ca | Ancient, gargantuan snakes ate crocs for breakfast».
- ↑ «Giant boid snake from the Palaeocene neotropics reveals hotter past equatorial temperatures». Nature 457 (7230): páxs. 715–717. 2009. doi: . PMID 19194448.
- ↑ McIlroy, Anne (5 de febreru de 2009). escritu en Toronto. Titanoboa made anaconda look like a garter snake. http://www.theglobeandmail.com/servlet/story/RTGAM.20090205.wsnake05/BNStory/Science/home.
- ↑ Will Dunham. Titanic ancient snake was as long as Tyrannosaurus. Reuters UK (2009-02-04)
- ↑ Ptyas korros – Ular kayu (Jawa), ular koros, ular sayur. Reptiliamania.blogspot.com (2011-01-19)
- ↑ Gaboon Viper, Bitis gabonica. California Academy of Sciences
- ↑ Mehrtens JM. 1987. Living Snakes of the World in Color. New York: Sterling Publishers. ISBN 0-8069-6460-X.
- ↑ Molnar, Ralph E., Varanoid Lizards of the World, Indiana University Press, ISBN 0-253-34366-6, http://www.iupress.indiana.edu/catalog/product_info.php?products_id=21751
- ↑ Allison Ballance and Rod Morris, "Island Magic; wildlife of the south seas", David Bateman publishing, 2003
- ↑ Wilson, Kerry-Jayne (2004). Flight of the Huia: Ecology and Conservation of New Zealand's Frogs, Reptiles, Birds and Mammals. Christchurch, N.Z: Canterbury University Press, páx. 411. ISBN 0-908812-52-3.
- ↑ Science & Nature – Sía Monsters – Fact File: Giant Mosasaur. BBC (2005-08-26)
- ↑ Hiller, N., Mannering, A.A., Jones, C.M., Cruickshank, A.R.I. (2005). «The nature of Mauisaurus haasti Hector, 1874 (Reptilia: Plesiosauria)». Journal of Vertebrate Paleontology 25 (3): páxs. 588–601.
- ↑ «Giant ichthyosaurs of the Triassic—a new species of Shonisaurus from the Pardonet Formation (Norian: Late Triassic) of British Columbia». Journal of Vertebrate Paleontology 24 (4): páxs. 838. 2004. doi: .
- ↑ Lukas I. Alpert Sacred century-old turtle pulled from Vietnam lake in effort to save its life. New York Daily News (2011-04-04)
- ↑ Seth Mydans. "How to Survive in Cambodia: For a Turtle, Beneath Sand," New York Times (2007-05-18).
- ↑ Fritts, T.H. (1983). Morphometrics of Galapagos tortoises: evolutionary implications. In Bowman, I.R.; Berson, M.; Leviton, A.Y. Patterns of evolution in Galapagos organisms. San Francisco: American Association for the Advancement of Science. páxs. 107–122. ISBN 0-934394-05-9
- ↑ Afro-American River Turtles: Podocnemididae – Behavior And Reproduction. animals.jrank.org
- ↑ Science & Nature – Sía Monsters – Fact File: Archelon. BBC (2005-08-26)
- ↑ 58,0 58,1 Mark P. Witton, David M. Martill and Robert F. Loveridge, 2010, "Clipping the Wings of Giant Pterosaurs: Comments on Wingspan Estimations and Diversity", Acta Geoscientica Sinica, 31 Supp.1: 79–81
- ↑ «A Reappraisal of Azhdarchid Pterosaur Functional Morphology and Paleoecology». PLoS ONE 3 (5): páxs. y2271. 2008. doi: . PMID 18509539.
- ↑ «My theropod is bigger than yours … or not: Estimating body size from skull length in theropods». Journal of Vertebrate Paleontology 27: páxs. 108. 2007. doi: .
- ↑ Chemistry - Stegosaurus. Chemistrydaily.com
- ↑ Ankylosaurus Facts. sciencekids.co.nz
- ↑ «The Weighted Transience and Recurrence of Markov Processes». Acta Mathematica Sinica, English Series 23: páxs. 111. 2006. doi: .
- ↑ 64,0 64,1 Morris, William J. (1981). «A new species of hadrosaurian dinosaur from the Upper Cretaceous of Baxa California: ?Lambeosaurus laticaudus». Journal of Paleontology 55 (2): páxs. 453–462.
- ↑ Dodson, P. (1996). The Horned Dinosaurs. Princeton University Press, Princeton, New Jersey. ISBN 0-691-02882-6.
- ↑ «Mechanics of posture and gait of some large dinosaurs». Zoological Journal of the Linnean Society 83: páxs. 1–0. 1985. doi: .
- ↑ «A new ceratopsid dinosaur (Ornithischia) from the uppermost Horseshoe Canyon Formation (upper Maastrichtian), Alberta, Canada». Canadian Journal of Earth Sciences 44 (9): páxs. 1243. 2007. doi: .
- ↑ axxon.com.ar: Una planta marina d'ocho quilómetros, el ser vivu más grande del mundu
- ↑ ser vivu_mas_grande Diariovasco.com - Blogues: El ser vivu más grande (29 de xineru de 2010)
- ↑ Defne Arslan; Matthieu Legendre; Virginie Seltzer; Chantal Abergel; Jean-Michel Claverie (2011). «Distant Mimivirus relative with a larger genome highlights the fundamental features of Megaviridae». Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America (PNAS): páxs. 1-6. http://www.pnas.org/content/early/2011/10/04/1110889108.abstract. Consultáu'l 11 d'ochobre de 2011.
- ↑ Ole Tendal. «Syringammina fragillissima Brady, 1883». World Register of Marine Species. Consultáu'l 4 de febreru de 2010.