Rosa María Sardá

Rosa María Sardá
Vida
Nacimientu	Barcelona, 30 de xunetu de 1941
Nacionalidá	España
Muerte	Barcelona, 11 de xunu de 2020 (78 años)
Causa de la muerte	linfoma
Familia
Casada con	Josep Maria Mainat
Fíos/es	Pol Mainat Sardà (es)
Hermanos/es	Javier Sardà
Estudios
Llingües falaes	castellanu; catalán
Oficiu	direutora de teatru, comedianta, presentadora de televisión, actriz de teatru, actriz de cine, actriz, direutora de cine
	Participante Documentu sobre l'usu de les lingües oficiales de Cataluña ;
Premios	ver Premios FAD Sebastià Gasch (1979) ; Premiu Memorial Margarida Xirgu (1980) ; Premiu Goya a la meyor actriz de repartu (1993) : ¿Por qué lo llaman amor cuando quieren decir sexo?; Cruz de Sant Jordi (1994) ; Premio Butaca a la mejor actriz de cine catalán (1997) : Actrices (es) ; Premiu Goya a la meyor actriz de repartu (2001) : Sin vergüenza; Premios Fotogramas de Plata (2003) ; Butaca Award for best theater actress (2004) : Wit (en) ; Premio Internacional Terenci Moix (2009) ; Medalla de Oro (2010) ; Premios Max (2015) ; Premio Honorario Gaudi (2016) ;
Nominaciones	ver Premio Jameson del público a la mejor actriz (es) ; (2001): Anita no pierde el tren (es) ;
IMDb	nm0003030

Rosa María Sardá Tàmaro (30 de xunetu de 1941, Barcelona – 11 de xunu de 2020, Barcelona) foi una actriz, humorista, presentadora y direutora teatral española. Empezó como actriz risible, rexistru que nos últimos años combinó col d'intérprete dramática en castellán y en catalán.

Biografía

Nacida en Barcelona, Sardà pertenez a una familia de persones del espectáculu: tuvo casada col tamién actor Josep Maria Mainat, miembru del tríu risible La Trinca, y ye hermana mayor del periodista Javier Sardà.^[11] Tien tres hermanos más, unu d'ellos, finó por culpa del sida nos años 1980.^[12] Tien un fíu actor, Pol Mainat,^[13] col que coincidió en Abuela de verano.

De formación autodidacta, empezó a faer teatru d'aficionaos nel barriu d'Horta. En 1962 pasó al teatru profesional, a la compañía de Dora Santacreu y Carlos Lucena, cola obra Cena de matrimonios, d'Alfonso Paso y, d'esta mesma compañía, pasó a la d'Alejandro Ulloa y, darréu, tamién a la de Pau Garsaball, cola obra En Baldiri de la Mariña.

Con posterioridá, dio'l saltu nel campu televisivo (en 1975, protagoniza Una vella, coneguda golor, basada na obra de Josep Maria Benet, y 1979 presenta'l programa Festa amb Rosa Maria Sardà) y el cinematográficu (con El vicariu de Olot, de Ventura Pons).

Destacó nel cine nos últimos años de la década de 1980, dómina na que participó en películes como Moros y cristianos (1987), de Luis García Berlanga,^[11] y en programes pa televisión n'España como Olé los tos videos y Ende te quiero ver, onde amás de presentar, ellaboró y supervisó los guiones y dirixó ya interpretó los distintos sketchs,^[14] y fixo'l so debú como direutora de teatru con Ai carai! (1989), comedia del dramaturgu Josep Maria Benet.^[15]

Na década de 1990 trabayó con Fernando Colomo en El efecto mariposa, con Ventura Pons en Afalagos y Amigu/Amáu, con Francesc Betriu en La duquesa colorada y con Fernando Trueba en La niña de tus ojos, siendo candidata al Premiu Goya a la meyor interpretación femenina de repartu, premiu que ganaría dos veces por ¿Por qué lo llaman amor cuando quieren decir sexo?, de Manuel Gómez Pereira, y Ensin vergüenza, de Joaquín Oristrell.^[16]

Amás, foi maestra de ceremonies de los Premios Goya en trés causes, en 1993, 1998 y 2001 y remaneció como presentadora a la fin de la Gala de 2009 y 2010.

