Kim Steven Bardrum Ryholt (19 de xunu de 1970Nueva Jersey)[4] ye profesor d'Exiptoloxía de la Universidá de Copenhague, especialista n'hestoria y lliteratura exipcia, campu nel que destaquen les sos hipótesis en rellación a la cronoloxía del segundu periodu entemediu del Antiguu Exiptu. Dende l'añu 1999 ta a cargu del Proyeutu Papyrus Carlsberg Collection, de que les sos publicaciones acomuñaes ye editor dende'l 2000. Nel añu 2008 foi nomáu direutor del centru d'investigación Canon and Identity Formation in the Earliest Literate Societies sol auspicio del Programa d'Excelencia d'esta universidá.[5]

Kim Ryholt
Vida
Nacimientu Nueva Jersey[1]19 de xunu de 1970[2] (54 años)
Nacionalidá Bandera de Estaos Xuníos d'América Estaos Xuníos
Residencia Copenḥague
Estudios
Llingües falaes inglés[3]
Oficiu exiptólogu, arqueólogu, profesor universitariuhistoriador
Emplegadores Universidá de Copenḥague  (1r marzu 1994 –
Cambiar los datos en Wikidata

Biografía

editar

Cursó estudios d'exiptoloxía nes universidaes Julius-Maximilians de Wurzburg, la Freie Universität de Berlín y en la mesma Universidá de Copenhague, onde llogró la so maestría (1993) y darréu el so doctoráu (2000).

Contribuciones al estudiu del Segundu periodu entemediu

editar

El Canon de Turín

editar

Ryholt ye reconocíu pol so estudiu d'esti estropiáu documentu de papiru conocíu como Canon de Turín, que esaminó personalmente. El so analís dexó-y proponer nueves visiones ya interpretaciones de la historia política del Segundu periodu entemediu d'Exiptu, afiguraes nel so trabayu The Political Situation in Egypt during the Second Intermediate Period c. 1800-1550 B.C. (La situación política n'Exiptu mientres el Segundu periodu entemediu c. 1800-1550 e.C.)[6] publicáu en 1997 y nel que desenvuelve les sos hipótesis sobre esti periodu a la lluz de los nuevos estudios y afayos realizaos desque Alan Gardiner estudiara'l Canon y publicara les sos conclusiones na so obra Royal Canon of Egypt nel añu 1959.

Na so obra, Ryholt tamién cataloga tolos monumentos conocíos, inscripciones y sellos de los reis d'esti periodu tomando nota de los numberosos y recién descubrimientos arqueolóxicos, incluyendo'l d'un nuevu rei hicso llamáu Sakir-Har y l'afayu, a mediaos de la década de 1990, d'unes jambes en Gebel Antef qu'establecieron que'l faraón Sejemra Shedtauy Sobekemsaf (Sobekemsaf II) foi'l padre de los reis tebanos de la dinastía XVII, Intef VI y Intef VII.

Amás d'esti llibru, Ryohlt publicó otros estudios referentes al Canon como parte de los Zentrum für Allgemeine Sprachwissenschaft (ZAS Papers in Linguistics)[7] y analís alrodiu de la naturaleza del documentu.[8]

La dinastía XIII

editar

Unu de los alderiques que Ryholt propón ye la evidencia de que'l primer rei de la dinastía XIII sería Sejemra Jutauy Amenemhat en llugar d'Ugaf.[nota 1] Otra hipótesis refier a los oríxenes foranos del rei Jendyer de la semítica dinastía XIII, que'l so reináu - acordies colos rexistros fechaos de control de los trabayadores que figuren nos bloques de piedra del so complexu funerariu[9] -, duró un mínimu de cuatro años y tres meses.

La dinastía XIV

editar

Otra cuestión plantegada por esti exiptólogu ta en rellación cola identidá y datación de la dinastía XIV. Ryholt - al igual que Manfred Bietak - sostién qu'esta dinastía foi una predecesora de la dinastía XV, pero estremar no atinente a la contemporaneidad de l'anterior cola dinastía XIII proponiendo la fundación d'esta postrera alredor de 1800 e. C. hasta'l so colpaso c. 1650/ 1648 e.C. Esta hipótesis ye confrontada por Daphna Ben-Tor y James y Susan Allen.[10] La propuesta de Ryholt de que los reis Sheshi, Ahotepra y Sejenra Yakebmu fueron tamién gobernantes de la dinastía XIV ye cuestionada nesti trabayu qu'estudia los niveles d'estratos conocíos de los sos sellos, que, dende'l so puntu de vista, indiquen que daten de la segunda metá de la dinastía XV de los hicsos y nun son contemporáneos de la dinastía XIII. Sheshi, Yakebmu y Ahotepra son más probablemente reis vasallos hicsos nel delta.