Nos últimos años la so carrera tuvo más amestada al teatru, onde destaquen dellos papeles como'l de la doctora Vivan Bearing en Wit (2004), de Margaret Edson y en La casa de Bernarda Alba (2009), de Federico García Lorca, interpretando'l papel de Poncia xunto a Nuria Espert.

Con tou, siguió participando en filmes tan reconocíos como Todo sobre mi madre (1999) de Pedro Almodóvar, Te doi los mios güeyos (2003) d'Icíar Bollaín y Ocho apellidos catalanes (2015) d'Emilio Martínez-Lázaro.

En 2017 arrenunció a la Cruz de Sant Jordi, que-y concediera la Generalitat de Cataluña en 1994.^[17]

Morrió en Barcelona el 11 de xunu de 2020 a los 78 años por mor d'un cáncanu linfáticu que carecía dende 2014.^[18]

Filmografía

Cine

El vicariu de Olot (1980)
La ràdio folla (1986)
Moros y cristianos (1987)
Un submarí a les tovalles (1990)
Rateta, rateta (1990)
L'anónimu... ¡vaya papelón! (1990)
Ho sap, el ministre? (1991)
¿Por qué lo llaman amor cuando quieren decir sexo? (1992)
La fiebre del oru (1993)
El cianuru... ¿solu o con lleche? (1993)
Escenes d'una orxía en Formentera (1994)
Enciende la mio pasión (1994)
L'enfonsament del Titanic (1994)
Allegre ma non troppo (1994)
Suspiros de España (y Portugal) (1995)
Pareya de trés (1995)
El efecto mariposa (1995)
La duquesa colorada (1996)
Actrices (1996)
Siempre hay un camino a la derecha (1997)
Grandes ocasiones (1997)
Afalagos (1997)
Airbag (1997)

Mátame enforma (1998)
La niña de tus ojos (1998)
Amigu/Amáu (1998)
Todo sobre mi madre (1999)
Anita nun pierde'l tren (2000)
Torrente 2: Misión en Marbella (2001)
Ensin vergüenza (2002)
El viaxe de Carol (2002)
El embrujo de Shanghai (2002)
Dos tipos duros (2002)
Deséu (2002)
A la mio madre gústenlu les muyeres (2002)
Te doi los mios güeyos (2003)
Vete de mi (2006)
Chuecatown (2007)
Barcelona (un mapa) (2007)
Rivales (2008)
La vida empieza hoy (2010)
Maktub (2011)
Any de Gràcia (2012)
Rey Gitano (2015)
Ocho apellidos catalanes (2015)
La reina de España (2016)

Teatru

Llista incompleta^[19]

Duet per a violí (1982)
Yo baxo na próxima, ¿y usté? (1982)
Madre Coraje y los sos fíos (1986)
Wit (2004-2006)
Trés dramolette (2007)
La casa de Bernarda Alba (2009)
Sagarra dit per Rosa M. Sardà (2011-2012)
Dubte (2012)

Televisión

El coleicionista de ruios, del espaciu Novela (1969)
La muyer del campusantu, del espaciu Escritores en televisión (1971)
La segunda receta, del espaciu Barruntu (1973)
El castiellu de Merret, del espaciu Ficciones (1973)
La ñariz, del espaciu Ficciones (1973)
El castiellu de Rackrent, del espaciu Ficciones (1974)
Dineru del purgatoriu, del espaciu Orixinal (1975)
La esfinxe furiosa, del espaciu Teatru estudio (1978)
La dama de les camelies, del espaciu Estudiu 1 (1978)
Prohibido suicidarse en primavera, del espaciu Estudiu 1 (1981)
La nueche de los cien páxaros, del espaciu Estudiu 1 (1981)
Ende te quiero ver (1984)
Olé los tos videos (1991)
Villa Rosaura (1994)
Les amargoses llárimes de Petra von Kant, del espaciu Estudiu 1 (2001)
Una pareya abierta, del espaciu Estudiu 1 (2002)
Majoria absoluta (2004)
Abuela de verano (2005)
Dues dones divines (2011)

Premios y candidatures

Premios Añales de l'Academia "Goya"

Añu	Categoría	Película	Resultáu	Ref.
1993	Meyor interpretación femenina de repartu	¿Por qué lo llaman amor cuando quieren decir sexo?	Ganadora	^[16]
1998	Meyor interpretación femenina de repartu	La niña de tus ojos	Candidata
2001	Meyor interpretación femenina de repartu	Ensin vergüenza	Ganadora

Premios Fotogrames de Plata

Añu	Categoría	Película/TV/Montaxe	Resultáu	Ref.
1982	Meyor llabor teatral	Duet per a violí Yo baxo na próxima, ¿y usté?	Candidata	^[20]
1984	Fotogrames de Plata al meyor intérprete de televisión Meyor intérprete de televisión	Ende te quiero ver	Candidata
1993	Meyor actriz de cine	La fiebre del oru	Finalista
2003	Meyor actriz de teatru	Wit	Ganadora
2005	Meyor actriz de televisión	Abuela de verano	Candidata

Premios de la Unión d'Actores

Añu	Categoría	Película/TV/Montaxe	Resultáu	Ref.
1998	Meyor interpretación secundaria de cine	La niña de tus ojos	Candidata	^[20]
1999	Meyor interpretación de repartu de cine	Todo sobre mi madre	Candidata	^[20]
2001	Meyor interpretación de repartu de cine	Ensin vergüenza	Ganadora	^[21]
2005	Meyor actriz protagonista de televisión	Abuela de verano	Candidata	^[22]
2009	Meyor actriz protagonista de teatru	La casa de Bernarda Alba	Ganadora	^[23]

Medayes del Círculu d'Escritores Cinematográficos

Añu	Categoría	Película	Resultáu	Ref.
2001	Meyor actriz secundaria	Ensin vergüenza	Candidata	^[20]

Premios de l'Academia de la Televisión d'España

Añu	Categoría	TV	Resultáu	Ref.
2001	Meyor interpretación femenina	Les amargoses llárimes de Petra von Kant	Candidata	^[20]
2002	Meyor interpretación femenina	Una pareya abierta	Candidata	^[20]

Premios TP d'Oru

Añu	Categoría	TV	Resultáu	Ref.
1984	Meyor presentadora	Ende te quiero ver	Ganadora	^[20]

Premiu Butaca

Añu	Categoría	Película/Montaje	Resultáu	Ref.
1997	Meyor actriz catalana de cine	Actrices (ex aequo)	Ganadora	^[20]
1998	Meyor actriz catalana de cine	Afalagos	Candidata
2002	Meyor actriz catalana de cine	A la mio madre gústenlu les muyeres	Candidata
2004	Meyor actriz catalana de teatru	Wit	Ganadora
2009	Meyor actriz catalana de teatru	La casa de Bernarda Alba	Candidata

Premios Max

Añu	Categoría	Montaxe	Resultáu	Ref.
2005	Meyor actriz protagonista	Wit	Ganadora	^[24]
2009	Meyor actriz protagonista	La casa de Bernarda Alba	Candidata	^[25]
2015	Max d'Honor	-	Ganadora	^[26]

Premios del Cine Européu

Añu	Categoría	Película	Resultáu	Ref.
2001	Premiu Jameson del públicu a la meyor actriz europea	Anita nun pierde'l tren	Candidata	^[20]

Festival de Cine d'España de Toulouse

Añu	Categoría	Película	Resultáu	Ref.
2010	Violette d'Or a la meyor actriz	La vida empieza hoy (ex aequo)	Ganadora	^[27]

Otros premios y candidatures

Ganadora del Premiu Memorial Margarida Xirgu (1979-1980), por Rosa i Maria y El balcó.
Ganadora del Premiu de Cinematografía de la Xeneralidá de Cataluña (1993), por La fiebre del oru.
Pol so papel en Anita nun pierde'l tren, Sardà ganó los siguientes premios:
- Premiu del Festival Internacional de Cine de Comedia de Peñíscola (2001).^[28]
- Premiu del Festival de Cine Hispanu de Miami (2001).
- Premiu del Festival Internacional de Cine de Mar del Plata de 2001: Mención Especial.
Candidata a los Premiu Zapping (2005), por Abuela de verano.
Candidata a los Premios Valle Inclán de Teatru (2009), por La casa de Bernarda Alba.