Tamién Ryholt suxirió que Sheshi, unu de los reis meyor documentaos de la dinastía XIV, yera contemporaneu de la temprana dinastía XIII basáu nun depósitu arqueolóxicu en Uronarti onde la impresión del sellu d'esti rei foi atopada xunto coles impresiones de dos de los primeros reis de la exipcia dinastía XIII.[11] Sicasí, Ben-Tor plantegó que la datación del sellu de Maaibre Sheshi nun ye fiable y que bien probablemente sía un sellu del imperiu nuevu.[12] Acordies con Ben-Tor, Reiser reportó que dos fragmentos adicionales de sellos de los atopaos en Uronarti, bien probablemente espongan diseños de la dinastía XVIII.[13] Esto confirmaría'l casu de intromisiones de la dinastía XVIII ente'l bultu de sellos del imperiu mediu tardíu nesti sitiu.[12] Ben-Tor tamién señala que la probabilidá de intromisiones del imperiu nuevu nes escavaciones de Uronarti "foi confirmada por Yvonne Markowitz", y tamién "reconocida por Reisner".[12] Poro, les escavaciones de Uronarti nun son segures yá que contienen sellos escarabeos que porten los tipos de les dinastíes del imperiu nuevu; esto ye, los sellos Sheshi atopaos nesti sitiu nun tendríen d'usar se pa datar a esti rei asiáticu na temprana dinastía XIII. Ben-Tor enfatiza que l'usu de escarabeos del segundu periodu entemediu na dinastía XVIII ta documentáu en Tell el-Daba, onde un númberu significativu d'exemplos d'esti tipu fueron atopaos apocayá en sitios arqueolóxicos fechaos mientres el reináu de Tutmosis III.[14]

La dinastía XVI

editar

Tamién Ryholt argumenta fuertemente sobre la posibilidá de que la dinastía XVI tuviera compuesta por reis tebanos de los que se caltienen probes testimonios, como Nebirau I, Nebirau II, Seuserenra y Sejemra Shedtauy (los cualos apaecen na última páxina restante del Canon de Turín), más qu'en reis vasallos hicsos del Baxu Exiptu como ye xeneralmente aceptáu.

Publicaciones

editar

Amás de los trabayos mentaos y del so estudiu alrodiu de los papiros y la lliteratura demóticos y el so analís de la cercu de la nube d'Amosis I, Ryholt tamién publicó dellos llibros y artículos; ente ellos:

  • The Story of Petese son of Petetnum, and Seventy Other Good and Bad Stories (1999)
  • The Petese Stories II (2006)
  • Narratives from the Tebtunis Temple Library
  • The Antiquities Trade in Egypt, 1880's-1930's: The H. O. Lange Papers (escritu xunto con F. Hagen)
  1. Vease Apéndiz A del so llibru.[6]

Referencies

editar
  1. Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 15 avientu 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
  2. Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 28 abril 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
  3. «idRef» (francés). Agencia Bibliográfica de Enseñanza Superior. Consultáu'l 11 mayu 2020.
  4. «Kim S. B. Ryholt - Auteur» (francés). data.bnf.fr. Bibliothèque nationale de France. Consultáu'l 19 de xineru de 2015.
  5. Universidad de Copenhague (ed.): «Kim Ryholt: Brief curriculum vitae (16.08.2012)». Archiváu dende l'orixinal, el 1 de febreru de 2014. Consultáu'l 29 d'avientu de 2014.
  6. 6,0 6,1 Ryholt, Kim (1997) The Political Situation in Egypt during the Second Intermediate Period c.1800-1550 B.C. 20 (n'inglés). Museum Tusculanum Press, páx. 463. ISBN 978-87-7289-421-8.
  7. «The Late Old Kingdom in the Turin King-list and the Identity of Nitocris» (n'inglés). Zeitschrift für Ägyptische Sprache und Altertumskunde 127:  páxs. 87–100. 2000. 
  8. «The Turin King-List» (n'inglés). Ägypten und Levante (14):  páxs. 135-155. 2004. 
  9. Ryholt, Kim (1997) The Political Situation in Egypt during the Second Intermediate Period c.1800-1550 B.C. 20 (n'inglés). Museum Tusculanum Press, páx. 193. ISBN 978-87-7289-421-8.
  10. «Seals and Kings» (n'inglés). Bulletin of the American Schools of Oriental Reserch (The American Schools of Oriental Reserch) (315):  páxs. 47-74. agostu de 1999. http://www.jstor.org/stable/1357532. 
  11. Maree, Marcel, ed (2010). «The Date of Kings Sheshi and Yaqubhar and the Rise of the Fourteenth Dynasty» (n'inglés). The Second Intermediate Period (Thirteenth-Seventeenth Dynasties). Current Research, Future Prospects. Orientalia Lovaniensia Analecta (Uitgeverij Peeters and Departement Oosterse Studies) (192):  páxs. 109-126. http://www.academia.edu/3734117/Scarabs_Seals_Sealings_and_Seal_Impressions. 
  12. 12,0 12,1 12,2 Maree, Marcel, ed (2010). «Sequences and chronology of Second Intermediate Period royal-name scarabs, based onexcavated series from Egypt and the Levant» (n'inglés). The Second Intermediate Period. Current Research, Future Prospects. Orientalia Lovaniensia Analecta (Uitgeverij Peeters and Departement Oosterse Studies) (192):  p. 95. http://www.academia.edu/1566952/Sequence_and_Chronology_of_SIP_royal-name_scarabs. 
  13. «Clay Sealings of Dynasty XIII from Uronarti Fort». Kush - Journal of the Sudan Antiquities Service (Sudan Antiquities Service) 3:  páxs. 26-69. 1955. 
  14. Bietak, Manfred, ed (2004). escritu en Vienna. «Seal Impressions from the Middle till the New Kingdom - A Problem for Chronological research» (n'inglés). Scarabs of the Second Millennium BC from Egypt, Nubia, Crete and the Levant: Chronological and Historical Implications - Papers of a Symposium, Vienna, 10th - 13th of January 2002 (Austrian Academy of Sciences Press) 8 - DÖAW 35:  páxs. 43-55. ISSN 1816-580X. 

Enllaces esternos

editar