Premios pola so trayeutoria *

Premiu d'Honor (2007), del Festival de Cinema en Valencià.

Premiu del Zinegoak del País Vascu (2007).
Premiu San Pancracio (2007), del Festival Solidariu de Cine Español de Cáceres.
Premiu Málaga (2009), del Festival de Cine Español de Málaga.^[29]
Medaya d'Oru al Méritu nes Belles Artes (2009).
Medaya d'Oru de l'Academia de les Artes y les Ciencies Cinematográfiques d'España (2010).)^[30]
Premiu Actúa (2012), de la Fundación AISGE.^[31]
Gaudí de Honor-Miquel Porter 2016.^[32]
Cruz de Sant Jordi, concedida pola Xeneralidá de Cataluña. Recibida en 1994 y devuelta por Sardá en 2017.^[17]

Referencies

↑ URL de la referencia: https://www.abc.es/cultura/abci-muere-rosa-maria-sarda-78-anos-202006111140_noticia.html.
↑ Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 27 abril 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
↑ URL de la referencia: https://twitter.com/Catinformacio/status/1271013992794861569. Data de consulta: 11 xunu 2020.
↑ URL de la referencia: https://elpais.com/cultura/2020-06-11/muere-la-actriz-rosa-maria-sarda-a-los-78-anos.html.
↑ «El mundo de la cultura llora la muerte de Rosa Maria Sardà: "La mujer que mejor se cabreaba en pantalla"». Consultáu'l 11 xunu 2020.
↑ URL de la referencia: http://margaritaxirgu.es/material/expos/programes/molins/premimx/premimx.htm.
↑ URL de la referencia: http://dogc.gencat.cat/ca/pdogc_canals_interns/pdogc_resultats_fitxa/?action=fitxa&documentId=104490.
↑ ^8,0 ^8,1 URL de la referencia: https://premisbutaca.cat/edicions-anteriors/.
↑ «Rosa María Sardà, Medalla de Oro de la Academia de Cine» (castellanu) (1r ochobre 2011). Consultáu'l 5 setiembre 2024.
↑ URL de la referencia: https://www.europeanfilmacademy.org/2001.128.0.html. Direición web d'archivu: https://web.archive.org/web/20161114115016/http://www.europeanfilmacademy.org/2001.128.0.html. Data de consulta: 16 avientu 2019.
↑ ^11,0 ^11,1 «Rosa María Sardá, Premiu Málaga SUR del Festival de Cine». Diariu Sur (5 de marzu de 2010). Consultáu'l 18 de xunu de 2010.
↑ EYRE, Pilar (20 de xineru de 2002). «Ésti ye'l tercer Sardá». El Mundo. Consultáu'l 18 de xunu de 2010.
↑ «Ficha de Pol Mainat en IMDb»
↑ MASCORT, Cuca (2 d'avientu de 1986). «Rosa María Sardà prepara nuevos programes d'Ende te quiero ver». El País. Consultáu'l 18 de xunu de 2010.
↑ ANTÓN, Jacinto (3 d'ochobre de 1989). «Rosa María Sardà». El País. Consultáu'l 18 de xunu de 2010.
↑ ^16,0 ^16,1 «Premiu Goya: protagonista - Rosa Maria Sardà». Fotogrames. Consultáu'l 18 de xunu de 2010.
↑ ^17,0 ^17,1 Coixet, Isabel (19 de payares de 2017) (en castellanu). Rosa y Sant Jordi. El País. https://elpais.com/elpais/2017/11/17/opinion/1510938405_497350.html. Consultáu'l 18 de payares de 2017.
↑ «Muere Rosa María Sardá a los 78 años». El Mundo. Consultáu'l 12 de xunu de 2020.
↑ «Llista completa d'obres de teatru interpretaes por Rosa Maria Sardà.»
↑ ^20,0 ^20,1 ^20,2 ^20,3 ^20,4 ^20,5 ^20,6 «Awards for Rosa Maria Sardà». Internet Movie Database. Consultáu'l 20 de xunu de 2010.
↑ «XI Edición PREMIOS 2001». Unión d'Actores. Archiváu dende l'orixinal, el 11 de xineru de 2012. Consultáu'l 18 de xunu de 2010.
↑ «Manuel Alexandre, Carmelo Gómez y Adriana Ozores opten ente otros a los XV Premios Unión d'Actores». El Mundo (30 de marzu de 2006). Consultáu'l 18 de xunu de 2010.
↑ «XIX Gala de Premiu Unión d'Actores». Unión d'Actores. Archiváu dende l'orixinal, el 31 de mayu de 2010. Consultáu'l 18 de xunu de 2010.
↑ «premios_max/palmares/ficha_candidatu.php?id_seccion=15&id_candidatu=5977 Premiu Max - Palmarés». Premios Max. Consultáu'l 20 de xunu de 2010.
↑ «Ganadores de la 13ª EDICIÓN (2010) de los Premios Max de les artes escéniques». Premios Max. Consultáu'l 20 de xunu de 2010.
↑ [1]
↑ Palmarés del Festival Cinespaña 2010 Archiváu 2016-05-16 en Wayback Machine: en xunto con Pilar Bardem, María Barranco, Sonsoles Benedicto y Mariana Cordero.
↑ R. M. (3 de xunu de 2001). «Anita nun pierde'l tren, trunfadora en Peñíscola». ABC. Consultáu'l 20 de xunu de 2010.
↑ «L'actriz Rosa Maria Sardà recibe esta nueche'l Premiu Málaga»
↑ «Medalla de Oro para Rosa María Sardà». El País (8 de xunetu de 2010). Consultáu'l 8 de xunetu de 2010.
↑ «Rosa María Sarda, Miguel Rellán y María Pagés, gallardoniaos pola AISGE Archiváu 2015-12-22 en Wayback Machine»
↑ (en castellanu) Rosa Maria Sardà, Gaudí d'Honor 2016 pol so calter y personalidá». abc. https://www.abc.es/espana/catalunya/abci-rosa-maria-sarda-gaudi-honor-2016-caracter-y-personalidá-201512161253_noticia.html. Consultáu'l 18 de payares de 2017.

Enllaces esternos

Rosa María Sardá na Internet Movie Database (n'inglés)

[0dca8207f44e1faed302a76ac7e2d20f5a739e8e-1] URL de la referencia: https://www.abc.es/cultura/abci-muere-rosa-maria-sarda-78-anos-202006111140_noticia.html.

[e3f7e60fd57a19a620f403bcf0bc3c7519ed92fc-2] Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 27 abril 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.

[f5e89efb4b42cae9f2f0a7c48be6ca4e2200a839-3] URL de la referencia: https://twitter.com/Catinformacio/status/1271013992794861569. Data de consulta: 11 xunu 2020.

[4df26ed5701d6dce2f4898e563969c133be9c698-4] URL de la referencia: https://elpais.com/cultura/2020-06-11/muere-la-actriz-rosa-maria-sarda-a-los-78-anos.html.

[27a34ca1fe4f95cc15ab8fc80b8d0aff8832aacc-5] «El mundo de la cultura llora la muerte de Rosa Maria Sardà: "La mujer que mejor se cabreaba en pantalla"». Consultáu'l 11 xunu 2020.

[3e83840070d724cc3be60c56ffa4571b8d391e30-6] URL de la referencia: http://margaritaxirgu.es/material/expos/programes/molins/premimx/premimx.htm.

[f956cac740324f6b3bb20678db9e8dcd38b94951-7] URL de la referencia: http://dogc.gencat.cat/ca/pdogc_canals_interns/pdogc_resultats_fitxa/?action=fitxa&documentId=104490.

[18f3b0cd0cfc85e1d467845fef3a1ef109839552-8] 8,0 ^8,1 URL de la referencia: https://premisbutaca.cat/edicions-anteriors/.

[316c558bef0b1423f8b2326326d1b6f7a4cb66fe-9] «Rosa María Sardà, Medalla de Oro de la Academia de Cine» (castellanu) (1r ochobre 2011). Consultáu'l 5 setiembre 2024.

[997b4f3a6e8c316c5e9628516e9adda8ae027f39-10] URL de la referencia: https://www.europeanfilmacademy.org/2001.128.0.html. Direición web d'archivu: https://web.archive.org/web/20161114115016/http://www.europeanfilmacademy.org/2001.128.0.html. Data de consulta: 16 avientu 2019.

[DiarioSur-11] 11,0 ^11,1 «Rosa María Sardá, Premiu Málaga SUR del Festival de Cine». Diariu Sur (5 de marzu de 2010). Consultáu'l 18 de xunu de 2010.

[12] EYRE, Pilar (20 de xineru de 2002). «Ésti ye'l tercer Sardá». El Mundo. Consultáu'l 18 de xunu de 2010.

[13] «Ficha de Pol Mainat en IMDb»

[14] MASCORT, Cuca (2 d'avientu de 1986). «Rosa María Sardà prepara nuevos programes d'Ende te quiero ver». El País. Consultáu'l 18 de xunu de 2010.

[15] ANTÓN, Jacinto (3 d'ochobre de 1989). «Rosa María Sardà». El País. Consultáu'l 18 de xunu de 2010.

[Goya-16] 16,0 ^16,1 «Premiu Goya: protagonista - Rosa Maria Sardà». Fotogrames. Consultáu'l 18 de xunu de 2010.

[EP19non17-17] 17,0 ^17,1 Coixet, Isabel (19 de payares de 2017) (en castellanu). Rosa y Sant Jordi. El País. https://elpais.com/elpais/2017/11/17/opinion/1510938405_497350.html. Consultáu'l 18 de payares de 2017.

[18] «Muere Rosa María Sardá a los 78 años». El Mundo. Consultáu'l 12 de xunu de 2020.

[19] «Llista completa d'obres de teatru interpretaes por Rosa Maria Sardà.»

[Premios-20] 20,0 ^20,1 ^20,2 ^20,3 ^20,4 ^20,5 ^20,6 «Awards for Rosa Maria Sardà». Internet Movie Database. Consultáu'l 20 de xunu de 2010.

[21] «XI Edición PREMIOS 2001». Unión d'Actores. Archiváu dende l'orixinal, el 11 de xineru de 2012. Consultáu'l 18 de xunu de 2010.

[22] «Manuel Alexandre, Carmelo Gómez y Adriana Ozores opten ente otros a los XV Premios Unión d'Actores». El Mundo (30 de marzu de 2006). Consultáu'l 18 de xunu de 2010.

[23] «XIX Gala de Premiu Unión d'Actores». Unión d'Actores. Archiváu dende l'orixinal, el 31 de mayu de 2010. Consultáu'l 18 de xunu de 2010.

[24] «premios_max/palmares/ficha_candidatu.php?id_seccion=15&id_candidatu=5977 Premiu Max - Palmarés». Premios Max. Consultáu'l 20 de xunu de 2010.

[25] «Ganadores de la 13ª EDICIÓN (2010) de los Premios Max de les artes escéniques». Premios Max. Consultáu'l 20 de xunu de 2010.

[26] [1]

[27] Palmarés del Festival Cinespaña 2010 Archiváu 2016-05-16 en Wayback Machine: en xunto con Pilar Bardem, María Barranco, Sonsoles Benedicto y Mariana Cordero.

[28] R. M. (3 de xunu de 2001). «Anita nun pierde'l tren, trunfadora en Peñíscola». ABC. Consultáu'l 20 de xunu de 2010.

[29] «L'actriz Rosa Maria Sardà recibe esta nueche'l Premiu Málaga»

[medaya"-30] «Medalla de Oro para Rosa María Sardà». El País (8 de xunetu de 2010). Consultáu'l 8 de xunetu de 2010.

[31] «Rosa María Sarda, Miguel Rellán y María Pagés, gallardoniaos pola AISGE Archiváu 2015-12-22 en Wayback Machine»

[32] (en castellanu) Rosa Maria Sardà, Gaudí d'Honor 2016 pol so calter y personalidá». abc. https://www.abc.es/espana/catalunya/abci-rosa-maria-sarda-gaudi-honor-2016-caracter-y-personalidá-201512161253_noticia.html. Consultáu'l 18 de payares de 2017.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]